Tudo4VN: TQ đang dùng mẹo lương lẹo và chớp nhoáng chiếm Biển Đông
bằng vũ lực hòng đè bẹp các nước lân bang! cái then chốt mà TQ đang chần
chừ dùng phép thử liệu TQ chiếm Biển Đông thì bộ mặt kinh tế chính trị
của TQ sẽ ra sao với thế giới? đã được thử, Chiêu bài ngư dân của TQ
đang mang lại thắng lợi cho TQ đối với VN! và TQ tiếp tục dùng chiêu này
với Phi Luật Tân! Để chống lại chiêu Ngư
dân VN nghhĩ đến dùng ngư dân nhưng tiềm lực ít thế yếu vì hải quân VN
không hổ trợ cũng không đi đến đâu!., bọn chúng nghĩ rằng sẽ chiếm toàn
thế giới với con số dân hơn một tỷ người ư?. Muốn thắng TQ phải thắng từ
xã hội của bọn Bành Trướng! VN tự do dân chủ và nhân quyền sẽ thúc đẩy
xã hội TQ đi theo, bọn Quân phiệt sẽ bị chui xuống cống!, VN tái thiết
lại xứ sở một cách toàn diện, toàn thể nhân dân VN khắp bốn phương đều
chung sức để chống TQ!
Người dịch: Trần Văn Minh
09-08-2012
"Nhưng về một đối thủ dùng chiến thuật ‘tích gió thành bão’ – từ
từ góp nhặt những hành động nhỏ, không có hành động nào được sử dụng để
biện hộ cho chiến tranh, nhưng có thể tích lũy theo thời gian thành một
sự thay đổi mang tính chiến lược quan trọng thì sao?
Mục tiêu [chiến thuật] tích gió thành bão của Bắc Kinh là tích
lũy từ từ bằng những cuộc tấn công nhỏ nhưng kiên trì, chứng minh sự có
mặt lâu dài trên vùng lãnh thổ mà họ đòi chủ quyền, với chủ ý rằng, việc
đòi chủ quyền đó sẽ làm suy yếu các quyền lợi kinh tế được Công ước
Liên Hiệp Quốc về Luật Biển công nhận và có lẽ ngay cả quyền của các tàu
thuyền và máy bay qua lại [trên Biển Đông] hiện được xem là luật lệ
chung trên toàn cầu. Với ‘sự thật mới hiển nhiên’ một cách chậm rãi
nhưng tích lũy dần, Trung Quốc hy vọng sẽ thiết lập việc chiếm hữu trên
thực tế và hợp pháp đối với các tuyên bố chủ quyền của họ”. —– Theo Robert Haddick, báo Foreign Policy, ngày 3 tháng 8 năm 2012.
Những quan sát khởi đầu
Tranh chấp Biển Đông đã dai dẳng kéo dài trong hàng thập niên qua
giữa Trung Quốc và các nước láng giềng Đông Nam Á, đã trở lại tình trạng
xung đột kể từ năm 2008-2009 sau khi Trung Quốc tuyên bố Biển Đông là
‘lợi ích cốt lõi’ và sẵn sàng đi tới chiến tranh để bảo vệ chủ quyền
lãnh thổ mà họ đã đơn phương tuyên bố.
Sự quyết đoán đó của Trung Quốc không làm cộng đồng quốc tế ngạc
nhiên vì rất đồng điệu với những hành động trong quá khứ của Trung Quốc
và xu hướng dựa vào xung đột để giải quyết các tranh chấp lãnh thổ thay
vì những phương cách giải quyết ôn hòa.
Đáng chú ý là sau năm 2009, Trung Quốc đã tiến hành điều có thể được
diễn tả là trong tiến trình nguy hiểm bên bờ vực chiến tranh quân sự,
không những có thể làm mất cân bằng vùng châu Á –Thái Bình Dương, mà còn
có thể kích động sự đối đầu và xung đột giữa quân đội Trung Quốc với
Hoa Kỳ về sự phiêu lưu quân sự của Trung Quốc trong vùng biển tranh chấp
này.
