Cảnh bán gạo tại một ngôi chợ ở Hà Nội. ADB khuyến cáo, CSVN muốn chống lạm phát hữu hiệu phải hạ thấp chỉ tiêu tăng trưởng nhiều hơn nữa. (Hình: Suzuki/AP)

Hà Nội, (NV) - Hôm Thứ Ba, ngân hàng Phát Triển Á Châu (ADB) khuyến cáo chính quyền CSVN: “Muốn chống lạm phát hữu hiệu hơn, phải giảm bớt chỉ tiêu tăng trưởng và kiểm soát chặt chẽ hệ thống ngân hàng”.

Trong bản dự báo “Triển Vọng Phát Triển Kinh Tế Á Châu 2008”, ADB nhận định, lạm phát tại Việt Nam “đã gia tăng mạnh suốt nhiều tháng của năm 2008 và thâm thủng mậu dịch nặng hơn”. Tuy chính quyền CSVN đã phải giảm chỉ tiêu tăng trưởng để đối phó với lạm phát nhưng theo ước tính của ADB, năm nay, lạm phát tại Việt Nam vẫn lên tới khoảng 25% và năm tới, sẽ giảm xuống còn 17.5% nếu có các biện pháp kềm chế mạnh mẽ.

Lạm phát Tháng Năm là 25.6%, Tháng Sáu là 26.8%, Tháng Bảy là 27%, Tháng Tám là 28.3% và nhìn chung, tháng sau tệ hơn tháng trước và nguyên nhân chính là chính sách kinh tế tài chính không thích hợp.

ADB cho rằng, lạm phát tại Việt Nam có thể vượt qua mức 30% vào tháng 11 năm nay nhưng hy vọng sẽ đỡ hơn vào năm tới.

“Nếu nhìn vào lịch sử chống lạm phát của nhiều quốc gia, muốn ổn định kinh tế vĩ mô, không ai có thể thành công bằng cách vừa kềm chế lạm phát, vừa cổ võ tăng trưởng cao”.

Chính quyền CSVN từng đề ra chỉ tiêu tăng trưởng cho năm 2008 là 8.5% nhưng đã phải hạ chỉ tiêu này xuống còn 7%. Tuy nhiên giới chuyên gia kinh tế tin rằng, chỉ tiêu tăng trưởng như vậy còn quá cao nếu muốn chống lạm phát hữu hiệu hơn.

Trong cả năm 2007 thâm thủng mậu dịch của Việt Nam là 14.1 tỉ USD và chỉ 8 tháng đầu năm nay con số này lên tới gần 16 tỉ USD.

Theo nghiên cứu của ADB, hệ thống ngân hàng CSVN là “mối đe dọa tiềm ẩn” đối với sự ổn định của nền kinh tế vĩ mô. Hệ thống ngân hàng thương mại chỉ ưu tiên cho các công ty quốc doanh vay, bất chấp các nguyên tắc tín dụng là chỉ cho vay theo tình hình tài chính. Hệ quả là hệ thống này đang phải ôm một khoản “nợ khó đòi” khổng lồ, còn đa số công ty quốc doanh thì “lời giả lỗ thật”.

Các định chế tài chính quốc tế đã nhiều lần khuyến cáo rằng, chính quyền CSVN phải dẹp bỏ hệ thống công ty quốc doanh nhưng đến nay, CSVN vẫn “lấy quốc doanh làm chủ đạo”.

Những xí nghiệp được giải tư (chia tài sản thành cổ phần để bán cổ phiếu ra ngoài) thì được phù phép trong định giá để cuối cùng, đẩy lỗ lã, thiệt hại cho các nhà đầu tư gánh vác.

ADB chỉ trích: “Một số ngân hàng có vốn đầu tư thấp lại thiếu khả năng kiểm soát rủi ro. Các quyết định cho vay không dựa trên sự cứu xét mang tính thương mại”.

ADB cho rằng nếu cứ giữ “chỉ tiêu tăng trưởng” cao, điều đó sẽ tác động xấu đến khả năng hồi phục của nền kinh tế.

Hôm 13 tháng 9, Nguyễn Tấn Dũng, thủ tướng CSVN đã mời 19 chuyên gia kinh tế góp ý về cách đối phó với lạm phát. Họ hối thúc việc cắt giảm các kế hoạch đầu tư lãng phí nhưng chính báo giới cho biết viên thủ tướng CSVN không nghe.

Hồi Tháng Ba 2008, khi họp với lãnh đạo Ngân Hàng Nhà Nước, Nguyễn Tấn Dũng đã chỉ thị cơ quan này kềm giữ lạm phát sao cho “không cao hơn năm 2007” nghĩa là phải dưới 12%. Nhưng đầu Tháng Chín vừa qua, Nguyễn Xuân Phúc, bộ trưởng chủ nhiệm Văn Phòng Chính Phủ thú nhận trong một cuộc họp báo rằng sẽ ráng giữ cho lạm phát không quá 25%, tức cao gấp đôi năm ngoái.