Một
nhóm người lao động ngày thứ Tư vừa qua đã đệ đơn lên toà án liên bang
Galveston, tại bang Texas, Hoa Kỳ, để kiện hai công ty, mà một phần là
thuộc quyền sở hữu của chính phủ Việt Nam. Đó là Công ty Đầu tư Thương
mại Dịch vụ Quốc tế Interserco và Tổng Công ty Công nghiệp Ô tô Việt
Nam Vinamotors.
Hai
công ty này bị cáo buộc vi phạm luật của Hoa Kỳ về chống buôn người. Cụ
thể, theo đơn kiện mà 13 người lao động đứng tên, khoảng 50 người trong
nhóm của họ đã nghe quảng cáo trên đài truyền hình Việt Nam, hứa hẹn
những việc làm lương cao tại Houston, Texas. Để được tuyển chọn, họ đã
phải trả từ 7 ngàn đến 15 ngàn đôla lệ phí. Hợp đồng làm việc trên
nguyên tắc là 30 tháng, với mức lương tổng cộng được hứa hẹn là 100
ngàn đôla, nhưng chỉ sau 8 tháng, họ đã bị sa thải và được lệnh phải
trở về Việt Nam, mà không được trả lại những khoản tiền đã đóng.
Cũng theo đơn kiện, những người lao động nói trên phải làm việc như
nô lệ vả phải sống chật chội trong những điều kiện rất tồi tệ như là
súc vật. Họ lại còn bị dọa sẽ bị đánh đập hoặc bắt giữ nếu nói chuyện
với người bên ngoài.
Những người đứng đơn kiện yêu cầu tòa phạt hai công ty Việt Nam bồi
thường trên 200 triệu đôla cho họ. Đứng ra bảo vệ quyền lợi cho nhóm
người lao động này là hai luật sư Tony Buzbee và Tammy Tran. Theo lời
luật sư Buzbee, những người lao động nói trên « Lo sợ cho cuộc
sống của họ và cuộc sống của gia đình họ ở Việt Nam. Vì họ không kiếm
được tiền như đã hứa, họ còn có nguy cơ bị mất nhà cửa và các tài sản
khác ở Việt Nam. » Luật sư Buzbee cũng tố cáo là hai công ty Việt
Nam đã thay thế nhóm người lao động nói trên bằng một nhóm khác, cũng
được tuyển dụng sau khi trả những món lệ phí tương tự, hình thành một
được dây buôn người quốc tế.
Trong khi chờ kết quả vụ kiện, nhóm người lao động này đang làm thủ
tục di trú để được ở lại Hoa Kỳ, với sự trợ giúp của các sinh viên Đại
học Luật khoa Texas và một luật sư chuyên giúp các nạn nhân đường dây
buôn người.
Hai công ty cung cấp nhân dụng của Mỹ có liên quan đến đường dây
buôn người này gần đây đã bị một toà án tại Houston ra phán quyết buộc
phải bồi thường 60 triệu đôla cho nhóm người lao động mà hiện đang kiện
hai công ty Việt Nam.
Trong báo cáo năm 2010 về nạn buôn người trên thế giới, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã chỉ trích chính phủ Việt Nam là: «
Không có tiến bộ trong việc truy tố hình sự và trừng phạt những kẻ buôn
bán người vì mục đích lao động và bảo vệ các nạn nhân của tất cả các
hình thức buôn người khác, đặc biệt là nạn nhân của nạn buôn người vì
mục đích lao động và buôn người trong nước. Do đó, Việt Nam bị xếp vào
danh sách Loại 2 cần theo dõi. »