Làm
thế nào để trừ diệt tham nhũng, hối lộ - những tệ nạn đang vắt kiệt sức
của đồng bào? Làm thế nào để làm cho tham nhũng và hối lộ biến mất ngay
từ tận gốc các dịch vụ căn bản của người dân như bệnh viện, trường học,
công sở thường nhật? Tất nhiên là phải có cách, ít nhất là làm giảm
trừ, bởi vì các xã hội khác đã làm được thì Việt Nam cũng có thể làm
được, nếu chính phủ thật tâm mong muốn.
Tham nhũng bắt nguồn trước tiên là từ lạm dụng quyền lực, vì cần sự
ưu đãi bất công từ người có quyền lực. Cần trước tiên là bộ máy tư pháp
nhà nước và báo chí phải nhìn thấy trừ diệt tham nhũng là nhiệm vụ phải
làm. Nếu tận gốc, bộ máy tư pháp nhà nước không muốn trừ diệt tham
nhũng, và nếu báo chí lơ là chấp nhận, thì đó sẽ là cội nguồn nuôi
dưỡng tham nhũng thêm, vì quyền lực không kiểm soát tất nhiên sẽ bị lạm
dụng.
Bi thảm là hiện tượng: Tham nhũng tại Việt Nam phần lớn bị lộ là vì tư pháp nước ngoài và báo chí quốc tế.
Thí dụ, bản tin đăng trên ABC News trích từ nguồn tin AP ngày
01/04/2010 ghi nhận rằng chánh án liên bang Mỹ Richard Leon đã đón nhận
lời tự nhận tội và chịu phạt từ luật sư Gero Herrmann thay mặt hãng xe
hơi Daimler vì đã hối lộ cho các quan chức tại Nga, Việt Nam, Trung
Quốc, Nigeria, Hungary, Latvia, Croatia, Bosnia và một số nước khác.
Daimler chịu trả chính phủ Mỹ tiền phạt về hình sự 93.6 triệu đô la, và
đền 91.4 triệu đô la vì lợi tức sai trái. Nếu không có tư pháp Mỹ, vụ
này là êm luôn.
Trường hợp tham nhũng để thầu in tiền nhựa polymer cũng thế. Nếu báo
The Age không điều tra ra vụ công ty Úc Securency hối lộ các quan chức
Việt Nam để trúng thầu in tiền nhựa, vụ này sẽ không ai biết. Điều để
suy nghĩ là, tuy đã bị lộ, nhưng phía tư pháp Việt Nam vẫn lặng lẽ. Có
lẽ vì cơ quan nhận hối lộ lúc đó là tận gốc liên hệ gia đình Thống đốc
Ngân hàng Nhà nước Lê Đức Thúy và vì đối tác của Securency là Lương
Ngọc Anh, giám đốc công ty ngoại vi kinh tài cuả Công An CSVN? Như thế,
báo chí Úc đã đóng vai làm hiển lộ một số vụ tham nhũng tại Việt Nam.
Hay vụ tham nhũng ở PCI để thầu xây các xa lộ quanh Sài Gòn, chỉ bị
lộ vì phía Nhật Bản, chứ không phải từ phía Hà Nội hay Sài gòn.
Một vụ hối lộ có tiếng vang lớn tại Mỹ mấy tuần qua là từ công ty
Nexus. Nhà báo Bùi Tín trên trang blog ở đài VOA ngày 18-3-2010 đã có
bài viết nhan đề "Một vụ án tham nhũng liên quan đến VN ra trước tòa án Mỹ”. Trong bài này, ghi nhận trích như sau:
"... Tất cả lấy từ nguồn truyền thông của nước Mỹ. Từ hãng tin và báo Mỹ, vào giữa tháng 3-2010 này.
Toà án thành phố Philadelphia - bang Pensylvania, miền Đông Hoa Kỳ
vừa mở phiên toà bắt đầu xét xử 3 người Mỹ gốc Việt về tội "bán một số
trang bị quân sự đặc biệt của Hoa Kỳ và hối lộ cho người nước ngoài".
Các bị cáo - 3 anh em ruột họ Nguyễn, là:
- NAM NGUYỄN 54 tuổi, Chủ tịch của hãng NEXUS TECHNOLOGIES;
- KIM NGUYỄN 41 tuổi, phụ trách theo dõi thực hiện hợp đồng của hãng;
- AN NGUYỄN 34 tuổi, thực hiện việc chuyển hàng đã bán.
