Khác với linh mục Chủ tịch UBĐK Công giáo VN Nguyễn Công Danh khi nói chuyện với chúng tôi qua điện thoại đã khẳng định rằng: Tổ chức UBĐK Công giáo là của "Giới công giáo” thì LM Phan Khắc Từ (PKT) có vẻ thẳng thắn hơn hoặc có nhiều kinh nghiệm hơn về tổ chức này.

Chúng tôi đã đặt câu hỏi: "Tổ chức này là của ai? Có phải của Giáo hội hay không?” thì LM.PKT khẳng định: "Không phải của Giáo hội mà là của Mặt trận, đương nhiên là của Đảng. Thí dụ bên Phật giáo thì cả Giáo hội Phật Giáo là thành viên của Mặt trận, bên Giáo hội Công giáo thì Hội Đồng Giám mục đương nhiên không thể tham gia vào tổ chức này. Vì không thể tham gia nên có một số linh mục được mời tham gia để mà tham gia vào các phong trào chung thôi chứ không phải tất cả các linh mục”.

Chừng như cũng rất có kinh nghiệm với vị thế và mục đích của Ủy Ban này đã được nhiều bài báo phân tích và nhiều người nghiên cứu nói rõ là một tổ chức được nhà nước đẻ ra, nuôi nấng và chăm sóc, nên không thể là của Giáo hội và việc sinh ra, nuôi nấng nó nhằm mục đích gì, LM.PKT nói tiếp: "Chúng tôi cũng liên kết rất chắc với các Giám mục của mình, để thể hiện ra rằng đây không phải là giáo hội ly khai giống như Trung Quốc đâu”.   

Như vậy theo LM.PKT đây là một tổ chức của Đảng nhưng "liên kết chặt chẽ với các Giám mục” và như thế là các Giám mục vẫn nghiễm nhiên đồng ý cho một tổ chức của Đảng mang danh Công giáo liên kết chặt chẽ với mình khi vẫn liên kết với họ.

Để dẫn chứng cho điều này, LM.PKT đưa ví dụ: "Đợt chuẩn bị bước vào Năm Thánh, Ủy ban ĐKCG TPHCM có tổ chức một buổi tĩnh tâm cầu nguyện, hành hương với số người hơn 300 người, chúng tôi có mời cha Tổng Thư ký ủy ban Giáo dân giảng và chính Đức Hồng Y đã đến cử hành Thánh lễ cho anh em. Ngài cũng khuyên nhủ anh em tất cả những chuyện gì cần làm để bảo vệ được là người Công giáo tốt, người công giáo nhiệt thành”.  

Chúng tôi thấy lạ ở điểm này: Cái Ủy ban này do Mặt trận, do Đảng sinh ra, nhưng lại vẫn "tĩnh tâm cầu nguyện và hành hương”, lại được Hồng Y cử hành Thánh lễ. Đây là những nghi thức tôn giáo rõ ràng. Vậy trong những sinh hoạt này nó có thể danh không chính và ngôn cũng không thuận. Bởi vì theo LM.PKT nói, thì trong đó có một số linh mục, một số giáo dân dù có là đa số thì cũng không có nghĩa là tất cả, nghĩa là trong đó vẫn có nhiều người của Đảng, mà đảng cộng sản thì vô thần… Vậy khi Tĩnh tâm, hành hương và cầu nguyện này những người vô thần đó tham gia như thế nào?

Mặt khác, trong Thánh lễ, khi Đức Hồng Y có khuyên nhủ anh em "làm những chuyện gì cần làm để bảo vệ được là người công giáo tốt, người công giáo nhiệt thành” như lời LM.PKT đã nói, nhỡ đâu có người không công giáo đứng dậy cãi ngay rằng: "Ông không được nói với tôi như thế, tôi làm sao mà lại thành người công giáo tốt khi tôi vô thần?” thì lúc bấy giờ sự thể sẽ ra sao

Khi chúng tôi đưa thắc mắc rằng theo một vài bài viết trên mạng, thì việc ĐHY dâng Thánh lễ hôm đó chỉ vì trong UBĐK hôm đó có những người là giáo dân mà thôi, thì LM.PKT khẳng định "tôi có đọc nhưng hoàn toàn không phải thế, bài viết đó là sai, ĐHY không nói gì về việc tách biệt UBĐK và công giáo”.

Như vậy, theo LM.PKT việc Ủy ban ĐKCG này tồn tại và các linh mục vẫn tham gia vào đó là được sự nhất trí của các Giám mục chứ không phải tự tiện. Mặt khác khi chúng tôi hỏi về thái độ vâng phục hiệp thông với bề trên thì LM.PKT cho biết "Mỗi việc tôi làm đều trao đổi với bề trên”.

