Cách
đây gần 2 tháng, sau khi ông Nguyễn Đức Kiên (Bầu Kiên) và ông Lý Xuân
Hải, nguyên Tổng Giám đốc Ngân hàng ACB bị bắt, hàng loạt ngân hàng lên
tiếng phủ nhận mối liên hệ với Bầu Kiên và cả ACB, nhưng tìm hiểu cho
thấy, các ngân hàng Eximbank, KienLongBank, VietBank, VietABank,
DaiABank ít nhiều đều có liên hệ với ACB lẫn bầu Kiên.
Ngân hàng
TMCP Á Châu (ACB) thậm chí đã và đang là cổ đông chiến lược, hoặc sáng
lập ở các ngân hàng này. Trong một số ngân hàng, ACB còn cử từ 1 đến 2
đại diện vào HĐQT để trực tiếp điều hành các hoạt động mang tính chiến
lược.
ACB - KienLongBankNăm 2007, ACB thông qua công ty con là Công ty Chứng
khoán ACB (ACBS) góp vốn mua 10% cổ phần tại Ngân hàng TMCP Kiên Long
(KienLongBank), hiện đã giảm xuống còn 6.1%. Vai trò của ACB tại
KienLongBank khá lớn, cụ thể ACB hỗ trợ KienLongBank trong đào tạo nguồn
nhân lực, chuyển giao công nghệ ngân hàng, khi KienLongBank gặp khó
khăn về tài chính, ACB sẽ hỗ trợ theo khả năng của mình và đúng quy định
của Ngân hàng Nhà nước. Ngoài ra, ACB cũng cam kết mua cổ phần của
KienLongBank khi ngân hàng này thực hiện lộ trình tăng vốn điều lệ như
thông tin được công bố trên website KienLongBank.
Năm 2008, ACB có
đến 3 đại diện tại HĐQT của KienLongBank gồm ông Nguyễn Văn Hòa (Kế toán
trưởng ACB), ông Lê Quang Chính (Phó Giám đốc Sở Giao dịch ACB) và ông
Lê Thanh Hải (Trưởng phòng thẩm định tài sản kiêm Trưởng phòng pháp chế
ACB). Hiện nay, ông Hòa đã rút khỏi HĐQT, ACB còn hai đại diện gồm ông
Chính và ông Hải.
Ngày 17/10 vừa qua, một cổ đông lớn của
KienLongBank là Tổng Công ty Du lịch Sài Gòn – TNHH MTV (Saigontourist)
thoái hết vốn thông qua việc bán đấu giá 5 triệu cổ phần với giá khởi
điểm chỉ có 8,780 đồng/cp, thấp hơn mệnh giá. Đối tượng mua lượng cổ
phần trên là một cá nhân và một tổ chức trong nước không công bố tên.
ACB - DaiABankNăm
2008, ACB đầu tư vào Ngân hàng TMCP Đại Á (DaiABank) và cử ba đại diện
tham gia HĐQT của ngân hàng này gồm ông Đỗ Minh Toàn (Tổng Giám đốc
đương nhiệm của ACB), ông Đặng Mai Anh và ông Từ Tiến Phát. Cụ thể, ông
Đặng Mai Anh tham gia HĐQT của DaiABank từ năm 2008 và năm 2011 tiếp tục
trúng cử nhiệm kỳ 2011 – 2015, trong khi ông Từ Tiến Phát mới tham gia
HĐQT từ năm 2011. Riêng ông Đỗ Minh Toàn tham gia DaiABank từ 2008 đến
2009 với vai trò Ủy viên HĐQT và từ 4/2009 đến năm 2011, ông Toàn giữ
chức danh Phó Chủ tịch HĐQT của ngân hàng này. Từ năm 2011, ông từ nhiệm
và không còn tham gia các hoạt động của DaiABank.
Tính đến năm 2010,
DaiABank tăng vốn lên 3,100 tỷ đồng, trong đó ACB nắm giữ gần 11% cổ
phần. Ngoài ACB, DaiABank còn các đối tác chiến lược khác gồm Ngân hàng
đầu tư và phát triển Việt Nam (BID), Tín Nghĩa Corp và Xổ Số Kiến Thiết
Đồng Nai.
