Hà Nội vừa lên tiếng về vụ tàu cá và ngư dân Việt Nam bị Trung Quốc tạm giữ tại đảo Phú Lâm thuộc quần đảo Hoàng Sa.

Trong thông cáo ra ngày 26/6, phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Việt Nam ông Lê Dũng nói:

“Các cơ quan chức năng Việt Nam cho biết, ngày 21/6/2009, lực lượng tuần tra Trung Quốc đã bắt ba tàu cá gồm 37 ngư dân tỉnh Quảng Ngãi, Việt Nam, khi đang hành nghề đánh cá bình thường tại khu vực vùng biển thuộc quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam.

“Hành động này của phía Trung Quốc đã vi phạm chủ quyền và quyền chủ quyền của Việt Nam ở Biển Đông."

"Bộ Ngoại giao Việt Nam đã gửi công hàm cho Đại sứ quán Trung Quốc tại Hà Nội yêu cầu phía Trung Quốc thả ngay các ngư dân và các tàu cá nói trên.”

Thông cáo của Bộ Ngoại giao cho hay, ngày 25/6, hai tàu cá gồm 25 ngư dân đã về đến Việt Nam an toàn.

Và nói thêm: “Hiện các cơ quan chức năng của Việt Nam đang tiếp tục yêu cầu phía Trung Quốc thả ngay các ngư dân và tàu cá còn lại, không có hành động cản trở công việc làm ăn bình thường của ngư dân Việt Nam trên vùng biển thuộc chủ quyền của Việt Nam.”

Vụ ngày 16/6

Trong khi đó theo tin hãng AFP, 25 ngư dân Việt Nam bị Trung Quốc bắt ngày 16/6 tại vùng biển quanh quần đảo Hoàng Sa vừa được thả.

Những người này đã bị giữ 10 ngày, phía Trung Quốc cho cho rằng họ "vi phạm lệnh cấm bắt cá." 12 người khác vẫn chưa được thả.

Theo các hãng thông tấn quốc tế trích lời quan chức Việt Nam, 25 ngư dân Việt đã về nhà an toàn ở tỉnh Quảng Ngãi, hôm qua thứ Năm.

Cả 37 người bị tàu Trung Quốc bắt khi đánh cá gần quần đảo Hoàng Sa, nơi cả Trung Quốc và Việt Nam tuyên bố chủ quyền.

Tháng trước, Trung Quốc đơn phương công bố lệnh cấm đánh cá đến 01/08 trong một số vùng của Biển Đông mà Bắc Kinh gọi là Nam Hải.

Hồi tháng Ba, Trung Quốc cử tàu tuần tra tại vùng biển quanh các đảo đang tranh chấp.

Các ngư dân Việt bị phía Trung Quốc bắt hôm 16/06 và bị giữ ở Hoàng Sa.

Trong khi đó báo Tiền Phong của Việt Nam loan tin, hai tàu cá cùng 12 ngư dân huyện đảo Lý Sơn, tỉnh Quảng Ngãi bị tạm giữ tại đảo Phú Lâm (thuộc quần đảo Hoàng Sa) được yêu cầu nộp phạt 210.000 nhân dân tệ (540 triệu đồng VN).

Ngư dân cho ông Võ Thanh Hường, trung tá thuộc Đồn biên phòng 328 hay, lúc ba tàu cá trên đang trên đường tìm chỗ tránh bão thì bị tàu Trung Quốc bắt giữ.

Hiện 25 ngư dân đã được thả. Hai tàu còn lại cùng 12 ngư dân đang bị giữ. Điều kiện phía Trung Quôc đưa ra, báo VN đưa tin, là sau 10 ngày phải đem tiền chuộc, mỗi tàu 70.000 nhân dân tệ.

'Không nộp phạt'

Báo Tiền Phong đăng biên bản phía Trung Quốc bắt 37 ngư dân huyện đảo Lý Sơn. Hình tài liệu chữ Hoa có dấu mộc đỏ cho thấy cơ quan xử phạt là Trạm Quản lý Cảng cá Ngư chính Trung Sa (thuộc Tây Nam, tỉnh Hải Nam, Trung Quốc).

Lý do xử phạt tàu và ngư dân Việt Nam, là do vi phạm nghiêm trọng quy định “Luật ngư nghiệp nước CHND Trung Hoa.”

Một quan chức cấp xã từ đảo Lý Sơn cho tờ báo xuất bản từ Hà Nội biết lần này ngư dân sẽ không nộp phạt.

“Quan điểm của chúng tôi là lần này sẽ không nộp tiền phạt. Chúng ta bằng một con đường đấu tranh nào đó để họ thả người và tàu về. Chứ cứ bị bắt rồi nộp tiền miết thế này, ngư dân nghèo ở Lý Sơn chịu không nổi,” ông Nguyễn Trí Thanh, chánh VP xã An Hải nói.

Trong khi đó tại buổi gặp gặp đại sứ Trung Quốc tại Hà Nội lãnh đạo Việt Nam nói tình hữu nghị Việt trung là tài sản “quý báu.”

Báo VietnamNet đưa tin ngày 26/6 phó thủ tướng thường trực ông Nguyễn Sinh Hùng đã gặp đại sứ Trung Quốc tại Việt Nam Tôn Quốc Tường.

Ông Nguyễn Sinh Hùng được báo VietnamNet trích lời nói như sau: “Tình hữu nghị truyền thống giữa hai Đảng, hai Nhà nước và nhân dân hai nước Việt - Trung là tài sản quý báu, cần được giữ gìn và không ngừng phát huy mạnh mẽ.”

Người ta chưa rõ cuộc gặp này là xã giao bình thường hay mang tính đột xuất trước tin Trung Quốc bắt giữ tàu cá và ngư dân của Việt Nam.

Bản tin loan tải trên truyền thông trong nước đã không nhắc đến sự cố ngày 16/6 vừa qua tại khu vực xung quanh quần đảo Hoàng Sa mà Việt Nam và Trung Quốc đều đòi chủ quyền.