Người dân Hồng Kông đốt nến tưởng niệm vụ thảm sát Thiên An Môn. Reuters

Tối hôm qua, 04/06/09, hàng trăm ngàn người dân Hồng Kông đã tham gia đêm canh thức và thắp nến kỷ niệm 20 năm phong trào dân chủ Thiên An Môn. Trong bối cảnh Trung Quốc kiểm duyệt hoàn toàn các thông tin về Mùa Xuân Bắc Kinh, hành động của Hồng Kông được xem là một thách thức đối với chính quyền trung ương và thể hiện rõ rệt ý nguyện dân chủ của vùng đất đã trở thành lãnh thổ Trung Quốc từ năm 1997.

Về số lượng người tham gia đêm thức canh cho Thiên An Môn tại Hồng Kông, ban tổ chức, bao gồm các phong trào đấu tranh cho dân chủ, khẳng định là đã có đến hơn 150.000 người tập hợp tại địa điểm chính là một công viên rộng lớn.

Ngoài ra, còn có 50.000 người khác tham gia sự kiện trên các đường phố chung quanh vì không tài nào chen được vào công viên. Thống kê số người tham gia biểu tình do chính quyền Hồng Kông loan báo lẽ dĩ nhiên thấp hơn rất nhiều so với ước tính của ban tổ chức. Theo cảnh sát Hồng Kông, đêm canh thức cho Thiên An Môn tối qua chỉ tập hợp được vỏn vẹn 62.800 người. Tuy nhiên con số này vẫn cao hơn rất nhiều so mọi cuộc biểu tình kỷ niệm Mùa Xuân Bắc Kinh từ năm 1990 đến nay.

Tinh thần bất khuất của Hồng Kông

Nhìn chung, cả cảnh sát lẫn ban tổ chức đều nhất trí cho rằng số lượng người tham gia lễ kỷ niệm 20 năm Mùa Xuân Bắc Kinh vào hôm qua còn cao hơn cả lần kỷ niệm đầu tiên vào năm 1990. Giới chủ trương đêm thắp nến canh thức hôm qua đã đặc biệt nhấn mạnh đến ý nghĩa của sự tham gia đông đảo này.

Trả lời phỏng vấn của hãng tin Pháp AFP, ông Lý Trác Nhân (Lee Cheuk Yan), một nghị sĩ Hồng Kông thuộc phong trào dân chủ và nằm trong ban tổ chức xác định : ''Đây hiển nhiên là một hành động thách thức của người dân Hồng Kông, thể hiện ''tinh thần bất khuất'' của vùng lãnh thổ này". Ông Lý Trụ Minh (Martin Lee), một chính trị gia kỳ cựu tại Hồng Kông, từ trước đến nay vẫn bền bỉ đấu tranh cho dân chủ và đòi hỏi Trung Quốc hủy bỏ ''bản án'' kết tội phong trào Thiên An Môn, cũng ghi nhận tác động tích cực của cuộc tập hợp đông đảo hôm qua đối với phong trào phát huy dân chủ tại Hồng Kông.

Điểm cụ thể nhất trong lãnh vực này là cuộc đấu tranh đòi thiết lập chế độ phổ thông đầu phiếu trực tiếp tại Hồng Kông, từng được Bắc Kinh cam kết khi thu hồi chủ quyền vùng lãnh thổ này vào năm 1997, nhưng vẫn chưa chịu áp dụng.

Ý nghĩa dân chủ của phong trào Thiên An Môn được truyền lại cho giới trẻ

Riêng đối với ông Tư Đồ Hoa (Szeto Wah), trưởng ban tổ chức đêm canh thức, sự kiện đông đảo thanh niên (50.000 người, theo ban tổ chức) tham gia lễ kỷ niệm Thiên An Môn hôm qua, trong đó có nhiều người sinh ra sau năm 1989, là một tín hiệu rất khích lệ. Theo ông, điều đó phản ánh thành công của các nỗ lực nhằm ''chuyển ngọn đuốc ký ức cho thế hệ mới''.

Điều này rõ ràng đi ngược lại đường lối chính thống của Bắc Kinh từ hai thập niên qua, chỉ muốn xoá nhòa sự kiện Thiên An Môn trong hồi ức mọi người. Trả lời câu hỏi của hãng AFP, một cô gái 17 tuổi, sinh quán tại Trung Quốc nhưng đang theo học tại Hồng Kông, cho biết là cô không hề được nghe nói đến biến cố Thiên An Môn trong trường học, nhưng bây giờ cô đã hiểu được tầm mức quan trọng của sự kiện này. Thiếu nữ lấy tên là Zachery này đã tự nhủ : ''Điều chúng tôi cần phải làm kể từ nay là tranh thủ mọi cơ hội để công khai thể hiện ý nguyện thiết tha với dân chủ của mình đồng thời cho tất cả mọi người thấy là chúng tôi sẽ không chịu khuất phục".

Giới phân tích cũng cùng một nhận định với ban tổ chức về ý nghĩa của buổi lễ kỷ niệm 20 năm Mùa Xuân Bắc Kinh vào hôm qua. Ông Ivan Choy, chuyên gia phân tích chinh trị thuộc trường Đại Học Trung Hoa ở Hồng Kông cho rằng : "Sự kiện dân chúng tham gia đông đảo đã bắn một tín hiệu mạnh mẽ tới giới lãnh đạo Trung Quốc, đó là vũ khí tăng trưởng kinh tế không thể nào bù đắp được sai lầm của ngày  4/6 năm 1989''.

Nguồn: RFI

Hồng Kông tưởng niệm biến cố Thiên An Môn

Hàng chục ngàn người tham gia đêm tỉnh thức tưởng niệm các
nạn nhân Thiên An Môn được tổ chức ở Hồng Kông




Một thanh niên mặc áo với hàng chữ "Ủng hộ các bà mẹ Thiên An Môn"


Các em học sinh trung học tham gia buổi tưởng niệm Thiên An Môn


Một em bé gái giơ cao ngọn nến tưởng niệm

Bắc Kinh ngày 4/6/1989


Cũng tại Bắc Kinh 20 năm sau, ngày 4/6/2009




... và công an chìm, nổi ở quảng trường Thiên An Môn