Phạm Trần
Đại hội Nhà văn Việt Nam trong nước lần thứ 8 diễn ra từ 4 đến 6 tháng
8/2010 theo cùng nhịp điệu lễ lạc với các tổ chức của đảng Cộng sản
Việt Nam đã làm cho tính văn hóa của những người làm công tác văn nghệ
mờ nhạt trước quần chúng.
Hãy kể ra đây một số việc cụ thể :
Thứ nhất, trang Báo điện tử của Hội Nhà văn cho biết : "Sáng
ngày 4/8/2010, trước khi chính thức bước vào khai mạc Đại hội Nhà văn
khóa VIII, Ban tổ chức Đại hội gồm Hầu hết BCH Khóa VII: các nhà nhà
thơ nhà văn Hữu Thỉnh, Nguyễn Trí Huân, Lê Văn Thảo, Trần Đăng Khoa...
đã vào viếng Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh.”
Lọt thẳm giữa quảng trường Ba Đình
Nhìn tấm ảnh chụp phổ biến mà thấy thương cho mấy nhà văn, nhà thơ mặc
áo sơ-mi trắng dài tay, quần đen, cà-vạt lặng lẽ bước như lọt thẳm
giữa quảng trường Ba Đình rộng mênh mông theo người Sĩ quan hướng dẫn
và 2 lính gác khiêng vòng hoa tiến vào Lăng.
Cũng ngạc nhiên là Ban Chấp hành khóa VII, bầu ra từ tháng 4/2005 chỉ
có 6 người mà 2 người không vào "viếng Bác” trong dịp trọng đại này
thì có cần lời giải thích của Nhà thơ Chủ tịch Hữu Thỉnh không? Hai
người vắng mặt là Hồ Anh Thái và Phan Thị Vàng Anh.
Nhà thơ Chủ tịch Hữu Thỉnh
Thứ hai, Đại hội Hội nhà văn Việt Nam lần thứ 8 cũng đúng hẹn 5 năm một
lần như hầu hết nhiệm kỳ của các tổ chức chính trị-xã hội trong Mặt
trận Tổ Quốc của đảng, theo Ban Tổ chức "sẽ diễn ra trong 3 ngày (4-6/8/2010) tại Học viện Chính trị Hành chính Quốc gia Hồ Chí Minh (Hà Nội)”.
Câu hỏi của nhiều Nhà văn, Nhà thơ trong nước là tại sao lại phải họp ở
nơi đào tạo cán bộ chính trị cấp cao của đảng mà không ở một nơi
"thường dân” hơn, chẳng hạn như ở một khách sạn, một trường đại học hay
một cơ sở văn hóa?
Hay là vì ngay trong ngày đầu, Hội nghị của các "nhà văn đảng viên”
tham dự Đại hội nhà văn Việt Nam lần thứ VIII đã được tổ chức tại Học
viện Chính trị - Hành chính Quốc gia Hồ Chí Minh nên Hội Nhà văn cũng
"noi theo” cho tiện việc sổ sách mà lại không tốn phí?
Đại hội Nhà văn khóa VIII
Thứ ba, tính "đảng hóa” nhà văn còn được xác nhận bởi sự có mặt của
Phùng Hữu Phú, Phó trưởng ban thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương tại
Hội nghị các nhà văn đảng viên.
Theo tường thuật của ViệtnamNet ngày 4-8 (2010) thì Phú nói rằng: "Đại
hội nhà văn lần thứ VIII được lãnh đạo Đảng và Nhà nước hết sức quan
tâm. Đã có một Ban chỉ đạo đại hội được thành lập, Ban này không can
thiệp vào công việc nội bộ của đại hội mà hỗ trợ, tạo điều kiện thuận
lợi nhất để đại hội thành công nhất.”
"Không can thiệp vào công việc nội bộ”, nhưng lại cử một trong số cán
bộ chuyên môn ngành Tuyên giáo có nhiều kinh nghiệm như Đào Duy Quát,
nguyên Phó Trưởng ban Tư tưởng-Văn hóa Trung ương (nay đổi thành Ban
Tuyên giáo) ngồi vào Ban chỉ đạo giúp Đại hội Nhà văn lần này thì
đảng chỉ muốn "quan sát” hay còn "vẽ cả đường” cho Ban tổ chức chạy?
