Thanh Trúc, phóng viên RFA

2009-05-12

Lễ kỷ niệm năm thứ 15 Ngày Nhân Quyền Việt Nam đã diễn ra trưa thứ Hai 11-5-2009 tại toà nhà Russel của Thượng viện Hoa Kỳ. Thanh Trúc có mặt tại chỗ và tường trình chi tiết.

Photo by Do Linh Dzung/RFA

Nữ Bác sĩ Nguyễn Thể Bình, Chủ tịch Ban chấp hành Tổ Chức Quốc tế Yểm Trợ Cao Trào Nhân Bản, khai mạc Lễ kỷ niệm năm thứ 15 Ngày Nhân Quyền VN.

Năm thứ 15

Hàng năm cứ đến ngày 11 tháng Năm, Cộng đồng người Mỹ gốc Việt lại tổ chức lễ kỷ niệm Ngày Nhân Quyền Cho Việt Nam, được ấn định bởi nghị quyết chung SJ-168 của quốc hội Hoa Kỳ và Công Luật số 103-258 do tổng thống Bill Clinton ký năm 1994.

Năm nay là năm thứ 15 Ngày Nhân Quyền Cho Việt Nam, diễn ra tại toà nhà Russel thuộc thượng viện Mỹ, có  sự bảo trợ của Thượng nghị sĩ James Webb bang Virginia , và sự đồng bảo trợ của một số dân biểu nghị sĩ thuộc lưỡng đảng trong Quốc hội Hoa Kỳ.

Thành phần chính đứng ra  kêu gọi, nhắc nhở về Ngày Nhân Quyền Cho Việt Nam hàng năm tại Quốc hội là  Tổ Chức Quốc Tế Yểm Trợ Cao Trào Nhân Bản của người Việt trong vùng.

Có đến 17 tổ chức của Hoa Kỳ khắp nơi bên cạnh  các tổ chức Việt Nam và nước bạn chuyên tranh đấu cho nhân quyền và dân chủ , như AFL-CIO tức  Liên Đoàn Lao Động Hoa Kỳ,  Amnesty International,  Tổ Chức Toàn Quốc Hổ Trợ Dân Chủ, Human Rights Watch, Freedom Now,  Chính Phủ Liên Minh Toàn Quốc Miến Điện, Vận Động Quốc Tế Tây Tạng, Pháp Luân Công, Liên Đoàn Cải Tỗ và Dân Chủ Châu Á, Phong Trào Mỹ Vận Động Cho Miến Điện, Mạng Lưới Nhân Quyền Việt Nam,  Liên Đoàn Khmer Krom Kampuchia, Phong Trào Dân Chủ Tân Thế Hệ Lào,  Liên Đoàn Tự Do Triều Tiên, Hiệp Hội Người Mỹ Gốc Uyghur.

Chuyển giao cho thế hệ trẻ

Bác sĩ Nguyễn Quốc Quân, một trong những người vận động tích cực Ngày Nhân Quyền Cho Việt Nam tại Quốc hội 15 năm về trước, cựu chủ tịch của  Tổ Chức Quốc Tế Yểm Trợ Cao Trào Nhân Bản, cũng là bào huynh của nhà bất đồng chính kiến nổi tiếng , bác sĩ Nguyễn Đan Quế, hiện vẫn đang bị quản thúc tại gia ở trong nước.

Phát biểu cảm tưởng với đài Á Châu Tự Do vào khi Ngày Nhân Quyền Cho Việt Nam tròn mười lăm tuổi, bác sĩ Nguyễn Quốc Quân nói rằng công cuộc đầu tranh cho nhân quyền và dân chủ của Việt Nam đã trao truyền qua thế hệ trẻ:

“Chúng tôi hết sức phấn khởi là đã có những người trẻ để thay thế chúng tôi. Và người thay thế trực tiếp là bác sĩ Nguyễn Thể Bình, chủ tịch ban chấp hành của Tổ Chức Quốc tế Yểm Trợ Cao Trào Nhân Bản.

Bác sĩ Nguyễn thể Bình là một người rất hoạt động, hiểu biết rõ ràng về đường lối, chính nghĩa tranh đấu của dânj tộc Việt Nam, của tổ chức chúng tôi. Bác sĩ Bình trong một thời gian ngắn đã làm rất nhiều việc. Cô mới đi một chuyến qua Âu Châu, đặc biệt đến tham dự buổi họp tại Liên Hiệp Quốc trong buổi chất vấn nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam về vấn đề nhân quyền, và cô đã gặt áhi được thanh quả hết sức tốt đẹp.

Bà Leslie Byrne, tác giả dự luật Ngày Nhân Quyền Việt Nam, trả lời phỏng vấn Thanh Trúc. Photo by Do Linh Dzung/RFA

Cũng như mọi năm, năm nay người Việt từ các tiểu bang ở nước Mỹ đã tụ tập về Washington DC dự ngày nhân quyền cho Việt Nam, cùng với người Việt đến từ Canada, Pháp.

Điểm ghi nhân nổi bật là sự hiện diện của trên 50 thành viên người Hoa thuộc  tổ chức có tên Đảng Dân Chủ Trung Hoa,  đa số là người trẻ đến từ New York dưới sự hướng dẫn của Chủ tịch Wang Jun.