Tranh chấp Biển Đông đã được đề cập nhiều trong các bài phân tích của
truyền thông báo chí, nên không cần nhấn mạnh trong bài viết này. Do
chính sách đơn phương sử dụng quân sự để gây hấn và sự hiếu chiến sẽ dẫn
đến nguy hiểm, có khả năng lan ra thành một cuộc tranh chấp rộng lớn
hơn, nên điều cần tập trung là, vì sao Trung Quốc cảm thấy được khích lệ
và thích thú với chủ nghĩa phiêu lưu quân sự trong các tranh chấp lãnh
thổ với các nước làng giềng của họ, mà thông thường có thể được giải
quyết ở các diễn đàn quốc tế và khu vực theo cơ chế đa phương.
Vì thế, bài viết này với mục đích xem xét những vấn đề liên quan như sau:
- Sự gia chính sách bên bờ vực chiến tranh của Trung Quốc trong xung đột Biển Đông: mục tiêu nhắm tới là Hoa Kỳ.
- Ý nghĩa của việc chọn thời điểm để gia tăng chính sách bên bờ vực chiến tranh của Trung Quốc.
- Thế tiến thoái lưỡng nan về chiến lược của Hoa Kỳ trong việc đáp trả
một cách hiệu quả đối với chính sách bên bờ vực chiến tranh của Trung
Quốc trong xung đột Biển Đông.
- Lựa chọn của các nước đòi chủ quyền để tranh đấu với Trung Quốc
trong việc giải quyết xung đột ở Biển Đông: ASEAN không phải là sự lựa
chọn, mà lựa chọn hữu hiệu là Hoa Kỳ.
- Phản ứng của thế giới đối với việc gia tăng khiêu khích chiến tranh của Trung Quốc trong xung đột Biển Đông.
Sự gia tăng khiêu khích chiến tranh của Trung Quốc trong xung đột Biển Đông: mục tiêu nhắm tới là Hoa Kỳ.
Sự gia tăng chính sách bên bờ vực chiến tranh của Trung Quốc trong
xung đột Biển Đông không còn giới hạn ở tham vọng kiểm soát khối nhiên
liệu dầu hỏa mênh mông, không những nằm trong vùng Biển Đông mà còn ở cả
khu vực Đông Hải và Hoàng Hải. Chiến lược phá hoại của Trung Quốc trong
khu vực Biển Đông giờ đây đã biến thành một cuộc tranh luận chiến lược
lớn hơn, đó là đánh bại Hoa Kỳ và giữ vai trò thống trị ở châu Á.
Trung Quốc có thể đối xử tàn bạo với các đối thủ tranh chấp chủ quyền
ở Biển Đông bằng sức mạnh quân sự bất cứ lúc nào, nhưng họ sẽ không làm
thế, khi có thể đạt được kết quả sau cùng với sự lựa chọn ít tốn kém,
bằng chiến lược tiến từng bước và tăng dần để giữ sự xung đột sôi động
nhưng không bùng nổ. Với chiến lược như thế, Trung Quốc ra tay trước khi
có sự can thiệp kịp thời của Hoa Kỳ và đạt được mục tiêu chiến lược như
mô tả ở trên.
Các tuyên bố chủ quyền hung hăng [của Trung Quốc] ở Biển Đông chỉ là
một tín hiệu báo trước cho sự hiếu chiến tương tự sẽ tiếp theo ở Đông
Hải và Hoàng Hải, nơi mà Trung Quốc sẽ đối đầu với một đối thủ hùng mạnh
hơn là Nhật Bản.
Tuy nhiên, để tiến dần lên vùng biển phía Bắc, đầu tiên Trung Quốc
phải tranh thủ vượt qua Hoa Kỳ trong vùng Biển Đông, cả về mặt địa chính
trị lẫn địa chiến lược.
Về địa chính trị, mục tiêu của Trung Quốc nhắm tới Hoa Kỳ là xem
thường hình ảnh của Mỹ bởi Mỹ dường như bất động trong việc chống lại
hành động phiêu lưu quân sự của Trung Quốc trong khu vực Biển Đông. Chủ
nghĩa biểu tượng ảnh hưởng ở mức độ nào đó và hình ảnh về một nước Mỹ
bất lực trong việc kiềm chế Trung Quốc có thể gây tổn hại cho Hoa Kỳ.
