Thụy My

"Nhà nước nên tổ chức đối thoại một cách công khai về vấn đề Biển Đông, trên tinh thần xây dựng, chứ đồng thuận mà không có phản biện chỉ là một sự đồng thuận giả tạo...Một dân tộc có quá trình đấu tranh dựng nước và giữ nước rất là hiển hách như Việt Nam thì không nên quỵ lụy trước Trung Quốc..."

Ngày 6/9, ông Lê Hiếu Đằng, nguyên Phó chủ tịch Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tại Thành phố Hồ Chí Minh đã gởi thư ngỏ cho các nhà lãnh đạo Việt Nam, yêu cầu làm sáng tỏ hai sự việc. Trước hết là chủ trương cấm các cuộc biểu tình ôn hòa chống các hành động bành trướng của Trung Quốc tại Biển Đông, đàn áp, bôi xấu những người biểu tình đặc biệt là các nhân sĩ trí thức. Thứ hai là việc Thứ trưởng Quốc phòng Nguyễn Chí Vịnh hứa hẹn với Trung Quốc không để tái diễn « vấn đề tụ tập đông người ở Việt Nam ».

Lá thư ngỏ này khi được các trang mạng đăng lên đã nhanh chóng thu hút được rất nhiều ý kiến phản hồi, hầu hết là đồng tình, có trang nhận được đến trên 700 lời bình luận. RFI Việt ngữ đã có cuộc trao đổi với ông Lê Hiếu Đằng về vấn đề trên.

Ông Lê Hiếu Đằng - Thành phố Hồ Chí Minh   17/09/2011   Nghe (10:44)

Kính chào ông Lê Hiếu Đằng. Thưa ông, lá thư ngỏ của ông gởi các nhà lãnh đạo Việt Nam từ hồi đầu tháng, đến nay đã có phản hồi chưa ?

Sau khi gởi thư ngỏ vào ngày 6/9, cho đến nay tôi vẫn chưa được trả lời từ các vị lãnh đạo. Khi viết lá thư này, tôi cũng dự đoán được tình hình đó, có nghĩa là cũng sẽ không được trả lời. Bởi vì cái này đã trở thành thói quen của các vị lãnh đạo chúng ta rồi. Ngay đại tướng Võ Nguyên Giáp trong vấn đề bauxite Việt Nam, vấn đề phá hội trường Ba Đình để xây hội trường mới cho Quốc hội, thì thư của đại tướng và rất nhiều thư của các đồng chí cách mạng lão thành, tướng lãnh cũng không được trả lời.

Do đó khi viết lá thư ngỏ đó, tôi ý thức về việc đặt ra trách nhiệm của các vị lãnh đạo cao nhất của nhà nước, của Đảng, trong hai vấn đề mà tôi đã nêu. Và phần nào đó, đã nói thư ngỏ tức là tôi muốn công khai hóa, đưa ra trước công luận những vấn đề đó, để các tầng lớp nhân dân ở trong cũng như ngoài nước xem xét.

Sau khi lá thư ngỏ được đưa lên các trang mạng thì cho đến nay đã có trên 700 comment, mà đại bộ phận là hưởng ứng, cho rằng đặt vấn đề như vậy là đúng, là nghiêm túc, hợp lý. Chúng tôi cũng hy vọng là trong tương lai, các vị lãnh đạo có thể không trả lời trực tiếp cho tôi, nhưng nói rõ trước nhân dân về hai vấn đề này.

Chủ trương bắt bớ, đàn áp biểu tình là một chủ trương tôi cho là không hợp lòng dân. Bởi vì thật ra ở đây người ta biểu tình vì lòng yêu nước, chống những hành động bành trướng của Bắc Kinh, thì có thể nói là hậu thuẫn cho nhà nước. Tại sao nhà nước lại đi ngăn cấm, bắt bớ, rồi nhất là lại đi bêu xấu, gán ghép các trí thức, nhân sĩ yêu nước ở Hà Nội. Đó là những người đã có quá trình đấu tranh vì độc lập, tự do cho tổ quốc cũng như xây dựng đất nước trong mấy chục năm nay, như anh Nguyên Ngọc, giáo sư Huệ Chi, giáo sư Chu Hảo, anh Nguyễn Xuân Diện…là kẻ xấu, là phản động…Tuy rằng nói lập lờ thôi, nhưng làm như vậy cũng rất xúc phạm đến danh dự và lòng tự trọng của các vị đó.

