2009-06-02

Giống như các nước Châu Á, Việt Nam cũng bị tác động bởi cuộc suy thoái kinh tế toàn cầu. Chính phủ Việt Nam đã đưa ra những biện pháp kích cầu để kích thích và vực dậy nền kinh tế.

Tuy nhiên, có ý kiến e ngại rằng số tiền này sẽ lọt vào tay một số người sử dụng không đúng mục đích.    

Ăn chặn các hộ nghèo khó

Tệ nạn tham nhũng có thể gây tác hại cho biện pháp kích cầu kinh tế của Việt Nam. AFP photo

Hổ trợ người nghèo bằng tiền mặt cũng là một phần trong biện pháp kích cầu nhằm kích thích nền kinh tế. Thế nhưng phần lớn số tiền để phân phát cho dân nghèo lại vào túi các cán bộ địa phương

Ô.Ngô Trường Thi, P.cục trưởng BHXH

Đây là những hộ gia đình sống dưới mức nghèo khó, và được định nghĩa là những hộ có thu nhập mỗi tháng dưới 15 đôla do ảnh hưởng của suy thoái kinh tế, và chịu hậu quả thiên tai xãy ra hồi năm ngoái. Mỗi hộ nghèo sẽ được nhận một khoản trợ cấp nhỏ để mua sắm trong dịp Tết

Phó Cục trưởng Cục bảo trợ Xã hội thuộc Bộ Lao động Thương binh và Xã hội, ông Ngô Trường Thi phát biểu rằng: “Hổ trợ người nghèo bằng tiền mặt cũng là một phần trong biện pháp kích cầu nhằm kích thích nền kinh tế. Thế nhưng phần lớn số tiền để phân phát cho dân nghèo lại vào túi các cán bộ địa phương.

Một số bà con ở tỉnh Quảng Bình than phiền rằng họ buộc ký nhận số tiền trợ giúp này, nhưng hết 90% ngân sách bị rơi rớt do thủ tục hành chính. Một số bà con ở tỉnh Quảng Ngải thì nói rằng họ bị buộc phải đóng góp cho “cái gọi là’ quỹ xây dựng giao thông địa phương. Và mỉa mai hơn là những người nông dân cơ cực này còn bị kêu gọi phải đóng góp vào Quỹ giúp đỡ người nghèo.          

Lo ngại cho hiệu quả của 1 tỷ đô la  kích cầu

Sau Tết tình hình suy thoái kinh tế trên toàn cầu cũng chẳng khả quan hơn nên Việt Nam càng bị ảnh hưởng nghiêm trọng; chỉ mới qua quý đầu các định chế tài chính quốc tế đã dự báo tốc độ phát triển kinh tế trong nước sẽ bị châm lại còn khoảng 5% so với năm ngoái là 8,5%.

Khu vực bị ảnh hưởng năng nhất là các doanh nghiệp sản xuất hàng xuất khẩu. Vì thế chính phủ đã có sáng kiến đưa ra một gói kích cầu, trong đó có khoảng 1 tỉ đô la được chi ra để hổ trợ 4% lãi suất cho các doanh nghiệp trong nước vay vốn. 

Thế nhưng vấn nạn tham nhũng trầm trọng ở Việt Nam đã làm một số chuyên gia kinh tế lo ngại về tính hiệu quả của gói kích cầu này, và e rằng liệu số tiền chi ra cuối cùng cũng chỉ là một sự hoài phí.   

Thế nhưng vấn nạn tham nhũng trầm trọng ở Việt Nam đã làm một số chuyên gia kinh tế lo ngại về tính hiệu quả của gói kích cầu này, và e rằng liệu số tiền chi ra cuối cùng cũng chỉ là một sự hoài phí.   

Đề cập đến vấn đề này Tiến sĩ Nguyễn Quang A, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển IDS ở Hà Nội nhận định rằng: 

“Riêng về chuyện cho vay bù lãi suất thì cái lo ngại về tham nhũng không phải là cái điều lo ngại chính. Tôi nói thí dụ như giảm thuế chẳng hạn thì cái đấy cũng không dính dáng gì đến chuyện tham nhũng.Nhưng mà những khoản đầu tư; đầu tư vào đâu; đầu tư vào dự án nào theo tiến độ như thế nào; thì những quyết định như thế có thể bị ảnh hưởng.”

