Hà Giang, thông tín viên RFA

2009-06-19

Trong khi nhiều tổ chức, quốc gia trên thế giới vẫn còn dồn dập những lời yêu cầu Việt Nam lập tức thả tự do cho LS Lê Công Định, thì hôm nay dư luận lại thêm một lần xôn xao trước tin LS Lê Công Định đã nhận “vi phạm luật pháp VN và xin được hưởng khoan hồng”.

RFA PHOTO

Hình ảnh LS Lê Công Định đọc lời khai nhận vi phạm pháp luật VN được đăng tải trên khắp các phương tiện truyền thông trong nước.

Những giới quan tâm trong và ngoài nước đã phản ứng như thế nào trước biến chuyển này?

Nhiều bất ngờ

Người ta cho rằng trong tất cả những vụ bắt bớ người bất đồng chính kiến tại VN gần đây, dường như chưa sự kiện nào gây được nhiều quan tâm rộng rãi và xâu xa như trường hợp của luật sư Lê Công Định, một luật sư nổi tiếng và được xem như hàng đầu của VN, từng nhận bào chữa cho nhiều bị can liên quan đến việc đấu tranh cho nhân quyền, dân chủ trong nước như LS Nguyễn Văn Đài và LS Lê Thị Công Nhân.

Chỉ vài ngày sau khi LS Lê Công Định bị khẩn bắt với tội danh mà báo chí VN cho là những hoạt động “nhằm lật đổ chính quyền” nhà nước Việt Nam đã đón nhận rất nhiều phản ứng ồ ạt và mãnh liệt không lường trước được của nhiều giới trong và ngoài nước.

Trong khi trong nước thì dồn dập xuất hiện những bài viết dẫn chứng và mô tả một người có tài, rất thành công trong sự nghiệp, can đảm và yêu nước, thì cùng lúc đó thì nhiều tổ chức phi chính phủ quốc tế hàng loạt lên án hành vi chà đạp nhân quyền, đàn áp tiếng nói người bất đồng chính kiến của nhà cầm quyền VN.

Cách đây 2 ngày Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ đã lên tiếng yêu cầu VN trả tự do cho LS Lê Công Định, và ngay sau đó theo đó, bà dân biểu liên bang Lorretta Sanchez đã ra một thông cáo báo chí với một nội dung tương tự.

Tôi thấy rằng những việc làm trên của tôi vi phạm pháp luật VN, tôi rất ân hận với những hành vi sai trái của mình, và tôi mong được nhà nước xem xét khoan hồng.

Lời khai nhận của LS Lê Công Định được báo chí trong nước đăng tải

Cái tin LS Lê Công Định đã "thừa nhận hành vi phạm tội." được công an Việt Nam công bố trong một cuộc họp báo vào chiều ngày 18/06/2009, và một số báo chí trong nước nhanh chóng loan tin, gồm cả video clip và bản tường trình viết tay đã gây shock cho nhiều giới. Nhiều người đã nghe đi nghe lại phát biểu của LS Lê Công Định trong đoạn video clip do báo điện tử dantri.com đăng tải.

Bản văn do công an phổ biến, được cho là lời khai nhận của LS Lê Công Định.

Tôi cũng đã góp ý chỉnh sửa một số văn phong, cho bản điều lệ của đảng Dân Chủ Việt Nam. Tôi thấy rằng những việc làm trên của tôi vi phạm pháp luật VN, tôi rất ân hận với những hành vi sai trái của mình, và tôi mong được nhà nước xem xét khoan hồng.”

Phản ứng của dư luận

Ngay sau khi nghe tin này, bà dân biểu liên bang Lorretta Sanchez phát biểu:

“Như chúng ta cũng biết, chính quyền VN đăng tải những loại tin này trên các báo chí và  cơ quan truyền thông do nhà nước làm chủ, do đó rất khó để cho chúng ta nhận định chính xác chuyện gì đã xẩy ra cho ông Lê Công Định.

Nhưng chúng ta cũng đã từng thấy những trường hợp của các người tù khác đã bị ép buộc phải ký nhận những bản thú tội, khi nhà nước loan báo rằng họ đã nhận tội, cho nên chúng ta phải chờ mới biết sự kiện này có nghĩa gì”.

