Trà Mi, phóng viên đài RFA

2008-10-22

Công an Hà Nội cho biết đã kết thúc điều tra và chuẩn bị đưa ra tòa xét xử các giáo dân dính líu đến vụ đập phá bức từơng ở khu đất tranh chấp ở giáo xứ Thái Hà.

Công an quận Đống Đa, thành phố Hà Nội vừa triệu tập các giáo dân dính líu đến vụ đập phá bức từơng ở khu đất tranh chấp ở giáo xứ Thái Hà hiện đang được tại ngoại, để thông báo kết thúc điều tra và chuyển hồ sơ lên Viện kiểm sát nhân dân chuẩn bị đưa ra toà.

Kết thúc điều tra, truy tố

8 giáo dân bị truy tố trách nhiệm hình sự vì đã tham gia đập phá bức tường tại khu linh địa Đức Bà thuộc giáo xứ Thái Hà bao gồm các ông Nguyễn Đắc Hùng, Thái Thanh Hải, Phạm Chí Năng, Lê Quang Kiện, cùng các bà Nguyễn  Thị Việt, Nguyễn Thị Nhi, Ngô Thị Dung, và Lê Thị Hợi.

Trừ bà Nhi và bà Dung, 6 ngừơi kia đã lần lựơt được tại ngoại với điều kiện không được rời khỏi nơi cư trú để chờ ngày ra toà.

Hôm qua chúng tôi xuống thì người ta hạ thấp tội cho mình xuống, người ta bảo là thôi bây giờ không truy tố tội “phá hoại tài sản của công ty dệt may Chiến Thắng” nữa mà bây giờ chỉ truy tố tội “gây rối mất trật tự công cộng.

Bà Hợi, giáo dân Thái Hà

Hai giờ chiều ngày 20/10, ngoài ông Năng, những ngừơi đang được tại ngoại đồng loạt nhận lệnh triệu tập đến công an quận Đống Đa để nghe thông báo kết quả điều tra và quyết định khởi tố của cơ quan chức năng.

Bà Hợi, người được tại ngoại sau một thời gian bị giam giữ, thuật lại:

“Hôm qua chúng tôi xuống thì người ta hạ thấp tội cho mình xuống, người ta bảo là thôi bây giờ không truy tố tội “phá hoại tài sản của công ty dệt may Chiến Thắng” nữa mà bây giờ chỉ truy tố tội “gây rối mất trật tự công cộng”.

Có bà Việt, ông Kiện, cháu Hải, cháu Hùng, và tôi đến, tổng cộng 5 ngừơi. Còn ông Chí Năng thì không thấy có. Họ nói là hoàn tất công việc điều tra xong rồi. Bây giờ trả về Viện Kiểm Sát từ 10-20 ngày nữa thì Viện sẽ gọi mình, là sẽ ra toà đấy ạ.”

Chồng bà Hợi là ông Lân, người được thông báo phạt hành chính vì có dính líu tới vụ việc, có cùng bà Hợi đến buổi triệu tập của công an quận Đống Đa hôm 20/10, xác nhận thêm:

“Lúc đầu bị bắt thì bị cáo buộc là vi phạm điều 143 Bộ luật hình sự, nhưng sau đó người ta lại khởi tố tội “gây mất trật tự công cộng”, theo khoản 2 điều 245 Bộ luật hình sự.

Tất cả đều như thế hết ạ. Có 8 ngừơi tất cả thì hôm qua có 5 ngừơi đến nhận tờ thông báo đó. Còn cô Nhi và cô Dung thì vẫn còn ở trong trại giam. Hôm qua thì ông Năng không thấy có mặt.”

Ông Hải, một trong số những trường hợp cũng bị khởi tố trong vụ này nhưng không bị bắt giam ngày nào vì đã tự nguyện ra trình diện với chính quyền ngay từ ban đầu, cho biết:

“Tôi có được gọi lên và đưa cho một tờ giấy quýêt định khởi tố của công an quận Đống Đa về tội danh “gây rối trật tự công cộng”.

Tất cả sẽ được đưa lên toà án xét xử về tội gây rối và được huỷ bỏ tội danh “phá hoại tài sản”. Chưa có một quyết định nào về phiên toà cả vì bây giờ vẫn còn đang đợi Viện kiểm sát.”

Giảm bớt tội danh

Theo lời thuật lại của những ngừơi có mặt tại buổi triệu tập hôm 20/10 với công an quận Đống Đa, không thấy có sự hiện diện của ông Năng dù ông cũng được tại ngoại như 5 trường hợp kia.

