Ngô Nhân Dụng
Nói đến văn hóa, chúng ta thường nghĩ tới những điều lớn lao như tư
tưởng, triết học, cách giáo dục, cách tổ chức xã hội, vân vân. Nhưng
đời sống văn hóa hai dân tộc khác nhau được thể hiện trong cách sống
hàng ngày, cách người ta chào hỏi nhau, ăn uống với nhau, chúc mừng,
biếu xén nhau, vân vân. Văn hóa khác nhau, trong cách sống, cách chết,
ngay cả cách giết người cũng khác nhau.
Cái
nguy bị nhiễm "văn hóa giết người” bắt đầu từ khi Hồ Chí Minh mời các
cố vấn Trung Quốc Vĩ Ðại vào nước ta thực hiện chủ nghĩa Mao Trạch
Ðông.
Văn hóa Việt Nam
xưa nay biểu lộ những quan niệm về sống, chết khác hẳn người Trung Hoa.
Nhưng phải thú nhận phong cách giết người của nước mình rất thô sơ,
chưa bao giờ nhiều sáng kiến phong phú như bên Trung Quốc. Tiểu thuyết
Ðàn Hương Hình của Mặc Ngôn cho rất nhiều thí dụ về các kỹ thuật độc
đáo của người Trung Hoa trong việc tra tấn người đến chết. Trong lịch
sử còn ghi những chuyện thật, không hư cấu. Ðời Võ Hậu nhà Ðường, Tố
Nguyên Lễ đã sáng chế ra các khí cụ và phương pháp tra tấn gọi tên là
Lồng Sắt và Phơi Cánh. Không có tài liệu mô tả các hình cụ đó thế nào,
nhưng các quan trong triều chỉ nghe thấy đã rùng mình.
Nguyên tắc của hình quan là hễ bắt một người thì phải làm sao cho hắn
phải khai ra hàng chục người khác để trị tội. Tố Nguyên Lễ đã dùng
phương pháp dây chuyền này xử tử hình cả nghìn người. Một người kế vị
ông ta là Lai Tuấn Thần, đã phát minh ra những cách tra tấn kỳ diệu hơn
và giết nhiều người hơn nữa. Khi tên này bị Thái Bình Công Chúa phản
công bắt giết, kẻ thù khắp nơi mừng rỡ. Họ chờ sẵn để được băm vằm cái
xác hắn ta rồi "tranh nhau róc thịt, chốc lát thi thể chẳng còn gì
nữa.” "Chốc lát!” Chỉ có sử gia Trung Quốc mới có hai chữ thần tình như
thế. Việt Nam không có những viên quan giết nhiều người bằng các phương
pháp độc đáo để dân phải oán hận như vậy, vì văn hóa nước mình khác.
Cái nguy bị nhiễm "văn hóa giết người” bắt đầu từ khi Hồ Chí Minh mời
các cố vấn Trung Quốc Vĩ Ðại vào nước ta thực hiện chủ nghĩa Mao Trạch
Ðông. Giữa thế kỷ 20, người Việt Nam mình cũng học và áp dụng cách giết
người rất tàn bạo nhờ học các cố vấn Tầu. Thí dụ, trong cuộc cải cách
ruộng đất, người Việt chôn sống đồng bào mình, chôn đứng chỉ để hở cái
đầu, rồi cho trâu kéo cày đi qua lại nhiều lần, đến lúc nạn nhân chết
mới thôi. Thi sĩ Hữu Loan, tác giả Mầu Tím Hoa Sim đã kể chuyện này,
nếu không chắc nhiều người không tin cảnh đó có thật. Chính song thân
bà vợ của Hữu Loan đã bị giết như thế. Hai cụ từng được phong làm địa
chủ cứu quốc; nhiều lần đã chở gạo nuôi bộ đội Sư Ðoàn 304 của ông, cho
nên thi sĩ biết ơn. Khi hai cụ bị giết, Hữu Loan đã cưu mang người con
gái của họ, nếu không chắc cô ta sẽ chết đói. Sau ông lấy cô làm vợ mặc
dù lấy con địa chủ thì phải ra khỏi đảng, bị mất hết các quyền lợi của
đảng viên.
Những cách giết người mới mẻ, như chôn người ta xuống giết bằng lưỡi
cày, chắc là do các cố vấn Trung Cộng giúp đỡ, hướng dẫn và chỉ đạo
trong thời Cải Cách Ruộng Ðất. Người Việt mình khó có ai nẩy ra được
những sáng kiến như thế. Cũng như người mình phải học trong sách Tầu
mới biết những món ăn, như múc óc khỉ còn sống ra, ăn ngay trên bàn.