Về địa chiến lược, mục đích của Trung Quốc là phô bày cho các nước
Đông Nam Á thấy rằng sự thiếu vắng thái độ đáp trả mạnh mẽ của Hoa Kỳ
chống lại sự trỗi dậy của Trung Quốc đến từ ý chí chính trị và chiến
lược yếu kém của Mỹ khi đương đầu với Trung Quốc trong các vấn đề tranh
chấp. Một cách rõ ràng hơn là Trung Quốc muốn cho các nước thấy Hoa Kỳ
không thể là một đối tác chiến lược tin cậy của các nước châu Á trong
việc chống lại Trung Quốc.
Chiến lược ba mũi nhọn của Trung Quốc mô tả ở trên là biểu hiện của
những điều tôi đã diễn tả trong bài viết I (Paper I) trước đây về chiến
lược làm hao mòn mất cân đối của Trung Quốc để làm tiêu hao ảnh hưởng
quân sự của Hoa Kỳ ở châu Á – Thái Bình dương, để mở rộng phạm vi cho
Trung Quốc thống trị khu vực châu Á – Thái Bình Dương.
Ý nghĩa của việc chọn thời điểm để gia tăng chính sách bên bờ vực chiến tranh của Trung Quốc
Việc chọn thời điểm để gia tăng khiêu khích chiến tranh của Trung
Quốc trong vài tháng qua là quan trọng, nhất là nó đi ngược lại bản chất
của bất cứ quy tắc chiến lược nào. Trung Quốc luôn luôn được cộng đồng
thế giới tin tưởng là có sự kiên nhẫn chiến lược, có viễn kiến chiến
lược và rằng Trung Quốc đang trở thành một thành viên có trách nhiệm
trong các vấn đề toàn cầu. Nhưng trong tiến trình hiện nay về việc Trung
Quốc gia tăng khiêu khích chiến tranh ở Biển Đông, những yếu tố này
hoàn toàn vắng mặt.
Vậy thì, làm sao giải thích sự hiếu chiến quân sự hiện nay [của Trung
Quốc] trong xung đột Biển Đông? Sự tính toán thời điểm trong việc gia
tăng khiêu khích chiến tranh trong xung đột Biển Đông có thể dựa vào
những yếu tố/ những sự tiến triển sau đây:
- Trung Quốc hoảng sợ về việc thay đổi chiến lược và tái cân bằng lực
lượng quân sự của Hoa Kỳ ở châu Á – Thái Bình dương. Trung Quốc hy vọng,
bằng cách leo thang khiêu khích chiến tranh trong xung đột Biển Đông,
họ có thể đổi hướng/ phá vỡ kế hoạch tái cân bằng lực lượng quân sự của
Hoa Kỳ.
- Trung Quốc tìm cách ngăn cản sự hấp dẫn chiến lược của Hoa Kỳ đối
với các nước Đông Nam Á và buộc những nước này đi đến thỏa hiệp với
Trung Quốc bằng tiến trình song phương mà trong tiến trình này, sự cưỡng
ép chính trị và quân sự có thể có hiệu lực hoàn toàn.
- Trung Quốc hiểu rằng Hoa Kỳ hoàn toàn bận rộn với chính trị trong
năm bầu cử tổng thống, thời điểm hiện nay là cơ hội để khai thác những
mục tiêu địa chính trị và địa chiến lược nêu ra ở trên.
Trung Quốc đã từng nhúng tay vào việc gây chia rẽ giữa các nước ASEAN
như một phần của sự theo đuổi chính sách tổng thể để kéo các nước ASEAN
ra khỏi ảnh hưởng của Hoa Kỳ và điều này có liên hệ trực tiếp tới thái
độ hiếu chiến của Trung Quốc về xung đột ở Biển Đông với các nước ASEAN.
Sự mất đoàn kết của ASEAN được thấy rõ tại Hội nghị các Bộ trưởng ASEAN
hồi tháng trước ở Cambodia. Với sự kích động của Trung Quốc, Cambodia
đã phá hoại sự đoàn kết của ASEAN với một hành động dễ thấy, khi
Cambodia thích thú trong cuộc chiến ủy nhiệm (proxy war) [cho Trung
Quốc] để chống lại các thành viên ASEAN khác.
