Còn chưa đầy một tháng nữa, Đảng CSVN sẽ tổ chức Đại hội Đảng toàn quốc lần XI.
AFP PHOTO
Đại hội đảng CSVN lần X.
Trong dự thảo văn kiện đại hội đảng lần này, đảng vẫn khẳng định con
đường đi lên CNXH là đúng đắn và tiếp tục dẫn dắt cả nước Việt Nam
"tiến lên” CNXH.
Nhiều câu hỏi được đặt ra như: CNXH mà chúng ta đang đi tới là gì?
Vì sao Việt Nam phải kiên định con đường đi lên CNXH? Bao nhiêu năm nữa
thì Việt Nam xây dựng thành công CNXH? Và vì sao các khái niệm liên
quan đến kinh tế, chính trị, xã hội…phải gắn với "định hướng XHCN”? Rất
nhiều người lo ngại, phải chăng ĐCSVN đang tiếp tục dẫn dắt dân tộc đi
chệch hướng.
Để làm rõ thêm một số khái niệm, mời quý vị cùng Thông tín viên Ngọc
Trân tìm hiểu thêm một số quan điểm trong dự thảo văn kiện của Ban Chấp
hành Trung ương Đảng lần thứ XI, cũng như các ý kiến phản bác của giới
trí thức và các đảng viên cao cấp.
"Kiên định” đường lên CNXH
Chủ nghĩa Mác-Lênin có điều đúng và có điều sai, nhất là những dự
đoán của Mác và Lênin về cái gọi là chủ nghĩa xã hội, sai rồi, mà rõ
ràng là thực thi 70 năm đã thất bại rồi”!
GS Trần Phương
Cũng như các đại hội trước, đại hội đảng lần thứ XI vẫn tiếp tục "khẳng định tính đúng đắn về sự lựa chọn con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam”.
Mặc dù đưa các dự thảo văn kiện với mục đích lấy ý kiến của dân, thế
nhưng trong "Dự thảo Cương lĩnh xây dựng đất nước thời kỳ quá độ lên
chủ nghĩa xã hội”, Ban Chấp hành Trung ương Đảng không còn hỏi ý kiến
của dân nữa, mà đã khẳng định: "Đi lên chủ nghĩa xã hội là khát
vọng của nhân dân ta, là sự lựa chọn đúng đắn của Đảng Cộng sản Việt
Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh”.
Ông Nông Đức Mạnh, Tổng Bí thư ĐCSVN cũng đã khẳng định, rằng: "Chúng
ta khẳng định một lần nữa luận điểm đúng đắn mà Đảng ta đã nêu lên
trong Cương lĩnh năm 1991: ‘Lịch sử thế giới đang trải qua những bước
quanh co; song loài người cuối cùng nhất định sẽ tiến tới chủ nghĩa xã
hội, vì đó là quy luật tiến hoá của lịch sử’.”
Hà Nội treo cờ và biểu ngữ kỷ niệm 65 Quốc Khánh, ành chụp 31-08-2010. AFP PHOTO / HOANG DINH Nam.
Liên quan đến sự sụp đổ của chế độ XHCN ở Liên Xô cũ và các các nước Đông Âu, dự thảo cương lĩnh này cho rằng: "Chế
độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô và Đông Âu sụp đổ là một tổn thất lớn đối
với phong trào cách mạng thế giới, nhưng một số nước theo con đường xã
hội chủ nghĩa vẫn kiên định mục tiêu, lý tưởng, tiến hành cải cách, đổi
mới, giành được những thành tựu to lớn, tiếp tục phát triển; phong trào
cộng sản và công nhân quốc tế có những bước hồi phục. Tuy nhiên, các
nước theo con đường xã hội chủ nghĩa, phong trào cộng sản và cánh tả
vẫn còn gặp nhiều khó khăn, các thế lực thù địch tiếp tục chống phá,
tìm cách xoá bỏ chủ nghĩa xã hội”.
Do ĐCSVN "kiên định với lập trường XHCN”, cho nên trong hướng dẫn
lấy ý kiến góp ý vào các dự thảo văn kiện Đại hội XI, Ban Tuyên giáo
Trung ương đã yêu cầu: "Không đăng và phát trên các phương tiện
thông tin đại chúng những ý kiến phản bác chủ trương, đường lối, quan
điểm của Đảng, về con đường đi lên chủ nghĩa xã hội, về học thuyết
Mác-Lê nin và tư tưởng Hồ Chí Minh, về vai trò lãnh đạo của Đảng”.
