Thông tín viên Ỷ Lan, RFA

2009-05-17

Sáng hôm qua, Thứ Bảy 16-5-2009, trong chuyến công tác tại Việt Nam, phái đoàn của Ủy Ban Hoa Kỳ về Tự Do Tôn Giáo Quốc Tế (The U.S. Commission on International Religious Freedom, USCIRF) đã đến Thanh Minh Thiền Viện thăm Đại lão-Hòa thượng Thích Quảng Độ.

Hòa thượng Thích Quảng Độ. AFP photo

Sáng ngày Thứ Bảy 16-5, Ủy Hội Hoa Kỳ Bảo Vệ Tự Do Tôn Giáo Trên Thế Giới (USCIRF) đã đến Thanh Minh Thiền Viện ở Sài Gòn viếng thăm và trao đổi với Đại lão-Hòa thượng Thích Quảng Độ, Xử Lý Thường Vụ Viện Tăng Thống kiêm Viện Trưởng Viện Hóa Đạo - Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất.

Phái đoàn Ủy Hội Hoa Kỳ gồm có ông Michael Cromartie (Phó Chủ Tịch Ủy Hội), ông David Dettoni (Giám Đốc Tác Vụ và Giao Tế), ông Scott Flipse (Trưởng Phòng Phân Tích Chính Trị) và Đệ Nhị Tham Vụ Chính Trị - Đại Sứ Quán Hoa Kỳ.

Tôi có nói với Ủy Ban rằng tình hình Giáo Hội chúng tôi hiện giờ là như thế, chừng nào mà còn chế độ cộng sản thì chừng ấy chúng tôi còn phải chịu đựng, không hy vọng gì có sự thay đổi, trừ ra chỉ có sự thay đổi chính trị toàn bộ.

Đại lão-Hòa thượng Thích Quảng Độ

Cuộc trao đổi kéo dài từ 10 giờ 30 sáng đến 12 giờ trưa.

Hòa Thượng cho biết công an tăng cường rất đông ở bên đồn và quán cà phê đối diện thiền viện, nhưng không gây khó khăn hay trở ngại gì.

Đáp lời phỏng vấn, Đại lão-Hòa thượng Thích Quảng Độ cho biết nội dung cuộc gặp gỡ như sau:

Thay đổi chính sách đàn áp

HT Thích Quảng Độ: Thưa quý thính giả, đây là Ủy Ban Bảo Vệ Tự Do Tôn Giáo của Hoa Kỳ mà năm ngoái họ cũng đã đến một lần rồi, và năm nay họ lại đến cũng loanh quanh trên vấn đề tự do tôn giáo ở Việt Nam, đặc biệt là tình hình của Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất cho đến nay có biến chuyển gì không, có cái gì khả quan không. Tôi có thưa ngay là từ cuộc gặp gỡ trước đây cho tới bây giờ tôi không biết tình hình của các tôn giáo khác như thế nào nhưng mà riêng đối với Giáo Hội PGVNTN chúng tôi thì thực trạng vẫn như thế chứ không có gì thay đổi.

Có những điểm lại còn trầm trọng hơn nữa, chẳng hạn như trước đây họ đàn áp công khai nhưng mấy năm nay thì họ đổi chính sách, họ đi đến từng nhà Phật tử một, như ở Miền Trung, ở Thừa Thiên-Huế, những nhà nào mà họ thấy đi viếng lễ chùa của Giáo Hội PGVNTN thì họ cứ đến tận nhà họ hù dọa rằng là cái chùa đó là chùa phản động, làm chính trị chống nhà nước đấy, thế là bất lợi lắm, không tốt cho công ăn việc làm của con cái, sự học hành của các cháu cũng bị ảnh hưởng. Họ hù dọa bằng cách đó. Đặc biệt ngay tuần lễ Phật Đản vừa rồi ở Huế thì họ đến hăm dọa và gọi các vị sư tăng ni trong Giáo Hội đến trụ sở công an làm việc.

Chừng nào mà quốc tế còn quan tâm, còn gây sức ép thì họ còn để đó, nhưng họ vẫn tiếp tục đàn áp, tùy thời mà có lúc nặng lúc nhẹ, thế thôi, chứ chưa có cái gì thay đổi cả.

Đại lão-Hòa thượng Thích Quảng Độ

Đặc biệt là trong Quảng Nam họ có mời Thượng Tọa Thích Thanh Quang, Chánh Đại Diện Giáo Hội Tỉnh Quảng Nam-Đà Nẵng, đến phường làm việc. Họ mời ra với danh nghĩa là làm việc về Phật Đản nhưng mà họ không nói gì về Phật Đản cả. Họ đưa ra một bản văn mà họ lấy đâu trên mạng xuống có nói về vấn đề bất tuân dân sự - biểu tình tại gia trong Tháng Năm, họ bắt Thượng Tọa Thanh Quang ký thừa nhận bản văn đó là của Thượng Tọa. Thượng Tọa có nói rằng "Tôi có viết bản văn để hưởng ứng lời kêu gọi của Giáo Hội thế nhưng cái nội dung này không phải là bản văn của tôi; nó có nội dung hoàn toàn khác. Tôi không thể ký được." Vậy mà họ cứ nhất định bắt buộc Thượng Tọa Thanh Quang phải ký, nhưng Thượng Tọa không chịu ký, thì họ bắt nhốt Thượng Tọa ở trong một căn phòng tại phường. Thế là mấy anh huynh trưởng thấy lâu quá mà Thượng Tọa không về nên sốt ruột mới ra cơ quan phường và thấy tình hình như thế. Các huynh trưởng mới vào phường nói với họ là "Nếu các vị không thả Thượng Tọa chúng tôi ra thì chúng tôi chết ngay tại đây". Lúc bấy giờ họ sợ nên họ thả Thượng Tọa về. Thượng Tọa năm nay đã ngoài bảy mươi tuổi mà bị họ nắm tay vặn kéo nên hiện nay tay của Thượng Tọa hãy còn rất đau. Còn nói chung các nơi khác của Giáo Hội thì không một nơi nào được yên thân với họ.

