Ngày 10 tháng 12
năm 2008 đánh dấu 60 năm Khai Sinh bản Tuyên Ngôn Toàn Cầu về Nhân
Quyền. Ba tuần lễ trước, ngày 15 tháng 11 năm 2008, Văn Bút Quốc Tế cử
hành Ngày Nhà Văn Bị Cầm Tù. Biến cố này là một trong những dịp quan
trọng nhứt mỗi năm để vận động công luận làm áp lực, thuyết phục và
thúc giục các chính phủ dân chủ can thiệp nhiều hơn nữa cho chính nghĩa
của những người cầm bút độc lập bị trấn áp tàn nhẫn. Hiệp Hội Nhà Văn
Thế Giới cam kết bảo vệ Nhân Quyền trong lãnh vực Quyền Tự Do Phát Biểu
và Ngôn Luận. Để thực hiện mục đích đó, Văn Bút Quốc Tế biết có thể
trông cậy vào tinh thần văn hữu đoàn kết tự nguyện của đông đảo hội
viên thuộc hàng trăm Trung tâm Văn Bút ở khắp năm châu. Ngay từ giữa
tháng 10, Văn Bút Quốc Tế đã ghi nhận được sự hưởng ứng của các Trung
tâm Hoa Kỳ, Áo, Anh, Đan Mạch, Ghana, Gia Nã Đại, Guinée, Hòa Lan,
Malawi, Na Uy, Nga, Québec, Sierra Léone, Somalie, Sydney, Thụy Sĩ,
Thụy Điển, Trung Hoa Độc Lập, Uganda, v.v. Ngày Nhà Văn Bị Cầm Tù còn
được giới thiệu với công chúng đi viếng nhiều Hội chợ Sách Báo, ở
Copenhague (Đan Mạch), Barcelone (Tây Ban Nha), Anvers (Bỉ), Francfort
và Bá Linh (Đức) v.v.
Riêng ở Thụy Sĩ, ba Trung tâm Văn Bút Đức, Ý
và Pháp thoại đã cùng nhau tổ chức Ngày Nhà Văn Bị Cầm Tù, ngày 12 tại
Zurich (vùng nói tiếng Đức), ngày 13 tại Lugano (tiếng Ý) và ngày 14
tháng 11 tại Genève (tiếng Pháp). Năm nay, hai nhà thơ lưu vong nước
Irak được mời đến nói chuyện tại Zurich, Lugano và Genève về kinh
nghiệm bản thân và tác phẩm. Hai thi hữu cũng đọc thơ bằng tiếng Á rập
và bản dịch một số thi phẩm được các kịch sĩ Thụy Sĩ diễn ngâm trong
mỗi buổi họp và hội thảo.
Tại Thư Viện thành phố Genève, chiều
ngày 14 tháng 11, hai thi hữu Irak, Ali Al-Shalah và Khazal Al-Majidi
được văn hữu Alfred de Zayas, Chủ tịch Văn Bút Thụy Sĩ Pháp thoại giới
thiệu để mở đầu chương trình. Sau đó, văn hữu Tổng thư ký Zeki Ergas
đọc bức thư viết trong trại tù của nhà văn He Depu gởi chủ tịch Ủy Ban
Thế Vận quốc tế trước lễ khai mạc Thế Vận Bắc Kinh. Nữ triết gia kiêm
nữ sĩ Fawzia Assaad tường trình về hoạt động của Văn Bút Quốc Tế tại
các khóa họp Ủy Hội Nhân Quyền Liên Hiệp Quốc. Tiếp lời các văn hữu,
nhà thơ Nguyên Hoàng Bảo Việt trình bày về hiện trạng Việt Nam. Thi hữu
đọc một phần ‘’Lá Thư Ngỏ của một nhà thơ Việt Nam lưu vong nhân dịp
Ngày Văn Bút Quốc Tế Vận Động Bảo Vệ Quyền Tự Do Phát Biểu, Bênh Vực
Nhà Văn và Nhà Báo bị Ngược Đãi và Cầm Tù’’.* Thi hữu cho biết một số
tin gần nhứt về tình trạng giam cầm luật sư Lê Thị Công Nhân, hội viên
danh dự Văn Bút Thụy Sĩ Pháp thoại, luật sư Nguyễn Văn Đài, linh mục
Nguyễn Văn Lý, v.v. Kết thúc phần này, thi hữu đọc lá tâm thư của nữ sĩ
Trần Khải Thanh Thủy viết sau khi ra khỏi trại tù. Bức thư đã được gởi
đến Ủy Ban Văn Bút Quốc Tế Bênh Vực Nhà Văn bị cầm tù (CODEP/WIPC),
Trung tâm Văn Bút Anh quốc mà bà là hội viên danh dự, Trung tâm Văn Bút
Thụy Sĩ Pháp thoại cùng các Trung tâm Văn Bút Quốc Tế khác từng quan
tâm đến tình cảnh của bà sau khi bà bị bắt giam trái phép ở Hà Nội.
