Martti Ahtisaari được ca ngợi vì hơn ba thập niên cổ vũ cho hòa bình

Ủy ban trao giải cho ông "vì những nỗ lực quan trọng trên nhiều châu lục hơn ba thập niên để giải quyết các cuộc xung đột quốc tế."

Ông Ahtisaari đã giúp đạt thỏa thuận hòa bình giữa Indonesia và phiến quân tỉnh Aceh, chấm dứt cuộc xung đột 30 năm.

Ông cũng điều phối hòa đàm giữa người Serbia và Albania về vấn đề Kosovo với tư cách phái viên của Liên hiệp châu Âu cho đến tháng Ba năm ngoái.

Đồn đoán phút chót

Nói với Reuters vào giờ cuối trước lúc có giải, tiến sĩ Stein Toennesson, giám đốc Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế ở Oslo, nói rằng ông từng đặt cược cho Ahtisaari vào mấy năm trước, nhưng không phải năm nay.

Ông nói: "Nếu giải dành cho một người làm việc trực tiếp cho hòa bình, Ahtisaari vẫn là ứng viên vì thỏa thuận ông thương lượng với chính phủ Indonesia, nhưng ông ta nhiều hy vọng hơn trong năm 2006 và 2007."

Nhiều cơ quan thông tấn, trong đó có BBC, đã nêu một số cái tên có thể được giải, gồm các nhà hoạt động nhân quyền Trung Quốc, Nga hoặc Hòa thượng Thích Quảng Độ ở Việt Nam.

Ở Kenya, Tổng thống Mwai Kibaki và Thủ tướng Raila Odinga cũng được nhắc đến vì đồng ý chia sẻ quyền lực để chấm dứt bạo lực sau bầu cử tại nước này.

Nhưng trong vài giờ trước lúc thông báo giải, đài truyền hình Na Uy NRK loan tin cựu tổng thống Phần Lan Martti Ahtisaari, và hai thượng nghị sĩ Mỹ, Sam Nunn và Richard Lugar, có khả năng đoạt giải, mặc dù không có ai hoàn toàn chắc chắn.

Ông Nunn, cựu thượng nghị sĩ Dân chủ của bang Georgia, và Lugar, thượng nghị sĩ Cộng hòa bang Indiana, đã đi đầu trong dự án giải giáp vũ khí hạt nhân ở các nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ.

Phóng viên Na Uy Geir Helljesen, người loan tin của đài NRK, thường đưa ra thông tin chính xác vào giờ chót.

Theo bản tin của Reuters, ủy ban Nobel bác bỏ việc tung tin trước cho đài NRK nhưng thừa nhận đã từng gợi ý cho đài này trước đây.