Tôi có nói với Ủy Ban rằng tình hình Giáo Hội chúng tôi hiện giờ là như thế, chừng nào mà còn chế độ cộng sản thì chừng ấy chúng tôi còn phải chịu đựng, không hy vọng gì có sự thay đổi, trừ ra chỉ có sự thay đổi chính trị toàn bộ. Còn tổ chức Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam hiện nay là giáo hội Phật giáo nhà nước,là giáo hội Phật giáo của đảng, của cộng sản. Các sư làm việc trong giáo hội này là đảng viên cộng sản đấy. Mưu đồ của họ trong hiện tại cũng như trong tương lai là như thế, họ cố tình tiêu diệt giáo hội chúng tôi chứ thực sự họ không cho chúng tôi hoạt động trở lại đâu. Chừng nào mà quốc tế còn quan tâm, còn gây sức ép thì họ còn để đó, nhưng họ vẫn tiếp tục đàn áp, tùy thời mà có lúc nặng lúc nhẹ, thế thôi, chứ chưa có cái gì thay đổi cả.

Nên đưa VN trở lại danh sách CPC

Ỷ Lan: Nhìn chung tình hình Phật Giáo trong nước và việc thay đổi Tổng Thống Hoa Kỳ, Hòa Thượng có kỳ vọng gì cho tương lai Việt Nam nói chung và Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất nói riêng?

HT Thích Quảng Độ: Trước hết là tôi cảm ơn ông ấy và đề nghị chính phủ Hoa Kỳ đưa Việt Nam trở lại danh sách CPC. Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn về việc đó. Nhân dịp này tôi cũng gửi lời cảm ơn phái đoàn Hoa Kỳ vừa rồi trong Hội Đồng Nhân Quyền Liên Hiệp Quốc ở Geneva (Thuỵ Sĩ) về vấn đề thẩm định định kỳ và toàn diện về vấn đề nhân quyền của mỗi nước, thì trong đó có duy nhất đại diện phái đoàn Hoa Kỳ có đòi hỏi Việt Nam cộng sản phải khôi phục quyền sinh hoạt pháp lý đầy đủ cho Giáo Hội PGVNTN. Tôi thấy đề nghị đó là đề nghị rất tích cực.

Mà nói xa hơn nữa thì cộng sản Trung Quốc cũng vô thần, vô tôn giáo. Cho nên không những chúng tôi mất nước mà còn mất cả tôn giáo nữa. Tôn giáo còn không có thì lấy đâu tự do tôn giáo?

Đại lão-Hòa thượng Thích Quảng Độ

Phái đoàn Ủy Ban (USCIRF) có hỏi tôi về vấn đề bauxite ở Tây Nguyên. Họ nói Giáo Hội PGVNTN quan tâm tới vấn đề tự do tôn giáo vậy thì việc khai thác bauxite có liên hệ gì với vấn đề tự do tôn giáo hay không? Bởi vì tôi có quan tâm tới vấn đề này và có lời kêu gọi bất tuân dân sự một tháng liên quan tới vấn đề này. Tôi có thưa với Ủy Ban rằng lý do rất đơn giản bởi vì Phật Giáo Việt Nam có thể khác với Phật Giáo các nước ở Á Châu, đặc biệt là cái vận mệnh của Phật Giáo Việt Nam nói chung và của Giáo Hội PGVNTN nói riêng, từ bao nhiêu năm nay nó vẫn gắn liền với sự thịnh suy của dân tộc Việt Nam mà từ mấy ngàn năm nay nó vẫn như thế. Trung Quốc mà vào khai thác bauxite ở Tây Nguyên, mà Tây Nguyên được coi như cái nóc nhà của Đông Dương, tức ba nước Việt - Miên - Lào, các nhà quân sự coi đó là khu vực rất quan trọng về vấn đề an ninh quốc gia. Ai nắm được, làm chủ được nóc nhà đó là làm chủ được toàn thể Đông Dương. Tháng Tư 1975, truớc khi cộng sản tràn vào toàn Miền Nam thì ông Nguyễn Văn Thiệu đã rút quân khỏi Tây Nguyên trước, thế thì quân đội cộng sản nhân đó mà chiếm lấy Tây Nguyên và tràn về Sài Gòn chỉ trong vòng mấy tuần lễ thôi. Đấy là kinh nghiệm gần đây nhất. Tóm lại, bây giờ nếu mà Tây Nguyên nói riêng và cả Việt Nam nói chung mất về tay Trung Quốc thì ngay bản thân chúng tôi, giáo hội chúng tôi, và toàn thể dân tộc chúng tôi trở thành nô lệ cho Trung Quốc rồi. Mà đã sống cuộc đời nô lệ thì còn gì mà tự do nữa đâu! Tự do - nhân quyền còn không có lấy đâu tự do tôn giáo. Mà nói xa hơn nữa thì cộng sản Trung Quốc cũng vô thần, vô tôn giáo. Cho nên không những chúng tôi mất nước mà còn mất cả tôn giáo nữa. Tôn giáo còn không có thì lấy đâu tự do tôn giáo? Tôi có trả lời Ủy Ban như thế.