Như chúng ta cũng biết, chính quyền VN đăng tải những loại tin này trên các báo chí và  cơ quan truyền thông do nhà nước làm chủ, do đó rất khó để cho chúng ta nhận định chính xác chuyện gì đã xẩy ra cho ông Lê Công Định.

Dan biểu Lorretta Sanchez

Nhiều người trẻ trong nước thì cho rằng LS Lê Công Định đã bỏ cuộc quá sớm và nhanh chóng nhận tội. Nhưng anh Đông, một người trẻ sống tại TP Hồ Chí Minh trấn an bè bạn:

“Nếu mà anh Lê Công Định muốn nhận tội thì anh ấy đã nhận tội ngay từ đầu rồi. Chứ còn với những gì mà tôi biết về anh Lê Công Định anh không bao giờ dễ dàng chấp nhận cái việc nhận tội như vậy đâu. Đây là bản tường trình thôi, một cái bản tường trình, cho nên chúng ta đừng có quan trọng cái vấn đề này.

Lê Công Định sẽ được bàn thảo trong cái cuộc gặp giữa VN và liên minh Châu Âu, cho nên từ ngày hôm 13 đến bây giờ tức là 6 ngày liên tục họ phải làm sao để ép buộc LS LCD phải làm một cái bản nhận tội để họ có thể trả lời cho nên chúng ta đừng thất vọng về cái chuyện này.”

Giáo Sư Nguyễn Chính Kết có một cái nhìn khác về sự kiện mà ông gọi là sự đầu hàng sớm của LS Lê Công Định.

“Cái việc mà anh ta phải đầu hàng sớm qua như vậy, thì ta cần phải thông cảm cho cái hoàn cảnh của anh ta hơn là chúng ta thất vọng, mà trái lại chúng ta nên nâng đỡ anh ta tại vì một người như anh Lê Công Định thì cũng đã can đảm và yêu nước hơn là người bình thường rồi, nhưng vì cái sức chịu đựng của anh ta, tôi nghĩ là chưa được tập luyện cho nên anh ta đã đầu hàng sớm, cái chuyện đấy không có gì đáng trách, còn nhát mà không dám lên tiếng thì còn đáng trách hơn nữa.

Theo kinh nghiệm của tôi thì có lẽ nó cũng không hẳn là sẽ giúp cho anh ấy được an toàn, mà trái lại khi anh ấy nhận tội như thế này, thì có thể Cộng Sản sẽ dựa trên cái tội mà anh ấy nhận để kết án anh ta mạnh hơn.

GS Nguyễn Chính Kết

Cái việc mà nhận tội, theo quan niệm của tôi, theo kinh nghiệm của tôi thì có lẽ nó cũng không hẳn là sẽ giúp cho anh ấy được an toàn, mà trái lại khi anh ấy nhận tội như thế này, thì có thể Cộng Sản sẽ dựa trên cái tội mà anh ấy nhận để kết án anh ta mạnh hơn.”

Nhưng người ta băn khoăn là nếu LS Lê Công Định đã vi phạm luật pháp VN, thì đó có phải là một điều thực sự có tội hay không? Khi một luật sư muốn tìm hiểu những về phương pháp đấu tranh bất bạo động để cải tạo xã hội thì điều đó có phải là có tội hay không? Việc gì đã xẩy ra cho tự do ngôn luận?

Bà Lorretta Sanchez có nhận định:

“Chúng tôi sẽ phải làm việc với bà Hillary Clinton, với Bộ Trưởng Bộ Ngoại Giao, và với các quốc gia khác để tiếp tục áp lực Việt Nam tôn trọng nhân quyền, và nếu chúng ta cần phải cấm vận VN thì tôi nghĩ dân chúng Mỹ sẽ ủng hộ việc đó.”

Nói chung dư luận rất quan tâm không những cho LS Lê Công Định, mà còn cho quyền tự do phát biểu bất đồng chính kiến và tự do ngôn luận tại Việt Nam.

(Hà Giang, thông tín viên RFA)