Phát biểu với đài Á Châu Tự Do, ông Wang Jun nói:  “Dân chủ, tự do và  nhân quyền là điều con người cần tranh đấu cho con người, không riêng Việt Nam hay Trung Quốc  mà cho cả nhân loại trên thế giới. Chính vì thế mà đông đảo thanh niên trong tổ chức của chúng tôi đến tham dự Ngày Nhân Quyền Cho Việt Nam năm nay.”

Với câu hỏi ông và những người trẻ trong tổ chức của ông có mong ước một Ngày Nhân Quyền Cho Trung Quốc tại quốc hội Mỹ như Ngày Nhân Quyền Cho Việt Nam không? ông Wang Jun khẳng định là điều này tất nhiên và tất yếu, vấn đề chính là phải nổ lực  vận động thế nào để có kết quả tốt đẹp cho đất nước và dân tộc của mình. 

Nhân quyền cho Việt Nam

Dưới mắt  nữ cựu đại biểu tiểu bang Leslie Byrne, thường sát cánh với cộng đồng Việt Nam vùng Washington DC bao năm, thì:

“Tôi là người đã từng giới thiệu dự thảo về Ngày Nhân Quyền Cho Việt Nam 15 năm trước đây. Ngày của các bà mẹ ở Mỹ vừa qua đi, điều này làm tôi chợt nghĩ là  Ngày Nhân Quyền Cho Việt Nam mà tôi từng ấp ủ đến giờ vẫn hãy còn là một  đứa trẻ.

Chúng ta cần  nuôi dưỡng sao cho nó lớn mạnh lớn khỏe.  Bao lâu chúng ta chờ  đợi và chờ đợi Việt Nam tôn trọng  nhân quyền theo yêu cầu Liên hiệp Quốc, nay đến lúc  cần tạo áp lực để họ thực thi điều đó. Chừng nào mọi người cần sự hổ trợ và tranh đấu cho nhân quyền ở Việt Nam chừng đó tôi còn tiếp tục ủng hộ cho hoạt động đó.”

Dân biểu Chris Smith, tác giả dự luật Nhân Quyền Cho Việt Nam hay còn gọi là HR 8406, đã tới lúc phải dứt khoát với chính phủ Việt Nam rằng nói tới nhân quyền là  nói tới hành động chứ không thể phát biểu suông nữa:

“Nhân quyền là điều Việt Nam hứa đi  hứa lại mà không thực hiện, trong lúc tình hình thì cứ ngày một tệ hơn. Đã có biết  bao thành phần công dân bị chính quyền Việt Nam đàn áp. Chuyện Việt nam ra trình bày về nhân quyền trước  Liên Hiệp Quốc ở Geneva hôm thứ Sáu tuần trước thực  chất có thể chỉ là hỏi và đáp thế thôi. Không có tiến triển không có  cải thiện.

Đến lúc tôi phải nói rằng nhà cầm quyền Việt Nam phải chịu trách nhiệm về những hành động vi phạm quyền con người của họ, chính phủ Mỹ cần cử nhiều  báo cáo viên nhân quyền đi vào trong Việt Nam, chúng ta  ở ngoài này cần nhìn thấy hành động chứ không cần nghe những lời nói êm tai nữa.”

Lễ kỷ niệm năm thứ 15 Ngày Nhân Quyền Việt Nam được tổ chức tại trụ sở Quốc hội Hoa Kỳ hôm 11-5-2009.

“Đúng là có chuyện đó, hiện tại đảng Dân Chủ đang  nắm ưu thế tại thượng viện, nhưng  không ai dám chắc kết quả như thế nào. Điều tôi muốn nói là tôi thấy không có lý do nào để các nhà  lãnh đạo trong đảng Dân Chủ  gây khó dễ cho HR8406 , trừ phi họ quá chú ý đến tiền bạc và quyền lợi của những công ty Mỹ đang đầu tư ở Việt Nam hơn là số phận khốn khổ của những người công dân những người lao động những nhà tranh đấu dân chủ tự do những nhà lãnh đạo tôn giáo  Việt Nam mà nhân quyền của những người ấy  bị xâm phạm một cách tệ hại. Gây trở ngại cho HR8406 là gây trở ngại cho tiến trình nhân quyền, một hành  động văn minh nhân bản của con người.”

Cùng quan điểm với dân biểu Chris Smith, dân biểu Frank Wolf  tuyên bố:

“Cố tổng thống Geoge Washington từng nói cần hành động chứ không cần lời nói. Theo tôi, những lời  hay ho hứa hẹn của cả hai chính phủ Việt Nam và Mỹ nay đã không còn giá trị. Chúng at cần thấy hành động và việc làm hữu hiệu. Chúng ta  cần những vị đại sứ đến Việt Nam với  tinh thần bênh vực,  yểm trợ và tranh  đấu cho nhân quyền chứ không phải những ông đại sứ như đã qua của Hoa Kỳ đến Việt Nam  chỉ để làm thương mại.”

Ngày Nhân Quyền Cho Việt Nam kéo dài từ 1 giờ trưa đến 2 giờ 30 chiều,  tiếp đó là buổi hội thảo hai tiếng đồng hồ với chủ đề Tác Động Khủng Hoảng Kinh Tế Toàn Cầu Đến Xã Hội Dân Sự và Nhân Quyền.

Thuyết trình đoàn gồm đại diện của Ngân Hàng Thế Giới World Bank, Cơ Quan Viện Trợ Mỹ USAID, Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ.

(Thanh Trúc  tường trình từ Wasgington DC.)