BEIJING – Các vụ bạo hành học đường đẫm máu mới nhất cho thấy
Trung Quốc đang trả giá cho việc tập trung phát triển kinh tế trong
nhiều thập kỷ qua, trong khi đó làm ngơ các vấn nạn về sức khỏe tâm
thần, vốn gắn liền với các thay đổi nhanh chóng trong xã hội Trung Hoa,
các chuyên gia nhận định.
Một người đàn ông 48 tuổi rõ ràng tức giận về tranh chấp đất đai đã
giết chết 7 trẻ em và 2 người lớn bằng dao phay tại một trường mẫu giáo
ở miền Bắc Trung Quốc vào thứ Tư (May 12) – vụ tấn công lần thứ 5 chưa
đầy 2 tháng nhắm vào các em học sinh.
Trong nhiều thập kỷ qua, Trung Quốc tương đối vắng bóng các vụ giết
người hàng loạt thực hiện bởi các hung thủ điên dại, vốn thu hút các
trang báo đầu tại các nước Tây phương.
Mặc dù thận trọng trong việc đánh giá nguyên do của các vụ tấn công,
các chuyên gia nhận định rằng ngay cả các cải tổ kinh tế đã giúp hàng
triệu người thoát nghèo tại Trung Quốc, sức khỏe tâm thần đã không có
sự quan tâm đúng mức.
 | Cha mẹ và thân nhân đang lo âu bên ngoài ngôi trường nơi bảy em học sinh bị thàm sát. Nguồn: AFP
|
"Chúng tôi đã tập trung cho các tiến bộ về kinh tế nhưng gần như chắc
chắn đã nhắm mắt về các cải thiện tâm lý, nhà tâm lý học tội phạm Ma Ai
của Đại học Trung Quốc tại Bắc Kinh nhận xét.
"Điều này xảy ra bởi vì các thay đổi trong 30 năm qua đến quá nhanh chóng.”
17 người, hầu hết là các trẻ em, đã chết trong các vụ tấn công, và hơn
50 trẻ em bị thương. Hai hung thủ, bao gồm kẻ đã tấn công trong ngày
thứ Tư, đã tự sát trong khi người kia đã bị xử tử.
Lý do tại sao các em nhỏ bị tấn công không rõ, tuy nhiên ông Ma nói
rằng những kẻ tấn công có thể muốn gây sốc đối với công chúng trong các
vụ tấn công rập khuôn, được thực hiện nhắm vào một xã hội xáo trộn mà
họ cho rằng chống lại chính họ.
Mặc dù đời sống có nâng cao và các tự do được nới rộng, người Trung Hoa
ngày nay phải đương đầu với các áp lực mới vốn xa lạ với họ cách đây 30
năm trước khi TQ bắt đầu mở cửa với thế giới – đặc biệt là cuộc vật lộn
để vươn lên trong một môi trường kinh tế tư bản man dại.
Có vô số các cuộc nghiên cứu đã ghi lại mức độ gia tăng áp lực lẫn bệnh tâm thần.
Michael Phillips, một chuyên gia về sức khỏe tâm thần tại đại học
Tongji ở Thượng hải, nhận định rằng có nhiều bác sĩ ngoài các thành phố
lớn "không biết điều gì về bệnh tâm thần.”
Sự xấu hổ về mặt xã hội ngăn chận các bệnh nhân tìm đến chữa trị, ông Phillips nói.
"Vấn đề xấu hổ thực sự nghiêm trọng, tuy nhiên có hàng loạt vấn đề ảnh hưởng đến việc thiếu chữa trị,” ông ta nói.
Ông Phillips đã thực hiện một nghiên cứu vào năm ngoái và phát hiện
rằng có đến 173 triệu người Trung Quốc bị bệnh tâm thần dưới nhiều dạng
khác nhau từ điên loạn đến lạm dụng rượu, và có 91 phần trăm chưa bao
giờ được chữa trị.
