Lực lượng tuần tra nghề cá của Indonesia cho hay vừa bắt chín tàu cá của Việt Nam "hoạt động trái phép" ở khu vực Biển Đông.
Báo chí nước này nói vụ bắt giữ mới nhất được thực hiện hôm 11/04/2010. Cả chín tàu cá cùng các tài công bị chuyển tới Pontianak, Tây Kalimantan, để tiếp tục điều tra; trong khi 50 thuyền viên được trục xuất về nước.
Ông Bambang Nugroho, người chỉ huy Trạm kiểm soát Hàng hải và Nguồn lợi Thủy sản Pontianak, được trích lời nói các tàu của Việt Nam bị phát hiện khi đang đánh bắt cách cảng Pemangkat, huyện Sambas, Tây Kalimantan, khoảng 100 hải lý.
Các tàu đánh cá của Việt Nam được nói có trọng tải từ 60-300 tấn và đều được trang bị lưới cào cùng thiết bị giao thông liên lạc. Tuy nhiên, cơ quan tuần ngư của Indonesia không bắt được chiếc tàu mẹ, vốn được sử dụng để chuyên chở thủy sản mà các tàu con đánh được, vì tàu này đã chạy thoát khỏi hải phận Indonesia.
Thời gian gần đây, lực lượng tuần tra của Indonesia nhiều khi đốt cháy tàu nước ngoài đánh cá trộm trong hải phận của họ ngay ngoài biển thay vì kéo vào bờ xử lý.
Lý do tàu Việt Nam thường xuyên vào đánh cá ở vùng biển của Indonesia được giải thích là do biển Việt Nam "hết cá".
Cơ quan chức năng của Indonesia ước tính có khoảng 1.000 tàu cá nước ngoài, trong có của Việt Nam, thường xuyên vi phạm hải phận nước này.
Ông Nugroho được trích lời nói không phải tàu cá nào vi phạm cũng bị trừng phạt.
"Nhiều tàu chạy thoát. Thậm chí còn có chỉ dấu cho thấy việc đánh cá trộm tiếp diễn ngay cả khi có tàu bị bắt. Thực tế là con số tàu đánh cá của Việt Nam tại Biển Đông đang ngày càng tăng, cho dù chúng tôi tăng cường tuần tra."
Cũng theo ông Nugroho, một yếu tố khác khiến tàu của Việt Nam ngày càng đánh bắt nhiều ở biển của Indonesia là các công ty phải cố gắng hoàn thành hợp đồng ký từ trước.
Giam giữ ngư dân
Tổng Giám đốc chuyên trách Điều phối và Kiểm soát Thủy sản thuộc Bộ Hàng hải và Nghề cá Indonesia Aji Sularso nói thường xuyên có 1.000 tàu cá nước ngoài đánh bắt trộm trong hải phận Indonesia.
Không chỉ Việt Nam, Thái Lan và Malaysia là hai nước có nhiều tàu vi phạm.
Ông nói thêm các khu vực biển Natuna, Bắc Sulawesi, Halmahera và Arafura là nơi nạn "đánh cá trộm" diễn ra nhiều.
Ông Sularso cũng thừa nhận rằng năng lực của cơ quan tuần ngư Indonesia có giới hạn, "chỉ có thể bắt được khoảng 25% số tàu cá hoạt động trái phép".
Hiện Indonesia còn giam giữ hàng trăm ngư phủ Việt Nam, có người đã ngồi tù nhiều năm nay. Tổng số ngư dân Việt Nam bị giam giữ tại các nước trong khu vực lên tới trên 750 người, theo một thống kê chưa đầy đủ.
Mới đây, Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Tấn Dũng đã yêu cầu Tổng thống Philippines Gloria Arroyo giúp trả tự do cho các ngư dân Việt bị nước này cầm giữ.
Người đứng đầu cơ quan nhập cảnh Tanjung Pinang, Indonesia, nơi đang giam giữ nhiều ngư dân Việt, nói 22 người Việt sắp mãn hạn ra tù.
Hồi tháng 01/2010, cũng tại đây giới chức Indonesia thả tù 8 người Việt và trục xuất họ về nước.