Main » 2008»Tháng Tám»31 » Vay tiền đồng theo lãi suất USD: lúa gạo cá tra hết bí?
8:05 PM
Vay tiền đồng theo lãi suất USD: lúa gạo cá tra hết bí?
Nam Nguyên, phóng viên đài RFA
Câu
chuyện lúa gạo, cá tra cá ba sa tồn đọng giảm giá trong thời gian qua ở
đồng bằng sông Cửu Long có nhiều nguyên nhân. Vốn không hẳn thiếu,
nhưng lãi suất cho vay quá cao từ 19 tới 21% đẩy giá thành lên cao.
AFP PHOTO
Do
ảnh hưởng của tình trạng lạm phát, nhiều ngân hàng thương mại Việt Nam
đua nhau tăng lãi xuất tiền đồng, khiến người đi vay càng thêm khốn đốn.
Nhiều nhà phân tích cho rằng
điều này đã khiến doanh nghiệp không mặn mà trong hoạt độngthu mua chế biến và xuất khẩu. Nay có tín
hiệu mới để tháo gỡ vấn đề này, trong khi việc thắt chặt tiền tệ vẫn được tiếp
tục.
Lãi xuất quá cao
Đây là chuyện ngân hàng
thương mại áp dụng kết hợp các nghiệp vụ về tín dụng, thanh toán và ngoại hối.
Chấp nhận cho doanh nghiệp vay tiền đồng theo lãi suất USD. Nhiều chuyên gia
cho rằng, nếu thực hiện được việc này thì đây chính là hướng mở để giải quyết
nguồn vốn cho các doanh nghiệp xuất khẩu, đặc biệt đối với nông thuỷ sảnnhư lúa gạo và cá tra.
Trong dịp trả lời chúng tôi,
TS Lê Đăng Doanh nhận định về vấn đề này:
“Về tình hình một số doanh
nghiệp xuất nhập khẩu gặp khó khăn, hiện nay chưa mua được nhiều lúa gạo như là
ngừơi nông dân mong muốn. Theo tôicần
có sự thảo luận xem xét để có thể có biện pháp trợ giúp họ một cách tích cực.
Đúng là lãi suất hiện nay quá cao, họ muốn vay theo lãi suấtđô la vì lãi suất thấp hơn hẳn so với lãi suấtđồng VN, cho
nên họ hy vọng mức chênh lệch 5% hay 6% đó có thểgiúp họ làm được
việc thu mua lúa gạo.
TS Lê Dăng Doanh
Đúng là lãi suất hiện nay
quá cao, họ muốn vay theo lãi suấtđô la
vì lãi suất thấp hơn hẳn so với lãi suấtđồng VN, cho nên họ hy vọng mức chênh lệch 5% hay 6% đó có thểgiúp họ làm được việc thu mua lúa gạo.”
Tuổi Trẻ Online ngày
28/8/2008 nhận định rằng, hầu hết doanh nghiệp đều thoái lui khi phải chịu lãi
suất vay vốn từ 20% tới 21% một năm. Càng khó hơnkhi theo qui địnhmới, các doanh nghiệp không còn được vay vốn
bằng ngoại tệ nếu không có hoạt động nhập khẩu hàng hoá.
Vì vậy, theo tờ báo,các ngân hàng đã vận dụng mọi cách để tìm một
mức lãi suất thấp nhất cho doanh nghiệp.
TS Lê Văn Bảnh Viện Trưởng
Viện Lúa Vùng Đồng Bằng Sông Cửu Longcũng có nhận xétvề vấn đề này,
khi một sốngân hàng thương mạihứa hẹn áp dụng lãi suất cho vay 19% thay vì
21% đối với doanh nghiệp thuộc Hiệp Hội Lương Thực VN:
Để có tiền mua giống, phân bón, thuốc trừ sâu... nhiều nông dân phải vay nóng với mức lãi xuất khá cao.
“Lãi suất 19% một năm,
ngừơi ta vẫn còn rất băn khoăn. Như vậy doanh nghiệp mất1/5 chi phí chỉ để trả lãi ngân hàng
rồi.Hiện nay với lãi suất cho vay cao
các doanh nghiệp phải thu mua làm nhanh trong vòng 2 tới 3 tháng phải làm cho
sớm để giải ngân, còn tồn trữ 6 tháng trở lên thì doanh nghiệp sẽ rất khó khăn.
Nói lãi suất 18%, 19%, từ trước đến nay chưa bao giờ có lãi suất cao như vậy,
áp dụng lãi suất này thì doanh nghiệp rất khó khăn.”
Nông dân vay nóng
Đó là đối với doanh nghiệp
làm hàng, còn với nông dân trồng lúa thì sao. Lãi suất của ngân hàng nông
nghiệp hiện áp dụng cho bà con nông dâncũng rất cao nếu tính năm có thể lên tớigần 21% năm, tuy nhiên nông dân thường vay tiền làm mùa với lãi suất
tính theo tháng. Như lời người trồng lúa vùng đồng bằng sông Cửu Long cho biết:
“Hiện nay vay lãi suất
1,7% một tháng.Ở ngân hàng mình phải
thế chấp bằng khoán, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, phải có sổ đỏ mới vay
được. Mỗi ha mỗi năm ngân hàng cho vay từ 8 tới 10 triệu đồng”
Trong những trường hợp phải
vay nóng bên ngoài, người làm ruộng phải chịu phân lời khó tưởng tượng:
“Vay nóng thì tuỳ! Thường
thường người ta vay ‘70’ tới ‘80’, những người vay nhiều thì ‘50’ tức là tiền
lời 5% một tháng. Có người phải vay 7%, thường vụ hè thu không có lời thì họ
phải vay nóng phía ngoài để lấy tiền trả ngân hàng, rồi mới xin vay nhiều hơn
để trả lãi bên ngoài, còn lại chi phí làm vụ mùa tiếp…”
Đưa ra những thí dụ về lãi
suất cho vay của ngân hàng đối với nông dân cũng như doanh nghiệp, để thấy rằng
các biện pháp thắt chặt tín dụng tiền tệ tuy cần thiết đểchấn chỉnh hệ thống ngân hàng và chống lạm
phát.