Hệ thống sức khỏe của Trung Quốc bị rộng rãi bêu riếu là quá tốn kém,
thiếu hụt ngân quỹ nghiêm trọng và việc chữa trị qua loa hoặc vô cảm.
 | Cuộc tấn công các em học sinh rồi ở tỉnh Shaanxi là lần thứ năm trong hai tháng qua. Nguồn: AFP
|
Chính phủ bày tỏ sự quan tâm vào năm ngoái bằng cách thông báo một kế
hoạch đầy tham vọng nhằm rót hơn 100 tỉ Mỹ kim xây dựng một hệ thống
mới bảo đảm các săn sóc y tế căn bản cho mọi người dân vào năm 2020.
Tuy nhiên Trung Quốc phải đối đầu với một thách thức lớn trong việc xây
dựng nền móng cho một hệ thống sức khỏe tâm thần phù hợp cho một đất
nước có dân số 1,3 tỉ người, ông Phillips nhận định.
"Tại Trung Quốc, chúng tôi biết chúng tôi cần theo đuổi hướng đó, tuy
nhiên làm thế nào để đạt được mục tiêu vẫn còn là một vấn đề lớn,” ông
Phillips nói.
Vụ bạo hành mới nhất tại thành phố Hanzhong thuộc tỉnh Shaanxi xảy ra
mặc dù an ninh đã được nâng cao tại các trường học trên cả nước, sau
các vụ tấn công xảy ra trước đó.
Các nhà báo Trung Quốc đã xác nhận qua các trang blogs rằng chính phủ
cấm họ đưa tin về các vụ tấn công đẫm máu một cách độc lập, và tất cả
các cơ quan truyền thông chỉ được phép sử dụng các bản tin phát đi bởi
hãng thông tấn Xinhua.
Han Han, một tiểu thuyết gia, người đã viết trang blog nổi tiếng nhất
tại Trung Quốc, viết trên trang blog rằng các hành động cấm đưa tin độc
lập ngăn cản một cuộc điều tra toàn diện về lý do tại sao các vụ bạo
hành xảy ra.
 | Chuyện thảm sát học sinh làm cha mẹ lo lắng nhiều. Cảnh đón con ở một trường học, Bắc Kinh. Nguồn: AFP
|
Ông Han nhận định rằng lệnh cấm nhằm tránh xấu mặt Trung Quốc khi hội
nghị Shanghai World Expo kéo dài 6 tháng đang diễn ra – vốn đã khai mạc
vào ngày 1 tháng 5.
"Tôi chỉ muốn nói cho mọi người biết rằng, khi câu chuyện của một kẻ
tấn công đột nhập vào một trường mẫu giáo để chém 32 trẻ em không thể
đưa tin, tất cả chúng ta hết thảy đều bị chém,” ông Han viết.
Trung Quốc có hàng ngàn cuộc biểu tình, đụng độ xảy ra mỗi năm liên can
đến các tranh chấp đất đai nhà cửa, tham nhũng của công và hàng loạt
tranh chấp ngày càng gia tăng, và chính phủ Trung Quốc thề là sẽ duy
trì an ninh.
Tuy nhiên đàn áp chỉ là một phần của hệ phương trình, ông Ma nói, người
cảm nhận rằng Trung Quốc cần theo đuổi một giải pháp tổng thể trong đó
bệnh tâm thần được xem xét.
"Những trường hợp xảy ra gần đây như là một cảnh báo,” ông Ma nói,
người cho rằng xã hội như là một "hệ thống sinh thái” được hình thành
bởi nhiều yếu tố trong đó bao gồm cả kinh tế lẫn sức khỏe tâm thần.
"Nếu hệ thống sinh thái này không được hỗ trợ bởi sức khỏe tâm thần,
tất cả mọi thứ khác được xây dựng trên một nền móng nguy hiểm.”
© DCVOnline
|
