Hồi Ký Vi Đức Hồi

Hôm nay là ngày thứ năm đối mặt với bộ máy Công an Cộng sản,cũng là ngày cuối tuần,có lẽ mọi việc đã khép lại ở đây,bởi nhìn Trưởng Phòng Công an với cậu Thư ký làm việc với tôi,với tâm trạng mệt mỏi và chiếu lệ.Vẫn động tác lật qua,lật lại quyển sổ ghi chép cá nhân rồi đánh dấu những câu hỏi để chất vấn tôi,anh ta lại bắt đầu vào nội dung bài viết của tôi:”Thần tượng Hồ Chí Minh có thể cứu cánh cho Đảng Cộng sản Việt Nam?”.Anh ta bắt đầu với giọng điệu rời dạc vì biết chắc là tôi bỏ ngoài tai,nhưng do lịch đã duyệt,buộc anh ta phải làm,bởi không lẽ cho tôi nghỉ sáng nay thì chắc hẳn cấp trên không chịu.

            Thế rồi anh ta bắt đầu nói về Hồ Chí Minh với giọng điệu và ngôn từ nhàm tai:nào là người đã khai sinh ra Nước Việt Nam;nào là người sáng lập ra Đảng Cộng sản,một Đảng tiên phong,người tổ chức mọi thắng lợi Cách Mạng Việt Nam;chiến sỹ Cộng sản Quốc tế;Danh Nhân Văn Hóa Thế giới...tôi quay mặt đi chỗ khác,mặc anh ta diễn thuyết,lúc trầm,lúc bổng, anh ta tiếp tục:với công lao trời biển của Người đối với Dân Tộc ta,Đất Nước ta,để tỏ lòng biết ơn Người,Đảng,Nhà Nước,Nhân Dân ta dựng lăng để Đồng Bào cả nước,kiều bào ta ở nước ngoài có cơ hội thăm viếng Người,vậy mà anh dám cả gan đả kích,anh là kẻ ăn cháo đái bát.Bây giờ toàn Đảng,toàn Dân,toàn Quân ta đang tìm hiểu và học tập tấm gương,đạo đức của Người,anh lại đi làm cái việc nhạo báng Đảng,Nhà Nước,đi ngược lại nguyện vọng của toàn Dân Tộc Việt Nam,anh thử nghĩ xem anh là loại người gì?anh có nghĩ con anh sau này trưởng thành,nó phải hổ thẹn vì có người cha quái gở,bị mọi người căm ghét,thử hỏi lúc đó con anh nó sống thế nào với cộng đồng xã hội?nào,bây giờ thì anh nói với tôi những gì anh suy nghĩ nào?

            Tôi chẳng có gì để nói ,bởi những gì cần nói,phải nói tôi đã nói hết rồi.

            Anh định không hợp tác với tôi?-Trưởng phòng Công an lại cáu giận.

            Tôi nói lại là tôi không có gì để nói nữa.

            Thôi được,tôi không làm việc với anh nữa,anh sẽ phải làm việc với cấp cao hơn,để rồi anh sẽ thấy,sáng nay nghỉ tại đây.

            Kết thúc buổi làm việc thật là thú vị bởi được nghỉ sớm gần 2 tiếng đồng hồ,người sảng khoái nhẹ nhõm bởi biết chắc chiều nay sẽ được tha bổng.

            Buổi chiều 14h,tôi lại có mặt tại phòng làm việc.Trưởng phòng Công an đến đưa cho tôi vài tờ giấy A4 và chiếc bút bi rồi quán triệt:

            Chiều nay anh sẽ viết lại mấy nội dung sau đây để trình lãnh đạo xem xét, quyết định cuối cùng về trường hợp của anh.

            1.Anh viết lại về nhận thức của anh về những việc làm trong thời gian qua,đối chiếu với pháp luật hiện hành?

2.Anh cam kết thế nào kể từ nay về sau?

3.Tự nhận về hình thức xử lý kỷ luật,

4.Nguyện vọng của bản thân.

Những nội dung này tôi cũng đã nói nhiều lần kể cả phát biểu cũng như trình bày trong các bản tường trình của tôi-tôi nói.

Lãnh đạo muốn xem lần cuối cùng anh nhận thức thế nào để quyết định,nói xong anh ta đi ra ngoài.

Một mình yên tĩnh trong phòng,tôi mới có dịp quan sát ở tầm xa,ngắm nhìn phong cảnh thiên nhiên mà ông trời đã ban cho quê hương Xứ Lạng,đáng tiếc tiết trời mùa xuân ở nơi vùng cao biên giới này thường có mây mù bao phủ che khuất nên ở góc nhìn mà tôi đang ngắm không thể thấy được cảnh nàng Tô Thị bồng con chờ chồng trên đỉnh núi cao hùng vỹ.Suy ngẫm câu ca dao quen thuộc:

                                             “Lạng sơn có phố Kỳ Lừa

Có Nàng Tô Thị,có Chùa Tam Thanh.

