Sóng Việt
Tình hình
Chủ nghĩa Cộng sản (CNCS) khởi thủy đã sụp đổ trong vài năm từ 1989 – 1991, ở Liên Xô và các nước Đông Âu.
Vài quốc gia còn lại vẫn bám víu lấy chủ thuyết phi thực tế của Marx
như là một phương tiện để duy trì quyền lực, nuôi dưỡng chính thể độc
tài.
Trong hoàn cảnh đặc biệt này, các nước vẫn duy trì CNCS không còn bị
ràng buộc bởi những nguyên lý căn bản của học thuyết Marx, đơn giản là
vì nó không còn giá trị thực tiễn. Thế nhưng, các nhà nước toàn trị này
không chịu từ bỏ CNCS, một phần vì tính chất bảo thủ ý thức hệ, phần vì
quyền lợi kếch xù có được nhờ cơ chế độc tài mang lại.
 | Lenin trong ngõ cụt
Nguồn:trabant.moleville.co.uk
|
Từ đó, bắt đầu hình thành một Chủ nghĩa Cộng sản biến thể, như một tính
năng sinh tồn tự nhiên. Với lý cớ rằng, CNCS (khởi thủy) đã không còn
phù hợp với thực tại, cần phải “vận dụng linh hoạt” cho từng quốc gia,
từng dân tộc. Tuy nhiên, trong mỗi dân tộc, mỗi quốc gia đó lại chưa có
một học thuyết nào mới mẻ, đủ giá trị triết lý để làm kim chỉ nam dẫn
đường. Sự bế tắc về đường lối lý luận cũng như thực tế xã hội đã làm
nảy sinh nhiều kiểu biến thể cho CNCS đương đại.
Điểm chung nhất vẫn là dựa vào tính chất độc tài chuyên chế, độc quyền
trong truyền thông để phục vụ cho công tác tuyên truyền một chiều. Bên
cạnh đó là việc tôn sùng hình tượng cá nhân theo hình mẫu của xã hội
phong kiến, nhằm làm chỗ dựa cho sự yếm thế về cả lý luận và thực tiễn
của học thuyết Marx.
Dễ dàng nhận thấy điểm chung này khi tất cả các quốc gia còn theo CNCS đều có ít nhất một thần tượng(1) và tất cả đều nằm ở tốp đầu trong danh sách thù nghịch của Internet – tự do thông tin(2).
Chủ nghĩa Cộng sản biến thể ở Việt Nam
Về học thuyết - Kể từ sau năm 1991, các khẩu hiệu một thời vang
bóng trong các cơ quan, giảng đường đại học như “Chủ nghĩa Mác Lê Nin
vô địch muôn năm!”, “Chủ nghĩa Mác Lê Nin bách chiến bách thắng muôn
năm!” đã lặng lẽ biến mất. Cách tốt nhất để khỏi bị phê phán vì việc
tung hô một học thuyết phi thực, tồn tại chưa đến 80 năm trong suốt
chiều dài lịch sử nhân loại, là tung hô một cái gì đó chưa bao giờ có
thật: “Tư tưởng Hồ Chí Minh”. Sinh thời, ông Hồ Chí Minh từng khẳng
định rằng: “Tôi không có tư tưởng gì ngoài tư tưởng chủ nghĩa Mác-Lê
cả!” Bế tắc vì sự sụp đổ lý thuyết của Marx, tạm thời dùng “Tư tưởng Hồ
Chí Minh” làm kim chỉ nam.
 | Thủ đô ngàn năm văn vật
Nguồn: ferenc.biz
|
Trong
đường hướng phát triển kinh tế, sự cáo chung của khẩu hiệu “Tiến nhanh,
tiến mạnh, tiến vững chắc lên CNXH” đã âm ỉ từ trước sự kiện Liên Xô và
khối Vác-xô-vi tan rã. Người dân vẫn xem nó như là một câu sáo rỗng qua
thực trạng đời sống xã hội khốn cùng trong suốt mười năm bao cấp.
Rập khuôn đường lối “kinh tế thị trường theo định hướng XHCN” của Trung
Quốc, giới lãnh đạo CS Việt Nam hy vọng sẽ cải thiện nền kinh tế đang ở
bên bờ vực thẳm.
Chính sách mở cửa, “đổi mới” (kỳ thực không có gì mới cả – chỉ là thừa
nhận lại những gì bị đả phá sau 30/04/1975) đã phần nào tạo những
chuyển biến tốt cho nền kinh tế. Đời sống xã hội, GDP đều gia tăng rõ
rệt.
