Nhã Trân, phóng viên đài RFA

2008-10-01

Trước tình hình căng thẳng tại Giáo Xứ Thái Hà và Toà Khâm Sứ, các tôn giáo khác có phản ứng ra sao? Nhã Trân trao đổi với đại diện một số tôn giáo ở hải ngọai và ghi nhận các suy nghĩ, ý kiến hoặc quan điểm đó.

Cho đến ngày đầu tháng 10, vụ tranh chấp tại Thái Hà giữa nhà cầm quyền và Tòa Khâm Sứ Hà Nội vẫn chưa chấm dứt.  Không những chỉ tiếp tục kéo dài mà với những diễn biến mới, tình hình tại đây có thể nói ngày càng trở nên căng thẳng hơn. 

Người Việt hải ngoại quan tâm

Vụ tranh chấp này đã khiến cộng đồng người Việt hải ngọai quan tâm, đặc biệt là các tôn giáo dù ở bất cứ quốc gia nào.  Trao đổi với đại diện một số tôn giáo tiêu biểu ở Bắc Mỹ và Australia, chúng tôi nhận thấy điều này.

Từ Hoa Kỳ, Hiền Tài Nguyễn Thanh Liêm, Chủ Tịch Hội Đồng Liên Tôn thuộc Liên Hiệp Tôn Giáo Tòan Cầu, lên án rằng nhà cầm quyền Việt Nam đã đàn áp và tước đọat đất đai của Dòng Chúa Cứu Thế Hà Nội. 

Ông cũng cho hay thêm là đạo Cao Đài tại Việt Nam cũng từng bị phía nhà nước đối xử tương tự:

Toà Khâm Sứ và Giáo Xứ Thái Hà bị đàn áp rất khốc liệt. Cộng sản Việt Nam nói xấu các vị linh mục, nói xấu các vị tổng giám mục, đem cả xe máy ủi và thợ cai này kia, ngoài ra còn đưa xã hội đen đến. Chúng tôi rất bất bình cái vụ đó.

Hiền Tài Nguyễn Thanh Liêm

Hiền Tài Nguyễn Thanh Liêm: “Toà Khâm Sứ và Giáo Xứ Thái Hà bị đàn áp rất khốc liệt. Cộng sản Việt Nam nói xấu các vị linh mục, nói xấu các vị tổng giám mục, đem cả xe máy ủi và thợ cai này kia, ngoài ra còn đưa xã hội đen đến. Chúng tôi rất bất bình cái vụ đó.

Rồi đến bây giờ làm một cái công viên mà làm một cách cấp tốc, nói rằng cái ý đó của tôn giáo, là một ích lợi cho dân chúng.  Tại sao hồi đó tới giờ không làm? Mà bây giờ thì làm? Đó là cộng sản Việt Nam lừa đảo, nghĩa là làm bộ chứng tỏ cho thế giới thấy rằng đem lại ích lợi cho người dân, cho đồng bào.

Về vấn đề Đạo Cao Đài chúng tôi, hiện tại ở Toà Thánh Tây Ninh đang có vấn đề. Rằm Tháng Tám vừa rồi tất cả tín đồ về Toà Thánh để cầu nguyện thì công an cũng đưa xã hội đen đến để đàn áp và họ đâm 4 em thanh niên, người thì lủng ruột, người thì lủng phổi, người thì gãy xương. Còn ở bên ngoài thì họ lấy giàn ná thun bắn vô làm vỡ đầu chảy máu nhiều người.

Cộng sản Việt Nam đúng là dùng chính sách khủng bố để khủng bố tất cả người theo đạo, khủng bố giáo dân Thái Hà. Thành thử chúng tôi không bao giờ chấp nhận những hành động khủng bố, hành động tàn ác phi nhân của cộng sản Việt Nam”.

Lên án chính sách đàn áp

Từ Canada, Hội Trưởng Hội Phật Giáo Chùa Từ Ân ở Ottawa là ông Lê Quảng Trị phê phán rằng hành động của chính quyền Hà Nội đi ngược với trào lưu tiến hóa của xã hội loài người, và dẫn một thí dụ về một nước tiến bộ, dân chủ, đã cấp đất vô giới hạn cho các tôn giáo có cơ sở họat động:

Chế độ cộng sản đã đi ngược lại tiến hoá của nhân loại. Đời sống con người không phải chỉ có đôla, không phải chỉ có tiền gạo, mà còn cần phải có tâm linh nữa.