Chúng tôi cũng không rõ những vị mang áo linh mục khi tham gia tổ chức này của đảng, và cả những vị cũng từ đây mang áo chùng đen ngồi trong các cuộc họp Quốc Hội nhưng chưa bao giờ có một lời nói nào bênh vực Giáo hội kể cả những vấn đề liên quan đến sinh mệnh Giáo hội như những vụ việc vừa qua có phải là những "vượt quá giới hạn chức phận của LM, can thiệp sâu vào những vấn đề chính trị” như lời kết tội của báo HNM và An ninh Thủ đô, Sài gòn giải phóng đã kết tội các Linh mục ở Thái Hà hay không? Giáo luật có cho phép những linh mục công giáo tham gia tổ chức của đảng vô thần hay không?

Những điều này xin mọi người có kiến thức phân tích rõ hơn.

Chỉ có một điều chắc chắn rằng: Theo LM.PKT thì việc còn tồn tại các LM tham gia vào UBĐKCG là có trách nhiệm của các Giám mục, Hồng Y đã không có thái độ rõ ràng hoặc có thái độ nhưng chưa đủ sức nặng.

Tổ chức nào được sinh ra và nuôi dưỡng bởi ai, thì phục vụ cho mục đích và quyền lợi của tổ chức đó, điều này là không cần bàn cãi. UBĐKCGVN được sinh ra bởi nhà nước, kinh phí lấy từ Nhà nước nuôi dưỡng và được Mặt trận quản lý, đảng CSVN lãnh đạo thì đương nhiên phải phục vụ đảng và mặt trận là điều hiển nhiên.

Vì vậy, Giáo hội Công giáo cũng không có uy quyền hoặc thực quyền nào trên tổ chức này. Tuy nhiên, điều cần nói là tổ chức này mang tên Ủy ban Đoàn Kết Công giáo và vì thế tạo nên nhiều sự nhầm lẫn trong GH. Cũng vì sự mập mờ đó, mà khi các LM tham gia, vẫn không lột tả thực sự bản chất phục vụ hai mang của mình là làm tôi cả Chúa (hữu thần) và cả đảng (Mác – lê vô thần).

Nếu như Tổ chức này mang tên là Ủy ban lãnh đạo Công giáo của Nhà nước, hoặc Ủy ban quản lý các linh mục, giáo dân Công giáo theo sự lãnh đạo của đảng… chẳng hạn, thì chắc chắn chẳng có ai thắc mắc làm gì. Nhưng nó lại mang tên khá đẹp là Ủy ban Đoàn kết Công giáo và sự mang tên này là sự tiếm danh.

Để giải thích điều này khi được hỏi, LM.PKT cho rằng: "Thì cũng có nhiều tổ chức mang danh công giáo đó thôi, như doanh nhân công giáo, giáo chức công giáo chẳng hạn nên danh xưng là cũng chung thôi… có người là doanh nhân nhưng có vào đó đâu”  Nhưng khi tôi nói rằng: "Doanh nhân công giáo, có nghĩa là những người đã vào là doanh nhân, tất nhiên cũng có người là doanh nhân nhưng không vào. Còn khi đã vào là doanh nhân thật. Vậy có nghĩa là UBĐKCG là của những người công giáo đoàn kết? tất nhiên là có thể có những người đoàn kết nhưng không vào, nhưng khi đã vào là đoàn kết?” thì LM.PKT đã trả lời là "không phải, tôi không nói chuyện đó, không phân biệt gì hết. Bây giờ người ta đang gọi là Ủy ban Đàn két đấy thôi, người ta cho tên này tên kia thì mình làm gì”

Thực chất những câu trả lời LM.PKT đã loanh quanh và không thể bao biện cho sự tiếm danh của cái UBĐKCGVN này.

Bởi cũng đúng thôi, nếu nó chính danh, thì chắc chẳng ai bị sự lập lờ đánh lận đó làm cho khó hiểu. Người ta sẽ hiểu rất rõ rằng đã có một số LM (ngoại trừ giáo dân) đã thề tận hiến đời mình cho Chúa, vẫn ngang nhiên phục vụ đảng vô thần Mác – Lê mà không ngại ngùng.

Trong cuộc nói chuyện với LM.PKT, chúng tôi có nhiều lần đề cập đến vai trò của UB này với giáo hội và xã hội. Chỉ có những người đã từng theo dõi những sự kiện vừa qua đều biết rằng những khi nhà nước bí cờ, thì lại sử dụng con bài này trong các cuộc Giáng Sinh, các cuộc chúc mừng, lễ lạt, hàng năm cấp kinh phí (tức là tiền của dân) để tổ chức… họp và báo cáo thành tích.

