Việt Nam vừa trả tự do cho cây bút bất đồng chính kiến, đồng thời là một nhà hoạt động dân chủ, bà Trần Khải Thanh Thủy.

Từ California, bà Thủy cho BBC hay qua điện thoại rằng bà như 'từ địa ngục đến thiên đường' và vẫn còn 'lâng lâng chưa tin' rằng đã được tự do.

Bà cho hay "Họ giữ bí mật đến phút chót" về việc thả bà ra từ nhà tù tại Thanh Hóa:

"Họ cho tôi mặc bộ quần áo trại, đội chiếc nón mê. Đến khi ra cửa thấy rất nhiều an ninh mới biết có chuyện gì đó. Rồi họ đọc lệnh tha bổng."

Bà nói bà bị đưa ngay ra sân bay, không kịp qua nhà riêng.

Bà nói "Tôi không tin được dù đó là sự thật. Nhiều lúc đang ngủ vẫn mơ ngỡ như mình vẫn trong tù, có cảm giác bị canh gác,"

Bà cho hay bà ở cùng trại tù số 4 ở Lam Sơn, trong khu giam nữ, nơi hiện nhà đấu tranh Phạm Thanh Nghiên cũng bị giam.

Tuy nhiên bà cho hay cô Phạm Thanh Nghiên không ở chung phòng tại một nơi người tù gọi là 'lam sơn chướng khí'.

Khi được hỏi về các thông tin bên ngoài lọt vào nhà tù, bà cho hay chỉ mới được nghe về các cuộc biểu tình phản đối Trung Quốc, vì báo chí gửi vào trại giam không hề đăng các chuyện đó.

Cảm ơn những người đấu tranh cho bà được tự do, bà Trần Khải Thanh Thủy nói:

"Tôi được như thế này là một thắng lợi không chỉ cho phe dân chủ Việt Nam, mà còn nhờ sự đấu tranh lâu dài của mọi người ở hải ngoại."

Bà cũng cho hay sau 21 tháng tù, nay bà sẽ "đấu tranh cho dân chủ gấp đôi gấp ba" giai đoạn trước đây.

Trong một tuyên bố ngắn gọn, Bộ Ngoại giao Việt Nam nói: "Trần Khải Thanh Thủy đã được thả và sang Mỹ định cư vì các lý do nhân đạo."

Bà Trần Khải Thanh Thủy ra khỏi tù hôm thứ Tư và được đưa lên máy bay sang Hoa Kỳ, một viên chức giấu tên từ Bộ Công An cho biết.

Được biết đây là lần đầu tiên kể từ nhiều năm qua việc thả người như vậy được thực hiện.

Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã gây áp lực trong việc thả bà Thủy.

Nay phát ngôn nhân Beau Miller của Bộ Ngoại giao hoan nghênh việc trả tự do cho bà.

Ông nói: "Việc hợp tác trong vấn đề nhân đạo vẫn là một vấn đề quan trọng trong quan hệ song phương. Chúng tôi tiếp tục thúc giục chính phủ Việt Nam tôn trọng các quyền con người đã được quốc tế công nhận."

Được biết bà Thủy và con gái đã tới San Francisco.

Vinh danh

Bà Trần Khải Thanh Thủy, 50 tuổi, là một trong số ít các nhà bất đồng chính kiến Việt Nam cổ súy cho hệ thống đa đảng, vốn không được chính quyền cộng sản chấp nhận.

Bà bị kết án hồi năm ngoái với tội danh "tấn công hai người" trong vụ cãi cọ vặt về va chạm giao thông ở bên ngoài nhà.

Phiên tòa phúc thẩm đã giữ nguyên mức án ba năm rưỡi tù giam, nhưng các nhóm nhân quyền quốc tế cáo buộc vụ va chạm là do các đối tượng du côn được cảnh sát chìm sử dụng để tấn công bà Thủy, qua đó kiếm cớ bỏ tù nhằm trừng phạt các hoạt động chính trị của bà.

Sau vụ bắt giữ hồi tháng Mười 2009, tòa đại sứ Hoa Kỳ tại Hà Nội nói họ quan ngại về việc bà "bị đánh đập và bị bắt giữ" và Washington đã gây sức ép để Hà Nội trả tự do cho bà.

Dân Biểu Liên Bang Loretta Sanchez từ California ngày hôm qua ra thông cáo nói:

"Cùng với cộng đồng người Mỹ gốc Việt, tôi hân hoan chào đón Nhà văn Trần Khải Thanh Thủy về với tự do.

"Nhưng chúng ta hãy nhớ rằng sự giam giữ bất công của nhà tranh đấu dân chủ ôn hoà Trần Khải Thanh Thủy trong hai năm vừa qua không nên bao giờ xảy ra, khi bà phải đối đầu với những ngày tháng lao tù không có sự chăm sóc y tế cần thiết.

"Tôi rất vui mừng khi được Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ cho biết Nhà văn Trần Khải Thanh Thủy đã được đoàn tụ an toàn với người con gái của bà tại thành phố San Francisco, California, nơi mà tiếng nói và niềm tin của bà sẽ được tôn trọng."

Hồi năm 2007, bà Thủy cũng từng bị bắt giữ vài tháng.

Bà bắt đầu có hoạt động bất đồng chính kiến kể từ năm 2006, khi bà tổ chức giúp đỡ các công nhân và nông dân bị mất đất.

Bà Thủy, từng làm việc nhiều năm trong hệ thống truyền thông nhà nước, sau đó đã viết bài cho một tờ báo mạng ủng hộ dân chủ, và duy trì một trang blog riêng.

Hồi năm ngoái, tổ chức theo dõi nhân quyền có trụ sở tại New York, Human Rights Watch, đã vinh danh bà cùng năm cây bút Việt Nam khác bằng giải thưởng thường niên Hellman/Hammet vì sự dũng cảm trong việc dám đương đầu với sự đàn áp chính trị.

Tổ chức Ân xá Quốc tế, Amnesty International, nói rằng hàng chục nhà chỉ trích chính trị ôn hòa đã bị bỏ tù dài hạn kẻ từ khi Việt Nam tiến hành trấn áp tự do ngôn luận, cuối năm 2009.