Qúat là người mới bị mất chức Tổng Biên tập Báo Điện tử đảng CSVN vào
ngày 2/8 (2010) vì đã phạm lỗi nghiêm trọng khi để cho báo này đăng tin
Hải quân Trung quốc thao diễn quân sự tại hai quần đảo Hòang Sa và
Trường Sa của Việt Nam hồi tháng 9 năm 2009, trong đó để nguyên cả
lời tuyên bố của viên Tư lệnh Trung Quốc xấc xược xác nhận chủ quyền
của Trung Hoa tại 2 quần đảo này.
Gác chân lên ghế ngồi nghe
Thứ tư, trong Bản Dự thảo Điều lệ của Hội Nhà văn kỳ VIII, Ban sọan
thảo kỳ VII đã viết rõ các hội viên chỉ có một "Tổ quốc Việt nam xã hội
chủ nghĩa” để phục vụ. Nói cách khác, nếu Tổ quốc Việt Nam mà không
có cái đuôi "xã hội chủ nghĩa” thì không được phép phục vụ.
Cũng nên biết thứ "xã hội chủ nghĩa” mà đảng và nhà nước CSVN đang
"thờ phượng” và kiên định hiện nay là Chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng
Cộng sản Hồ Chí Minh được minh định trong "Cương lĩnh xây dựng đất nước
trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội năm 1991”, hay còn gọi là
Cương lĩnh 1991.
Nguyên văn đọan 2 của Điều 2 quy định "Tính chất, mục đích của Hội” viết thế này : "Hội
tập hợp và đoàn kết các nhà văn trong sự nghiệp xây dựng nền văn học
Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. Hội tôn trọng phong cách
riêng của mỗi nhà văn và khuyến khích mọi tìm tòi đổi mới trong sáng
tạo nghệ thuật, nhằm phục vụ nhân dân, phục vụ Tổ quốc Việt Nam xã hội
chủ nghĩa, vì hòa bình và hợp tác hữu nghị với các dân tộc trên thế
giới.”
Thứ năm, minh bạch nhưng cũng rất phũ phàng khi các Nhà văn trong tổ chức này xác nhận trong đọan 3, Điều 2:
”Hội Nhà văn Việt Nam đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam;
Hội hoạt động theo đường lối văn hoá văn nghệ của Đảng; chịu sự quản lý
của Nhà nước và tuân thủ theo quy định của pháp luật Nhà nước Cộng hòa
xã hội chủ nghĩa Việt Nam.”
Nghe chán quá bỏ ra ngoài ngồi nghỉ xả hơi
Tính nhà nước "bảo quản” Hội Nhà văn còn thể hiện trong ĐIỀU 4 của Điều
lệ dự thảo nói về "Nguyên tắc tổ chức hoạt động”, theo đó : "Hội Nhà văn Việt Nam hoạt động theo Điều lệ Hội được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.” Trong trường hợp này là Bộ Nội vụ như luật định đối với tất cả các tổ chức, hiệp hội.
Ngòai ra Hội Nhà văn, từ ngày thành lập đến nay vẫn nhận "Tiền cấp từ
ngân sách Nhà nước” là nguồn ngân sách chính để họat động, ngòai các
khoản tiền đóng góp nhỏ của các cơ quan trực thuộc Hội, Hội phí, tiền
ủng hộ của các tổ chức và cá nhân trong và ngoài nước và tiền thu từ
hoạt động khác của Hội.
Ai ở Việt Nam cũng biết khi đã ngửa tay xin tiền Nhà nướcc, tức là lấy
tiền đóng thuế của dân để họat động thì không thể "không có điều kiện”
của kẻ cho và người nhận. Do đó, trong nhiều năm, tổ chức Hội Nhà văn
Việt Nam đã bị tai tiếng tự biến mình thành "bù nhìn” và công cụ của
chế độ như tất cả các tổ chức khác được nhà nước chi tiền.
Tác giả Mai An tiết lộ trên Báo Sài Gòn Giải Phóng hôm 5-8 (2010) rằng : "Những
con số thống kê cho thấy, từ năm 2005-2010, Hội Nhà văn đã được Nhà
nước cấp 86,6 tỷ đồng, trong đó có 14,7 tỷ đồng tài trợ sáng tác, hơn 5
tỷ đồng tài trợ tác phẩm chất lượng cao cho 235 nhà văn, hơn 4,2 tỷ
đồng tài trợ công bố tác phẩm cho 802 lượt nhà văn.”