Nội bộ của DaiABank cũng có mối quan hệ sở hữu khá "rối
rắm”. Sự chằng chịt xuất hiện khi Đầu tư Đại Á tham gia 4.21% cổ phần
của Công ty Xăng dầu Tín Nghĩa (thuộc Tín Nghĩa Corp), hình thành mối
quan hệ sở hữu vòng tròn Xăng Dầu Tín Nghĩa -> DaiABank -> Đầu tư
Đại Á -> Xăng Dầu Tín Nghĩa. Chẳng những vậy, Tín Nghĩa Corp cũng
đang sở hữu 11.12% cổ phần DaiABank và gần như nắm quyền chi phối tại
Xăng Dầu Tín Nghĩa với trên 80% vốn.
Giữa Tín Nghĩa Corp và ACB cũng có sự góp vốn chung để hình thành nên CTCP Đầu tư Tín Nghĩa Á Châu và cùng đầu tư vào DaiABank.
ACB - EximbankNgoài
ra, tại Ngân hàng TMCP Xuất nhập khẩu Việt Nam - Eximbank (EIB), theo
lời ông Lê Hùng Dũng - chủ tịch Eximbank thì nhóm ngân hàng ACB đang nắm
giữ khoảng 9% nhưng hiện chưa cử người thay thế ông Phạm Trung Cang
(Nguyên phó Chủ tịch HĐQT đã từ nhiệm và khởi tố) làm người đại diện
vốn.
Giữa Eximbank và các đơn vị liên quan cũng xuất hiện những mối quan hệ sở hữu cổ phần qua lại lẫn nhau.
ACB - VietBankTại
Ngân hàng TMCP Việt Nam Thương Tín (VietBank), ACB giữ tư cách là cổ
đông sáng lập nhưng không công bố cụ thể khoản đầu tư tại ngân hàng này
là bao nhiêu, tuy nhiên 2/8 thành viên HĐQT của VietBank lại có sự liên
hệ đến ACB gồm bà Đặng Ngọc Lan (vợ ông Nguyễn Đức Kiên, nguyên Phó Chủ
tịch Hội đồng sáng lập ACB) và ông Trương Hùng.
Tại ACB, bà Lan đang giữ chức vụ Phó Ban Kiểm toán nội bộ còn ông Trương Hùng là Giám đốc Chi nhánh Phú Lâm (Quận 6).
Ngoài
ra, đại gia thuỷ sản Diệu Hiền đình đám trên báo chí thời gian qua cũng
có mối quan hệ cùng VietBank thông qua Công ty TNHH XD TM Diệu Hiền,
đơn vị đồng sáng lập VietBank cùng với Công ty Đầu tư & Phát triển
Hoa Lâm và ACB.
ACB - VietABank
Tại Ngân hàng TMCP Việt Á
(VietABank), ACB đóng vai trò là cổ đông sáng lập. Cụ thể, VietABank ra
đời từ năm 2003 trên cơ sở hợp nhất Công ty Tài chính Cổ phần Sài Gòn và
Ngân hàng TMCP Nông thôn Đà Nẵng. Ngày mới thành lập, VietABank có vốn
điều lệ hơn 76 tỷ đồng. Cổ đông sáng lập nắm cổ phần lớn nhất là Ban Tài
chính Thành ủy TPHCM với tỷ lệ 29.8% (Trước hợp nhất, Công ty Tài chính
Cổ phần Sài Gòn được đầu tư bởi 6 đơn vị, đặc biệt trong đó có ACB và
Ngân hàng Nông thôn Đà Nẵng).
Có thể thấy, VietABank có mối quan hệ
"mật thiết” cùng ACB, DaiABank và Eximbank thông qua các mối quan hệ sở
hữu vòng giữa ACB – DaiABank – VietABank, ACB – Eximbank – VietABank,
S.J.C – Eximbank – VietABank.
Viết Vinh (Vietstock)