Thế tiến thoái lưỡng nan chiến lược của Hoa Kỳ trong việc đáp
trả một cách hiệu quả đối với việc gia tăng chính sách bên bờ vực chiến
tranh của Trung Quốc trong xung đột Biển Đông
Hoa Kỳ không phải là nước ngoài cuộc, thụ động đối với việc gia tăng
chính sách bên bờ vực chiến tranh của Trung Quốc trong xung đột Biển
Đông. Ngay cả trước khi đưa ra Học thuyết Obama về sự chuyển hướng chiến
lược sang châu Á – Thái Bình dương, Mỹ đã thực hiện việc điều chỉnh
quân lực Hoa Kỳ về phía nam, tới đảo Guam với mục đích đáp ứng kịp thời
bất cứ sự bùng nổ xung đột nào trong khu vực Biển Đông.
Hoa Kỳ cũng đã cải tiến và tái xác định các học thuyết quân sự của
họ, đặc biệt đối với bất cứ mối đe dọa quân sự nào mà Trung Quốc có thể
áp đặt trong khu vực, cụ thể là học thuyết "không chiến trên biển”
(Air-Sea Doctrine) nhằm vô hiệu hóa các chiến lược chống tiếp cận của
Trung Quốc.
Tuy nhiên, dường như trong cách ứng phó các hành động gây hấn quân sự
từng bước của Trung Quốc đối với các nước láng giềng ASEAN đang đòi chủ
quyền lãnh thổ ở Biển Đông, Hoa Kỳ rơi vào thế tiến thoái lưỡng nan
chiến lược.
Thế tiến thoái lưỡng nan của Hoa Kỳ được phản ảnh rõ nhất qua lời của
tác giả [Robert Haddick] được trích dẫn ở trên, và ông nhận xét: "Nhưng
các nhà hoạch định chính sách ở Washington sẽ bị kẹt khi cố gắng sử
dụng sức mạnh quân sự để chống lại việc từ từ thực hiện những hành động
nhỏ thành thạo của Trung Quốc. Nếu những hành động kia quá nhỏ, thì sẽ
không có hành động nào đủ nghiêm trọng để biện hộ cho việc khởi sự chiến
tranh”.
Ông nhận định thêm rằng: "Việc thực hiện những hành động nhỏ đó
[của Trung Quốc] sẽ đặt gánh nặng lên vai các đối thủ của họ. Đối thủ đó
sẽ ở vào vị thế bất ổn của những lằn ranh báo động dường như không thể
xác định và bị lôi kéo vào tình thế bên bờ vực chiến tranh mà không thể
cưỡng lại được. Đối với Trung Quốc có nghĩa là chỉ cần làm lơ Hạm đội
Thái Bình dương của Hoa Kỳ và tiếp tục thực hiện các hành động nhỏ đó
với sự tính toán hợp lý rằng, chẳng lẽ Hoa Kỳ lại đi gây hấn với một
cường quốc vì một sự cố nhỏ nhặt ở một vùng biển xa xôi”.
Tuy nhiên, Hoa Kỳ cần nhận ra rằng, trong lịch sử những khiêu khích
quân sự nhỏ nhặt như thế có khuynh hướng tích tụ tới mức bùng nổ lớn, mà
cách tốt nhất là có thể ra tay trước và bóp chết khi còn trong trứng
nước.
Hơn nữa, Hoa Kỳ không nên để cho hình ảnh chiến lược và chính trị của
mình và tư thế ở châu Á – Thái Bình Dương bị hủy hoại do những khiêu
khích từ từ của Trung Quốc ở khu vực Biển Đông, để bảo vệ danh dự bằng
cách bảo đảm Mỹ sẽ cung cấp an ninh cần thiết cho các nước đồng minh
hiện tại của họ để chống lại Trung Quốc, và cho các đối tác chiến lược
mà họ đang tìm kiếm như Việt Nam.
