-Con
số " 97,9 % sinh viên mong muốn trở thành lãnh đạo trong tương lai” cho
thấy các kết quả tốt đẹp của công tác tuyền truyền, giáo dục, các thao
tác quản lý đối với tầng lớp được coi là trí thức nhất là sinh viên
hình như chỉ đạt chưa tới 3 %.Ngành giáo dục-đào tạo đang làm cái gì?
Đang dạy điều tốt đẹp hay đang làm cho những điều tốt đẹp ngày càng bị
sủi tăm để nhường chỗ cho những tham vọng quyền lực, đồng tiền ??? -
Kết quả điều tra xã hội học ngày 10-8 của Công ty NhanViet Management
Group công bố kết quả khảo sát sinh viên với nghề nghiệp có là "cú đấm
nốc ao” đối với hệ thống giáo dục-đào tạo nước ta ? Phạm Viết Đào. Báo Người lao động vừa đưa tin:"Ngày 10-8, Công ty NhanViet Management Group công bố kết quả khảo sát sinh viên với nghề nghiệp… Chương
trình khảo sát được thực hiện từ tháng 4 đến nay với sự tham gia của
941 sinh viên hiện đang theo học tại hơn 20 trường đại học, cao đẳng ở
TPHCM. Kết
quả khảo sát cho thấy có khoảng 97,9% sinh viên mong muốn trở thành
lãnh đạo trong tương lai. Cụ thể, hơn 50% cho biết sẽ cố gắng phấn đấu
tới vị trí quản lý cấp trung trong 3 năm tới trong khi chỉ có khoảng
8,4% nghĩ tới vị trí giám đốc. Để
thực hiện ước mơ, 71,2% sinh viên đã tự hoạch định lộ trình cũng như kế
hoạch hành động ngay khi còn trên ghế giảng đường, trong khi 15,3% thì
dự định sẽ thực hiện ngay sau khi tốt nghiệp. Đáng
chú ý là có tới gần 70% sinh viên tham gia khảo sát cho biết mong muốn
được làm việc tại các tập đoàn đa quốc gia và doanh nghiệp nước ngoài.
5,7% sinh viên mong muốn làm việc cho doanh nghiệp Nhà nước…”"…( * )
Hiện
nay, tại nhiều quốc gia việc điều tra xã hội học là một trong những
thao tác bắt buộc, cần thiết và hữu ích đối với công tác quản lý, các
cơ quan quản lý và các nhà quản lý…Rất nhiều quốc gia đã tổ chức thành
lập ra nhiều Viện điều tra xã hội học độc lập, tức là không nhận kinh
phí hoạt động từ ngân sách nhà nước. Sở dĩ phải có thiết chế này để
giúp cho các cơ quan hoạch đinh chính sách nhà nước thật sự có được
những thông tin độc lập, khách quan tránh ngụy tạo loại thông tin " đẽo chân cho vừa dày”… Tất
nhiên các kết quả điều tra xã hội học này có được từ các nguồn kinh phí
tài trợ, bảo trợ này, nếu cơ quan nào sử dụng tới nó phải thanh toán
bản quyền và thường là rất cao; người ta coi đó là một thứ sản phẩm như
các loại sản phẩm của kinh tế tri thức. Để
thật sự có được tác động ngược lại, sau khi có các số liệu khô khan,
độc lập, khách quan, các cơ quan điều tra xã hội học phải làm được cái
việc phân tích, dự báo, cảnh báo các chiều hướng xã hội trên cơ sở con
số thăm dò điều tra. Đây là một thao tác mang tính khoa học xã hội nhân
văn chứ không là thứ ăn ốc nói mò. Dựa
trên cơ sở của thao tác này, chúng ta hãy cùng phân tích bằng con mắt
xã hội học các kết quả điều tra mà Công ty NhanViet Management Group
công bố kết quả khảo sát sinh viên với nghề nghiệp… Nhận xét 1: -Căn
cứ vào kết quả điều tra cho thấy đang có một sự lệch chuẩn nhận thức
đáng báo động đối với tầng lớp sinh viên; sự lệch chuẩn do nhận thức
méo mó về tương lai, môi trường nghề nghiệp này có nguy cơ làm rối loạn
môi trường đào tạo, định hướng nghề nghiệp cũng như môi trường đầu tư
lực lượng lao động tri thức cao đó là sinh viên đại học. Phân tích: Đáng
tiếc Công ty NhanViet Management Group đã không đi đến cùng trong việc
tổ chức cuộc điều tra này, chỉ nêu khơi khơi thành ra các kết quả điều
tra cũng như hướng điều tra rất đáng hoan nghênh và rất quan trọng đã
bị lọt thỏm giữa sự hồn loạn của thông tin đa chiều. Từ kết quả điều tra: "97,9% sinh viên mong muốn trở thành lãnh đạo trong tương lai…”
cơ quan điều tra đáng ra phải khảo sát tiếp: hiện nay, lực lao động
quản lý tính từ Chủ tịch nước, Tổng Bí thư đến tổ trưởng dân phố chiếm
bao nhiêu phần trăm lực lượng lao động. Theo
ước đoán của chúng tôi, số lực lượng lao động thuộc thành phần quản lý
nhiều lắm chiếm tới chưa 10 % trên tổng số lực lượng lao động được đào
tạo hàng năm; nếu lực lượng quản lý chiếm tới 10 % thì đầu vào cần cho
nó nhiều nhất tới 20 % là vừa, nếu đầu vào tới 97,9 % mà đầu ra chí
tiếp nhận có 10 % thì sẽ xảy ra sự cạnh tranh khắc nghiệt, thái quá.