Sự việc diễn ra từ năm 1999 đến năm 2008; người nhận hối lộ là một
số quan chức ở Việt Nam; số tiền hối lộ là 250.000 US$. Số hàng bán lên
đến hàng vài chục triệu đôla.
Thiết bị quân sự đã bán gồm: máy móc, phụ tùng để lập bản đồ dưới
nước, trang bị để dò, tháo gỡ bom mìn, phụ tùng cho máy bay trực thăng,
máy dò tìm hoá chất, thiết bị viễn thông cho vệ tinh...đã được chuyển
về Việt Nam dưới hình thức thiết bị công nghệ thường.
Sự việc bị tiết lộ từ tháng 10 - 2009. Vụ án đã được khởi tố. Cuộc
xét xử vừa khởi đầu. Phía Hoa Kỳ đã và sẽ thông báo dần cho phía chính
quyền Việt Nam, yêu cầu phối hợp và hợp tác để phá án được thuận lợi...
Do là vụ án lớn, liên quan đến an ninh và quốc phòng, nên quá trình
điều tra thêm, xét xử và tuyên án có thể kéo dài vài tháng, dự kiến sẽ
kết thúc vào tháng 7 năm nay.
Các chuyên gia về luật pháp của Mỹ, những nhà báo Mỹ chuyên theo dõi
các vụ án tương tự, phỏng đoán rằng bị cáo Nam Nguyễn (chủ tịch hãng )
và An Nguyễn (người chuyển giao hàng) có thể bị 35 năm tù giam và Kim
Nguyễn (người theo dõi việc thực hiện hợp đồng) có thể bị 30 năm tù
giam, và số tiền hãng Nexus phải nạp phạt lên đến $27 triệu USD.
Các nhà bình luận Mỹ cho rằng tuy không có quan chức Việt Nam nào có
mặt tại phiên toà, nhưng chính quyền Việt Nam luôn được cả quan toà và
bị cáo nhắc đến, vì thủ phạm chính của vụ án là những người đi tìm mua
lậu thiết bị quốc phòng là hàng cấm của Mỹ, đã thông đồng với các bị
cáo trong vụ buôn lậu lớn này, lại còn ăn hối lộ để chia nhau.
Họ không thể là tư nhân, không thể là những doanh nghiệp vừa và nhỏ
của tư nhân, mà phải là những tập đoàn doanh nghiệp của Nhà nước cộng
sản, trực thuộc các Bộ Quốc phòng, Công an...” (hết trích)
Ngay tận gốc quan lớn đã tham nhũng, nhận hối lộ, thì làm sao mà tư
pháp Hà Nội và báo chí quốc nội điều tra cho ra, và nếu có biết thì
cũng không lên tiếng nổi.
Thực tế, cần phải ghi công cho các nhà báo quốc nội đã điều tra xuất
sắc nhiều trường hợp tham nhũng, hối lộ. Những vụ nhỏ thì thường lắm.
Nhưng cũng có khi nổi bật ở một số trường hợp, như vụ văn phòng Thủ
Tướng bị lộ nhận tiền hối lộ.
Báo Tiền Phong ngày 12/04/2006 đã viết, trích:
"Lật lại vụ bỏ quên cặp số tại sân bay Nội Bài – Ông Nguyễn Văn Lâm nhận nhiều phong bì?”
Tiền Phong - Thông tin gây chấn động dư luận những ngày qua đang
hướng về đường dây chạy án cho Bùi Tiến Dũng có liên quan nhiều VIP.
Đáng chú ý, có ông Nguyễn Văn Lâm - Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ.
Biên bản kiểm tra hành lý vô chủ của an ninh sân bay Nội Bài ngày 11/4/2003.
Mới đây, Tiền Phong nhận được đơn tố cáo của một số cán bộ PMU18 nói
về việc ông Nguyễn Văn Lâm bỏ quên một chiếc cặp số màu đen, trong đó
chứa nhiều phong bì đựng tiền USD và tiền Việt tại sân bay Nội Bài sau
một chuyến công cán từ Tây Nguyên về Hà Nội.
Phóng viên Tiền Phong đã tiến hành điều tra vụ việc này.
