LS Lê Quốc Quân được nghị viên châu Âu mời, và chuyến
bay lúc 23 h 30 ngày 1/9/2008. Nhưng suốt mấy ngày qua anh Quân luôn bị
gây khó khăn. Khi tối nay làm thủ tục xuất cảnh tại phi trường Nội Bài,
theo mệnh lệnh từ bộ công an, phòng xuất cảnh Nội Bài đã không cho anh
Quân xuất cảnh, đồng thời đã hủy luôn hộ chiếu của LS Quân. Trong biên
bản làm việc tại sân bay, anh Quân đẫ ghi tôi phản đối quyết định này
vì nó vi phạm hiến pháp. Phía lực lượng an ninh đi theo và quay hình,
lên tới cả chục người
Dưới đây là bài trên RFA:
Luật sư Lê Quốc Quân bị ngăn cản sang Na Uy dự hội nghị
Gia Minh, phóng viên đài RFA
2008-09-02
Luật
sư Lê Quốc Quân, một tiếng nói tranh đấu cho dân chủ-nhân quyền ở Việt
Nam, bị cản trở tại sân bay Nội Bài khiến cho chuyến đi Na Uy của ông,
theo lời mời của nghị sĩ Nghị Viện Châu Âu để trình bày những vấn đề về
xã hội dân sự ở Việt Nam, phải huỷ bỏ.
Diễn tiến vụ việc ra sao? Luật sư Lê Quốc Quân thuật lại trong
cuộc phỏng vấn của Gia Minh - Ban Việt Ngữ RFA.
LS Lê Quốc Quân: Khi chúng tôi đi lên sân bay
thì có 3 anh đi bằng ô-tô và xe máy đi theo chúng tôi lên tận Nội Bài. Tôi đi
cùng năm sáu người bạn của tôi nữa. Đi rất là công khai và rõ ràng.
Khi lên thì trong lúc đang chờ đợi để làm thủ tục thì họ cũng quay camera,
họ gây cản trở và họ cố tình khiêu khích tôi.
Nhưng mà tôi vẫn giữ một thái độ ôn hoà. Thế rồi tôi đi qua được
cái cửa vào lấy vé máy bay, vào bên trong đấy, vào đến xuất nhập cảnh thì họ
mời tôi vào, họ nói là làm việc riêng là họ không cho tôi xuất cảnh.
Lý do
không được xuất cảnh
Gia Minh:Thưa
Luật Sư, khi họ nói là không được xuất cảnh thì họ có nêu ra lý do như thế nào?
LS Lê Quốc Quân: Họ nêu ra Nghị Định 136, nghị
định của chính phủ 2007. Vấn đề họ nói là tôi đang còn liên quan đến việc họ
nhận được một thông báo rằng tôi liên quan đến hoạt động điều tra tội
phạm.
Tôi hỏi hoạt động đó là gì? Tội phạm là tội phạm nào? Ở đâu? Thì
họ đều không có. Nhưng mà sau thì họ cũng lập một biên bản, lập một biên
bản rằng họ nói tôi có thể kiện lên Cục Xuất Nhập Cảnh, chứ còn họ là một cửa
khẩu xuất nhập cảnh tại Nội Bài thì họ chỉ nhận được thông báo mà họ chịu trách
nhiệm về thông báo đó.
Cá nhân tôi không đồng ý biên bản đó; tôi ghi
dưới biên bản rằng tôi là luật sư Lê Quốc Quân, tôi phản đối việc lập biên
bản này. Tôi cho rằng việc này là vi hiến và nó ngăn cản quyền đi lại của
công dân.
LS Lê Quốc Quân
Và họ nói rằng họ cấm tôi xuất nhập cảnh, còn nếu tôi kiện thì ngày
9-9 tới có thể đến họ làm lịch cho rồi làm việc với Cục Xuất Nhập Cảnh.
Nhưng mà cá nhân tôi thì tôi không đồng ý biên bản đó; tôi ghi
dưới biên bản rằng tôi là luật sư Lê Quốc Quân, tôi phản đối việc lập biên
bản này. Tôi cho rằng việc này là vi hiến và nó ngăn cản quyền đi lại của
công dân. Xong rồi thì tôi ký vào đấy.
Gia Minh:Và
sau đó thì Luật Sư phải trở về. Thưa, Luật Sư có thể cho biết mục đích của
chuyến đi này của Luật Sư là như thế nào?
LS Lê Quốc Quân : Mục đích chuyến đi này là tôi
có một bài phát biểu trước Nghị Viện Châu Âu về vấn đề xã hội dân sự, xoá đói
giảm nghèo, cũng như là thúc đẩy dân chủ Việt Nam.
Gia Minh:Và
Luật Sư đi là theo lời mời của tổ chức nào?
LS Lê Quốc Quân : Theo lời mời của một ông nghị
sĩ. Họ gửi trực tiếp đến bên sứ quán để mời tôi tới Cộng Đồng Châu Âu, tức là
visa ở Châu Âu.
Gia Minh:Trong
quá trình làm thủ tục xuất cảnh thì Luật Sư có gặp trở ngại gì không?
LS Lê Quốc Quân : Tất nhiên như thế này là gặp
trở ngại rồi. Còn bản thân thì công dân nào có hộ chiếu thì chỉ cần có được
visa là có thể đi, đi ra nước ngoài thôi.