Nếu là một nhà nước quang minh chính đại, thì sẽ cho đối thoại một cách công khai về vấn đề này, trên tinh thần xây dựng. Tôi nghĩ đó mới là sự đồng thuận thật sự. Chứ nếu đồng thuận mà không có đấu tranh, không có phản biện, thì đó là đồng thuận giả tạo. Mà tôi rất lo ngại vì hiện nay trong xã hội Việt Nam, thật sự có một sự đồng thuận giả tạo như vậy. Tôi đã từng ở trong guồng máy nên tôi biết. Trong cuộc họp thì nói rất là đúng đường lối, lập trường, nhưng mà ra ngoài cuộc họp lại nói khác đi. Một xã hội nói dối, không trung thực sẽ rất là nguy hiểm, sẽ làm cho lòng tin của người dân bị mất đi đối với chính nghĩa của chúng ta.

Bên cạnh đó còn có một số trường hợp những người đã tham gia biểu tình bị đuổi việc, bị gây áp lực để đuổi nhà…Đây cũng là những cách đối xử đáng thất vọng ?

Đúng rồi. Tôi cũng được nhiều anh chị đã ký trong tuyên cáo hay kiến nghị cho biết là công an có đến làm việc. Tất nhiên là chưa bị bắt, nhưng cũng bị làm phiền hà. Hoặc là có một số em sinh viên đi biểu tình thì các trường lại đặt vấn đề đuổi học, hay thế này thế kia…Tôi cho rằng điều đó là không nên. Bởi vì người ta đi biểu tình một cách công khai, nhằm mục tiêu rất là xây dựng, không khuyến khích thì thôi, chứ sao lại đi xử phạt hay là đe dọa, làm áp lực đối với người ta.

Tôi nói ví dụ như trường hợp anh Huỳnh Tấn Mẫm hay anh Cao Lập… có thể nói là bây giờ cũng bị theo dõi. Nhưng mà chúng tôi xem những việc đó là trách nhiệm của người công an làm, bộ máy an ninh làm, còn chuyện chúng tôi thì chúng tôi làm một cách công khai, minh bạch. Và khi thể hiện những hành động yêu nước này thì chúng tôi sẵn sàng chấp nhận những nguy hiểm, kể cả tù tội.

Hiện nay trong xã hội Việt Nam có cái không khí sợ hãi, ngay cả trong tầng lớp trí thức, tôi thấy cần phá vỡ cái này. Bởi vì mình thực hiện nghĩa vụ của người công dân, bảo vệ độc lập tự do và toàn vẹn lãnh thổ của Việt Nam trước âm mưu bành trướng của nhà cầm quyền Bắc Kinh, thì tôi nghĩ đó là việc làm chính đáng, không ai có thể ngăn trở được.

Còn việc ông Nguyễn Chí Vịnh hứa hẹn với Trung Quốc không để tái diễn các cuộc tụ tập đông người ở Việt Nam, nếu không phải là chủ trương chính thức của Nhà nước thì liệu ông Vịnh có thể tự do phát biểu như vậy ?

Tôi nghĩ là về phía cấp lãnh đạo cao nhất của Đảng và Nhà nước Việt Nam không dại gì mà đi nói với Trung Quốc những cái điều đó. Một nước độc lập tự chủ thì không thể nào một vị đại diện cho Nhà nước Việt Nam lại nói công việc nội bộ của Việt Nam cho một nước láng giềng như vậy được. Điều đó chứng tỏ là không có độc lập gì cả.

Do đó trong trường hợp ông Nguyễn Chí Vịnh tự động nói, đây là ý kiến riêng của ông ta, thì đó là một sai lầm lớn trong công tác đối ngoại. Nhất là đối với một nước đang có nhiều hành động xâm lấn vùng lãnh hải, bách hại ngư dân của chúng ta liên tục. Ngoài ra trên mặt trận dư luận họ cũng phát động việc đánh Việt Nam, nói Việt Nam vô ơn bội nghĩa…tức là phát động hận thù dân tộc. Tôi nghĩ là đối với một nước như vậy thì chúng ta phải có thái độ thích đáng.

Trong việc tuyên truyền ở dưới cơ sở hiện nay, tôi cũng biết là có nhiều vị nói rằng, trước đây tổ tiên của chúng ta cũng phải đi triều cống Trung Quốc. Nhưng nên nhớ rằng tổ tiên chúng ta, với tinh thần hòa hiếu, chỉ cho sứ giả qua để thực hiện đường lối ngoại giao hòa hiếu đó sau khi đã đánh vỡ mặt bọn xâm lược phương Bắc ! Tức là sau khi đã đánh thắng rồi thì chúng ta mới cho sứ qua. Chứ không phải như bây giờ, họ quấy nhiễu, họ bức hại ngư dân của chúng ta, cắt dây cáp các tàu thăm dò dầu khí của ta, thì chúng ta lại cho hai ông sứ giả đấy – tức là ông Hồ Xuân Sơn trước đây và bây giờ là ông Nguyễn Chí Vịnh – cả hai đều có những lời nói, việc làm hết sức xúc phạm đến lòng tự trọng của dân tộc.