Để tìm hiểu nguyên do, chúng tôi liên lạc với ông nhưng không được gia đình ông cho gặp, nhưng ngừơi con trai của ông lại xác nhận rằng có cùng cha mình ra công an quận hôm 20/10 nhưng không cho biết thêm chi tiết:

“Hôm qua tôi cũng có lên trên quận Đống Đa, bình thường không có chuyện gì hết. Muốn biết chi tiết chị có thể hỏi bên công an, nhưng tôi được biết, hôm qua tôi cũng có lên đó, thì hồ sơ người ta đã chuyển lên Viện kiểm sát nhân dân rồi.”

Còn hai người liên can vẫn đang bị biệt giam là bà Nhi và bà Dung. Tình trạng của họ ra sao? Họ có được giảm bớt tội danh như những ngừơi đang tại ngoại hay không? Chúng tôi hỏi thăm anh Thanh, con trai bà Dung, và được biết:

“Từ ngày 24/9 tức từ ngày mẹ tôi ra trình diện ở công an tới giờ, gia đình tôi cũng chưa đựơc gặp. Những ngừơi đi trình diện trên công an và đựơc tại ngoại cũng nói là công an cho biết do mẹ tôi không chịu nhận hành vi đập phá bức tường đó là sai. Họ bảo bây giờ nếu nhận sai thì họ mới cho về.

Cái tội truy tố mẹ tôi là “huỷ hoại tài sản”. Còn hiện giờ cũng chưa thấy họ thay đổi tội danh gì với mẹ tôi. Gia đình tôi cũng đựơc phép gửi quà hàng tuần cho mẹ tôi thôi, chứ  tới giờ cũng chưa đựơc gặp.”

Ông Kiện, trong cuộc trao đổi với chúng tôi ngay hôm được tại ngoại 8/10 sau 40 ngày bị biệt giam ở Công an quận và trại giam Hoả Lò cũng cho biết rằng trong suốt thời gian bị cầm giữ để điều tra, không đựơc tin tức gì với ngừơi thân bên ngoài: “Tôi bị biệt lập một chỗ không có tin tức gì bên ngoài vào.”

Gây rối trật tự

Dù được giảm bớt tội danh so với ban đầu nhưng các bị can đều cho rằng hành vi đập phá bức tường của công ty may Chiến Thắng và những thiệt hại mà họ gây ra không đến nỗi bị quy tội nặng nề như thế.

Cái đó thì quá nhỏ so với những vụ án như PMU18 hay vốn ODA quốc tế quá lớn mà người ta còn làm như thế nào. Còn vụ của tôi chỉ có 3 phút đồng hồ do bộc phát thôi, chứ không phải do chủ ý.

Ông Năng, một giáo dân bị truy tố

Bà Hợi bày tỏ: “Họ phạt mình tội gây rối mất trật tự như thế, đất của hội thánh thì họ đã lấy làm vườn hoa rồi mà bây giờ lại phạt tội mình theo khoản 2 như thế là quá nặng. Xem Bộ Luật hình sự thấy mức phạt cho tội danh đấy là từ 2-7 năm tù.”

Ông Năng, trong buổi nói chuyện với chúng tôi cách đây vài tuần, cũng cho rằng tội danh và những bản án dành cho sai phạm bộc phát mà ông và các giáo dân khác đang đối diện là quá nặng nề so với các vụ xử quan tham cố ý gây thiệt hại kinh tế hàng triệu đô la:

“Cái đó thì quá nhỏ so với những vụ án như PMU18 hay vốn ODA quốc tế quá lớn mà người ta còn làm như thế nào. Còn vụ của tôi chỉ có 3 phút đồng hồ do bộc phát thôi, chứ không phải do chủ ý.”

Dù vậy, các đương sự liên can trong vụ việc giờ đây không cách gì hơn là chỉ hy vọng, cầu mong cho công bằng và công lý được tôn trọng trong phiên toà sắp tới, như lời chia sẻ của ông Kiện:

“Xin mọi người can thiệp để có sự công bằng, chân lý, và sự thật, để chúng tôi khỏi bị oan ạ.”     

Trong số 8 giáo dân bị khởi tố, có 2 người ngay từ đầu không bị bắt giam là ông Hải và bà Việt. Ông Năng bị giam 15 ngày, bà Hợi 30 ngày trứơc khi được tại ngoại. Ông Kiện bị giam 40 ngày và ông Hùng 6 ngày.