Đảng viên cao cấp phản bác
Bởi do nhận thấy, chủ trương, đường lối, quan điểm của Đảng về con
đường đi lên chủ nghĩa xã hội, về học thuyết Mác-Lê nin hoàn toàn mâu
thuẫn với thực tế mà Việt Nam và các nước đã trải qua, cho nên mặc dù
Ban Tuyên giáo Trung ương đã ngăn cản mọi góp ý, phản bác về con đường
mà đảng đã áp đặt cho cả dân tộc, thế nhưng trên thực tế, đảng không
thể ngăn chặn những tiếng nói phản biện rộng rãi trong mọi tầng lớp
nhân dân Việt Nam.
Không có lý do gì để chúng ta kiên định một cách máy móc, học thuyết
Mác – Lênin là nền tảng tư tưởng, là kim chỉ nam cho mọi hành động.
PGS Đào Công Tiến
Hai tháng trước, Hội Khoa học Kinh tế và Trung tâm Thông tin và Dự
báo Kinh tế - Xã hội Quốc gia, thuộc Bộ Kế hoạch - Đầu tư, đã tổ chức
hội thảo góp ý cho Văn kiện Đại hội XI. Hội thảo này có sự tham dự của
rất nhiều trí thức, các vị nguyên là lãnh đạo cao cấp của Đảng và Nhà
nước, cùng các nhà khoa học và các cán bộ nghiên cứu từ Văn phòng Trung
ương và Hội đồng Lý luận Trung ương Đảng.
Cũng tại hội thảo này, GS Trần Phương, nguyên Phó thủ tướng Chính
phủ và hiện là Chủ tịch Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, đã đưa ra nhận
xét về CNXH và chủ nghĩa Mác-Lênin trong dự thảo cương lĩnh của đảng
như sau: "Ông đưa ra một cái cương lĩnh, cương lĩnh tức là cái đảng
này phải tiến lên đến đâu, nó đi theo con đường nào. Thế mà cương lĩnh
của ông, ông nói chủ nghĩa Mác-Lênin, thì chủ nghĩa Mác-Lênin có điều
đúng và có điều sai, nhất là những dự đoán của Mác và Lênin về cái gọi
là chủ nghĩa xã hội, sai rồi, mà rõ ràng là thực thi 70 năm đã thất bại
rồi”!
Phát biểu tại hội thảo này, PGS Đào Công Tiến, nguyên Hiệu trưởng trường ĐH Kinh tế, TP HCM đã nói: "Về
cương lĩnh, vấn đề thứ nhứt là vấn đề kim chỉ nam, tôi cho rằng cứ kiên
định, cứ khăng khăng giữ lấy kim chỉ nam như chúng ta giữ trong thời
gian qua cho đến nay là không ổn, vì học thuyết Mác-Lênin cho đến nay,
cuộc sống đã chỉ cho chúng ta khá rõ có cái trước trúng nay trúng. Có
cái trước trúng nay không còn phù hợp vì bối cảnh lịch sử đã thay đổi
quá nhiều. Có những cái trước và nay đều trật hết. Thế thì không có lý
do gì để chúng ta kiên định một cách máy móc, học thuyết Mác – Lênin là
nền tảng tư tưởng, là kim chỉ nam cho mọi hành động”.
Trung tâm thành phố biển Nha Trang được treo cờ để kỷ niệm 80 năm ngày
thành lập Đảng, ảnh chụp hôm 02-02-2010. AFP PHOTO / HOANG DINH Nam.
Về mô hình XHCN, ông Đào Công Tiến cho rằng, đã đến lúc VN nên đoạn
tuyệt với nó và thay thế bằng một nền kinh tế thị trường hiện đại, cùng
với một xã hội dân chủ và pháp quyền: "Đem
cái mô hình kinh tế tổng quát nhà nước hóa, công hữu hóa, kế hoạch hóa,
tập trung quan liêu bao cấp thay cho kinh tế thị trường, dân chủ và
pháp quyền, thì cái mô thức tổ chức xã hội đó, XHCN đó, tôi cho rằng đã
đến lúc phải đoạn tuyệt. Và thay vào đó là cái mô thức tổ chức xã hội
hiện đại, kinh tế thị trường hiện đại, dân chủ và pháp quyền”.
