Phòng Thương mại Úc và Âu châu bày tỏ quan ngại về Dự thảo Sửa đổi Luật Luật sư được Quốc Hội Việt Nam thảo luận và sắp được thông qua.

Trong thư gửi Bộ trưởng Bộ Công Thương Vũ Huy Hoàng, Chủ tịch Phòng Thương mại Âu châu tại Việt Nam, ông Preben Hjortlund viết "Nếu các điều khoản sửa đổi Luật Luật Sư được thông qua, các sửa đổi đó sẽ đe dọa đến khả năng hoạt động lâu dài của các công ty luật nước ngoài tại Việt Nam.

"Các sửa đổi này cũng sẽ gây ra những hậu quả nghiêm trọng đối với các nhà đầu tư nước ngoài cần đến các dịch vụ tư vấn pháp lý tại Việt Nam và đặc biệt về tổng thể sẽ tác động tiêu cực đến môi trường đầu tư tại Việt Nam”, ông Hjorlund viết trong thư đề ngày 1/01/2012.

Phòng Thương Mại Úc trong khi đó nói về quan ngại mà họ mô tả là "việc giải thích mở rộng các điều khoản sửa đổi theo đó giới hạn phạm vi hành nghề của các văn phòng luật nước ngoài tại Việt Nam có thể sẽ làm giảm hoạt động kinh doanh của Úc tại đây".

"Thực hiện một biện pháp hạn chế, bảo hộ trong thời điểm khó khăn về kinh tế có thể là những bước thụt lùi cho Việt Nam và sẽ gửi ra một tín hiệu nguy hiểm cho các nhà đầu tư nước ngoài”, ông John Burns, Chủ tịch Phòng thương Mại Úc tại Việt Nam viết trong thư đề ngày 02/11/2012 gửi Chủ tịch Quốc Hội Nguyễn Sinh Hùng và Bộ Trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường ngày.

Tin chưa kiểm chứng nói Phòng Thương mại Hoa Kỳ sắp gửi thư tới nhà chức trách Việt Nam về quan ngại tương tự.

‘Sân chơi bình đẳng’

Phản ứng của các phòng thương mại phương Tây kể trên được đưa ra sau khi 18 công ty luật Việt Nam vào ngày 19/09/2012 gửi kiến nghị tới các cơ quan của Quốc hội và Bộ Tư pháp nói rằng "Việt Nam còn thiếu cơ chế cạnh tranh bình đẳng, minh bạch và tuân thủ pháp luật giữa tổ chức luật sư nước ngoài và tổ chức luật sư Việt Nam".

"Luật Luật sư hiện hành còn thiếu các giải pháp mang tính chiến lược phát triển luật sư Việt Nam trong bối cảnh hội nhập quốc tế và chưa phù hợp với các cam kết WTO của Việt Nam”.

"Luật Luật sư có quy định cấm luật sư nước ngoài tư vấn pháp luật Việt Nam nhưng không đưa ra cơ chế quản lý, giám sát điều này”.

"Luật Luật Sư cũng cấm hãng luật nước ngoài tham gia tố tụng với tư cách là người đại diện, người bào chữa, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự trước Toà án Việt Nam.

Bản kiến nghị của các công ty luật Việt Nam nói thêm rằng "một số qui định và thiếu sót được đề cập trong Luật luật sư không những không phù hợp mà còn gây cản trở cho một nghị quyết của Bộ Chính trị”.

Phản ứng lại kiến nghị này, 12 hãng luật nước ngoài đã gửi thư tới các cơ quan của Quốc hội và Bộ tư pháp nói họ "rất thất vọng về nội dung kiến nghị của 18 công ty luật Việt Nam đã đưa ra để hoàn thiện việc sửa đổi, bổ sung Luật Luật sư"

"Một vài trong số các đề xuất trong Bản kiến nghị không nhất quán với các nguyên tắc của Tổ chức Thương mại Thế Giới (WTO) và biểu cam kết dịch vụ mà Việt Nam đã ký kết khi gia nhập WTO năm 2007".

"Nhiều công ty trong số chúng tôi đã được "địa phương hóa” và ngày càng mang đậm bản chất Việt Nam hơn nhờ có nhiều luật sư Việt Nam đang nắm giữ các vị trí lãnh đạo trong các công ty luật chúng tôi và nhờ có xây dựng các mối quan hệ gia đình trong xã hội Việt Nam..

"Việc Việt Nam đi ngược lại với các xu thế nêu trên sẽ không chỉ là quay lại tự cô lập mình về ngành nghề pháp lý mà còn gửi ra cho cộng đồng đầu tư quốc tế một thông điệp tại thời điểm nhạy cảm hiện nay khi tình hình kinh tế toàn cầu và trong nước đang rất căng thẳng", bức thư của 12 hãng luật nước ngoài đồng ký tên vào ngày 24/10/2012 viết.

'Sang sân Quốc hội'

Điểm đáng chú y là có một thực tế là một số văn phòng luật Việt Nam hiện có sử dụng luật sư nước ngoài và ngược lại những hãng luật nước ngoài hoạt động tại Việt Nam có khá nhiều luật sư Việt Nam hành nghề tại đây.

Vấn đề mấu chốt, theo giới quan sát, là liệu các luật sư Việt Nam làm việc cho các công ty luật nước ngoài có thể tiếp tục được soạn thảo hợp đồng thương mại, điều lệ kinh doanh …như họ đã và đang được làm theo Luật Luật sư hiện tại và Nghị quyết 71/2006/QH11 mở cửa thị trường để Việt Nam gia nhập WTO hay không.

Bà Đỗ Hoàng Yến, Vụ trưởng Vụ Bổ Trợ Tư Pháp, nói với BBC rằng "Thư kiến nghị của các văn phòng luật sư Việt Nam cũng chỉ là một góp ý bởi bất kỳ tổ chức hay cá nhân nào cũng có quyền được góp ‎ý.

"Đề xuất sửa đổi về cơ bản đã được hoàn thiện và nay quá trình bây giờ có thể xem là được chuyển sang sân của Quốc hội rồi.

"Sửa đổi gì thì cũng phải theo nghị quyết 71 của quốc hội và cam kết của Việt Nam với WTO,” bà Yến cho biết vào ngày 14/11.

Ủy ban Pháp luật của Quốc hội theo dự kiến sẽ xem xét lấy ‎ý kiến của các đại biểu quốc hội về dự luật này vào ngày 20/11.