Vụ bắt giữ và xét xử ông Lê Công Định bị chỉ trích là vi phạm nhân quyền
Trong phúc trình thường niên mới công bố, tổ chức theo dõi nhân quyền Human Rights Watch (HRW) lại tố cáo Hà Nội có nhiều vi phạm nghiêm trọng về quyền con người và tự do tôn giáo.
Tổ chức này cũng ra khuyến nghị đưa Việt Nam vào lại Danh sách Các quốc gia gây quan ngại đặc biệt (CPC) của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ.
Phần nói về Việt Nam trong tập phúc trình dày 649 trang, ra ngày 25/01, bắt đầu bằng nhận định: "Chính quyền Việt Nam tăng cường kiểm soát tự do ngôn luận trong năm 2010, sách nhiễu, bắt bớ và bỏ tù hàng loạt nhà văn, nhà vận động chính trị và những người phê phán chính phủ một cách ôn hòa".
Trong một thông cáo ra ngay sau khi báo cáo được công bố, ông Phil Robertson, Phó Giám đốc khu vực Á châu của tổ chức nhân quyền có uy tín đặt tại Mỹ, viết: "Việc bày tỏ quan điểm một cách ôn hòa không phải là một tội nhưng chính quyền dường như lo sợ về những gì các cá nhân này có thể phát ngôn".
Ông Robertson nhấn mạnh: " Điều cần thiết hiện nay là các nhà tài trợ nước ngoài phải đòi hỏi chính phủ Việt Nam trả tự do cho tất cả các nhân vật bất đồng chính kiến đã bị cầm tù vì hoạt động một cách hòa bình."
HRW nói hành động của chính phủ Việt Nam trong năm qua đã "thể hiện sự thiếu tôn trọng đối với các nguyên tắc cơ bản của Hiến chương Asean về đẩy mạnh dân chủ và bảo vệ và tăng cường nhân quyền và các quyền tự do cơ bản".
Tổ chức này liệt kê một loạt các hành động mà họ cho là "vi phạm nhân quyền", trong đó có việc bắt giữ và xét xử nhiều nhân vật chống đối chính sách của nhà nước qua các bài viết và phát biểu, siết chặt kiểm soát mạng internet và cả các đợt tấn công các trang mạng có nội dung chỉ trích.
Danh sách gây quan ngại
Hiện chính phủ Việt Nam chưa có bình luận gì về phúc trình mới này.
Tuy nhiên, Việt Nam trước sau vẫn khẳng định luôn tôn trọng nhân quyền, coi đó là một trong các "tiêu chí hàng đầu" trong công cuộc phát triển và nói không có ai bị bỏ tù vì bất đồng chính kiến.
Hà Nội cũng lặp lại nhiều lần rằng ở Việt Nam không có tù chính trị, mà chỉ có người bị bắt vì vi phạm luật pháp.
HRW mong muốn các nước ngoài, nhất là các quốc gia làm ăn lớn với Việt Nam, tham gia góp tiếng nói đòi Việt Nam cải thiện nhân quyền và dân chủ.
Phúc trình mới ra bày tỏ thất vọng trước việc Nhật Bản, "dù có vị thế khá đặc biệt với tư cách là quốc gia tài trợ nhiều nhất cho Việt Nam", đã "không hề đưa ra những nhận xét công khai về tình hình nhân quyền đang xấu đi ở Việt Nam".
Tổ chức này kêu gọi cho Việt Nam lại vào danh sách CPC, vốn đi kèm một số chế tài, mà Việt Nam đã được rút khỏi năm 2006.
Lời kêu gọi này dường như trái với quan điểm của đại diện Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ tại Việt Nam.
Trong một điện tín gửi từ Hà Nội, mới được Wikileaks công bố, đại sứ Mỹ Michael Michalak tỏ ra quan ngại về tình trạng nhân quyền nhưng không khuyến nghị đưa Việt Nam vào lại CPC.
Ông đại sứ chỉ khuyến cáo "sử dụng các cơ hội đối thoại cấp cao để gây áp lực đòi Chính phủ Việt Nam tiếp tục mở rộng tự do tôn giáo".
Trong khi đó, một nhóm dân biểu Mỹ đang có kế hoạch thúc đẩy một dự luật chế tài các cá nhân quan chức vi phạm nhân quyền ở Việt Nam.
Năm nay là năm thứ 21 HRW ra phúc trình về tình trạng nhân quyền trên thế giới. Báo cáo lần này đưa ra nhận định về tình hình ở 90 quốc gia.