Nhưng ở phương diện khác các
biện pháp ấy,đã ảnh hưởng không íttới hàng triệu gia đình nông dân làm lúa,
nuôi cá ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long trong thời gian qua, khi lúađược mùa mất giá, còn cá thì đầy ao quá lứa
phải bán lỗ trong những tháng vừa qua.
Áp dụng lãi xuất đồng đôla
Một giải pháp về vấn đề lãi
súât cho vay có vẻ đã thành hình và đang trong giải đoạn thử nghiệm. Tuổi Trẻ
Online cho biết, Eximbanktức Ngân Hàng
Xuất Nhập Khẩu VN bắt đầu thực hiện cho vay tiền đồng nhưng áp dụng lãi suất 8,
4% của tín dụng cho vay bằng USD.
Mức lãi suất này chỉ tương
đương 60% lãi suất cho vay tiền đồng VN hiện hành.Eximbankđi đầu trong sáng kiến này, ngân hàng đã kết hợp nhiều nghiệp vụ về
ngoại hối và thanh toán để có thể thực hiện chương trình tín dụng ưu đãi này.
Có người phải vay 7%, thường vụ hè thu không có lời thì họ
phải vay nóng phía ngoài để lấy tiền trả ngân hàng, rồi mới xin vay nhiều hơn
để trả lãi bên ngoài, còn lại chi phí làm vụ mùa tiếp.
Một nông dân đồng bằng sông Cửu Long
Bước đầu Eximbank đưa ra
2.000 tỉ đồng để cho vay vớilãi suất
8,4% một năm. Theo Tuổi Trẻ, sau một tháng triển khai các doanh nghiệpđã vay khoảng 1.000 tỉ đồngtrong thời hạn từ 3 tới 4 tháng, phù hợpvới thời hạnlàm hàng xuất khẩu.
Theo đócứ 100 tỉ đồng vốn vay, mỗi tháng doanh
nghiệp sẽ tiết kiệmđược hơn 1 tỉ đồng
tiền lời ngân hàng. Doanh nghiệp chỉ phải trả lãi 700 triệu đồng thay vì 1 tỉ
750 triệu đồng. Cách làm của Eximbank được báo Tuổi Trẻ mô tả chi tiết.
Doanh nghiệp khi có hợp đồng
hoặc tín dụng thư xuất khẩu,được ngân
hànggiải ngân vốn bằng tiền VN nhưng
theo lãi suất vốn vay bằng ngoại tệ USD. Doanh nghiệp dùng tiền vay thu muanguyên vật liệu sản xuất hàng xuất khẩu.
Khi doanh nghiệp nhận được
tiền bán hàng từ bạn hàng nước ngoài, ngân hàng sẽmua lại số ngoại tệ đótheo tỉ giá được hai bên thoả thuận tại thời
điểm ngân hàng giải ngân cho doanh nghiệp vay trước đây.
Vẫn theo Tuổi Trẻ Online, ông
Trương Văn Phước tổng giám đốc Eximbank xác nhận rằng, chương trình cho vay
đồng VN với lãi suất USD, được doanh nghiệp làm hàng xuất khẩu thanh toán sòng
phẳng. Vì vậy Eximbankđã quyết định
tăng hạn mức cho vay lên 5.000 tỉ đồng, áp dụng lãi suất 8,4% một năm.
Ông Phước còn cho biếtEximbank đang đưa nhân viên về đồng bằng sông
Cửu Long để mở rộng cho vay đối với các doanh nghiệp xuất khẩu nông sảnở khu vực này.
Theo tin vừa nói, một ngân
hàng thương mại khác là ACB cũng bắt đầu áp dụng một chương trình cho vay tiền
đồng VN với lãi suất đặc biệt, ngang với lãi suất cho vay ngoại tệ của họ. ACB
đã dành 20 triệu đô la cho chương trình lãi suất ưu đãi xuất khẩu, ngân hàng sẽ
ưu tiên cho ngành hàng xuất khẩu như thuỷ sản, lúa gạo, đồ gỗ và mủ cao su.
Nếu tất cả các ngân hàng
thương mại còn nguồn vốntốt ở VN đều
thực hiện các nghiệp vụ kết hợp như Eximbank và ACB, thì có lẽ đây là tín hiệu
tốt về việctháo gỡ bế tắccho chính hoạt động của ngân hàng, cũng như
cho thị trường lúa gạo và cá tra cá basaở vùng đồng bằng sông Cửu Long.
Cho dù Eximbank vẫn còn ràng
buộc một điều kiện khó, đó là doanh nghiệp phải có hợp đồng trước hoặc bạn hàng
nước ngoài đã mở tín dụng thư.
Xin nhắc lại rằng, hồi đầu
năm 2008, Hiệp Hội Lương Thực VN buộc doanh nghiệp xuất khẩu gạo phải có hàng
trong kho mới được ký hợp đồng xuất khẩu để tránh việc lỗ lã.