Người mình không ai nỡ đối xử với loài vật hay với con người ác độc như
vậy. Giết một mạng người cũng là ác quá rồi; chớ đừng nói trước khi
giết còn hành hạ, tra tấn người ta bằng lưỡi cày!
Ở bên Tầu thì khác. Họ là một quốc gia rộng lớn, vĩ đại, đông dân;
người vùng này có khi coi người vùng kia như là dân khác giống. Mao
Trạch Ðông đã nói nếu chiến tranh làm chết mất một nửa thì dân số Trung
Hoa cũng vẫn còn đông nhất thế giới. Ðối với Mao, nhân dân chỉ là một
con số, giết một mạng người đâu nghĩa lý gì. Các vua quan Việt Nam có
đời nào nghĩ về dân, nói về dân mình như thế hay không? Trước thời cộng
sản, chưa thấy có.
Việc nhập cảng một phương pháp giết người, số người bị giết không quan
trọng bằng hậu quả, là hành động giết người tàn nhẫn đã thay đổi quan
niệm của dân. Cách người ta nhìn giá trị một con người, về mạng sống
một cá nhân đã thay đổi sau khi được chứng kiến các cảnh giết chóc mới.
Nó thay đổi đến cách chúng ta nhìn vào mặt nhau, như những con người,
như đồng bào. Chúng ta đã thấy xã hội mình có thay đổi thật sau khi
được huấn luyện nuôi lòng căm thù, theo chủ trương của Mao.
Lòng căm thù phải được thổi lên và nuôi dưỡng bao nhiêu lâu mới khiến
con người trở thành lạnh lùng, sẵn sàng giết đồng bào và chứng kiến
cảnh giết người như thế? Cái tâm của người Việt đã thay đổi đến mức nào
thì mới tổ chức được những cuộc giết người độc đáo y như bên Trung Quốc
vậy?
Cứ nhìn các phương pháp giết người mới, Tâm con người phải thay đổi.
Con người nhìn lẫn nhau không còn thấy đó là những người làng, những
hàng xóm, anh em. Họ được huấn luyện chỉ còn nhìn thấy đó là những đối
tượng đấu tranh, căm thù.
Bởi vậy, học giết người theo lối Trung Cộng, người Việt sẽ dần dần cũng
bị đồng hóa theo nếp sống, nếp suy nghĩ và nếp tình cảm của cán bộ
Trung Cộng. Cuộc đồng hóa diễn ra theo một quá trình được hoạch định
rất quy mô, dưới sự chỉ đạo của các cố vấn. Cả một đội ngũ văn nghệ sĩ
được lệnh làm thơ dạy bảo người Việt Nam "chưa biết căm thù thì chưa
biết yêu thương.” Ý kiến đó trái ngược hẳn với những lời dạy của Lý
Nhân Tông, Trần Thái Tông, Nguyễn Trãi.
Ðó là một vấn đề văn hóa. Cứ hỏi tại sao nền nếp đạo lý của nước mình
bây giờ bị tàn hoại, trẻ em cũng biết ăn cắp, biết trấn lột lẫn nhau.
Chỉ vì người lớn đã chấp nhận nô lệ về văn hóa từ hơn nửa thế kỷ trước.
Học tập Mao chủ tịch trong cách giết người của văn hóa Trung Hoa là nô
lệ văn hóa nước bạn láng giềng. Nó khiến người Việt Nam nhìn nhau theo
lối người Trung Hoa. Trong lịch sử Trung Hoa có nhiều lúc họ phải nhìn
nhau như thù địch, như súc vật. Vì những điều kiện địa lý, kinh tế của
họ khác hẳn hoàn cảnh nước mình.
Trong lịch sử Trung Quốc có những vụ giết người "vĩ đại” không thể nào
xảy ra ở Việt Nam được. Thí dụ như Tướng Bạch Khởi nước Tần, tỉnh Thiểm
Tây bây giờ. Chủ trương quân sự của Bạch Khởi (không rõ năm sanh, chết
năm 257 trước Công nguyên), là châm ngôn "Tận địch vi thượng” trong Chu
Ngữ. Câu này nghĩa là "Giết hết quân địch là mưu lược cao nhất.” Trong
cuộc đời chiến tranh 37 năm, Bạch Khởi đã chỉ huy 10 chiến dịch lớn,
chiếm 70 thành trì, san bằng các nước Hàn, Ngụy, Triệu, Sở, mở rộng
biên giới nước Tần, chuẩn bị cho việc thống nhất nước Trung Hoa.
