Ben Stocking
(San Francisco Chronicle
- AP - 27-12-2008).
Bản tiếng Việt Ba Sàm
Những kẻ côn đồ đã tới sau khi trời sập tối, lúc ông Đỗ Việt Khoa và gia đình đang sắp sửa đi ngủ.
Ông kể là chúng đã đấm, đá ông, ăn cắp chiếc máy ảnh của ông và làm cho vợ con ông khiếp sợ.
Ông Khoa, một giáo viên toán và địa lý, đã nghĩ là thông điệp của chúng
thật rõ ràng: chấm dứt việc tố cáo hiện tượng tham nhũng tại nhà trường
và ở những nơi khác.
Trong nhiều năm qua, thầy Khoa đã và đang phải chiến đấu với những hành
động mua chuộc hối lộ và gian lận lặt vặt lây lan như bệnh dịch trong
các nhà trường trên khắp đất nước Việt Nam, nơi mà những thầy cô giáo
và những nhà quản lý giáo dục được trả mức lương còm cõi nên phải bóp
nặn những đồng tiền thậm chí trong số những bậc cha mẹ nghèo khó.
Các nhà lãnh đạo Việt Nam đã phê chuẩn một bộ luật chống tham nhũng
chung trong năm 2005, thế nhưng việc thi hành nó không đồng đều. Đất
nước này vẫn được xếp vào loại yếu kém trong các cuộc khảo sát về nạn
tham nhũng toàn cầu, và đối với những người Việt Nam bình thường, vốn
trân trọng việc học hành, thì tệ nạn tham nhũng trong nhà trường là
điều đáng căm giận nhất cho tất cả mọi người.
Ít ai dám chống lại hành động tham nhũng, do họ lo sợ hành động trả thù.
Một người đàn ông mảnh khảnh, có vẻ bên ngoài bình thường ở một làng
quê thuần nông, thầy Khoa, 40 tuổi, đã mở ra một trang đầy kịch tính
trên bối cảnh đất nước này hai năm về trước. Ông đã quay phim những học
sinh gian lận trong các kỳ thi tốt nghiệp trung học của mình trong lúc
các thầy cô giáo khác coi thi đã không làm gì. Các đài truyền hình của
nhà nước đã phát đi phát lại đoạn băng này.
Với những ống kính truyền hình đi theo sau, vị bộ trưởng giáo dục của
Việt Nam đã tới nhà thầy Khoa để trao cho ông một tấm giấy khen ca ngợi
tinh thần dũng cảm của ông. Thầy Khoa đã xuất hiện trên một chương
trình kiểu như của Larry King tại Việt Nam. Vị hiệu trưởng của trường
Trung học Vân Tảo, nơi thầy Khoa dạy từ năm 2000, đã bị thuyên chuyển
công tác.
Thế nhưng khi trở lại với làng quê Vân Hòa của mình, vùng ngoại ô cách
trung tâm Hà Nội khoảng 15 dặm, thầy Khoa đã chẳng nhận được một lời
chào đón như một người anh hùng.
Các thầy cô giáo và những cán bộ quản lý giáo dục đã tỏ ra bực bội về
địa vị nổi bật của con người không biết xu nịnh này. Thậm chí trong số
phụ huynh và học sinh, những người đã giữ lập trường ủng hộ đến mức
tuyệt đối trước các nỗ lực của thầy Khoa, thì chỉ có ít người bảo vệ
ông.
Tất cả những gì mà các bậc cho mẹ mong muốn là cho con em họ ra trường và kiếm  được việc làm, thậm chí nếu như họ phải dối trá để qua được kỳ thi cử, thầy Khoa nhận xét.
Thầy giáo Đỗ Việt Khoa, bị trù dập vì dám chống tham nhũng trong nhà trường.
"Cả cộng đồng xa lánh tôi, thầy Khoa kể. "Họ quấy rối tôi qua điện
thoại, họ gửi cho tôi những bức thư. Họ nói là tôi đã đặt ham muốn nổi
danh của mình lên trên hạnh phúc của con cái họ. Một vài người trong số
họ thậm chí còn doạ giết tôi nữa."
Anh Thinh Văn Nam, 27 tuổi, một giáo viên của trường, thì cho là thầy Khoa đã tự chuốc lấy phiền toái vào mình.