GS Trần Phương thì cho rằng, đảng đã sai lầm khi chọn chủ nghĩa Mác
– Lênin làm nền tảng tư tưởng của đảng. GS Trần Phương đã phát biểu như
sau: "Thất bại thì rõ ràng rồi! Ông nói chế độ công hữu, thì chế độ
công hữu làm mất động lực của xã hội, ông phải trở lại chế độ tư hữu
đấy. Ông nói là chuyên chính vô sản, thì ông phải trở lại chế độ dân
chủ đấy. Ông nói là phải kế hoạch hóa tập trung, cuối cùng ông phải trở
lại kinh tế thị trường đấy. Đó là một sự thất bại rõ ràng rồi, thế thì
ông nói cái gì đây? Cho nên, ông nói chủ nghĩa Mác-Lênin là nền tảng tư
tưởng của đảng ta, thì tôi không hiểu, xác định nền tảng tư tưởng, thì
cái gì là nền tảng, còn cái gì không là nền tảng chứ”?
"Tôi muốn nói thêm là hiện nay người Việt Nam chúng ta, thích nói
một cách, làm một cách. Thế tôi hỏi ông là bây giờ ông nói là nền tảng
của ông là chủ nghĩa Mác – Lênin thì chủ nghĩa Mác – Lênin là cái gì
đây? Thế ông không nói chủ nghĩa duy vật biện chứng, chủ nghĩa duy vật
lịch sử đâu? Cái chuyện đó xa xôi, với các nhà học thuật thôi. Có phải
không? Thế bây giờ chủ nghĩa Mác – Lênin là cái gì, mà ông nói là nền
tảng của ông”?
Trong khi Đảng CSVN vẫn kiên định con đường đi lên CNXH thì giới trí
thức, các nhà khoa học và các đảng viên cao cấp ở Việt Nam vẫn không
hiểu cái CNXH mà đảng đang dẫn dắt cả dân tộc đi tới đó là cái gì. Ý
kiến của những người đã từng nắm giữ trọng trách trong bộ máy đảng về
"CNXH” và "định hướng XHCN” ra sao?
Chủ nghĩa xã hội mà Đảng CSVN đã và đang dẫn dắt cả dân tộc đi tới đó là cái gì?
AFP PHOTO
Bộ
ba lãnh đạo VN, các ông Nguyễn Tấn Dũng, Nguyễn Minh Triết, Nông Đức
Mạnh (từ trái sang), cùng bấm nút thông qua một nghị quyết tại phiên
họp Quốc hội hôm 20-5-2009 ở Hà Nội.
Câu hỏi này được đặt ra bởi các nhà khoa học, các nhà nghiên cứu,
cũng như nhiều trí thức đảng viên cao cấp, những người từng nắm giữ các
chức vụ quan trọng trong bộ máy của đảng và nhà nước. Phải chăng Đảng
CSVN đang tiếp tục dẫn dắt cả dân tộc Việt Nam đi sai đường?
Mời quý vị nghe Ngọc Trân trình bày tiếp những mối lo ngại của các cựu lãnh đạo đảng.
Chủ nghĩa Xã hội chỉ để "bịp thiên hạ”?
Sau khi xem qua các bản dự thảo văn kiện ĐH đảng của BCH Trung ương,
rất nhiều đảng viên cao cấp đã bày tỏ mối lo ngại khi nhận ra rằng,
Đảng CSVN vẫn tiếp tục dẫn dắt cả nước đi lên CNXH.
Tại cuộc hội thảo góp ý cho văn kiện ĐH XI, GS Trần Phương, nguyên
Phó thủ tướng Chính phủ, đã nêu lên những câu hỏi về CNXH như sau: "Bây giờ trong cái cương lĩnh này, ông đều nói chủ nghĩa Mác – Lênin và ông đều nói XHCN.
Nhưng tôi hỏi các anh đây, các anh đây là người đọc sách nhiều
nhất. Tôi hỏi ông, CNXH bây giờ là cái gì, tôi đố ông trả lời được đấy.
Thế bây giờ CNXH của ông là cái gì đây? Thật ra mà nói, chúng ta nói và chúng ta biết là chúng ta bịp người khác.
GS Trần Phương
Cái điều mà ông Mác nói về CNXH là chế độ công hữu chiếm địa vị
thống trị, còn ông, thu hẹp cái sở hữu tư nhân đi đến xóa bỏ sở hữu tư
nhân và thị trường tự do. Ông làm lộn ngược rồi”.
GS Trần Phương cho rằng, khái niệm CNXH được đưa ra chỉ để bịp thiên hạ. GS nói tiếp: "Thế
bây giờ CNXH của ông là cái gì đây? Thật ra mà nói, chúng ta nói và
chúng ta biết là chúng ta bịp người khác. Đến tôi bây giờ, tôi cũng
không biết cái CNXH mà chúng ta sẽ đi là cái CNXH gì đây?
