Kinh tế Mỹ ảnh hưởng đến kinh tế Việt Nam

Liên quan VN, có lẽ một trong những câu hỏi được nêu lên là nước Mỹ dưới quyền lãnh đạo của Tổng thống Obama có thể ảnh hưởng ra sao tới nền kinh tế VN. Qua cuộc trao đổi với Thanh Quang, Giáo sư Phương Ngọc Thạch, Giám Đốc Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và Phát triển VN, nhận xét như sau:

GS Phương Ngọc Thạch: Với sự thắng cử của ông Obama, tôi nghĩ rằng nền kinh tế Mỹ sẽ có chuyển biến bước đầu trong vấn đề giải quyết cuộc khủng hoảng tài chính hiện nay. Nước Mỹ có chuyển biến là vì sẽ có nỗ lực nâng cao tầng lớp trung lưu, tầng lớp nghèo.

Qua những điều mà ông Obama đưa ra, quan điểm của ông là cần phải có sự thay đổi. Cho nên chắc rồi sẽ có một số thay đổi trong nền kinh tế Mỹ vốn ảnh hưởng đến kinh tế toàn cầu, trong đó có kinh tế VN.

VN hiện là một nền kinh tế hội nhập thế giới sau khi VN gia nhập WTO. Với sự tham gia WTO của VN như vậy, thì thị trường Mỹ ảnh hưởng quan trọng đến kinh tế VN. Nó là nơi tiêu thụ đáng kể hàng hoá, sản phẩm của VN, đồng thời, cũng là nguồn đầu tư lớn vào VN. Cho nên tôi tin chắc rằng Hoa Kỳ sẽ có thay đổi, ảnh hưởng đáng kể đến kinh tế VN, có thể góp phần giúp VN giảm nạn lạm phát, và đưa đến tăng trưởng GDP của VN.

TQ: Nhưng thưa GS, có một số quan sát viên nhận xét rằng nước Mỹ dưới quyền lãnh đạo của Tổng thống Obama sẽ kiểm soát chặc chẽ hơn nữa các yếu tố như tiêu chuẩn lao động, vấn đề môi trường, việc vi phạm tác quyền.v.v…trong mối quan hệ thương mại giữa Hoa Kỳ với nước ngoài, mà ở đây chúng tôi muốn nói là với VN. GS có ý kiến như thế nào về nhận xét như vậy ?

GS Phương Ngọc Thạch: Tôi nghĩ là chắc rằng những yếu tố đó là xu thế của thế giới hiện nay, nhất là vấn đề môi trường và an sinh xã hội. Vấn đề môi trường chẳng hạn, tôi nghĩ rằng, với đường lối, chủ trương của Obama – siết chặt về môi trường - thì tôi rất hoan nghênh điều đó. Vì VN, trong thời gian vừa qua, khi thu hút đầu tư, VN rất khuyến kích các nhà đầu tư nước ngoài, nhưng các nhà đầu tư nước ngoài chỉ chú ý đến lợi nhuận, cho nên không chú ý đến môi trường của VN.

Tình hình như vậy đã ảnh hưởng rất nghiêm trọng ở TQ, nơi điển hình cho nạn ô nhiễm môi trường khi nước ngoài đầu tư vào. Còn VN trong thời gian vừa qua cũng rơi vào tình trạng như vậy.

Và vấn đề môi trường của VN hiện nay, theo tôi, cần phải tập trung giải quyết. Tôi tin rằng đường lối siết chặt về môi trường của ông Obama sẽ khuyến khích thương giới chú ý nhiều hơn đến môi trường, chứ không cứ chỉ lo lợi nhuận.

Việt Nam chú trọng vấn đề kinh tế trong quan hệ với Hoa Kỳ

TQ: Thưa GS, VN nên chú trọng, hay nói rõ hơn, là nên ưu tiên khai thác những gì trong mối quan hệ kinh tế giữa VN với tân chính phủ Dân chủ Hoa Kỳ ?

GS Phương Ngọc Thạch: VN hiện nay, tôi nghĩ là cần chú trọng tới việc phát triển kinh tế - một trong những ưu tiên trong mối quan hệ với Hoa Kỳ. Trong lãnh vực kinh tế, thì tôi nghĩ VN nên tập trung phát triển những công việc sạch, là một, và kỹ thuật cao, là thứ hai. Trên cơ sở đó, thì VN cần phải có một sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế, vì trong thời gian qua, cơ cấu kinh tế của VN chưa được hợp lý.

Còn về dịch vụ, thì VN nên bớt cho đầu tư về bất động sản vốn gây ảnh hưởng lớn trong nỗ lực phát triển kinh tế, xã hội VN. Vấn đề bất động sản thì gần như thế giới cũng bị ảnh hưởng nhiều. Ở Mỹ, cuộc khủng hoảng tài chính, tín dụng cũng liên quan bất động sản. Trước đây ổ Nhật cũng thế. Ở Hàn Quốc cũng bị khủng hoảng như vậy một thời kỳ.v.v…Trong khi VN hiện giờ vẫn chạy theo lối đó.

Cho nên tôi cho là VN cần phải có chính sách thích hợp trong việc phát triển bất động sản vốn đang ảnh hưởng rất nhiều trong việc phát triển kinh tế, xã hội, vì nó làm cho đất đai , giá cả tăng lên. Nó ảnh hưởng đến chi phí sản xuất, ảnh hưởng ngay đến giao thông.

Nạn giao thông, ách tắc hiện nay là do giá đất quá đắt, khiến người ta không dám mở rộng đường xá, giao thông.v.v…Cho nên tôi là trong vấn đề phát triển dịch vụ ở VN, chính sách đất đai cần chú ý tới.

TQ: Nhân đây, xin GS cho biết, nói chung, người dân trong nước phản ứng ra sao trước việc ứng cử viên Dân chủ Barack Obama đắc cử tổng thống Hoa Kỳ ?

GS Phương Ngọc Thạch: Những người mà tôi được tiếp xúc thì nói chung có xu hướng ủng hộ việc ông Obama thắng cử hơn ông John McCain, vì trong chính sách về đường lối đổi mới, ông Obama có chú ý tới tầng lớp trung lưu và tầng lớp lao động nhiều hơn. Sắp tới, trong việc đánh thuế, ông cũng có chú ý tới những tầng lớp này. Và đó là chủ trương phù hợp với lòng dân nhiều hơn.

Tôi cho rằng đây là những thay đổi chủ yếu trong chính sách kinh tế của ông Barack Obama.