                                                     Ai lên Xứ Lạng cùng anh

Bõ công bác mẹ sinh thành ra em,

Tay cầm bình rượu nắm nem,

Mải vui quên hết lời em dặn dò.”

            Rồi sực nhớ đến sự kiện năm 1991:Nàng Tô Thị bỗng dưng lộn cổ, nhào từ đỉnh núi cao chót vót xuống dưới chân núi,thân xác gãy thành ba khúc lìa nhau, mình mẩy sây sát nhìn không còn nhận ra Nàng Tô Thị một mực thủy chung,đạo lý.Khách du lịch đến Lạng Sơn ai cũng thương xót cảnh Nàng Tô Thị gieo mình xuống núi,tiếc cho miền đất Xứ Lạng mất đi một kỳ tích đặc trưng hiếm có.Nhiều văn nghệ sỹ ở khắp mọi miền Đất Nước khi nghe tin này đã lặn lội tìm đến tận nơi chia sẻ nỗi đau xót,mất mát này.

            Số là:thời đó Dân bản xứ bắn mìn khai thác đá nung vôi,lấy đá hộc làm đường và chế biến các loại đá khác phục vụ cho các công trình xây dựng,ngay dưới chân núi Nàng Tô Thị,gây chấn động mạnh đã làm cho Tô Thị đổ nhào xuống chân núi.Mãi đến năm 1996,được sự giúp đỡ của Bộ Văn Hóa -Thông Tin,Chính quyền Tỉnh Lạng Sơn mới tổ chức cẩu nàng lên,dùng xi măng gắn cơ thể của nàng lại và tiến hành đại phẫu thuật cho nàng.Ngày nay du khách đến lạng sơn chiêm ngưỡng Nàng Tô Thị,đấy chính là tô thị”hồi sinh”,có lẽ bây giờ thì mọi người yên tâm vì Tô Thị đã được cột chặt ở trên núi,Nàng có muốn gieo mình lần nữa cũng chẳng được vì có đến hàng tấn xi măng,cốt thép gắn kết nàng trên đỉnh núi cao sừng sững.

            Xung quanh câu chuyện này,lúc rảnh rỗi trên bàn trà,mâm rượu,nhiều người bàn tán , mỗi người suy luận theo cách khác nhau:người thì cho rằng Nàng Tô Thị thấy mình bị xúc phạm vì biết chắc anh chồng của Nàng tiếng là đi chấn ải biên cương phía bắc nhưng thực ra anh ta đã phản bội nàng,phản bội triều đình,phản bội xã tắc,can tâm làm tay sai cho giặc.Phẫn nộ việc thay trắng,đổi đen của người chồng bạc bội,nàng đã quyết xuống núi đi tìm anh ta để trị tội,vạch mặt trước bàn dân thiên hạ về tâm địa xấu xa của anh ta.    

Người thì cho rằng sau khi đánh đuổi giặc phương bắc,anh ta ở lại chấn Ải Nam Quan,bị giặc phương bắc mua chuộc bằng gái đẹp,bằng vàng bạc,trâu báu.Đến khi xây dựng Ải Nam Quan đã rắp tâm thông đồng cho giặc lấn đất xây sang đất của ta đến hàng cây số,Đồng Bào ta ở vùng giáp gianh phẫn nộ phản đối, anh ta chạy mất hút sang bên kia biên giới,từ đó không có tin tức về anh ta,thấy vậy Nàng quyết định xuống núi để đi tìm tông tích anh ta mục đích đưa về xử tội .

            Cũng có người lại nói rằng,sau khi đánh đuổi giặc phương bắc,người chồng của Nàng Tô Thị được thăng quan,tiến chức,trở thành giàu có,rồi anh ta lấy vợ khác,bỏ mặc mẹ con nàng tô thị.Biết mình bị người chồng phản bội,nàng quyết xuống núi để đi tìm hạnh phúc của mình.Đám nữ thanh niên thì giải thích theo cách khác:chẳng tội gì mà phải đi chung thủy với một kẻ vong ơn,bội nghĩa.Một kẻ lừa lọc,trá hình đội lốt tử tế,bản chất thì xấu xa,thối nát.Xuống núi để vạch mặt người chồng trở mặt và đi tìm hạnh phúc cho mình,mong muốn được làm lại cuộc đời và thực hiện quyền về mưu cầu hạnh phúc cho chính mình...

