Main » 2010 » Tháng Ba » 8 » LS Lê Thị Công Nhân trả lời phỏng vấn RFA ngay sau khi ra tù
9:28 AM
LS Lê Thị Công Nhân trả lời phỏng vấn RFA ngay sau khi ra tù
Gia Minh, phóng viên RFA
2010-03-06
Nữ
luật sư bất đồng chính kiến tại Việt Nam, Lê thị Công Nhân, hôm nay mãn
hạn ba năm tù về tội tuyên truyền chống Nhà Nước Cộng Hòa Xã hội Chủ
nghĩa Việt Nam, theo điều 88 Bộ Luật Hình sự.
Photo courtesy of Vietnam Exodus
LS Lê Thị Công Nhân trả lời điện thoại trong lúc ăn cơm tại nhà lúc 8 giờ tối ngày 6-3-2010.
Sau khi về đến nhà, luật sư Lê Thị Công Nhân dành
cho quí thính giả Ban Việt Ngữ Đài Á Châu Tự do cuộc nói chuyện sau đây.
Gia Minh:Chào LS Lê Thị Công Nhân. Trước
hết
xin thay mặt quý thính giả cuả
Đài Á Châu Tự Do, chúng tôi chia vui với Luật
Sư
đã về
với
gia đình, thì thưa LS, xin LS có thể
chia sẻ
cái cảm
xúc và những ý tưởng cuả LS vào lúc này ạ.
LS Lê Thị Công Nhân:Chào anh Gia Minh và xin chào quý vị. Tôi vừa về
nhà được khoảng 2 tiếng đồng
hồ và tâm trạng của tôi bây giờ
cũng không có gì đặc biệt so với những
người tù khác khi được về do đó tôi cảm
thấy rất là bối rối,
nhưng có một cái khác, đó là tôi không thể được tự
do như đối với nhũng người
tù khác khi được về, đấy là cái điều
mà tôi cảm thấy thất vọng
rất là lớn. Họ giữ
tôi ở lại nhà tù rất là lâu và họ áp giải tôi về
tận nhà.
Và trước khi về nhà họ đưa
tôi ra uỷ ban phường và có sẵn hết một
cái gọi là biên bản trình diện mà tôi cũng không nhớ rõ, tên gọi là biên bản trình diện về quản
chế tại địa phương
trong đó có nội dung rằng họ sẽ
quản chế tôi và tôi thì phải tuân thủ họ, thì tôi cũng có viết vào đấy
một câu là cái ý kiến của tôi, nguyên văn như thế
này: "Tôi không chấp
nhận
bản
án tòa đã tuyên cho tôi trong đó có phần quản chế
này." và tôi ký tên. Và tôi nghĩ rằng
đấy cũng là một tuyên bố ngắn gọn,
chính xác và xuyên suốt về thái độ của
tôi đối với vụ án mà nhà nước
VN đã xử tôi 3 năm tù
giam và 3 năm quản chế.
Tôi không chấp
nhận
bản
án tòa đã tuyên cho tôi trong đó có phần quản chế
này.
LS Lê Thị Công Nhân
Về phần
gia đình thì rất là vui
và đã có nhiều người bạn đến
thăm tôi ngay lập tức, bởì vì tôi về
cuối giờ chiều muộn
và họ đi làm họ biết tin tôi về
và họ đã ghé qua, một số rất
là xúc động.
Cũng có điều đáng buồn về mặt
tình cảm, bởi vì thực sự
mà nói vụ án của tôi là án về thái độ, tinh thần,
tình cảm là chính cho nên
khi những sự việc như
thế này xảy ra thì quả thực là tôi đã mất
đi một số những người
bạn, những tình bạn đã được xây đắp
rất là lâu từ thời niên thiếu,
và đấy là một điều mà tôi cảm
thấy là một người thanh niên tôi rất
là sốc vì những điều như
thế.
Nữ LS Lê Thị Công Nhân (áo đỏ) tại phiên tòa phúc thẩm ở hà Nội hôm 27/11/2007.