Bản thân tôi trước đây cơ quan an nình không thu hộ chiếu của tôi,
tôi vẫn có hộ chiếu và hộ chiếu vẫn còn có hiệu lực cho nên tôi chỉ đệ đơn xin
visa. Nhưng mà cái visa là phía người ta tiếp nhận mình thôi, còn mình muốn rời
khỏi Việt Nam
thì phải qua phòng xuất nhập cảnh. Ở đây là phòng xuất nhập cảnh Nội Bài của
Cục Xuất Nhập Cảnh Việt Nam.
Ở đây họ chận tôi lại, không cho tôi xuất cảnh.
Hiếp
pháp và Pháp luật
Gia Minh:Thông
thường lâu nay thì có những trường hợp không được đi như vậy thì người ta cũng
có phải đến nói trước, làm việc trước. Đối với trường hợp hôm nay thì phía cơ quan
an ninh họ có đến báo trước cho Luật Sư không?
LS Lê Quốc Quân : Gần đây tôi phải làm việc với
cơ quan công an và cơ quan an ninh, cơ quan công an điều tra cũng như cơ quan
an ninh là nhiều, thì họ cũng có nói về cái chuyện là tôi sẽ không được đi.
Nhưng mà tôi bảo tại sao lại nói không được đi bằng miệng như thế
thì tôi vẫn đi. Đi hôm nay thì có một cái biên bản đấy. Họ nói theo quy định
pháp luật, họ bảo họ chịu trách nhiệm về quyết định đó là họ cấm tôi xuất cảnh,
họ không cho tôi được đi.
Tất nhiên tôi phản đối cái việc không cho tôi đi nên trong biên
bản tôi ghi rất rõ rằng tôi là luật sư, tôi phản đối việc đó. Và tôi cho rằng
việc không cho tôi xuất cảnh là vi hiến.
Trong Hiến Pháp Năm 1946, đặc
biệt là Điều 10 Hiến Pháp 1946 ghi rất rõ là công dân có quyền đi lại,
nhưng mà suốt 63 năm nay thì thực ra không có tiến bộ mà chỉ có giảm bớt đi.
LS Lê Quốc Quân
Gia Minh:Như
vậy bây giờ đó là rạng sáng 2-9 ở Việt Nam, thì trước sự kiện như vậy Luật Sư
có thể chia xẻ những suy nghĩ của Luật Sư trong lúc này đối với cách hành sử
của phía các cơ quan an ninh đối với Luật Sư không?
LS Lê Quốc Quân: Trong Hiến Pháp Năm 1946, đặc
biệt là Điều 10 Hiến Pháp 1946 ghi rất rõ là công dân có quyền đi lại,
nhưng mà suốt 63 năm nay thì thực ra không có tiến bộ mà chỉ có giảm bớt đi,
thí dụ như là trường hợp của tôi.
Bây giờ tôi cho rằng cái việc cản tôi đi lại là vi hiến bởi vì nó
vi phạm vào Điều 10 là công dân có quyền tự do đi lại, cùng với hàng loạt các
quy định khác, thế mà cuối cùng suốt 63 năm bây giờ chuẩn bị hôm nay là kỷ niệm
quốc khánh tức là 63 năm thành lập nước rồi, gọi là thành lập nước ra một hiến
pháp để mà có cái câu là công dân có quyền tự do đi lại, tự do hội họp, tự do
tôn giáo này nọ v.v… thế mà cuối cùng còn chốt lại một câu "theo quy
định pháp luật".
Và như vậy "theo quy định pháp luật" là nó càng làm nhỏ
đi, hẹp đi, và cái quy định họ áp dụng với chúng tôi đây là cái nghị quyết 136
của chính phủ chứ không phải là luật.
Từ hiến pháp này, rồi xuống luật là đã thu hẹp (quyền công dân)
rồi xuống nghị định như vậy là nó hạn chế cái quyền tự do đi lại của công dân
nói chung, và của tôi nói riêng. Như thế, theo tôi thì rất là buồn và không thể
chấp nhận được.
Gia Minh:Ngoài
nỗi buồn như vậy thì Luật Sư còn có những tiếng nói như thế nào đối với tình
hình hiện nay?
LS Lê Quốc Quân : Tôi nghĩ phải thay đổi, phải
vận động để thay đổi. Việc đấy rất rõ ràng.
Gia Minh:Nhưng
mà cách thức thay đổi thì mình có hình dung ra như thế nào không?
LS Lê Quốc Quân : Cách thức thay đổi thì chủ yếu
cũng do lòng dân thôi. Tất cả lòng dân thì bây giờ đấy, nhà báo họ cũng bắt,
dân oan mà đi khiếu kiện họ cũng bắt, rồi người dân ôn hoà đi cầu nguyện họ
cũng bắt, thì một cái xã hội như thế thì càng ngày chỉ càng gây thêm oán hận,
gây thêm căng thẳng mà thôi.
Không thể quay trở lại chuyện cưỡng chế, rồi bắt, rồi gây căng
thẳng, và như vậy là đất nước chẳng đi đến đâu. Chỉ có cách là cởi mở hơn nữa.
Phải cởi mở, phải thay đổi, phải đa nguyên đa đảng, có dân chủ.
Gia Minh:Xin
chân thành cảm ơn Luật sư Lê Quốc Quân.