Lực lượng quản lý không thể lên tới 50-60 % lực lượng lao động để có
thể thuận chiều được với lực lượng đầu vào 97,9 % người muốn dự tuyển
vào môi trường này... Không ai phủ nhận vai trò của các nhà quản lý, " một người lo bằng một kho người làm " ( Tục ngữ ) hay "Cán bộ quyết định hết thảy "
( Lê Nin ) nhưng điều đó không có nghĩa một thiết chế xã hội đều tập
trung đạo tạo nhân tài cho loại lao động quản lý mà không cần các nhân
tài chuyên môn khác… Một
thiết chế xã hội lành mạnh thì bên cạnh công trạng, vai trò vĩ nhân của
các nhà quản lý cũng phải rất cần các chuyên gia đầu ngành đó là: các
nhà khoa học-kỹ thuật, các tài năng văn nghệ, báo chí, các nghệ nhân
trong các loại ngành nghề tiêu biểu, đặc trưng, mang ý nghĩa quốc hồn,
quốc túy…Đó là những nhân tố mà nếu thiếu nó không thể coi là một thiết
chế xã hội lành mạnh được, không đủ cấu thành một nền văn hóa, một
thiết chế văn hóa…Nếu thiếu những nhân tố đó thì chưa thể coi đó là một
cộng đồng người đang tồn tại trong một thiết chế xã hội văn minh theo
đúng nghĩa đen của từ này… Nhận xét 2: Số liệu "97,9% sinh viên mong muốn trở thành lãnh đạo trong tương lai…” cho
thất chỉ có 2,1 % số sinh viên không quan tâm tới nghề lãnh đạo do đó
tập trung cho chuyên môn sâu, tức đầu tư cho chuyên môn còn 97,9 % tập
trung thời gian và trí tuệ để ra trường nhanh chóng lao vào con đường
làm lãnh đạo, số sinh viên này sẽ chắc chắn không quan tâm gì nhiều lắm
cho công việc chuyên môn, chuyên môn chi là đối phó để có cái bằng là
chính. Cụ thể, văn bản điều tra đã thống kê:
" Hơn 50% cho biết sẽ cố gắng phấn đấu tới vị trí quản lý cấp trung
trong 3 năm tới trong khi chỉ có khoảng 8,4% nghĩ tới vị trí giám đốc. Để
thực hiện ước mơ, 71,2% sinh viên đã tự hoạch định lộ trình cũng như kế
hoạch hành động ngay khi còn trên ghế giảng đường, trong khi 15,3% thì
dự định sẽ thực hiện ngay sau khi tốt nghiệp…” Số
liệu này cho thấy đấy là một tai họa đã được lập trình đối với kinh
tế-xã hội nước ta; bởi xã hội đã được lập trình từ trên ghế trường đại
học, những lực lượng lao động trong tương lai chỉ chăm chăm làm thế nào
có được cái ghế, kiếm được cái ghế chứ nếu lao vào chuyên môn thì khồng
thể tiến thân, không có tương lai nếu không muốn nói là sẽ bị đói… Nhận xét 3: Nguyên
nhân và hệ quả từ đâu dẫn đến kết quả điều tra đáng sợ kể trên ? Theo
người viết bài này, đó là thực trạng xã hội, những " tấm gương mờ "
tày liếp của cha anh đã thúc đầy 97,9 % sinh viên đã có những lệch
chuẩn về nhận thức đối với quan hệ ngành nghề cũng như sự tiến thân
trong xã hội. Trong
số 97,9 % không loại trừ có những sinh viên có năng lực, năng khiếu
thiên bầm về tài năng quản lý nhung con số không thể lên tới 97,9 % ?
