Main » 2010 » Tháng Bảy » 10 » Chuyến tàu xôi thịt của đảng bị trật đường rầy
9:09 AM Chuyến tàu xôi thịt của đảng bị trật đường rầy |
The Hanoist
Phan Lưu Quỳnh phỏng dịch theo Vietnam's gravy train derailed, Asia Times, 7/7/2010
Để
lộ ra một vết rạn nứt ngày càng gia tăng trong chế độ độc đảng, Quốc
hội Việt Nam do đảng cộng sản kiểm soát đã bác bỏ một dự án trị giá 56
tỷ Mỹ kim của chính phủ nhằm xây dựng một hệ thống tàu cao tốc từ bắc
xuống nam. Dự án này tính ra tốn khoảng 60% tổng sản lượng nội địa
(GDP) và dựa vào kỹ thuật Shinkansen tân tiến của Nhật Bản, sẽ cắt ngắn
thời gian đi lại bằng đường bộ giữa Hà Nội và TPHCM từ khoảng hai ngày
xuống còn sáu tiếng đồng hồ.
Gần đây chính phủ Việt Nam đã đề
xướng ra nhiều dự án to lớn, nhưng ngạc nhiên thay cái dự án tàu cao
tốc đã bị quốc hội biểu quyết bác bỏ với tỷ số 178-157 vào hôm 19/6.
Kết qủa của cuộc biểu quyết vô tiền khoáng hậu này không có nghĩa là cơ
quan lập pháp Việt Nam, bấy lâu nay vẫn chỉ là một tổ chức bù nhìn để
đóng mộc cho các quyết định của đảng cộng sản, đang biến chuyển để trở
thành một bộ phận độc lập với chính phủ.
Quốc hội Việt Nam bao
gồm gần như toàn bộ là các đảng viên cộng sản với chỉ một vài đại biểu
độc lập để làm vì. Được triệu tập để họp hành hai lần mỗi năm, mỗi lần
vài tuần, cho nên các đại biểu thường không được thành thạo và thiếu
chu đáo để đóng một vai trò chính trị tích cực. Dựa theo một nguồn tin
khá chắc chắn thì 14 ủy viên bộ chính trị, trên thực tế là cơ quan
quyền lực cao nhất, đã khước từ không muốn biểu lộ lập trường của họ về
dự án tàu cao tốc và thay vào đó họ chuyển vấn đề sang cho quốc hội
quyết định.
Nhức nhối với một loạt các quyết định mang đầy dị
nghị trong nhiều năm gần đây, trong đó có quyết định liên quan đến việc
nới rộng thành phố Hà Nội và dự án khai thác bô-xít được Trung Quốc ủng
hộ ở vùng Tây nguyên, khiến các uỷ viên trong bộ chính trị không thể
nào đưa ra được một quyết định đồng nhất. Do đó Quốc hội đã trở thành
một bãi chiến trường cho các phe nhóm tranh giành quyền lợi trong đảng
dùng để tranh cãi tưng bừng một cách bất thường.
Trong lúc biểu
quyết, có một mối liên kết với nhiều quan điểm khác nhau đã nổi lên để
đối phó với phe tập đoàn nhà nước cầm đầu bởi thủ tướng Nguyễn Tấn
Dũng, là kẻ đã đề xướng và ủng hộ mạnh mẽ cho kế hoạch hàng tỷ đô la
xây dựng hệ thống tàu cao tốc. Trong khi phiếu biểu quyết riêng rẽ của
từng đại biểu không được công bố, nhưng theo tin tức thì các đại biểu
thân cận với bên quân đội đã chống đối lại dự án này. Được biết giới
quân đội đã lo ngại rằng cái dự án to lớn này nếu được thông qua sẽ lấy
mất đi ngân khoản dành cho các chương trình hiện đại hóa quân sự.
Một
số nhà khoa bảng được kính trọng trong Quốc hội đã nêu lên thắc mắc về
vấn đề tốn kém và lợi ích của tàu cao tốc, họ vạch ra sự phát triển
kinh tế của Việt Nam vẫn còn ở giai đoạn thấp kém với gánh nặng nợ nần
chồng chất và một ngân sách thâm thủng. Nợ nần của đất nước đã tăng lên
đến khoảng phân nửa tổng sản lượng nội địa (GDP) và chính phủ đang phải
vật lộn để trang trải cho ngân sách bị thâm thủng, ước tính vào khoảng
10% của GDP. Đồng thời, áp lực lạm phát gia tăng buộc nhà cầm quyền
phải phá giá đơn vị tiền tệ hai lần hồi năm ngoái.