Ông Lê Quảng Trị

Ông Lê Quảng Trị:  “Chế độ cộng sản đã đi ngược lại tiến hoá của nhân loại. Đời sống con người không phải chỉ có đôla, không phải chỉ có tiền gạo, mà còn cần phải có tâm linh nữa. Vì lý do đó, những người cộng sản nên ra sức mà học hỏi kinh nghiệm của người ta.

Nước Úc họ cho đất để làm chùa để sinh hoạt tôn giáo, sinh hoạt tâm linh. Hễ mà xin thì chính phủ Úc họ sẵn sàng cho, muốn lấy bao nhiêu thì lấy, không có giới hạn. Trong khi đó ở Việt Nam thì những đất của nhà thờ, của hội Phật Giáo đều bị chính phủ tịch thu bằng cách này hay cách khác.

Cụ thể nhất là Viện Hoá Đạo, chính phủ đã mang bán cho Mã Lai để lấy tiền bỏ túi. Rồi đất Thái Hà cũng không cho giáo dân để người ta sinh hoạt. Như vậy là người cộng sản chỉ biết đôla, chỉ biết chiếm để hưởng thụ mà không nnghĩ gì đến đời sống tâm linh, không nghĩ gì đến tiền đồ dân tộc”.

Tương tự suy nghĩ của hai vị chức sắc thuộc đạo Cao Đài và Phật Giáo, Mục Sư Quản Nhiệm Hội Thánh Tin Lành Úc Châu - Ngô Minh Quang nhận định rằng cách hành xử của chính quyền Việt Nam không đúng tinh thần của một xã hội dân chủ tự do khi trưng dụng đất của Toà Khâm Sứ trong vụ tranh chấp ở Thái Hà.

Mục sư Ngô Minh Quang:  “Tôi thấy điều đó không đúng bởi vì đất riêng của tôn giáo thì không có hành động nhường. Đương nhiên ai cũng biết đất của Nhà Chúa là đất riêng nên xâm phạm như vậy là không đúng. Cái tình trạng ở Việt Nam của chúng tôi cũng đang bị khó khăn.

Hội Thánh Tin Lành Việt Nam cũng không được đối xử tốt đẹp. Học viện ở Nha Trang đó cũng đã bị lấy.  Tôi thấy phải chấm dứt những điều đó bởi vì một nước tự do dân chủ thì phải biết làm cách nào cho người ta có cái nhân quyền, nhứt là cấi quyền tự do tôn giáo.”

Đáng lý nhà nước phải khuyến khích để cho người ta đem lại cái thánh thiện, đem lại cái công bằng xã hội, đem lại đời sống tốt đẹp cho quần chúng, thì bây giờ càng ngày tôn giáo càng bị co lại, bị cô đọng lại, và tài sản cũng như là cơ sở đạo không được phát triển.

Ông Hùynh Văn Hiệp

Trong khi đó Phó Hội Trưởng Phật Giáo Hòa Hảo Hải Ngọai, ông Hùynh Văn Hiệp, chia sẻ rằng việc làm của nhà nước Việt Nam trong vụ đất đai Tòa Khâm Sứ ở Giáo Xứ Thái Hà lâu nay cũng được áp dụng cho mọi tôn giáo khác, và nói ông lấy làm tiếc bởi các tôn giáo ở Việt Nam vì vậy khó có thể đem lại những phúc lợi cần thiết cho người dân:

Ông Huỳnh Văn Hiệp: “Cái lập trường hiện tại của nhà nước là cái điều hết sức là bức xúc, bức xúc không những riêng cho Công Giáo mà cho tất cả các tôn giáo hiện hữu tại Việt Nam. Đáng lý nhà nước phải khuyến khích để cho người ta đem lại cái thánh thiện, đem lại cái công bằng xã hội, đem lại đời sống tốt đẹp cho quần chúng, thì bây giờ càng ngày tôn giáo càng bị co lại, bị cô đọng lại, và tài sản cũng như là cơ sở đạo không được phát triển.

Vậy thì thử hỏi làm sao mang lại được phúc lợi thực sự cho nhân dân? Đó là cái quan điểm bên Phật Giáo Hoà Hảo chúng tôi. Cho tới giờ này Phật Giáo Hoà Hảo cũng  khồng có điều kiện để mang lại phúc lợi thực sự cho những người dân muốn có một sự trật tự, an lành trong xã hội.

Như quý vị đã thấy thì ngày hôm nay khắp nơi trên thế giới, nơi nào cũng có những buổi thắp nến cầu nguyện. Hy vọng rằng nhà nước thấy rõ rằng cái lập trường đó không mang lại phúc lợi cho dân tộc Việt Nam”.