Lễ khánh thành nhà máy xỉ Titan của SQC rất rùm beng để làm giá cổ phiếu?

Trong tháng 9 năm 2012 Báo Người cao tuổi đã đăng loạt bài về ông Đặng Thành Tâm liên quan đến lĩnh vực hoạt động ngân hàng. Đó là các bài: Ông Đặng Thành Tâm "ôm” 600 tỉ đi đâu? số 118 (1113) ngày 8-9-2012; Ông Đặng Thành Tâm và những thủ đoạn rút tiền không minh bạch số 115 (1120) ngày 26-9-2012 và "Bố già” Đặng Thành Tâm và các chiêu trục lợi tại Ngân hàng Phương Tây số 117 (1122) ngày 29-9-2012. Sau loạt bài phản ánh đó dư luận bạn đọc đặc biệt hoan nghênh Báo Người cao tuổi đã mạnh dạn phanh phui sự thật về ông Đặng Thành Tâm và nhóm người thân liên quan đến Ngân hàng TMCP Phương Tây (Cần Thơ) áp dụng việc cho vay được che giấu dưới hình thức đặt cọc, môi giới chứng khoán, ủy thác đầu tư gây khủng hoảng, nợ xấu chiếm 20%, có nguy cơ mất khả năng chi trả ở ngân hàng này… Để rộng đường dư luận, Báo Người cao tuổi tiếp tục phản ảnh việc vi phạm pháp luật trong kinh doanh thời gian qua của ông Đặng Thành Tâm…

Lũng đoạn nhà băng

Việc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đồng ý cho phép các ngân hàng nâng vốn điều lệ lên 3.000 tỉ đồng vào cuối năm 2011 , ông Đặng Thành Tâm đã chỉ đạo các cổ đông lớn (xác định là người nhà của ông Đặng Thành Tâm) trong Western Bank tiến hành Đại hội cổ đông bất thường tại Đà Lạt ngày 11-1-2011 để bàn bạc, xin ý kiến thông qua Nghị quyết tăng vốn điều lệ từ 2.000 tỉ lên 3.000 tỉ đồng và báo cáo xin đầu tư cổ phiếu của các công ty con thuộc Tổng Công ty cổ phần đầu tư Sài Gòn (SGI) của ông Tâm gồm: Công ty năng lượng khoáng sản Sài Gòn – Quy Nhơn (SQC), Tổng Công ty Phát triển Đô thị Kinh Bắc (KBC),Công ty cổ phần viễn thông Sài Gòn (SPT) v.v…

Một số cá nhân và tổ chức sáng lập ngân hàng này đều liên quan đến gia đình ông Đặng Thành Tâm. Em gái ông là bà Đặng Thị Hoàng Phượng (Kế toán trưởng của Western Bank), vợ ông là bà Trần Thị Kim Thanh (cổ đông chiếm gần 10 %), Hoàng Minh Hướng (chiếm 6%), tổ chức góp vốn lớn là SQC (chiếm gần 10%) và SPT (chiếm 10%). Hiện nay, những người có liên quan đến ông Tâm đang chiếm giữ khoảng 51% các cổ đông tại ngân hàng Phương Tây có khả năng chi phối các hoạt động liên quan đến việc tăng vốn, cho vay, đầu tư cổ phiếu … Vì hoạt động sản xuất – kinh doanh không hiệu quả, nhiều dự án bỏ hoang nên ông Đặng Thành Tâm chỉ đạo những người thân cận tiến hành tăng vốn của ngân hàng nhằm rút tiền của các nhà đầu tư và người dân một cách hợp pháp. Cụ thể, sau khi tăng vốn điều lệ thêm 1.000 tỉ đồng, toàn bộ số tiền mà các cổ đông đóng góp vào theo tỉ lệ cổ phiếu đang nắm giữ sẽ được chuyển thành tiền đầu tư vào cổ phiếu liên quan đến các công ty thuộc SGI. Như vậy, số tiền mà cá nhân, tổ chức có liên quan đến ông Tâm bỏ ra, kể cả tiền của các cổ đông khác sẽ chảy về túi ông Tâm. Trong khi đó ngân hàng Phương Tây vẫn có thể tăng vốn điều lệ theo đúng quy định của Nhà nước nhưng chỉ ở dưới dạng… giấy, vì số tiền mặt đã chuyển vào đầu tư những cổ phiếu kém chất lượng của các công ty kém khả năng về tài chính, có dấu hiệu bị làm giá của ông Tâm. Việc tăng vốn điều lệ, vốn huy động trong dân của ngân hàng bị rút đầu tư vào cổ phiếu chất lượng kém sẽ làm mất tính thanh khoản của ngân hàng Phương Tây, bởi các công ty này thực tế không sinh lợi. Trong trường hợp các công ty con của ông Tâm có sự cố , số cổ phiếu đang nắm giữ bán ra sẽ không ai mua, cổ đông sẽ bị thiệt hại, ngân hàng bị mất thanh khoản có thể ảnh hưởng đến tâm lí của người dân đang gửi tiền đổ xô đi rút tiền. Vì thế Western Bank đưa vốn vào đầu tư cổ phiếu cho các công ty con của SGI là có thật.

