Tin
Luân Đôn - Sau hàng loạt bài trên các báo quốc tế về vụ khai thác
bauxite gây điều tiếng ở Việt Nam, nay tờ Financial Times của Anh nói
hẳn rằng đây chính là món quà của Thủ Tướng Nguyễn Tấn Dũng cho phía
Trung Cộng. Bài của David Pilling nhìn vào cách thức một nước Trung Hoa
đang vươn lên tìm cách làm lu mờ Nhật Bản và tăng áp lực lên các nước
láng giềng. Nhưng trong hoàn cảnh của Việt Nam, tác giả nói vụ khai
thác bauxite là vấn đề nổi bật, cho thấy thực chất mối quan hệ với
Trung Cộng. Lần đầu tiên, một báo lớn ở Phương Tây dùng từ quốc gia phụ
thuộc tức client states để nói về các mối quan hệ này đang hướng tới.
Theo tác giả, Thủ tướng Cộng Sản Việt Nam là Nguyễn Tấn Dũng có vòng
công du một tuần thời gian gần đây để tiếp kiến các lãnh đạo Trung
Cộng. Hiển nhiên điều này không nói lên gì về cá nhân ông Dũng, nhưng
điểm quan trọng là Thủ Tướng Cộng Sản Việt Nam đã mang theo các món quà
bauxite của Việt Nam, thứ tài nguyên tạo ra nhôm. Tác giả David Pilling
gọi đây là cách triều kiến Trung Cộng và nói về tương quan thế lực hai
bên. Thâm hụt mậu dịch của Việt Nam với Trung Cộng cũng là vấn đề được
hàng loạt báo chí quốc tế như trên Wall Street Journal, New York Times,
The Economist hay Asia Times nêu ra như một lý do vì sao Cộng Sản Việt
Nam cứ quyết tâm thúc đẩy vụ bauxite, nhưng David Pilling nói Việt Nam
đã hoàn toàn bất lực khi Trung Cộng đuổi ExxonMobil ra khỏi dự án với
PetroVietnam năm ngoái. Trong khi không có ai ở Việt Nam, nước từng bị
Trung Cộng chiếm đóng 1000 năm muốn vội vã trải thảm đón đầu tư của
Trung Cộng.
Tờ
Financial Times viết rằng Hà Nội đã cấm một tờ báo nêu ra vấn đề gai
góc về lãnh thổ với Trung Cộng. Nhắc đến những phản đối vì lý do môi
trường tại Việt Nam khi nhà nước đưa ra dự án bauxite, bài báo nói nhà
nước cũng chỉ nói cho qua chuyện những lo ngại về môi sinh. Một điểm
đáng chú ý khác là sự so sánh vị thế và cách hành xử của Nam Hàn và
Việt Nam
trong quan hệ với Bắc Kinh. Bài báo nói Trung Cộng cũng là bạn hàng lớn
nhất của Nam Hàn và ngược lại, các công ty Nam Hàn đã đầu tư tới 40 tỷ
đô vào Trung Cộng. Mặt khác Trung Cộng cũng nắm con bài Bắc Hàn vốn là
yếu tổ an ninh cho sự sống còn của nhà nước Nam Hàn. Hán Thành cũng có
lúc công khai tỏ thái độ khi định nghĩa các quyền lợi chiến lược và
ngoại giao của họ đối với Trung Cộng. Bộ Ngoại Giao Nam Hàn giữa tháng
Tư đã công bố một bản phúc trình nói ảnh hưởng gia tăng của Trung Cộng
có thể khiến nỗ lực ngoại giao của Hán Thành nhằm bảo đảm an ninh về
tài nguyên bị nguy hại. Sự việc đã gây ra một cú chao đảo nhỏ trong
quan hệ hai bên, nhất là vì báo cáo cũng đề nghị Hán Thành phải có biện
pháp chống đỡ đối với Bắc Kinh, nhưng rút cuộc các quan chức ngoại giao
Nam Hàn đã phải tìm cách giải tỏa căng thẳng vì quan hệ song phương quá
quan trọng. Còn đối với Đài Loan, tuy Đài Bắc vẫn mua 6.5 tỷ đôla vũ
khí từ Hoa Kỳ để phòng thủ trước Trung Cộng, có vẻ như bên cạnh chiến
lược cải thiện quan hệ kinh tế, ngoại giao với Bắc Kinh vẫn được xúc
tiến. Đài Loan gần đây cũng cho các công ty Trung Cộng vào đầu tư và
rất có thể sẽ chuẩn thuận vụ công ty China Mobile mua 12% cổ phần trị
giá 533 triệu đô la trong công ty Far EasTone chuyên về điện thoại di
động ở Đài Loan. Không biết có phải tình cờ hay không mà cùng lúc Trung
Cộng đã đồng ý Đài Loan hưởng quy chế quan sát viên tại Tổ Chức Y Tế
Thế Giới. Bài báo kết luận rằng với thế lực của Nhật Bản ngày càng giảm
sút vì kinh tế trì trệ, Trung Cộng đang tìm cách gây áp lực lên các
nước láng giềng, trong đó Việt Nam là nước bị ép nhiều nhất. |