Trong những năm trước, các bức thư của một số cựu tù nhân, như bác sĩ
Phạm Hồng Sơn, nhà báo Nguyễn Khắc Toàn, nhà báo Nguyễn Vũ Bình, v.v.
cũng đã được đọc tại buổi họp và hội thảo nhân dịp Ngày Nhà Văn Bị Cầm
Tù. Phần cuối chương trình dành cho sự trao đổi ý kiến giữa các nhà văn
và cử tọa. Nhiều người đã đến tham dự từ bên kia biên giới Pháp hoặc ở
vùng Thụy Sĩ Đức thoại, khá xa. Phần đọc thơ tiếng Á rập và tiếng Pháp,
cũng như phần trình diễn ca nhạc Thổ Nhĩ Kỳ và Kurdistan của ban nhạc
Ozan Cagdas rất được tán thưởng. Tại buổi họp, có phân phát Bản Tin Văn
Bút Thụy Sĩ Pháp thoại và tài liệu liên quan đến Nhà Văn Bị Cầm Tù.
Trong Bản Tin, ngoài Lá Thư Ngỏ của nhà thơ Nguyên Hoàng Bảo Việt còn
có bài thơ Nỗi Sợ Hãi ở Lhassa của nữ sĩ Tây Tạng lưu vong Tsering
Woeser với bản dịch tiếng Pháp của nữ văn hữu Claude Levenson; một bài
của nữ văn hữu Dinah Lee Kung giới thiệu nhà văn Trung Hoa He Depu, hội
viên danh dự Văn Bút Thụy Sĩ Pháp thoại; một bài của nhà báo Hervé
Kempf (Le Monde) viết về nhà khoa học Youri Bandajevski, cựu tù nhân
chế độ độc tài Biélorussie, hiện sống lưu vong tại Vilnius, nước
Lithuanie, hội viên danh dự Văn Bút Thụy Sĩ Pháp thoại. Cũng vào dịp
đó, lần đầu tiên ra mắt tập thơ Dấu Tích Phượng Hoàng của Nguyên Hoàng
Bảo Việt và tập thơ L’Empreinte du Phénix, bản dịch Pháp văn của bà
Hoàng Nguyên, do Bạn Văn (Paris) xuất bản và Trung tâm Âu Châu Văn Bút
Việt Nam Hải Ngoại (PEN Club vietnamien en Europe) phát hành giữa mùa
thu 2008.
* Đôi lời giới thiệu về ‘’Lá Thư Ngỏ của một nhà thơ
Việt Nam lưu vong nhân dịp Ngày Văn Bút Quốc Tế Vận Động Bảo Vệ Quyền
Tự Do Phát Biểu, Bênh Vực Nhà Văn và Nhà Báo bị Ngược Đãi và Cầm Tù’’.
Bức
thư đó đã được phổ biến đến các giới truyền thông báo chí Thụy Sĩ và
quốc tế, kể cả các cơ sở vô tuyến truyền thanh. Lá Thư Ngỏ cũng được
tác giả gởi để thông tri Văn Bút Quốc Tế, Ủy Ban Bênh Vực Nhà Văn bị
cầm tù và khoảng một trăm Trung tâm Văn Bút từng bày tỏ tình đoàn kết
và sự ủng hộ đối với các nhà văn, nhà báo và dân chủ đối kháng, tranh
đấu cho Nhân Quyền, Tự Do và Dân Chủ ở Việt Nam. Văn Bút Quốc Tế đã
nồng nhiệt cám ơn sự đóng góp của Trung tâm Văn Bút Thụy Sĩ Pháp thoại
và Nhà văn Việt Nam lưu vong. Lá Thư Ngỏ sẽ được Ủy Ban Văn Bút Quốc Tế
Bênh vực Nhà Văn bị cầm tù (CODEP/WIPC) ghi chép trong bảng Tổng Kết
Cuộc Vận Động Toàn Cầu cho Ngày Nhà Văn Bị Cầm Tù vào đầu tháng 12.
Ngoài ra, trước Ngày Thế Giới Nhân Quyền 10 tháng 12 năm 2008, Lá Thư
Ngỏ sẽ được đính kèm một bức thư viết chung của Trung tâm Nhà Văn Việt
Nam Lưu Vong và Liên Hội Nhân Quyền Việt Nam gởi đến Tổng trưởng Bộ
Ngoại Giao và Chủ tịch hai Ủy Ban Ngoại Giao Thượng Viện và Hạ Viện
Quốc Hội Liên Bang Thụy Sĩ. Tại Genève, nhựt báo thông tin ngôn luận
độc lập Le Courrier đã dành hơn một phần ba trang báo cho Lá Thư Ngỏ.
Một số nhựt báo và tuần báo Thụy Sĩ khác, như tờ Tribune de Genève,
Genève Home Informations…cũng trích đăng Lá Thư Ngỏ. Trên Mạng lưới
Internet, Trang Nhà Thông tin ProtectiOnline.Org của tổ chức quốc tế
Protection International chuyên về vấn đề bảo vệ Nhân Quyền, đã đăng
toàn văn Lá Thư Ngỏ dưới tựa đề tiếng Pháp ‘’Journée du PEN
International pour la Protection de la Liberté d’Expression (http://www.protectionline.org/Journee-du-PEN-International-pour,7673.html) và tiếng Anh ‘’International PEN Day to Protect Freedom of Expression’’ (http://www.protectionline.org/International-PEN-Day-to-Protect,7669.html).
Genève ngày 2 tháng 12 năm 2008
Liên Hội Nhân Quyền Việt Nam ở Thụy Sĩ
(Đính kèm là bản tiếng Việt ‘’Lá Thư Ngỏ’’ chuyển dịch từ hai bản tiếng Pháp và tiếng Anh của nhà thơ Nguyên Hoàng Bảo Việt. )