Không ai biết cái Hội của những người làm văn hóa này chi tiêu ra sao,
nhưng Mai An đã nhắc khéo rằng sự thể Nhà nước chi tiền cho Hội "Cho
thấy, vai trò của hội đã được đánh giá rất cao, nhưng cùng với đó,
trách nhiệm của từng cá nhân hội viên lại càng phải cao hơn khi nhận
những đồng tiền từ tiền thuế của người dân.”
Vì vậy vào ngày 3/8, một số Nhà văn đã phổ biến "kiến nghị” trên trang
báo Bauxite Việt Nam kêu gọi Hội Nhà văn thôi nhận tiền của Nhà nước.
Kiến nghị viết : "Để bớt đi một gánh nặng chi phí lớn cho Nhà
nước (lấy từ tiền dân đóng thuế), chúng tôi, các nhà văn hội viên Hội
Nhà văn Việt Nam ký tên dưới đây khẩn thiết kiến nghị Đại hội VIII của
Hội quyết định dứt khoát rời bỏ cơ chế bao cấp, chuyển từ hội xin tiền
Nhà nước lâu nay thành hội tự nuôi tự quản.”
Đứng đầu danh sách ký tên là Giáo sư Nguyễn Huệ Chi, rồi đến các Nhà
văn Lại Nguyên Ân, Trần Nhương, Trần Thùy Mai, Tô Nhuận Vỹ, Nguyễn
Quang Hà, Nguyễn Khắc Phê, Hòang Phủ Ngọc Tường, Lâm Thị Mỹ Dạ, Bùi
Minh Quốc, Ngô Minh, Võ Văn Trực, Võ Thị Hảo, Trần Kỳ Trung, Dư Thị
Hòan, Cao Duy Thảo v.v...
Mai An của Sài Gòn Giải Phóng còn mỉa mai : "Chưa bao giờ
hơn lúc này, đất nước, nhân dân mong muốn các nhà văn hãy dũng cảm nhìn
thẳng và nói thật những vấn đề của hội, hãy cùng nhau làm thay đổi
những định kiến để hội thực sự thể hiện đúng vai trò của mình. Đó là
giúp các nhà văn có thêm nhiều điều kiện tốt để sáng tác, bảo vệ những
cái đúng, cái mới, cái tốt trong tác phẩm của hội viên, giúp thế hệ
những cây viết trẻ được định hướng đúng đắn về tư tưởng, có trách nhiệm
với dân tộc, với đất nước.
Những thế hệ độc giả của ngày hôm nay, những người đã từng đứng tần
ngần trước các hiệu sách mà ở đó có tới 70% là sách dịch, đang thực sự
mong chờ nhiều điều ở kỳ Đại hội lần này. Họ mong chờ các nhà văn hãy
làm thế nào để văn học Việt Nam có được tiếng nói rõ rệt hơn trong đời
sống văn hoá tinh thần của đất nước mình. Và tiếng nói ấy phải thực sự
là tiếng nói của thời cuộc, phải làm lay động lương tri và tâm hồn,
phẩm giá của con người, hướng con người tới những mục đích tốt đẹp
trong cõi
nhân sinh.”
Thứ sáu, qủa đúng như Mai An viết, dù Hội Nhà văn đã nói nhiều đến lý
tưởng và trách nhiệm cao đẹp của những người làm công tác Văn nghệ đối
với dân tộc và đất nước, nhưng họ cũng như vô số cán bộ, đảng viên --
nhất là những kẻ có chức có quyền – chỉ biết nói để khoe mà chẳng bao
giờ làm.
Bằng chứng là họ đã hứa trong ĐIỀU 7 của Điều lệ rằng Hội Nhà văn
Việt Nam có nhiệm vụ "Bảo vệ quyền lợi xã hội, nghề nghiệp và quyền tác
giả được quy định trong pháp luật nhằm phát huy tự do sáng tạo với tinh
thần trách nhiệm cao của mỗi nhà văn trước sự nghiệp xây dựng và bảo vệ
Tổ quốc và quyền lợi của nhân dân”, nhưng trong thực tế Hội này đã cố
tình làm ngơ trước hầu hết những trăn trở và khó khăn của người dân
trong cuộc sống hàng ngày.