Bởi vì một dân tộc như Việt Nam đã có quá trình đấu tranh dựng nước và giữ nước rất là hiển hách, mà đi quỵ lụy, đi chiều lòng Trung Quốc như vậy, thì tôi cho là không nên. Mà như vậy tức là anh đã vượt quyền, đã làm mất thể diện quốc gia. Trong trường hợp như vậy thì tôi cũng có đề nghị với các vị lãnh đạo cao cấp của Nhà nước là phải kiểm điểm trách nhiệm, và có những biện pháp xử lý nhất định đối với những người lộng quyền hay lạm quyền, có những việc làm, lời nói vi phạm đến độc lập, tự chủ của đất nước Việt Nam chúng ta.

Thưa ông nhưng hiện nay thế của Trung Quốc rất mạnh trên thế giới đặc biệt về kinh tế, có thể vì vậy mà Nhà nước Việt Nam phải chịu nhún ?

Thật ra thế mạnh của Trung Quốc không chỉ về kinh tế mà còn về quân sự nữa. Nhưng về kinh tế, họ cũng có những vấn đề của họ, và ngay cả xã hội cũng có nhiều vấn đề. Hàng loạt những cuộc nổi dậy, bạo động của Trung Quốc chứng tỏ cái xã hội Trung Quốc bây giờ cũng lắm vấn đề chứ không phải là ổn định đâu. Trong một Nhà nước toàn trị như của Trung Quốc như vậy thì sức phản ứng của người dân cũng rất là mạnh mẽ. Trung Quốc tuy mạnh, về kinh tế về quân sự thì hơn Việt Nam, nhưng mà bên trong cũng có những cái yếu.

Dù vậy, chúng ta đang ở trong một thời đại mà đang có các dòng chảy về tự do, công bằng, dân chủ hiện nay trên thế giới. Thì chúng ta phải dựa vào sức mạnh của thời đại, sức mạnh của các nước trong khu vực, trên thế giới, để tạo một cái thế quốc tế trong vấn đề Biển Đông, trong mối quan hệ với Trung Quốc. Và nhất là chúng ta có cái thế mạnh lòng dân, thì phải sử dụng cái thế mạnh này. Thay vì cấm đoán người dân biểu tình, thì giữ gìn trật tự an ninh cho họ đi biểu tình. Mà chúng tôi nghĩ phải xem biểu tình như một hoạt động bình thường, như tại tất cả các nước cũng như vậy thôi. Không nên đàn áp, bắt bớ, tạo nên một hình ảnh rất xấu của Việt Nam trước thế giới. Thế mạnh của chúng ta là quốc tế, kể cả luật pháp quốc tế, và thế mạnh lòng dân, thì chúng ta phải sử dụng triệt để hai thế mạnh đó. Chứ không nên nói chuyện song phương, bởi vì nói song phương thì rõ ràng là Trung Quốc sẽ ép chúng ta rất là dữ.

Mà có thể nói đây là bản chất của họ. Theo những tiết lộ mới đây, họ đã ép ta trong hiệp định Genève về Việt Nam, họ ép ta trong quá trình chống Mỹ, rồi họ tấn công ta năm 1979 ở biên giới, và cùng với bọn tay sai Pôn Pốt tấn công chúng ta ở biên giới tây nam. Rồi đánh chiếm Hoàng Sa và chiếm một số đảo ở Trường Sa, và nay thì tiếp tục có những hành động gây hấn, bách hại ngư dân chúng ta. Thành ra nếu mà chúng ta mơ hồ về việc này thì rất là nguy hiểm, sẽ làm cho chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Việt Nam chúng ta bị lấn dần.

Ngay vấn đề lao động Trung Quốc hiện nay sang đây không phép, thì tôi nghĩ là không phải chính quyền Việt Nam không biết, nhưng tại sao lại để tình trạng như vậy ? Sẽ có những cái làng Trung Quốc, những vùng Trung Quốc mà người Việt Nam không thể vào được. Đó là những nhân viên dân sự hay là quân sự ? Ai mà biết được họ làm cái gì trong đó !

Thì vấn đề đấy không phải là vấn đề kinh tế mà còn là vấn đề an ninh chính trị, vấn đề quốc phòng, mà chúng ta lại lơi lỏng. Điều này rất là nguy hiểm cho an ninh quốc gia.

Xin rất cảm ơn ông Lê Hiếu Đằng, đã vui lòng dành thì giờ trả lời phỏng vấn của RFI Việt ngữ.