Có nhiều người bảo rằng, thôi thì ta cứ đành lấy khẩu hiệu ‘dân
giàu, nước mạnh, xã hội dân chủ, công bằng, văn minh’, đó là CNXH. Tôi
xin lỗi ông, đấy không phải CNXH!
Xã hội dân chủ, công bằng, văn minh, tôi hỏi anh, anh đã bằng
thằng Thụy Điển và thằng Na Uy chưa? Nó không có xã hội dân chủ, cũng
công bằng mà công bằng hơn ông, mà văn minh thì tất nhiên là hơn ông
rồi.
Thế thì cái CNXH mà anh bảo rằng là lấy cái khẩu hiệu ‘dân giàu,
nước mạnh’ mấy cái câu đó mà thay thế cho CNXH, đấy là CNXH của tớ đấy.
Tôi nghĩ không đúng. Ông bịp thiên hạ với cái chữ CNXH của ông!”
Hà Nội treo cờ và biểu ngữ kỷ niệm 65 Quốc Khánh, ành chụp 31-08-2010. AFP PHOTO / HOANG DINH Nam.
GS Trần Phương cho rằng, những người viết "Dự thảo cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên CNXH” đã
không hiểu hết những điều họ viết. Điều này thật là nguy hiểm bởi đây
là cương lĩnh xây dựng và phát triển đất nước Việt Nam trong tương lai.
Ông Trần Phương phát biểu: "Cho nên tôi đề nghị là nếu ông muốn
trung thực với ông thì cái cương lĩnh của ông đó thì ông phải xác định
cho tôi xem cái định hướng XHCN là cái gì? Mà cái CNXH ông theo đuổi,
nó sẽ là cái gì. Chứ bây giờ chính ông cũng bí cơ mà, chính ông cũng bí.
Tôi nói là những người viết cái chiến lược đó, ông định nghĩa cho
tôi: cái xã hội XHCN mà ông nói là cái gì đây? Đại để ông nói tôi nghe
rõ thế nào là CNXH, theo ông quan niệm?
Còn nếu mà ông nói là "dân giàu, nước mạnh, xã hội dân chủ công
bằng, văn minh” thì xin lỗi ông, bọn tư bản nó đầy. Nó làm như thế cả.
Ông làm chả khác gì nó, thậm chí kém hơn nó.
Ngay đại hội X, tôi đã phát biểu thẳng với các anh lãnh đạo rồi.
Tôi nói là, định hướng XHCN là cái gì, các ông phải ghi ra. CNXH mà
chúng ta tiến tới là cái gì, ông phải ghi ra. Nhưng mà một câu thách đố
đơn giản như vậy mà họ không làm nổi”.
"Định hướng XHCN” là gì?
Cũng như khái niệm CNXH, khái niệm "định hướng XHCN” đã gây thắc mắc cho nhiều vị là đảng viên cao cấp.
Trong một bài phát biểu, ông Nông Đức Mạnh cho rằng: "Con đường
đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta là phát triển kinh tế thị trường định
hướng xã hội chủ nghĩa; đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa gắn với
phát triển kinh tế tri thức; xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản
sắc dân tộc, làm nền tảng tinh thần của xã hội; xây dựng nền dân chủ xã
hội chủ nghĩa”.
Mặc dù trong các bài phát biểu, lãnh đạo Đảng CSVN đều nói về "định
hướng XHCN”, thế nhưng khi được hỏi về khái niệm này, ông Nguyễn Trung,
nguyên Đại sứ Việt Nam tại Thái Lan, trả lời báo Vietnamnet hôm 5 tháng
10 rằng, cho đến nay ông vẫn chưa hiểu "định hướng xã hội chủ nghĩa” là
gì.
Tôi nói là, định hướng XHCN là cái gì, các ông phải ghi ra. Nhưng mà một câu thách đố
đơn giản như vậy mà họ không làm nổi.
GS Trần Phương
Có cùng thắc mắc với ông Nguyễn Trung, GS Trần Phương cũng không rõ
cái ‘định hướng XHCN’ mà đảng và nhà nước đề ra, đó là cái gì.
GS Trần Phương cho biết: "Đại hội X, tôi đã nói trước Bộ chính
trị, tôi nói là các anh định nghĩa cho tôi nghe là cái CNXH mà chúng ta
chủ trương đây là cái gì? Cũng không ai trả lời.
Rồi tôi hỏi là ông nói định hướng XHCN, thì cái định hướng đó là
cái gì? Tôi xin lỗi các nhà lý luận ngồi đây, là các ông cũng không trả
lời được. Có phải không? Ông nói về định hướng XHCN, thì định hướng của
ông là cái gì đây, ông nói cho tôi nghe?”