Nhà thơ Chủ tịch Hữu Thỉnh và trên dưới 1 ngàn hội viên Nhà văn, Nhà
thơ, Nhà phê bình, Nhà biên kịch v.v..hãy sờ lên gáy tự hỏi mình đã làm
gì cho khối dân đen có cả phụ nữ, cụ gìa, trẻ em đã phải cơm nắm, cơm
gói lặn lội từ quê nghèo ra Tỉnh, về tận Hà Nội ngủ đầu đường xó chợ
để khiếu kiện, kêu oan đòi công lý, đòi công bằng xã hội?
Nhiều dân nghèo còn đến tận trước cổng nhà Tổng Bí thư đảng, Thủ tướng
Chính phủ, Quốc hội, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân đòi nhà nước trừng trị
những cán bộ hà hiếp dân thì lúc đó Hội Nhà văn ở đâu ? Và liệu Hội Nhà
văn có mắc bệnh kinh niên "tham nhũng” như muôn ngàn tổ chức của Đảng
và Nhà nước không?
Tổ chức này còn ngậm miệng trước hành động xâm chiếm lãnh thổ và lãnh
hải của Việt Nam trong hai "Hiệp ước biên giới trên đất liền ngày 30
tháng 12 năm 1999” và "Hiệp định phân định lãnh hải, vùng đặc quyền
kinh tế và thềm lục địa trong Vịnh Bắc Bộ (còn gọi là Hiệp định phân
định Vịnh Bắc Bộ) ngày 25/12/2000 giữa Việt Nam và Trung Quốc.
Hội Nhà văn cũng nhắm mắt làm ngơ trước việc đảng để cho Tầu vào khai
thác Bauxite trên Tây Nguyên, mặc cho lời cảnh giác hậu qủa đến an nguy
Tổ quốc của Đại tướng Võ Nguyên Giáp và hàng chục ngàn người dân, trong
đó có vô số trí thức, cựu đảng viên cao cấp, khoa học gia trong và
ngòai nước.
Họ cũng bảo nhau giấu mặt trước thảm cảnh của ngư dân Việt Nam bị quân
Tầu sát hại, bắt giam đòi chuộc tiền trong khi đánh cá quanh vùng
Trường Sa và Hòang Sa. Vì vậy nên không có ai ngạc nhiên khi thấy cái
hội chỉ biết "nói phét” này đã im thin thít trước việc Nguyễn Tấn Dũng,
Thủ tướng ra lệnh cho Công an đàn áp sinh viên và đồng bào nổi lên đồng
loạt biểu tình chống Tầu ở Hà Nội và Sài Gòn năm 2007.
Các cuộc xuống đường tự phát này nhằm đòi lại Hòang Sa bị Tầu chiếm
năm 1974 và xác nhận chủ quyền của Việt Nam tại Trường Sa, sau khi Bắc
Kinh công bố quyết định hành chính cai qủan cả 2 quần đảo này.
Hội Nhà văn Việt Nam còn "nhu nhược” đến mức không dám lên tiếng chống
lại những học gỉa, nhà báo, nhà văn Trung Quốc đang công khai chửi
nhân dân Việt Nam và thúc hối nhà nứơc Trung Hoa mau chóng đem quân
chiếm tất cả các đảo của Việt Nam ở Biển Đông.
Như vậy thì khẩu hiệu của đại hội lần 8 này là "đoàn kết, dân chủ, xây
dựng, sáng tạo”, và báo cáo "Vì sự cường thịnh của đất nước, vì phẩm
giá con người” của Ban chấp hành khóa 7 có ý nghĩa gì không, hay đó
chỉ là trò bôi bác vô nghĩa của những người mặc chiếc áo "Nhà văn”?
Màn kịch tranh nhau đọc diễn văn tham luận, vỗ tay nhiều lần đòi diễn
gỉa chấm dứt, bát nháo giơ tay phản đối, ngủ gật, gác chân lên ghế ngồi
đảnh cho đỡ mệt hay bỏ ra ngòai nghỉ xả hơi cho khỏi phải nghe những
điều "biết rồi khổ lắm nói mãi” đã diễn ra trong ngày bầu bán Ban Chấp
hành mới hôm 5-8 (2010).
Những cảnh "hỷ, nộ, ái, ố” này đã được các Nhà báo Hạnh Phương - Vân
Nam của VietnamNet và Lưu Hà của VNEXPRESS tường thuật lại tỉ mỉ với
từng động tác của một cuốn phim hài hước rất khó coi của những người
làm văn hóa trong chế độ đảng trị hiện nay ở Việt Nam. -/-
Phạm Trần
(08/010)
|