Năm 293 (trước Công nguyên), Bạch Khởi đem quân đánh liên quân Hàn và
Ngụy. Tuy số quân bên địch đông gấp đôi, Bạch Khởi biết nhược điểm của
họ là chia rẽ. Ông đánh quân Ngụy trước rồi đánh Hàn sau, giết chết
240,000 binh sĩ địch. Nhưng trận đánh tàn bạo nhất là trận Trường Bình
(Chang Ping), năm 260 ở nước Triệu. Quân Tần vây thành Thượng Ðẳng ba
năm không đánh được, đã dùng kế ly gián khiến vua Triệu cách chức tướng
giỏi Liêm Pha, đưa tướng dốt Triệu Quát ra chỉ huy. Bạch Khởi được bí
mật đưa tới mặt trận, đã dùng kế dụ cho Triệu Quát khinh địch tấn công
trước. Rồi hai cánh quân Tần xông ra cắt ngang quân Triệu. Quân Triệu
phải kép lên cao cố thủ, Bạch Khởi ra lệnh quân Tần "chỉ vây mà không
đánh.” Quân Triệu bị vây hãm 46 ngày, hết lương thực, hết nước uống, ăn
thịt, uống máu lẫn nhau. Triệu Quát liều mạng phá vòng vây, bị trúng
tên chết trong đám loạn quân. Toàn bộ quân Triệu phải đầu hàng. Bạch
Khởi đã chọn 240 trẻ vị thành niên trong đám hàng binh, thả cho về nước
để gieo kinh hoảng. Số còn lại, tất cả bị chôn sống. Trong trận này
quân Triệu thiệt hại tổng cộng 450,000 người, quân Tần chết khoảng trăm
ngàn. Ðó là chủ trương "Tận địch vi thượng.”
Làm sao một người có thể quyết định chôn sống hàng trăm ngàn hàng binh
trong một đêm? Muốn đang tâm làm việc đó, phải là những kẻ không coi
các "đối tượng” là những con người giống như mình nữa. Chắc phải "đối
tượng hóa,” nhìn người ta như là dê, cừu, gà, lợn, hay thấp hơn cả súc
vật. Khi Ðặng Tiểu Bình ra lệnh xe tăng tiến vào Thiên An Môn bắn chết
các sinh viên tay không đi biểu tình năm 1989, ông ta cũng phải có tấm
lòng sắt đá lạnh lùng như Bạch Khởi. Cả hai đều có trong tay một bộ máy
giết người để sử dụng, đám quân sẵn sàng tuân lệnh, không suy nghĩ.
Hạng Vũ khi vào kinh đô Hàm Dương nước Tần (206 trước Công nguyên).
Muốn trả mối thù ngày xưa đã tới đây bán cơ bắp kiếm việc làm và bị sỉ
nhục, Vũ bắt quan, dân, lính tráng, cung phi nước Tần làm nô lệ cho đám
lính người Sở của mình. Nghe đồn dân Tần oán thoán, sợ chúng nổi loạn,
Hạng Vũ ra lệnh giết 200 ngàn hàng binh, trừ hậu hoạn, đốt sạch kinh
thành. Người nước Tần với người Sở nói tiếng khác nhau, y phục khác
nhau, điệu hát cũng khác nhau; khi lòng thù hận nổi lên thì không những
họ coi nhau như kẻ thù mà còn có thể nhìn người nước kia không khác gì
cầm thú. Giết mà không ớn tay. Các lãnh tụ tài giỏi biết khích động
lòng căm thù trong đám quần chúng theo mình, thì dễ thành công trong
chiến trận.
Những kẻ giết người đều có lý do để tự biện minh. Nhưng trên căn bản,
họ phải là những kẻ coi khinh mạng sống, coi khinh nhân loại. Mạng
người rẻ quá, có lẽ vì họ vẫn nhìn chung quanh, thấy đông người quá. Cứ
vài thế hệ nước Trung Hoa lại bị một trận mất mùa đói kém chết hàng
loạt. Bọn vua quan không bị đói bao giờ cho nên không lo ngăn ngừa
trước để dân tránh nạn đói. Nhiều miệng ăn mà thực phẩm thì có giới
hạn, thức ăn có khi quý hơn mạng người. Giết người để cướp một nắm cơm
cũng phải giết. Ðời Ðường, thành Thương châu bị vây hãm. Một đấu gạo
giá 3 vạn quan tiền. Giết được một tên địch, cắt đầu đem nộp thì được
thưởng một vạn quan. Ba cái đầu mới đong được một đấu gạo. Sống mãi như
vậy thành quen, chết như vậy mãi cũng thành quen. Suốt dọc lịch sử nước
Trung Hoa có những cuộc tàn sát vô lý mà người Việt Nam không thể nào
hiểu nổi. Chắc chắn không ai bắt chước làm như họ được, trừ khi cứ nhắm
mắt nghe theo lời cố vấn vĩ đại.