"Thầy Khoa nói là chúng tôi cô lập thầy ấy, nhưng điều đó không đúng,"
thầy Nam nhận xét. "Khi ai đó cảm giác là bị những người ngang hàng với
mình tẩy chay, thì anh ta cần tự hỏi mình là vì sao."
Các vụ việc đã diễn ra theo chiều hướng leo thang trong tháng qua, khi
bốn người đàn ông tới nhà thầy Khoa - hai trong số họ là bảo vệ nhà
trường, theo như tin tức báo chí cho hay. Hiện công an vẫn đang điều
tra vụ việc.
Thầy Khoa cũng đã động chạm tới vị hiệu trưởng mới, ông Lê Xuân Trung,
sau khi gửi một bức thư cho các giới chức trung ương và địa phương,
khẳng định rằng ông Trung đã áp đặt nhiều khoản lệ phí không đúng
nguyên tắc nhằm làm giàu cho cán bộ nhân viên nhà trường từ chi phí của
cha mẹ học sinh.
Trong những lời phàn nàn mạnh mẽ nhất của thầy Khoa là về "những lớp mở
thêm" được thực hiện ở trường của mình và những nơi khác trên khắp đất
nước, mà tại đó các thầy cô giáo trong biên chế nhà trường đã dạy thêm
học sinh để kiếm tiền.
"Nếu các em không học, thì các thầy cô giáo sẽ cho điểm kém," thầy Khoa nói.
Một giáo viên có thể tăng lên gấp ba lần khoản thu nhập của mình bằng
cách nhồi nhét các học sinh vào trong những buổi học thêm đó. Điều này
đã làm tốn kém cho các bậc cha mẹ khoảng 6 đô la một tuần - nhiều gần
bằng số tiền họ kiếm được từ nghề nông.
Thầy Trung hiệu trưởng đã không trả lời trước yêu cầu có một cuộc phỏng
vấn. Thế nhưng ông đã được trích lời trên tờ báo Công an Nhân dân khi
nói rằng các học sinh tham gia những lớp học này là tự nguyện.
Theo bài báo thì ông Trung cho rằng thầy Khoa "thường không tập trung
vào việc dạy học và không tuân theo các quy định của nhà trường," và
"thầy đã sử dụng máy ảnh và máy ghi âm của mình quá nhiều, nên làm cho
mọi người không cảm thấy thoải mái khi nói chuyện với thầy."
Một người đang bảo vệ thầy Khoa là ông Vũ Văn Phúc, có con trai đang
học ở trường Vân Tảo. "Thầy giáo đang lên tiếng chống lại những đòi hỏi
vô lý mà nhà trường đã áp đặt này," ông nói.
"Thầy thực sự là người can đảm," đó là nhận xét của ông Giang Xuân
Dũng, một thầy giáo dạy toán. "Tôi khâm phục tinh thần dũng cảm và bền
bỉ của thầy."
Các trường khác đã đưa ra đề nghị mời thầy Khoa về làm việc.
"Tôi nghĩ là chúng ta phải ủng hộ thầy Khoa," ông Văn Như Cương, một
hiệu trưởng nhà trường ở Hà Nội, người từng cố gắng mời thầy Khoa về
trường mình, đã nói. "Chúng tôi thực sự cần những người dám nói thẳng
nói thật."
Thầy Khoa đã từ chối bởi vì trường này quá xa nhà thầy.
Vợ thầy, bà Nguyễn Thị Nga, đã lo lắng cho "cuộc thập tự chinh" của chồng mình.
"Chuyện này đã gây ra cho chúng tôi nhiều phiền toái," bà kể. "Tôi mong
mọi người sẽ hưởng ứng cuộc đấu tranh chống lại tham nhũng để chúng tôi
sẽ không trở thành những kẻ lẻ loi."
Chẳng có chuyện gì xảy ra, thầy Khoa nói, ông sẽ không ngừng đấu tranh
để ủng hộ cho tinh thần trung thực và chính trực đã được đẩy mạnh bởi
những người làm cuộc cách mạng vô sản giải phóng Việt Nam từ chế độ
thuộc địa.
"Nhiều thầy cô giáo đang làm nhơ bẩn hình ảnh của ngành giáo dục," ông
nhận xét. "Tham nhũng là một hành động phản bội lại tư tưởng cộng sản
và phản bội đất nước."
|