Trong khi các đảng viên cao cấp không hiểu "định hướng XHCN” là gì,
thì ông Nông Đức Mạnh, Tổng Bí thư Đảng CSVN giải thích rằng: "Định
hướng xã hội chủ nghĩa trong nền kinh tế thị trường ở nước ta là: thứ
nhất, thực hiện mục tiêu ‘dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân
chủ, văn minh’. Giải phóng mạnh mẽ và không ngừng phát triển sức sản
xuất, nâng cao đời sống nhân dân; đẩy mạnh xóa đói, giảm nghèo, khuyến
khích mọi người vươn lên làm giàu chính đáng, giúp đỡ người khác thoát
nghèo và từng bước khá giả hơn”.
Đại hội đảng CSVN diễn ra 5 năm một lần, quyết định tất cả mọi đường
lối, chính sách cũng như thành phần lãnh đạo đất nước. AFP photo.
GS Trần Phương cho rằng, xóa đói, giảm nghèo không thể là ‘định hướng XHCN’: "Ông
bảo là xóa đói giảm nghèo, xin lỗi ông, cả thế giới nó làm. Mà Liên
Hiệp Quốc nó đang giúp ông hẳn cái việc ấy đó, thế chả nhẽ nó giúp ông
xây dựng XHCN nhà ông đấy à? Xóa đói giảm nghèo, giỏi lắm thì ông nói
được cái định hướng XHCN là xóa đói giảm nghèo, nhưng mà ông còn thua
xa ba cái thằng tư bản.
Cho nên tôi cảm thấy là, viết thế nào thì tôi chưa nói, nhưng đại
để là ông đừng đao to búa lớn quá. Lúc nào cũng là ‘nền tảng chủ nghĩa
Mác – Lênin’, lúc nào cũng là ‘định hướng XHCN’ rồi ‘xây dựng CNXH’, và
thậm chí bây giờ có chỗ ông còn viết là chúng ta đang ‘quá độ lên
CNXH’”.
Cũng như ông Nguyễn Trung và GS Trần Phương, bà Dương Thu Hương,
nguyên Phó Thống đốc NHNN VN cũng không biết cái ‘định hướng XHCN’ là
gì.
Bà Hương cho biết: "Trong cương lĩnh, viết thì rất hay, nhưng đưa
ra rất nhiều khái niệm mà tôi chẳng hiểu được, như khái niệm mà chúng
ta vẫn cứ lúng ta lúng túng là ‘một nền kinh tế thị trường có định
hướng XHCN’.
Riêng ngân hàng, không biết ‘kinh tế thị trường có định hướng XHCN’ trong hoạt động ngân hàng, là cái gì?
Cho nên, từ công nghiệp hiện đại, cũng theo định hướng XHCN, phát
triển kinh tế thị trường cũng theo XHCN, rồi xây dựng nền dân chủ cũng
theo XHCN, thì tôi không hiểu nó là cái gì cả.
Bà Dương Thu Hương
Ngoài ra lại còn phát triển công nghiệp hiện đại, trở thành một
nước công nghiệp hiện đại ‘theo định hướng XHCN’. Không biết công
nghiệp hiện đại ‘theo định hướng XHCN’ là cái gì? Thế công nghiệp của
XHCN khác với công nghiệp tư bản à? Thế thì tại sao phải có cái đuôi
‘theo định hướng XHCN’?
Thế rồi ‘xây dựng một nền dân chủ XHCN’. Đúng là ngày xưa học về
Mác – Lênin có câu ‘dân chủ của CNXH thì dân chủ gấp trăm lần tư bản’.
Thế nhưng, tôi thì tôi nghĩ, dân chủ ở đâu cũng giống nhau thôi, là
người dân được phép nói, đấy là dân chủ. Xã hội tạo điều kiện cho dân
được nói, pháp luật tạo điều kiện cho dân được nói, thì đấy là dân chủ.
Xã hội nào cũng thế, lại còn cái dân chủ XHCN nữa.
Cho nên, từ công nghiệp hiện đại, cũng theo định hướng XHCN, phát
triển kinh tế thị trường cũng theo XHCN, rồi xây dựng nền dân chủ cũng
theo XHCN, thì tôi không hiểu nó là cái gì cả”.
Việt Nam đang theo "Kinh tế thị trường” hay "định hướng XHCN”? Đảng
CSVN thực sự có còn đại diện cho giai cấp công nhân và nhân dân lao
động như đảng tuyên bố hay không? Đó sẽ là nội dung của bài kế tiếp.