Felix Nguyễn - Phỏng dịch
(Theo New York Times News Service)
Nhằm tạo thêm sự vui tươi trên khuôn mặt các chú gấu Panda trong thời
gian diễn ra Olympic, chính quyền CS Trung Quốc đã dành ra 3 “khu vực
biểu tình” tại Bắc Kinh. Các quan chức giải thích rằng chừng nào các
“biểu tình viên” được chấp thuận khi đăng ký, chừng đó sự biểu tình sẽ
được cho phép.
Vì vậy, tôi có ý muốn thử nghiệm hệ thống đăng ký này.
Theo các hướng dẫn của chính quyền, tôi xuất hiện tại Văn phòng An Ninh
Công Cộng Bắc Kinh, tìm đến cửa sổ số 12 và tuyên bố với vị an ninh tại
đó, “Tôi đến đây để đăng ký cho một cuộc biểu tình”.
Khi đó, tôi chưa biết rằng cái văn phòng an ninh công cộng này đã bắt
giữ ít nhất là 6 người khi họ đến đây đăng ký xin giấy phép biểu tình.
Nhân viên an ninh của văn phòng này cũng khá thông minh. Lúc trước, các
vị phải xông pha ra ngoài để bắt giữ người biểu tình. Nay, họ đã có
sáng kiến để công viêc trơn tru hơn : Kêu gọi các người biểu tình đến
đăng ký biểu tình để bắt giữ họ, như vậy thì tiết kiệm thời giờ và tiền
bạc cho các nhân viên an ninh hơn.
Cũng may mắn là vị an ninh tại cửa sổ số 12 không đánh giá tôi là một
phần tử phản cách mạng. Anh ta nhìn tôi với ánh mắt trắc ẩn và hỏi tôi
về thông hành và các giấy tờ cá nhân khác. Khi biết tôi là một ký giả,
anh đề nghị với vẻ hy vọng, “Ông có thể làm một cuộc phỏng vấn thay vì
biểu tình không?”
“Không, tôi muốn một cuộc biểu tình”
Lông mày anh ta bằt đầu cau lai.
“Ông muốn biểu tình phản đối cái gì?”
“Tôi muốn biểu tình nhằm gìn giữ các di tích lịch sử và nghệ thuật ở Bắc Kinh”
Ít ra thì đó là lý do vô hại, vớ vẩn nhất mà tôi có thể nghĩ ra, “Thế
ông nghĩ rằng nhà nước đã không làm tốt trong công việc này sao?” vị an
ninh hỏi một cách nghiêm khắc.
“Cũng còn có thể làm tốt hơn nữa!”
 | Công
viên biểu tình Ritan Park tại Beijing; Chính quyền chỉ mới từ chối 77
đơn xin giấy phép biểu tình tại 3 công viên tuơng tự như vuờn Ritan
Nguồn: Wu Hong/EPA
|
Vị
an ninh cau mặt và gọi 2 người đồng nghiệp khác, mà sau một loạt những
cuộc trao đổi điện thoại, hướng dẫn tôi vào trái tim của văn phòng an
ninh. Đi theo tôi là một nhân viên quay film của New York Times, anh
đang cùng với một nhân viên an ninh bận rộn quay film lẫn nhau. Sau đó,
các nhân viên an ninh giải thích với tôi rằng theo luật pháp, họ có thể
quay film chúng tôi nhưng chúng tôi không được phép quay film họ.
Văn phòng An Ninh Công cộng (một cái tên khá hay cho một trụ sở cảnh
sát) bóng loáng như tất cả các văn phòng ở Bắc Kinh hiện nay. Đó là một
toà nhà, rộng rãi, dễ thương, và phòng chờ đợi mà chúng tôi bước vào
được trang trí tuyệt hảo; khồng có một cái ghế kim loại nào ở đây cả.
Đây là một thí dụ tốt về sự ẩn dụ của hệ thống chính quyền Trung Quốc,
bề ngoài thì rất mẫu mực còn bề trong thì rất man khai.
Sau 1 giờ chờ đợi, chúng tôi được đưa vào một phòng họp rất lịch sự.
Tôi được "áp tải" đến một cái ghế có ghi chữ “người đăng ký”.
Có 3 nhân viên an ninh ngôi đối diện với tôi, và nhân viên an ninh quay
film thì vẫn quay film chúng tôi từ đủ góc cạnh. Các nhân viên an ninh
đều lich sự và chuyên nghiệp, mặc dù có 1 vị trong số đó rõ ràng đang
nghĩ đến chuyện rút móng tay tôi.
Tiếp theo, các nhân viên này đã dành gần 1 giờ đồng hồ để nói về “ma
trận” của luật biểu tình. Có nhiều chi tiết và nhiều tổng hợp, mà trong
đó, có một điều luật dễ mến là tôi buộc phải làm một danh sách các
người tham gia cuộc biểu tình. Danh sách đó bao gồm tên tuổi và số căn
cước.
Như sợ điều luật ấy chưa đủ dễ mến, họ còn thêm vào rằng các người biểu
tình mang quốc tịch Trung Quốc trước hết phải đến Văn phòng An ninh
Công cộng để được phỏng vấn (hay để bị bắt giữ?).
“Nếu tôi thoả mãn tất cả những điều này thì đơn đăng ký biểu tình của tôi có sẽ được chấp thuận không?", tôi hỏi.
“Chúng tôi không thể trả lời được”, một nhân viên an ninh trả lời, “điều đó là nói trước chuyện đang tiến hành”.
“Vậy thì có bao giờ có đơn đăng ký nào được chấp thuận không?", tôi lại hỏi.
“Chúng tôi cũng không thể trả lời điều này, vì nó chẳng liên quan gì đến trường hợp của ông cả!”
Tuy vậy, nhân viên này cũng cho biết nếu được chấp thuận, họ sẽ cấp cho
tôi một giấy phép được biểu tình. Không có giấy phép này thì cuộc biểu
tình của tôi sẽ là bất hợp pháp.
Tôi đầu hàng. Điều luật quá quan liêu này ngăn cản tôi không thể ngay
cả nghĩ đến chuyện biểu tình. Giấc mộng Olympic của tôi đã héo tàn. Các
nhân viên an ninh nói tôi ký vào biên bản cuộc họp này và sau đó thì
chúng tôi lễ phép nói lời vình biệt.
Mặc dù vậy, cái điều luật không thể thi hành này vẫn biểu hiện cho thấy
sự tiến bộ của Trung Quốc, ở chỗ nó đã vô tình công nhận sự chính đáng
của các cuộc biểu tình.
 | Cảnh sát Beijing đang đuổi người biểu tình (Aug. 13, Beijing)
Nguồn: Nir Elias / REUTERS
|
Và
cho dù những người Trung Quốc thừa biết đấy chỉ là cái bẩy chuột, rằng
họ sẽ kết thúc sự đăng ký ở nhà tù chứ không phải ở khu vực biểu tình,
họ vẫn cứ đăng ký. Nỗi sợ chính quyền đã bị lung lay rất nhiều.
Mong ước của tôi là trong những ngày tháng sắp tới, có lẽ sau Olympics,
chúng ta sẽ thấy vài đơn đăng ký được chấp thuận. Trung Quốc đang thay
đổi: Dĩ nhiên đó không phải là một đất nước dân chủ, nhưng ít ra nó
cũng không còn là một nhà nước toàn trị nữa!
© DCVOnline
|