Lựa chọn của các nước đòi chủ quyền để tranh đấu với Trung
Quốc trong việc giải quyết xung đột ở Biển Đông: ASEAN không phải là sự
lựa chọn, mà lựa chọn hữu hiệu là Hoa Kỳ
Đối đầu với Trung Quốc về quyền kiểm soát các đảo/ bãi đá rải rác ở
Biển Đông là các nước Đông Nam Á mà tất cả các nước đều là thành viên
ASEAN. ASEAN với tư cách là một tổ chức, đã từng cố gắng kéo Trung Quốc
vào đối thoại về xung đột Biển Đông, nhưng không thành công. Ngay từ
đầu, Trung Quốc đã chống lại chuyện đó và rằng việc đối thoại để giải
quyết tranh chấp phải là các thảo luận đa phương.
Hơn nữa, hầu hết các nước ASEAN vừa mới áp dụng chiến lược rào giậu
đối với Trung Quốc không chắc chắn rằng Hoa Kỳ có giải pháp để đương đầu
với Trung Quốc về các tranh chấp xung đột ở Biển Đông. Bối cảnh này
dường như đã thay đổi sau sự ra đời của học thuyết Obama.
Phản ứng của Trung Quốc là giáng một đòn ly gián ASEAN, bằng cách sử
dụng nước đại diện là Cambodia để thoát khỏi việc đưa ra một thông cáo
sau Hội nghị các Bộ trưởng ASEAN ở Cambodia, mà bản thông cáo này sẽ chỉ
trích các hành động hiện nay của Trung Quốc về tranh chấp Biển Đông.
ASEAN có khả năng bị chia rẽ sâu sắc hơn khi chính sách bên bờ vực
chiến tranh của Trung Quốc leo thang trong các tranh chấp lãnh thổ này.
Tất cả những điều này báo hiệu rằng ASEAN không thể phối hợp như một
nhóm, hy vọng là nền tảng hữu hiệu để chống Trung Quốc, đại diện cho các
thành viên có liên quan đến tranh chấp lãnh thổ với Trung Quốc.
Ngay cả nếu ASEAN đoàn kết để chống lại sự áp chế của Trung Quốc,
ASEAN vẫn không có đủ sức mạnh quân sự cần thiết để đối đầu với Trung
Quốc. Đó là sự thật hiển nhiên.
Một sự thật hiển nhiên khác về ASEAN là Trung Quốc chống lại bất kỳ
đàm phán đa phương nào với cả nhóm ASEAN và điều này được ông Haddick
giải thích rõ nhất, ông phỏng đoán chính xác rằng: "Sự thất bại
trong cố gắng của ASEAN trong việc thành lập bộ quy tắc ứng xử để giải
quyết các tranh chấp trên biển (Biển Đông) có lợi cho chiến lược ‘tích
gió thành bão’ của Trung Quốc. Một bộ quy tắc ứng xử đa phương sẽ tạo ra
đòi hỏi chính đáng cho việc giải quyết tranh chấp và sẽ đặt tất cả các
nước tranh chấp vào vị thế ngang nhau. Không có bộ quy tắc, Trung Quốc
bây giờ có thể dùng lợi thế sức mạnh để áp đảo các tranh chấp song
phương với những láng giềng nhỏ bé của họ và [Trung Quốc] làm thế mà
không lãnh hậu quả chính trị nào về việc hành xử ngoài lề một bộ luật đã
được thống nhất”.
Các nước ASEAN đối đầu với Trung Quốc trong tranh chấp lãnh thổ ở
Biển Đông không còn sự lựa chọn nào khác ngoài việc dựa vào Hoa Kỳ về
mặt chiến lược, để có được sự che chở an ninh và sức mạnh đối trọng
chống lại Trung Quốc. Để làm như thế, họ phải sẵn sàng thiết lập mối
quan hệ an ninh với Hoa Kỳ.
Phản ứng của thế giới đối với việc gia tăng khiêu khích chiến tranh của Trung Quốc về tranh chấp Biển Đông
Phản ứng của thế giới được mô tả tốt nhất trong các bài diễn văn phát
biểu tại Đối thoại Shangri La hồi tháng 6 năm 2012 ở Singapore. Chủ đề
thảo luận chung trong các bài diễn văn này là cộng đồng thế giới và các
cường quốc cam kết an ninh trong "khu vực chung trên toàn cầu” và cam
kết đối với "sự tự do đi lại trên biển” và không quốc gia nào có quyền
tuyên bố chúng là lãnh thổ quốc gia.