Còn tác dụng thực sự của nó là gì, thì chúng tôi cũng đã hỏi nhiều lần và LM.PKT đã không trả lời được cụ thể, chỉ nói là nhiều việc, vậy thôi.

Khi chúng tôi hỏi: "Có phải là cái UB này hàng năm họp hành báo công lại lấy thành quả lao động của giáo dân mà báo cáo thành tích như của mình, trong khi UBĐKCG này không hề có tác dụng gì cho họ?” LM.PKT trả lời: "Đó là quan điểm của mỗi người”.

Những ai đã liếc qua bản báo cáo của UBĐKCGVN tổng kết năm 2009 mới đây do chính LM. PKT  đọc thì sẽ thấy những nội dung thành tích được báo cáo trong đó thực chất là mồ hôi nước mắt của giáo dân, các dòng tu và các giáo xứ làm nên, tuyệt nhiên chẳng thấy bóng dáng của một ông nào thuộc Ủy ban đoàn kết này xuất hiện. Nhưng báo cáo thì LM Từ đã liệt kê tất cả như là công lao của cái ủy ban này.

Thông thường, dù là quan điểm của ai đi nữa, nếu là người lương thiện, chưa nói là một linh mục, khi lấy những thành quả của người khác làm của mình, nếu nương nhẹ theo cách gọi lịch sự thì đó là hiện tượng "cầm nhầm” nói thật đúng nghĩa thì chỉ có thể gọi là "ăn cắp”.

Ngay tại Thủ đô Hà Nội báo cáo viết: "Dòng thánh Phaolô đã chuấn bị nhiều phòng nghỉ giúp đỡ các thí sinh lên dự thi, nhiều sinh viên Công giáo tình nguyện ở lại các thành phố làm hoa tiêu, làm hướng dẫn giao thông giúp thí sinh và người nhà đưa con em lên thi đại học. Trong kì thi tuyển sinh đại học vừa qua, gần 2000 lượt thí sinh đã được các giáo xứ, giáo dân trên địa bàn Hà Nội hỗ trợ nhà trọ và giúp đỡ đi lại tiết kiệm cho thí sinh với số tiền lên đến 2 tỉ đồng”.
Và đây:”nhiều giáo xứ ở hai giáo phận Hà Nội và Hưng Hoá đã quyên góp qua Mặt trận Tổ quốc hơn 4 tỉ đồng ủng hộ đồng bào các tỉnh bị thiên tai lũ lụt”. (Báo cáo Tổng kết của UBDDDKCGVN năm 2009).

Đọc qua những dòng này, người ta tưởng rằng mấy ông UBDDKCG đã tổ chức ra những việc này tại Thủ đô Hà Nội? Không có chuyện ấy đâu, cả vụ tuyển sinh, từ thiện đâu thấy ông nào thò mặt? Mặt khác, báo cáo này đã chỉ viết đến Dòng Thánh Phao lô mà cố tình bỏ qua việc đón tiếp mùa thi này chủ yếu là ở Dòng Chúa cứu thế Thái Hà.

Trong khi đó, cũng theo báo cáo, thực chất một năm hoạt động của UBĐKCG Hà Nội do một LM làm chủ tịch, nghe nói được cấp cả xe, ưu tiên mọi mặt được ghi như sau: "Năm 2009, Ban Thường trực Uỷ ban Đoàn kết Công giáo TP.Hà Nội đã phối hợp với Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc thành phố tổ chức thành công 02 cuộc toạ đàm tại huyện Phú Xuyên và quận Tây Hồ về mô hình xây dựng "xứ họ đạo tiên tiến” và "gia đình Công giáo văn hoá, sống tốt đời đẹp đạo”. Tổ chức thành công cuộc toạ đàm "Người Công giáo Thủ đô học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” đúng vào dịp kỉ niệm 119 năm ngày sinh nhật Bác. Các buổi tạo đàm trên đã được nhiều báo, đài đưa tin và dư luận đánh giá cao”. Hết, thành tích chính là được báo đài đưa tin, chỉ có thế. Thật oan uổng cho những đồng tiền thuế mồ hôi nước mắt của nhân dân chi cho cái ủy ban này.