            Nay thì ước vọng của Nàng Tô Thị đã không thể thực hiện được bởi họ đã cột chặt Nàng ở trên núi.Số phận của người phụ nữ thủy chung vĩnh viễn sẽ chỉ sống trong hy vọng,kể cả những hy vọng đã trở thành tuyệt vọng.

            Nhìn đồng hồ đã 15h30,tôi vội viết lại bản tường trình theo yêu cầu của Trưởng phòng Công an Tỉnh.16h,Phó ban tổ chức Tỉnh Ủy,Trưởng Phòng Bảo vệ Chính Trị nội bộ thuộc Ban Tổ chức Tỉnh Ủy,Trưởng Phòng Công an Tỉnh cùng một số cán bộ Ban Tổ Chức Tỉnh Ủy và Công an Tỉnh Lạng Sơn vào phòng.Tôi đưa bản tường trình vừa viết xong cho Trưởng phòng Công an,anh ta đưa cho Phó Ban Tổ Chức.Mọi người ngồi vào bàn làm việc với thái độ nghiêm túc,Phó Ban xem lướt qua rồi tuyên bố làm việc.

            Đủ chưa?-Phó Ban nói

            Báo cáo anh mọi người đã đủ-Trưởng Phòng Bảo vệ Chính Trị đáp.

            Chúng ta bắt đầu làm việc-Phó Ban tiếp tục

            Qua năm ngày làm việc,chúng tôi đã hiểu về anh.Bây giờ tôi không cần anh nói gì nữa,tôi quán triệt anh mấy nội dung để khi về địa phương anh phải nghiêm túc thực hiện.Sau khi tôi quán triệt xong,có gì anh sẽ nói sau.

            Vâng-tôi đáp.

            1.Từ ngày mai anh sẽ tạm nghỉ công tác để chờ quyết định của Ban Thường Vụ Tỉnh ủy,mọi công việc của anh sẽ có người đảm nhiệm.Nếu có việc cá nhân phải lên cơ quan,anh phải báo cáo thường trực huyện ủy biết.

            2.Tuyệt đối không được ra khỏi địa phương,tôi sẽ cắt cử Công an theo rói,giám sát mọi hoạt động của anh,nếu có hành vi gì khả nghi,anh sẽ bị bắt khẩn cấp,tôi đã có ý kiến với bên Công an.

            3.Tuyệt đối không được liên lạc,móc nối với bọn phần tử xấu,có tư tưởng chống Đảng,Nhà Nước ta.

            4.Tuyệt đối không được viết bài,phát tán tài liệu trên mạng intenets,không được nghe Đài địch như là Á Châu Tự Do,Đài Hoa Kỳ,Đài Chân Trời Mới,kể cả Đài thằng Anh Quốc.Không được vào mạng,đọc báo trên mạng những trang có nội dung chống phá Cách mạng Việt Nam.

            5.Tuyệt đối không được trả lời phỏng vấn Đài nước ngoài,nếu bon chúng có gọi về thì không thèm nghe,không thèm trả lời.

            6.Tuyệt đối giữ bí mật, khi chưa có ý kiến của tôi anh không được nói cho ai biết về việc này.Hiện nay ở địa phương anh, trừ Bí Thư Huyện Ủy,còn lại chưa ai được biết,kể cả Thường Trực Huyện Ủy anh cũng không được phép báo cáo,tiết lộ.Không cẩn thận tôi kỷ luật cả Thường Trực của anh.

            7.Tôi sẽ thống nhất với Huyện Ủy Hữu Lũng về thời gian,chương trình hội nghị của Thường Vụ,của Ban chấp hành Huyện Ủy tiến hành kiểm điểm,quyết định hình thức kỷ luật đối với anh,anh phải viết thật sâu sắc bản kiểm điểm để trình trước hai hội nghị này.

8.Về nguyện vọng của anh xin nghỉ chế độ,Thường Vụ Tỉnh Ủy sẽ xem xét,quyết định, vì anh thuộc diện quản lý của Tỉnh Ủy.Anh cứ nghỉ ở nhà,khi cần chúng tôi sẽ báo.

Đó là tám nội dung tôi quán triệt với anh,yêu cầu anh nghiêm túc thực hiện.anh có ý kiến gì thêm không?

Không-tôi trả lời.

Anh dự định làm gì khi về nghỉ-Phó Ban đặt câu hỏi,

Tôi sẽ làm một Công Dân bình thường và làm những gì Pháp luật không cấm-tôi đáp.

Phó ban nở nụ cười mỉa mai và nói: được rồi tôi sẽ xem anh làm gì,và ông ta tuyên bố: buổi làm việc kết thúc tại đây.

Bữa cơm tổng kết hôm nay đông đủ mọi gương mặt,ba mâm cơm đầy ắp thức ăn được sắp đặt đến là đẹp mắt trên chiếc bàn ăn hình tròn trang trọng.Mọi người vui vẻ ngồi vào bàn vừa ăn vừa tán róc rôm rả.