Hoa Kỳ, Anh Quốc và tân ngoại trưởng Pháp nhấn mạnh rằng họ giữ vững
lập trường cam kết đối với an ninh và ổn định ở Đông Nam Á. Tân chính
phủ Pháp thông qua ngoại trưởng nước này đã nói rõ rằng, Pháp và các
nước châu Âu có lợi ích ở Đông Nam Á và sự ổn định và an ninh của khu
vực là mối quan tâm chiến lược của họ. Ông nhấn mạnh thêm rằng, Pháp sẽ
hỗ trợ bất cứ nhóm an ninh khu vực nào trong vùng.
Trung Quốc sợ bị mang ra để chỉ trích về các hành động của họ ở Biển
Đông, thực sự đã tránh xa sự kiện thường niên ở Singapore và chỉ gửi đại
diện cấp thấp.
Không còn nghi ngờ gì nữa, Trung Quốc đã hành động mang tính đe dọa ở
Biển Đông như một kẻ độc hành với mục đích thiết lập quyền bá chủ trên
Biển Đông và tiếp theo sẽ là các hành động gây hấn tương tự như thế ở
Đông Hải và Hoàng Hải.
Do lo sợ những điều nói trên, Nhật Bản, đối thủ hùng mạnh của Trung
Quốc trong vùng, đã đưa ra các cảnh báo trước. Trong khi Trung Quốc
dường như thoát khỏi [sự trừng phạt] qua hành động bắt nạt các nước
ASEAN nhỏ hơn đang tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông, việc thoát khỏi sự
trừng phạt tương tự sẽ không thể xảy ra cho Trung Quốc khi họ đối đầu
với Nhật Bản trong các tranh chấp như thế ở phía bắc.
Kết luận
Gia tăng chính sách bên bờ vực chiến tranh thời gian gần đây của
Trung Quốc trong tranh chấp Biển Đông với các nước nhỏ ASEAN cần được
xem như một thách đố quân sự và chiến lược nhắm vào Hoa Kỳ, với bản chất
như một sự thử thách, sẽ cung cấp sức mạnh đối trọng hữu hiệu cho Hoa
Kỳ chống lại Trung Quốc và sự bảo đảm an ninh cho các nước Đông Nam Á,
bị che đậy bằng các tranh chấp lãnh thổ với Trung Quốc ở Biển Đông.
Phản ứng của Hoa Kỳ đối với những kích động và khiêu khích chiến
tranh của Trung Quốc đang được nghiên cứu kỹ lưỡng ở chính phủ các nước
ASEAN và châu Á – Thái Bình Dương, để cuối cùng, sự thành công của thay
đổi chiến lược sang châu Á – Thái Bình Dương của Mỹ hầu hết sẽ dựa vào
quyết tâm của Hoa Kỳ trong việc đánh bại Trung Quốc một cách hữu hiệu và
trước khi mối Họa Trung Quốc trở nên quá nóng để Hoa Kỳ không thể đối
phó.
Hoa Kỳ tuyên bố trung lập trong các tranh chấp Biển Đông không còn là
một sự lựa chọn khả thi cho Mỹ. Hoa Kỳ cần nhìn rõ "chiến lược tích gió
thành bão” hiểm độc đang được Trung Quốc thực thi ở Biển Đông và chế
ngự Trung Quốc một cách hiệu quả trước khi Trung Quốc thuyết phục Hoa kỳ
thoát khỏi châu Á – Thái Bình Dương.
Tác giả là một nhà phân tích các vấn đề chiến lược và quan hệ
quốc tế. Ông còn là cố vấn về các vấn đề chiến lược của Nhóm Phân tích
Nam Á (South Asia Analysis Group- SAAG). Email:drsubhashkapila.007@gmail.com.
Nguồn: SAAG
Bản tiếng Việt © Ba Sàm 2012
Bản tiếng Việt © Trần Văn Minh