Không hiểu tại sao trong báo cáo lại thiếu mất một hoạt động quan trọng của giáo dân Hà Nội năm 2009 là: "Đã có một cuộc đi bộ gần 10km của hàng chục ngàn người dân từ Hà Nội vào Hà Đông để bị chặn lại ngoài hàng rào mà tham dự "phiên tòa công khai” xử 8 giáo dân, nạn nhân Thái Hà. Hàng vạn người với cành thiên tuế trên tay đã hát vang những bài ca trước hàng ngàn cảnh sát và các loại phương tiện, vũ khí để chứng tỏ tinh thần người Công giáo hôm nay không sợ bạo quyền và đòi Công lý, Sự thật, chứng tỏ tinh thần Hiệp thông. Cũng trong năm qua, sống với tinh thần hiệp thông, giáo dân Hà Nội đã tổ chức cả trăm cuộc cầu nguyện cho giáo dân các nơi bị đàn áp bởi bạo quyền, bất công”.

Và cũng trong báo cáo này, cái đoạn "Riêng ở quận Đống Đa (Hà Nội) đã ủng hộ 350 triệu đồng cho các nạn nhân lũ lụt và gần 1 tỉ đồng cho các hoạt động bác ái, từ thiện…” có phải họ đang muốn nói đến những đóng góp của giáo dân tại Giáo xứ Thái Hà – Dòng Chúa Cứu thế, nơi mà đài báo nhà nước luôn kết tội đám giáo dân ở đây như những đám tội phạm? Tại sao thành tích tiền bạc thì họ nhận, thành tích của giáo dân đoàn kết, hiệp thông và sự thật công lý không được họ nhắc đến?

Thực ra, nhìn trên phương diện công khai, người ta khó thấy hoặc không thấy cái UB này có tác dụng gì cho Giáo hội, ngược lại tác hại thì quá lớn, đó là sự thật không cần chứng minh.

Chẳng hạn như khi được hỏi về những vụ việc như Tòa Khâm sứ, Thái Hà, thì LM Nguyễn Công Danh cũng bảo rằng chúng tôi ở xa nên không biết và không có ý kiến(?) Còn vụ Đồng Chiêm, thì LM Từ trả lời "tôi chưa đến Đồng Chiêm, chưa biết nên không có ý kiến, (nhưng cái biên bản thì tôi đã đọc) và… đáng tiếc…”  Vậy nhưng, ngay trên website của UBĐKCGVN, bài viết "Bình yên về với Đồng Chiêm” – một bài viết có tính chất vu cáo, kết tội các đấng bậc, giáo dân trong giáo hội, bào chữa cho việc đập Thánh Giá – thì được đưa lên trang nhất chễm chệ ở đó.

Khi chúng tôi hỏi: "Kinh phí của UBĐKCG này lấy từ đâu” được LLM.PKT trả lời là "từ Mặt trận một phần, phần lớn do anh em chúng tôi tự lo” điều này làm tôi ngạc nhiên. Bởi vì nếu là giáo dân, có thể có nguồn thu từ những hoa lợi, từ kinh doanh, buôn bán và các nghề nghiệp khác để "tự lo một phần”. Nhưng với các linh mục, họ lấy tiền đó từ đâu ra ngoài nguồn thu từ giáo dân? Hay các LM này cũng buôn bán kinh doanh? Với UBĐK chỗ LM.PKT thì có nguồn thu từ nhà khách (nghe nói vậy) nhưng những LM khác thì từ đâu để bù vào khoản kinh phí này? Dù nhỏ, dù lớn thì việc đó cũng cần đặt một câu hỏi.

Với UBĐK Công giáo tác dụng của nó đối với nhà nước như thế nào thì đã rõ, nếu không có tác dụng, hẳn là đã không ai "đem thóc đi đãi gà rừng”.

Khi chúng tôi hỏi rằng: "Bao giờ thì đến hồi kết của cái UB này?” LM.PKT cho biết "chúng tôi cũng muốn nghỉ lắm rồi chứ ăn gì”, nhưng về UBĐKCG thì  "Đến khi nào nhà nước thấy không cần nữa và nói với Giáo hội chấm dứt, thì chúng tôi chấm dứt ngay”.

Nghe câu trả lời này, thì quả thật LM.PKT đã xác định đường hướng phục vụ lâu dài cho cái UB này, bởi vì khi nó còn có tác dụng cho nhà nước (điều này rất rõ) thì còn lâu mới có điều kiện thứ 2 là "nhà nước nói với GH chấm dứt nó”. Mà GH thì không có quyền hành gì với cái UB này, vì GH đâu có sinh ra và nuôi nấng nó?

Chỉ có điều duy nhất GH có thể làm, là minh định rõ ràng lập trường và thái độ dứt khoát không phải với cái UB này, mà với chính các LM và giáo dân tham gia ở đó, họ có được phép hay không? Có phạm giáo luật hay không? Khi họ còn là giáo dân, là tu sĩ của giáo hội.

Điều này lại thuộc trách nhiệm và quyền hạn các Giám mục.