Thực trạng chung - Không còn sự ràng buộc của chủ nghĩa Cộng sản
khởi thủy, sự biến thể của Cộng sản Việt Nam lúc này dựa trên mối quan
hệ giữa quyền lực và lợi ích cá nhân. Chuyên chính vô sản trở thành trò
hề khi hầu hết quan chức cộng sản các cấp đều sở hữu những tài sản kếch
xù, vượt xa thu nhập chính đáng. Tự điển xã hội có thêm một thuật ngữ:
“Tư bản đỏ”. Vì sao các tư bản đỏ tích tụ tài sản rất nhanh và dễ dàng?
Xã hội tư bản với nền kinh tế thị trường chịu áp lực cạnh tranh rất
khốc liệt, chịu sự giám sát của một hệ thống luật pháp chặt chẽ, công
bằng. Độc quyền về chính trị, nhưng lại theo kinh tế thị trường dẫn đến
một hệ lụy là tình trạng cạnh tranh không lành mạnh diễn ra trên khắp
các lĩnh vực của xã hội. Nói nôm na theo ngôn từ phổ biến hiện nay là
“Đảng CS vừa đá bóng vừa thổi còi” trong mọi bộ môn thi đấu.
Nắm được điểm yếu này, các liên minh Quyền-Tiền được tạo ra khắp mọi
nơi, ở mọi tầng nấc, mọi lãnh vực để thao túng nền kinh tế, thu lợi bất
chính. Ở phạm vi lớn là những dự án xuyên quốc gia, mà hậu quả có lẽ
đến vài chục năm sau mới phát sinh. Tiếp đến là tình trạng tham nhũng
tràn lan trên mọi quy mô, từ những dự án phục vụ hạ tầng cho đến đề tài
nghiên cứu khoa học cấp ngành...
Tôn giáo và tín ngưỡng - Học thuyết Marx dựa trên Duy vật biện
chứng, phủ nhận vai trò của tín ngưỡng, cho rằng: “Tôn giáo là thuốc
phiện của nhân dân”. Từ sau 1991, vấn đề đức tin của dân chúng Việt Nam
được nới lỏng hơn trước. Khi thi vào đại học, không còn chuyện các Phật
tử hay những tín đồ Thiên chúa giáo phải cắn răng ghi chữ KHÔNG vào mục
“Tôn giáo” ở hồ sơ dự thi, mong sao độ ưu tiên khi xét tuyển được tăng
một vài bậc! Một số cơ sở tôn giáo bị trưng thu bất hợp lý trước đây
đang dần được hoàn trả.
Tuy nhiên, vấn đề tự do tôn giáo dưới chế độ cộng sản biến thể hay khởi
thủy đều có điểm chung, đó là sự bất đồng. Trước kia là xung đột về ý
thức hệ, ngày nay là vấn đề độc quyền truyền bá tư tưởng. Xét về mức
độ, vai trò của việc độc quyền truyền bá tư tưởng dưới thời Cộng sản
biến thể còn quan trọng hơn trước. Bởi lẽ vị trí thất thế của CNCS hiện
nay và sức mạnh của truyền thông số đang từng ngày làm mục rỗng bức
tường bưng bít thông tin, tấm khiên che yếu ớt của các chính thể độc
tài.
Đời sống tinh thần - Bế tắc trong lý luận, không có chủ thuyết
đúng đắn dẫn đường là nguyên nhân chính gây nên khủng hoảng trong giáo
dục Việt Nam suốt mấy chục năm qua.
Đạo đức xã hội, tinh thần dân tộc, chủ quyền quốc gia... đều là những
giá trị phù phiếm đối với phần lớn người trẻ. Hàng giả, bằng giả, sách
giả, học giả, tiến sĩ “giấy”... đang là chuyện thường ngày. Nền tảng
của xã hội là gia đình – có lẽ đã bị phá vỡ từ hơn nữa thế kỷ qua, bắt
đầu bởi công cuộc Cải cách ruộng đất. Văn học nghệ thuật bị sử dụng như
một phương tiện để tuyên truyền cho CNCS. Tính nhân bản trong văn học
bị lấn át bởi những tư tưởng vô tri như “đấu tranh giai cấp”, “bạo lực
cách mạng”... hoặc đậm màu tôn sùng thần tượng cá nhân, kể cả ngoại
lai. Cuối thập niên 80 của thế kỷ trước, nhà nước CSVN đã tuyên bố từ
nay sẽ “cởi trói cho văn nghệ sỹ”, nhưng liền sau đó lại đề ra một loạt
chủ trương, chính sách nhằm kiểm soát và định hướng tư duy cho họ! Bế
tắc vẫn hoàn bế tắc!
Trước đây, cộng sản khởi thủy bịt mắt người ta và dẫn họ đến thiên đường ảo.
Ngày nay, cộng sản biến thể mở cho người ta nhìn thấy, cũng thừa nhận
đó là đồ dỏm, nhưng không cho họ tự do thoát ra, chỉ được phép loanh
quanh trong đó mà thôi!