Ðời Ðường, Hoàng Sào đi thi không đậu, đi bán muối lậu bị bắt phải hối
lộ bọn tham quan mới thoát chết. Nổi lên làm loạn, khi Hoàng Sào chiếm
kinh đô Trường An năm 880, đã tàn sát hết bọn tôn thất họ Lý của nhà
Ðường, và gia tộc tất cả các quan lại. Lòng thù hận ghê gớm như thế.
Cuối đời Minh chế độ sắp tan, Trương Hiến Trung đánh thành Lục An mãi
không thắng, giận lắm. Ðến khi chiếm được thành (năm 1642) ông ra lệnh
giết hết dân chúng. Dân kêu oan, vì họ đã bị cưỡng bách phải giữ thành
chứ họ không muốn chống cự. Hiến Trung giảm tội cho, ra lệnh chặt tay
tất cả, đàn ông chặt tay trái, đàn bà chặt tay phải. Cả thành phố Lục
An toàn người cụt tay. Năm sau, Trương Hiến Trung tấn công chiếm Vũ
Xương. Tất cả những người dân còn sống được tập họp ở bờ sông, sai lính
cưỡi ngựa xua đẩy dân xuống sông Trường Giang, cho chết đuối hết. Xác
người lềnh bềnh, suốt mấy tháng trời không ai dám ăn cá
Tất nhiên mỗi lần muốn giết 100 ngàn người thì kỹ thuật thời đó đòi hỏi
phải có hàng chục ngàn người đồng tình tham dự việc giết chóc mà không
gớm tay. Kỳ Ngạn Thần, kể lại chuyện này trong cuốn "Người Trung Quốc,
những hiểu lầm lịch sử” đã nhận xét là vụ tàn sát cả thành phố Vũ Xương
này còn kinh khủng hơn cuộc đại thảm sát do quân Nhật gây ra ở Nam Kinh
vào thế kỷ 20. Mà ở Vũ Xương lại là người Trung Hoa giết người Trung
Hoa đấy.
Trong thế kỷ 20, người Trung Hoa vẫn giữ được thói quen giết người tập
thể. Tác giả Giải Tư Trung, trong cuốn viết về "Sự khủng hoảng của tố
chất quốc dân” kể lại rằng trong thời Ðại Cách Mạng Văn Hóa, tháng 8
năm 1966 ở huyện Ðại Hưng, bên ngoài thành phố Bắc Kinh, có 325 người
đã bị chôn sống giữa ban ngày, gồm những người được gán nhãn hiệu "phần
tử loại bốn” cùng với thân nhân; tổng cộng 22 gia đình; người già nhất
80 tuổi, trẻ nhất là một em bé mới ra đời được 38 ngày! Ở huyện Ðạo
tỉnh Hồ Nam, trong 2 tháng có 4,193 người bị giết oan, do "hành động tự
phát” của "quần chúng cách mạng.” Người Việt mình chịu thua.
Chúng ta không thể vì những vụ tàn sát kể trên mà nói rằng người Trung
Hoa tàn ác hơn người Việt; cũng như không thể nói người Ðức đều ác độc
căn cứ vào những vụ Ðức Quốc Xã tàn sát người Do Thái. Ðiều mà chúng ta
có thể nhìn nhận là các bạo chúa, ở Ðức hay ở Trung Quốc, đều biết kích
thích lòng hận thù của đám đông, thúc đẩy cho thú tính nổi dậy, gây ra
tội ác tập thể. Một điều có thể nhận thấy nữa, là trong lịch sử Trung
Quốc xảy ra nhiều vụ thảm sát; có lẽ bởi vì nước họ đông người quá,
người cùng nước nhưng ở xa nhau là khác cả ngôn ngữ, văn hóa, quyền
lợi, khó thông cảm với nhau. Nói chung họ không quý mạng sống của đồng
bào như người Việt mình.
Một trong những tội nặng của đảng Cộng Sản Việt Nam là đã nhập cảng
phương cách giết người của Cộng Sản Trung Hoa vào nước ta, không biết
rằng nó ảnh hưởng xấu đến cả đạo lý một thế hệ, sau này sẽ còn mất
nhiều thời gian gột rửa. Tuy nhiên, văn hóa một dân tộc được xây dựng
trên những điều kiện địa dư, những lưu thông, trao đổi suốt lịch sử, đã
được nung nấu hàng ngàn năm. Văn hóa, phong tục có bị thay đổi một thời
gian ngắn thì cũng sẽ trở về nguồn gốc. Khi nào nước ta chấm dứt được
cảnh lệ thuộc chủ nghĩa Mao và lối cai trị dân theo kiểu Cộng Sản Trung
Hoa, người Việt sẽ xây dựng lại nền nếp thuần hậu của dân tộc mình.
|