Lẽ ra hôm nay sếp cho tổng kết trên núi mẫu sơn,tất cả ngủ thân mật với nhau một đêm trên đỉnh núi cao hơn hơn nghìn mét,uống rượu trên mây để xả hơi mới phải, bởi một tuần nay anh em quá mệt mỏi-một người lên tiếng.

Bây giờ còn nói làm gì,phải nói trước sếp mới có kế hoạch bố chí chứ-Trưởng phòng Bảo vệ Chính Trị đáp.Thôi ở đây cũng vui chứ sao,cứ thoải mái đi,mai được nghỉ rồi-anh ta nói tiếp.

Nào tất cả đồng khởi,cạn chén-mọi người hô,cứ vậy cho đến khi mọi người ngà ngà rồi bắt đầu hát,những bài hát về đề tài miền núi và dân tộc,những câu ca dao,câu hát then, sli lượn đối đáp nhau được mọi người đua nhau trổ tài.Mọi người đề nghị tôi hát vừa là góp vui,vừa là kỷ niệm vì sau này chẳng còn dịp gặp nhau.Lúc này người tôi cũng đã sặc mùi rượu,tôi bắt đầu hát:

                   “Ơ...bầu trời có sao chiều,sao sớm,

                    Ngọn núi kia có ở hai người,

                    Dù đi cùng trời,dù đi cuối đất,

                    Trời chỉ có,chỉ có sao sớm sao chiều,

                    Núi chỉ có hai người,hai người yêu nhau...”

Mọi người tán thưởng và đề nghị hát bài khác,tôi chần chừ mãi rồi tiếp tục:

                     “Chân em đi rừng nhiều đường,lắm lối,

                      Em chọn lối này,nhưng em chọn lối này thôi.

Nơi ấy có tiếng Chim hót ca,con Nai rừng lắng nghe.

Cây Tre,cây Lim nhường lối cho tiếng Cuốc, tiếng Tròong vang vang,

Nơi ấy có ánh trăng soi đường,có con suối trong ban mai,tiếng giã gạo trong đêm đêm.

                      Là lối chọn đường em đi...”

Mọi người vỗ tay nồng nhiệt,cuộc vui tiếp tục.Có cậu người dân tộc Dao,là chiến sỹ Công an phòng Tư tưởng-Văn hóa Công an Tỉnh,đứng dậy hát một bài tiếng Dao,cậu ta chưa kịp bắt đầu thì Trưởng Phòng Công an Tỉnh nói như ra lệnh.

Thôi cuộc vui nào cũng có điểm dừng của nó,ta kết thúc tại đây để anh Hồi còn về,vợ con mong mỏi với lại xe đang chờ anh Hồi.Đúng là “đang vui lại đứt dây đàn”,mọi người nâng chén đồng khởi chia tay nhau.Ra khỏi phòng ăn,Trưởng phòng Công an kéo tôi ra chỗ vắng quán triệt.

Tôi phải cảnh báo anh,anh cần có thái độ đúng mực,trong lòng anh nghĩ sao thì tùy,bề ngoài anh phải thể hiện ăn năn,thể hiện là người có tội lỗi,có như vậy người ta mới có thái độ thiện chí với mình.Đằng này anh làm như chẳng có chuyện gì xảy ra,ăn nói bạt mạng,hát những bài chọc tức,khiêu khích,thái độ như vậy bố ai chịu được.Anh nên rút kinh nghiệm từ nay về sau bỏ ngay cái kiểu đó đi.

Vâng-tôi tiếp thu cho qua chuyện.

Xe Huyện ủy lên đón tôi đã nổ máy chờ tôi sẵn,tôi chào mọi người rồi lên xe về.

Có ai biết chuyện của anh không?-tôi hỏi cậu lái xe.

Không,bí thư quán triệt em từ hôm đưa anh lên đây là không tiết lộ cho ai biết.Nhiều người tìm anh,thắc mắc không biết anh đi đâu mà không liên lạc được.

Tôi cũng nói cho cậu ta biết vì sao tôi có hành động như vậy và khẳng định tôi chẳng có gì ân hận những việc làm của tôi.

Mấy lần tổ chức định chuyển em sang làm cán bộ,em từ chối vì làm chính trị mệt mỏi lắm,em không quen.Em xác định ôm vô lăng chục năm nữa nghỉ chế độ,yên phận thế thôi-cậu ta tâm sự.

Vừa về đến nhà,vợ con vừa mừng,vừa gặng hỏi đủ mọi chuyện,

Để nghỉ đã nào,mai nói-tôi gạt đi./.

                                                                 còn nữa.