Tuy nhiên, có
một số người cho rằng mối lo ngại chủ yếu về dự án tàu cao tốc chính là
khả năng tham nhũng có thể xảy ra khi liên quan đến các khế ước và ngân
khoản tài trợ của Nhật Bản. Đây không phải là lần đầu tiên. Trong vụ
xì-căng-đan PCi vào năm 2008, bốn chuyên viên cố vấn Nhật đã nhìn nhận
tội trạng của mình trong một phiên toà ở Tokyo cách đây 2 năm vì hối lộ
cho các quan chức của TPHCM để được đáp lại bằng các hợp đồng tư vấn
cho một dự án xây dựng xa lộ trị giá 400 triệu Mỹ kim.
Khả năng
tham nhũng qua dự án tàu cao tốc –từ việc buôn bán đất đai ở giá cả
thổi phồng cho đến chuyện lại quả khi mua thiết bị dụng cụ- có lẽ chưa
xảy ra. Nhưng theo một nhà ngoại giao Nhật Bản thì Thủ tướng Dũng, cùng
Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Võ Hồng Phúc với Bộ trưởng Bộ Giao thông
Vận tải Hồ Nghĩa Dũng tất cả đều có tư thế thuận lợi với tiềm năng gặt
hái lợi nhuận riêng tư từ dự án tàu cao tốc.
Không có bằng
chứng nào cho thấy các quan chức được nêu danh phía trên đã man trá
dính dáng vào đề án tàu cao tốc . Tuy vậy, kế hoạch của họ đã bị trật
rơ ở lúc giới lãnh đạo đảng đang phải đối phó với sự chỉ trích ngày
càng gia tăng của quần chúng về vấn đề tham nhũng. Mặc dù đảng không
chấp nhận nền dân chủ với cơ chế kiểm soát và cân bằng, nhưng họ vẫn
cảm thấy nhột nhạt với những áp lực và cái nhìn từ phía quần chúng.
Thí
dụ như vào năm 2008 khi chính quyền trung ương quyết định nới rộng Hà
Nội ra gấp 4 lần bằng cách sát nhập các tỉnh lân cận vào, thì các quan
chức nhà nước cho rằng một Việt Nam tân tiến cần phải có một thủ đô
rộng lớn hơn. Nhưng, một số nhà quan sát nói rằng một số đảng viên đã
đầu tư vào các phần đất có điạ thế quan trọng sẽ là những kẻ phát tài
trở nên giàu có từ các kế hoạch của chính phủ.
Hồi năm ngoái,
phối hợp với môt công ty quốc doanh Trung Quốc, nhà cầm quyền Hà Nội đã
chấp thuận một dự án trị giá $15.6 tỷ đô la nhằm khai thác bô-xít ở Tây
nguyên, một khu vực sinh thái nhạy cảm của Việt Nam. Thành phần chỉ
trích dự án này đã tố giác trên mạng internet về khả năng tiềm tàng của
những rủi ro về môi sinh và an ninh quốc gia, nhưng các quan chức cao
cấp của nhà nước vẫn cho tiến hành dự án. Một trang web
(http://bauxitevn.com) chuyên về chỉ trích dự án đã bị bọn tin tặc vô
danh tấn công và đánh sập.
Một số người cho rằng dự án tàu cao
tốc có lẽ là giọt nước cuối cùng làm tràn ly. Việc Quốc hội bác bỏ dự
án này rốt cuộc chính là là một biểu hiện không đồng tình với tính ham
muốn của ông Dũng thích làm các dự án to lớn vô cùng tốn kém. Bị dồn
nén giữa những chỉ trích đang gia tăng của quần chúng và giới khoa bảng
uy tín đòi chính phủ phải có trách nhiệm hơn trong việc cai quản đất
nước, đồng thời với các đối thủ trong đảng đang lợi dụng lá bài tham
nhũng để giành giựt uy thế chính trị, cho nên phe phái của thủ tướng
Dũng hiện thời phải nghi ngại về viễn cảnh tương lai của chính mình.
Một
số khác thì nghĩ rằng ông Dũng và thành phần chủ yếu ủng hộ cho những
dự án ruột của ông ta có thể sẽ bị mất chức trong kỳ đại hội đảng lần
tới, được dự trù vào tháng 1/2011.
Dù có chủ ý hay không thì
Quốc hội của nước Việt Nam độc đảng lần đầu tiên đã biểu quyết sự bất
tín nhiệm đối với chính phủ này (của ông Dũng) hoặc bất cứ chính phủ
nào khác sau này
|
|
Category: Việt Nam ngày nay |
Views: 739 |
Added by: danchu
| Rating: 0.0/0 |
|
Statistics
Đang online: 1 Khách: 1 Thành Viên: 0
|