Cách đây tròn ba năm, lúc 19h30 tối 11/4/2003, ông Nguyễn Văn Lâm,
Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ trở về Hà Nội từ một chuyến công tác
miền Trung và Tây Nguyên trên chuyến bay của Hãng hàng không Việt Nam
Airlines.
Sau khi hành khách ra khỏi máy bay, nhân viên của Trung tâm An ninh
hàng không sân bay Nội Bài đã phát hiện một chiếc cặp số màu đen hiệu
Echolac bị bỏ quên ở khoang hành lý. Chiếc cặp có kích thước 40x50x10
cm, không khóa, có đeo thẻ VIP màu đỏ của Hãng Hàng không quốc gia Việt
Nam.
Sự việc đã được các nhân viên an ninh lập biên bản với sự kiểm tra
và chứng kiến của 6 cán bộ chức năng sân bay Nội Bài. Theo Trung tâm An
ninh hàng không sân bay Nội Bài, sau đó qua một "kênh” đặc biệt, đã xác
định được chủ nhân của chiếc cặp số màu đen này là Phó Chủ nhiệm Văn
phòng Chính phủ Nguyễn Văn Lâm!
Có lẽ rất ít người được biết bên trong chiếc cặp số này có những gì.
Điều tra mới đây của phóng viên Tiền Phong cho thấy, chiếc cặp có chứa
11 chiếc phong bì đựng tiền. Trong đó, 5 chiếc đựng tiền USD, 6 chiếc
đựng tiền Việt, chiếc nhiều nhất là 5.000 USD, chiếc ít nhất là
1.000.000 đồng, tổng cộng 10.300 USD và 20.000.000 đồng.
Ngoài ra, trong chiếc cặp còn có 1.700.000 đồng không để trong phong
bì nào, cùng 1 cuốn sổ bìa màu đỏ, 2 bộ quần áo sơ mi và 1 xạc pin điện
thoại hiệu Nokia. Số tiền trên đây đều được nhân viên kiểm tra ghi rõ
số sêri và mệnh giá. Điều đáng chú ý là, trong số các phong bì, có
những chiếc được đề rõ tên cơ quan, đơn vị. Đây là tên của một số UBND
tỉnh, Cty xây dựng, Ban quản lý dự án...
Chiếc cặp đen hiệu VIP này đã được Trung tâm An ninh hàng không sân
bay Nội Bài xử lý theo quy chế hành lý vô chủ. Sau sự việc chiếc cặp bỏ
quên được kiểm tra và lập biên bản, được biết, ủy ban kiểm tra TW đảng
đã có cuộc làm việc với lãnh đạo Cảng hàng không Nội Bài vì... chủ sở
hữu chiếc cặp là ông Nguyễn Văn Lâm – cán bộ thuộc diện quản lý của Ban
Bí thư!” (hết trích)
Nhưng đó là chuyện người lớn. Thê thảm là khi chúng ta sực nhớ ra rằng, chính tuổi thơ Việt Nam cũng bị người lớn làm hoen ố...
Bản tin trên mạng 24h đăng ngày 26/11/2009, trích:
"Hậu 20/11: chiếc phong bì đầm đìa nước mắt
(24h) - Chê "100.000 đồng mỗi người thì ít quá, chẳng cầm làm gì", một nhóm cô giáo mầm non đã trả lại phong bì quà tặng 20/11.
Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11 đã trôi qua, nhưng vẫn còn đó những nỗi
buồn của phụ huynh, của học sinh mà không biết ngỏ cùng ai...
Những nỗi buồn mang tên 20/11
Mới đây, trên một diễn đàn lớn đã xuất hiện topic về ngày 20/11 đầy
bức xúc. Câu chuyện được bàn tán là việc một nhóm giáo viên mẫu giáo ở
quận Thanh Xuân - Hà Nội trả lại tiền biếu của gia đình học sinh với lý
do: "100.000 đồng mỗi người thì ít quá, chẳng cầm làm gì”...” (hết
trích)
Từ Dinh Thủ Tướng, cho tới các lớp mẫu giáo... Nếu tình hình cứ thế
này mãi, rồi dân tộc sẽ đi về đâu? Như thế, câu hỏi "làm thế nào để trừ
diệt tham nhũng...” rồi sẽ trở thành chuyện giễu bất tận. Vì từ khi học
chữ a, chữ b, chữ c... đã phải hít thở với nỗi lo tham nhũng rồi.
Trần Khải
© Thông Luận 2010