Làm giá cổ phiếu

Công ty cổ phần Khoáng sản Sài Gòn – Quy Nhơn (mã giao dịch trên sàn chứng khoán Hà Nội SQC), trụ sở tại Khu kinh tế Nhơn Hội, thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định, chuyên khai thác và chế biến titan, tổng vốn đầu tư 1.100 tỉ đồng (thực tế giá trị tài sản của nhà máy khoảng 300 tỉ đồng, nhưng được thổi lên 1.100 tỉ). Sau khi lên sàn được thổi lên với vốn hóa trên dưới 9.000 tỉ đồng. Hơn một năm đi vào hoạt động (6-2010), nhà máy chưa xuất khẩu được tấn ti-tan nào. Hiện nhà máy đã ngừng hoạt động nhưng giá cổ phiếu của SQC vẫn được làm giá tăng cao. Điều này Giám đốc Truyền thông SGI thừa nhận là có làm giá, muốn đưa lên cỡ nào cũng được. Vào thời điểm năm 2010, giá cổ phiếu SQC vẫn đứng thứ ba trên sàn chứng khoán Hà Nội. Tuy nhiên, mỗi ngày chỉ hơn 10 người đặt lệnh bán và hơn 20 người đặt lệnh mua (do người của ông Tâm sử dụng nhiều tài khoản giao dịch với nhau để làm giá, tự mua đi bán lại), mỗi lệnh đặt mua không vượt quá 500 cổ phiếu (tổng giá trị trên dưới 42 triệu đồng). Tính theo lợi nhuận về đầu tư ngày 17-1-2011, mỗi cổ phiếu SQC tăng 10.000 đồng, như vậy bỏ ra 42 triệu đồng mà chỉ cần lời có 50.000 đồng là điều khó hiểu, trong khi nhà đầu tư phải nộp các khoản phí như giao dịch và thuế lợi nhuận. Việc làm giá đã được phơi bày khi Ủy ban chứng khoán Nhà nước xử phạt 40 triệu đồng/ người đối với ông Hoàn Minh Hướng và bà Quách Thị Nga (hai người này đều có liên quan đến ông Tâm) có hành vi tác động lên giá cổ phiếu SQC vào ngày 12-4-2010. Rồi ngày 28-10-2010, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước xử phạt SQC 80 triệu đồng vì việc tạm ngừng và sản xuất cầm chừng tại Nhà máysản xuất ti-tan ba tháng nhưng không thực hiện công bố thông tin bất thường theo quy định. Khi thủ thuật làm giá thành công, ông Đặng Thành Tâm đã bán 22 triệu cổ phiếu Công ty Khoáng sản Sài Gòn – Quy Nhơn (SQC) tương đương 20% cổ phần, chỉ trong tuần đầu tháng 8-2012 và bỏ vào túi con số khủng.