Bây giờ, bất kỳ một đảng viên nào cũng không còn tin tưởng vào “thắng
lợi tất yếu” của CNCS. Thậm chí, đại đa số họ đều không biết học thuyết
Marx nói gì. Vậy tại sao họ vẫn gia nhập đảng, CNCS vẫn tồn tại ở Việt
Nam và một vài nước khác? Như đã nói ở trên, đó chỉ là sự biến tướng,
bám víu CNCS để duy trì quyền lực. Chính vì thế mới manh nha có thông
tin rằng đảng CSVN sẽ đổi sang một tên khác. Cho dù biến tướng thế nào
đi nữa, nó vẫn giữ nguyên đặc tính căn bản là độc tài. Để duy trì chính
thể độc tài, nhà cầm quyền sẽ phải theo đuổi một loạt các chính sách
phi nhân tính khác như: Đàn áp tư tưởng đối lập, kiểm soát và định
hướng tư duy, khống chế tự do thông tin, cai trị bằng bạo lực.
Tương lai Việt Nam
Những yếu tố thuận lợi
• Xu hướng đi lên của xã hội loài người. Tội ác và cái xấu sẽ bị loại
trừ. Sự tan rã của CN phát xít sau Thế chiến II và sụp đổ của CN cộng
sản cuối thập niên 1980s là một ví dụ điển hình.
• Ảnh hưởng của toàn cầu hóa với sự phát triển mạnh mẽ của khoa học kỹ
thuật, đặc biệt là cuộc cách mạng về CNTT đã phá vỡ bức màn bưng bít
thông tin của các chế độ độc tài.
Các khó khăn
• Dân chủ là điều tất yếu đối với một quốc gia phát triển, vấn đề chỉ
còn là thời gian. Tuy nhiên, thời gian thống trị càng lâu của chế độ
độc tài đảng trị sẽ gây ra những hậu quả càng nặng nề cho đất nước. Rút
ngắn thời gian tranh đấu bằng hình thức bất bạo động để tránh nội chiến
càng trở nên khó khăn bội phần khi nhà cầm quyền ra sức bảo vệ ngai
vàng quyền lực, bất chấp mọi hậu quả.
• Lực lượng tranh đấu phần nhiều là tự phát, hoạt động đơn lẻ.
• Bên cạnh số người bảo thủ là tín đồ của CNCS biến thể, còn một thành
phần khác không nằm trong hàng ngũ đảng, nhưng vẫn ủng hộ sự tồn tại
của nó. Thành phần này hiểu rõ bản chất và tác hại lâu dài của CNCS,
nhưng vì những quyền lợi có được nhờ chế độ độc tài mang lại, họ cam
tâm. Tất nhiên, đây là những quyền lợi riêng tư đi ngược lợi ích của
quốc gia. Chẳng hạn, họ là những nhà thầu chuyên bắt tay với các quan
chức quyền thế để thao túng, trục lợi trên các hợp đồng, dự án... Với
nền giáo dục yếu kém suốt 60 năm ở miền Bắc và hơn 30 năm ở miền Nam,
thành phần này chiếm số lượng không hề ít.
 | CSVN chuẩn bị thế hệ mới (Khu Hà Nội cổ gần Hồ Hoàn Kiếm)
Nguồn: ferenc.biz
|
Vấn đề dân chủ hóa đất nước phải do chính người dân trong nước định
đoạt. Sự yểm trợ của Thế giới Tự do chỉ đóng vai trò hậu thuẫn, mang
tính nhân đạo. Bởi lẽ, CNCS bây giờ không còn là hiểm họa của cả hoàn
vũ như trong thời chiến tranh lạnh.
Điều đáng mừng là thành phần những người đứng lên bày tỏ chính kiến,
tranh đấu cho sự nghiệp dân chủ ngày càng nhiều hơn. Vũ khí của họ chỉ
có sự thật và lòng can đảm. Không ít người trong số đó đã một thời đứng
trong hàng ngũ ĐCS, nhưng đã ngộ ra cái chân lý của đạo trời: - Quay
đầu là bờ!
Cuộc đối đầu giữa độc tài và dân chủ vẫn tiếp diễn. Một bên sử “dụng
bạo lực cách mạng” - hình thức đấu tranh đặc trưng của học thuyết Marx
du nhập từ Âu châu. Bên kia dùng lời kêu gọi và cầu nguyện – theo tôn
chỉ “Đem đại nghĩa để thắng hung tàn, lấy chí nhân mà thay cường bạo”
của ông cha từ ngàn xưa. Ai sẽ thắng ai – đó cũng là tương lai của nước
Việt ngày mai.
Viết trong mùa Phật đản, Phật lịch 2553
|