Cũng theo lời của Tiến sĩ Nguyễn Quang A thì

“Thực sự ra gói bù lãi suất này chỉ là một phần trong gói kích cầu lớn hơn rất nhiều. Bây giờ tôi chỉ nói đến phần bù lãi suất 4% thôi. Thì cái thứ nhất là nó có một tác động rất tốt ở chổ là nó phá được chuyện gọi là đóng băng tín dụng.

Thì tôi nghỉ đó là một kết quả rất tốt. Còn nó có phải là kích cầu không thì tôi nghĩ đây không phải là kích cầu thực sự. Đây là gói giải cứu cho các doanh nghiệp  gặp khó khăn và một số ngân hàng thương mại.”

"Bù lãi suất" Tôi nghĩ đây không phải là kích cầu thực sự. Đây là gói giải cứu cho các doanh nghiệp  gặp khó khăn và một số ngân hàng thương mại.

TS.Nguyễn Quang A

Thủ tục hành chánh vẫn còn vấn đề

Về các thủ tục cho doanh nghiệp vay vốn, anh Nguyễn Thế Tâm, Chuyên viên Phòng Khách hàng doanh nghiệp của Ngân hàng Thương mại cổ phần Á châu giải thích như sau:

“Ngân hàng thương mại tiến hành cho vay bình thường theo quy chế bình thường, nhưng ngoài các quy chế cho vay bình thường hiện tại thì các ngân hàng tiến hành xem xét căn cứ theo các nội dung quy định của ngân hàng nhà nước.

Thông thường đối với các khoản vay ngăn hạn thì kể từ khi khách hàng nộp đủ hồ sơ cho ngân hàng và cho đến khi có phản hồi từ ngân hàng để thong báo về kết quả cấp tín dụng tối đa là 7 ngày.

Thậm chí có một số doanh nghiệp hiện nay ACB đang làm thì chỉ trong vòng 3 ngày; tùy thuộc mức độ phức tạp của hồ sơ. Hiện nay mức cấp tín dụng của ACB đối với một khách hàng tối đa có thể lên đến một ngàn tỉ đồng.”

Thông thường đối với các khoản vay ngăn hạn thì kể từ khi khách hàng nộp đủ hồ sơ cho ngân hàng và cho đến khi có phản hồi từ ngân hàng để thong báo về kết quả cấp tín dụng tối đa là 7 ngày

Anh Nguyễn Thế Tâm

Tuy vậy các doanh nghiệp vẫn gặp những khó khăn do phải chứng minh đầu vào đầu ra của doanh nghiệp bằng chứng từ có hoá đơn đỏ. Ông Tăng Ngọc Thu có lần tâm sự với Đài Á Châu Tự do ông cho biết:

“Doanh nghiệp phải chứng minh. Lao động của tôi bây giờ là những người làm thời vụ thôi chứ không thường xuyên. Khi tôi xuất hàng đi thì đương nhiên công ty vận chuyển người ta có để hoá đơn lại cho tôi.

Nhưng còn đầu vào để chứng minh tiền tôi mua vật liệu các thứ thì không chứng minh được chỉ có một số rất ít; ví dụ như vải vóc, thì các công ty vải có thể cung cấp hoá đơn cho tôi. Nhưng còn những khoản khác thì không có hoá đơn chứng từ. Coi như số tiền đem về sử dụng gần như họ cho là không đúng mục đích thì người ta cũng khó giải ngân.”

Nhưng còn những khoản khác thì không có hoá đơn chứng từ. Coi như số tiền đem về sử dụng gần như họ cho là không đúng mục đích thì người ta cũng khó giải ngân.

Ô.Tăng Ngọc Thu

Một tổ chức minh bạch quốc tế khảo cứu về tình trạng tham nhũng của các bộ máy nhà nước đã xếp Việt Nam đứng thứ 121 trong tổng số 180 quốc gia có tệ nạn tham nhũng nhất thế giới. “Ăn cắp của người nghèo không phải là chuyện gì mới lạ ở Việt Nam”, đó là nhận định của Giáo sư Tương Lai.

Theo ông, sau một năm khó khăn do ảnh hưởng bởi thiên tai và kinh tế, thì món quà trợ giúp người dân trong dịp Tết là một nghĩa cử cao đẹp của chính phủ    giúp cải thiện niềm tin ở người dân đối với chế độ. Nhưng tiếc là việc này đã bị các cấp chính quyền ở địa phương thực hiện sai.

Người dân vẫn hy vọng chính phủ Việt Nam sẽ rút được bài học kinh nghiệm và có biện pháp để hạn chế đến mức tối đa những tiêu cực có thể nảy sinh làm giảm đi hiệu quả của gói kích cầu kinh tế.