Mục đích đằng sau động thái này được tạp chí Nhịp cầu đầu tư đánh giá là "trong bối cảnh các nguồn huy động vốn trong nước đang tắc, việc ông Tâm rút tiền mặt về để điều chuyển đến các dự án đang cần vốn của SGI là một lí giải có cơ sở”. Nhiều chuyên gia tài chính đặt nghi vấn ở 2 điểm: đánh động sự chú ý của thị trường đến cổ phiếu SQC và giải quyết khó khăn tài chính là có cơ sở. Bởi lẽ, ông Tâm chuyển nhượng một lượng cổ phiếu lớn và hoàn tất giao dịch rất nhanh chóng. Sau khi chuyển nhượng thành công 20% cổ phần, ông Tâm vẫn còn nắm đến 40% cổ phần tại SQC, là công ty thành viên của Tập đoàn Đầu tư Sài Gòn (SGI) với 53 thành viên, ông Tâm làm Chủ tịch Hội đồng Quản trị. Còn người nắm vai trò Chủ tịch Hội đồng Quản trị SQC lại là bà Đặng Thị Hoàng Phượng, em gái ông Tâm.

Nguy cơ sụp đỗ

Liên quan đến tài chính, Tổng Công ty Phát triển Đô thị Kinh Bắc được ông Đặng Thành Tâm công bố là hoạt động hiệu quả trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh, Bắc Giang có vốn điều lệ gần 3.000 tỉ đồng, số vốn hóa là 10.000 tỉ đồng, trong khi lợi nhuận hằng tháng tính từ kinh doanh chính của đơn vị chỉ trên dưới 150 triệu đồng, phần vốn lưu động hiện tự kê khai là 5.400 tỉ đồng. Tổng tài sản có khoảng 10.200 tỉ đồng, tài sản tự có là 4.000 tỉ đồng, nợ gần 6.000 tỉ đồng. Như vậy, với doanh thu hiện có thì doanh nghiệp này có rất nhiều vấn đề về tài chính. Với 6.000 tỉ đồng đang nợ, trong đó 2.500 tỉ đồng nợ ngắn hạn sẽ bị áp lực về nguồn lãi vay khoảng 90 tỉ đồng, chưa kể vốn gốc.

Lĩnh vực công nghệ viễn thông mà ông Tâm đang theo đuổi do hai thành viên của SGI là SaigonTel (SGT) và Saigon Postel (SPT) đã có một năm kinh doanh không khả quan (SGI nắm giữ 41% cổ phần SPT). Theo báo cáo tài chính của SGT, công ty này đã lỗ hơn 113 tỉ đồng năm 2011 và lỗ tiếp 57 tỉ đồng sau nửa năm 2012. Còn SPT năm 2011, lãi hơn 13 tỉ đồng chủ yếu từ lợi nhuận tài chính, sau nhiều năm lỗ liên tiếp. Sau thất bại ở mạng viễn thông S-Fone với Công ty Viễn thông SK Telecom của Hàn Quốc, SPT đang tính đường chuyển đổi từ mạng 2G sang 3G. Chi phí cho việc này ước tính phải cả tỉ USD. Như vậy, thực chất việc tăng vốn chỉ là lấy "vốn ảo” của các công ty con chuyển vào ngân hàng và ngân hàng thực chất cũng chỉ được tăng "vốn ảo”, bởi khi có việc gì cần tiền mặt các ngân hàng bán cổ phiếu này ra thì chẳng có nhà đầu tư nào dám mua. Với những cổ đông còn lại của ngân hàng Phương Tây khi góp vốn thêm để tăng vốn điều lệ theo tỉ lệ tương ứng, thì khoản tiền thật này sẽ được các công ty con rút ra thông qua việc lấy cổ phiếu không có giá trị thật đổi ra tiền mặt.

Thực chất tập đoàn của ông Đặng Thành Tâm đang trong tình trang vỡ nợ do hoạt động không hiệu quả, nợ nần chồng chất, đầu tư dàn trải, nhưng để đánh bóng thương hiệu, ông lợi dụng số cổ đông áp đảo tại ngân hàng Phương Tây để hút vốn mua cổ phiếu của các công ty hoạt động thiếu hiệu quả của ông Tâm, gây rủi ro lớn cho ngân hàng Phương Tây và hệ thống ngân hàng thương mại. Cổ phiếu do các công ty của ông Tâm đang bị làm giá khiến thị trường chứng khoán Việt Nam méo mó phát triển thiếu lành mạnh, gây mất niềm tin cho nhà đầu tư trong và ngoài nước. Cơ quan thanh tra, giám sát tài chính ngân hàng cần vào cuộc để làm rõ sự việc, nhằm hạn chế tổn thất kinh tế cho đất nước.

Theo Người Cao Tuổi