Trong số 97,9 % này chắc chắn có rất nhiều phần tử a dua, bỏ " sở trường chạy theo sở đoản”… chỉ vì thấy nghề quản lý béo bở, dẽ tiến thân, còn làm nghề khác hết thảy đều tăm tối…Cuộc chạy đua này chắc chắn sẽ " làm cho khốc hại chẳng qua vì tiền” sẽ
trực tiếp tác động xấu tới xã hội, làm rối loạn, lệch chuấn các giá trị
trong xã hội. Điều này chẳng khác chi Hà Nội có thời đổ xô đi nuôi chó
Nhật... Những
tấm gương tày liếp đó là nhiều cán lãnh đạo không cần học hành đến nơi
đến chốn, do biết luồn lách và dám bỏ tiền ra mua bằng rởm, chạy chọt
nên đã chiếm giữ được những vị trí béo bở. Đó chẳng phải là tấm gương
để cho 97,9 % chon con đường làm lãnh đạo để tiến thân noi theo hay sao
? Nghề
lãnh đạo là nghề có điều kiện để tham ô, nhận hối lộ, ăn gian, nói dối…
nên chóng giàu, dễ làm bố thiên hạ…còn làm chuyên môn thì chỉ ba cọc ba
đồng thôi, mạt kiếp không ngóc cổ lên được… Nhân sự kiện Ngô Bảo Châu có nhà báo đã nảy ra một thuật ngữ rất hay, gọi Ngô Bảo Châu là một dạng " Hòa thượng Thích Học Toán
"; Ngô Bảo Châu là con người đã được cả thế giới biết đến và vinh
danh;’ thế nhưng nếu tổ chức một cuộc điều tra xã hội học xem, tuổi trẻ
Việt Nam sẽ có bao nhiêu phần trăm lấy chọn Ngô Bảo Châu làm tấm gương
noi theo, học tập, phần đấu ? Nếu không có môi trường như nước Pháp,
Ngô Bảo Châu có thành công được hay không ? Trong khi đó thì có tới 97,9 % sinh viên còn ngồi trên ghế nhà trường, trong đó " 71,2%
sinh viên đã tự hoạch định lộ trình cũng như kế hoạch hành động ngay
khi còn trên ghế giảng đường, trong khi 15,3% thì dự định sẽ thực hiện
ngay sau khi tốt nghiệp…” để đi theo con đường mà Huỳnh Ngọc Sĩ (
Vụ án hối lộ PCI ), Phan Thanh Bình ( Chủ tịch Tập đoàn Vinashin ), Bùi
Tiến Dũng…theo tấm gương của một số anh Chánh, Phó Giám đốc Sở, Phó Chủ
tịch tỉnh bỏ tiền ra mua bằng dỏm mà vẫn được cái ghế thật béo bở. Thế
có khiếp không ?! Chắc chắn trong số 97,9 % số sinh viện lựa chọn con đường quản lý này không hiếm kẻ sẽ rút kinh nghiệm bài học, bởi họ là lớp " hậu sinh khả ố hơn
". Họ có bằng thật chứ không bằng rởm, họ sẽ ăn, đục khoét bằng hoặch
thậm chí hơn Huỳnh Ngọc Sĩ, Phan Thanh Bình, Bùi Tiến Dũng…nhưng họ sẽ
biêt cách để không sa vào lưới pháp luật, tức sẽ không bị tù như cha,
anh họ…vì họ tài hơn, vì họ đã lập trình tiến thân từ trên ghế nhà
trường ? Tác giả bài viết này không có ý vơ đũa cả nắm, kết luận 97,9 % số sinh viên kia đều bị những "tấm gương mờ” lung lạc cả; nhưng số liệu "97,9 % số sinh viên mong muốn trở thành lãnh đạo trong tương lai…” là
một số liệu đáng báo động đối với các cơ quan chức năng quản lý nhà
nước, Bộ Giáo dục Đào tạo, các cơ quan tuyên giáo các cấp…Nếu các vị
làm tốt phận sự thì làm sao để đến nông nỗi này? Một xã hội mà sinh viên là tầng lớp có trí thức nhất, còn trong sáng trong chừng mực nào đó, " áo trắng em chưa lấm bụi trần
" thề mà khi đang ngồi trên ghế nhà trường, họ đã nghĩ và lựa chọn con
đường làm quan để vinh thân, phì gia; họ chỉ nghĩ cách, chọn nghề đế có
nhiều tiền không qua lao động có chuyên môn cao và sâu ? Con
số 97,9 % còn cho thấy các kết quả tuyền truyền, giáo dục, các thao tác
quản lý đối với tầng lớp được coi là trí thức nhất chỉ đạt chưa tới 3
%. Trong khi đó cái thời mông muội của Khổng Tử, ông chỉ xếp hại loại
người khó dạy nhất đó là: đàn bà và đám trẻ chăn trâu… Đến
97,9 % không tin vào chân thiện mỹ nữa thì xã hội sẽ đi về đâu? Ngành
giáo dục-đào tạo đang làm cái gì? Đang dạy điều tốt đẹp hay đang làm
cho những điều tốt đẹp ngày càng bị sủi tăm để nhường chỗ cho những
tham vọng quyền lực, đồng tiền ???
|