Những sự
việc như vậy và ngày hôm nay có vài người bạn học
cùng với tôi, họ là những người
rất là bình thường thôi, họ đến thăm tôi và tôi thực sự
tôi cảm ơn họ về
điều đó, bởi vì gia đình thì như anh biết đấy,
nói chung là gia đình mình đã theo mình, đấy
là cách tôi nói trong tù đấy,
trừ những con người quá ư là tội
lỗi từ bỏ gia đình thì họ
mới bị gia đình bỏ rơi, còn lại
thì gia đình luôn theo chúng ta.
Nhưng mà tình bạn
thì tôi cảm thấy rằng là xây đắp
thì vô cùng khó mà cuối
cùng thì nó đã bị mất đi. Vâng, tôi đã mất nhiều tình bạn
như vậy và tôi cảm thấy buồn
bởi vì tôi nghĩ rằng đối với
cá nhân tôi tình bạn là
vô cùng quan trọng. Vào
ngày hôm nay có những người bạn học
rất là quan tâm đến tôi, họ đã đến với
tôi rất là vui.
Gia Minh:Thưa Luật Sư,
quanh nhà cuả LS thì những người bạn
đó đến
thì họ
có gặp
những
trở
ngại
gì không?
LS Lê Thị Công Nhân: Họ
cũng có kể với tôi là không gặp trở ngại
nào nhưng gặp rất nhiều
những gương mặt công an mà họ
đã quen thuộc từ mấy năm vừa
qua. Chính xác là họ nóí
như vậy. Vâng, giống như là những
người công an đấy họ muốn
xem tôi về đã nhận được sự
quan tâm như thế nào cuả gia đình, cuả
cộng đồng, cuả bạn
bè.
Và họ quan sát như thế trước
đã chứ chưa có sự ngăn cản
nào những người bạn tôi đến
thăm, nhưng hoàn toàn là
những gương mặt mật
vụ rất là nhiều quanh nhà tôi, vì nhà tôi là
nhà tập thểở trên gác và dưới
nhà là nơi để xe. Khu nhà tôi là khu nhà tập thể và họ
đứng ở dưới rất
là đông
Gia Minh:Vâng. Thưa Luật
Sư,
đối
với
những
người
láng giềng
thì ra sao?
LS Lê Thị Công Nhân:À vâng, những
người láng giềng thì họ cũng vaò hỏi thăm tôi, nói là "Chúc
mừng, chúc mừng cháu, chúc mừng em đã trở về. Nhìn mạnh
khỏe thế này là mừng rồi". Họ
nói những câu như vâỵ và tôi nghĩ rằng
những câu nói đó rất là chân thành, bởi vì trước khi tôi đi tù thì có một số
những người hàng xóm họ có những thái độ
rất là lạnh lùng, thậm chí là một thái độ hằn học,
nhưng mà ngày hôm nay tôi
cũng chưa gặp hết họ,
nhưng mà tôi gặp một vài người
thì nói chung tôi nghĩ thái độ
này cũng trở nên bình thường hoá đi một chút.
Tôi không từ bỏ
Gia Minh:Sau khi ra khỏi trại
tù rồi
thì, nhưng
mà cũng rất nhiều quý thính giả
cũng đều
biết
rằng
điều
kiện
ở
trong trại giam rất là khó khăn, gian khổ,
Luật
Sư
có thể
chia sẻ
là điều
gì giúp cho LS vượt qua được
nhũng điều kiện khắc nghiệt
ở
trong trại tù suốt cả 3 năm qua, thưa
LS?
LS Lê Thị Công Nhân:Biết
nói thế nào nhỉ? Đấy như
tôi vẫn nói vụ án của tôi là án thái độ,
đại khái tôi nói một cách nôm na là như thế. Án hoàn toàn là án thái độ, án tinh thần mà lẽ ra là không nên có những vụ
án như vậy và không được phép có, nhưng cuối cùng nó đã có trên đất nước
này và tôi là một nhân chứng sống cho sự
việc đấy, mà án tinh thần thì như anh biết tinh thần
là cái anh không thể đo được, không thể đếm được,
không thể cầm nắm, không thể
đánh tan vỡ nó đi được, trừ khi chính người
chủ cái tinh thần đó người ta bỏ
đi. Tôi thì không từ bỏ.
Gia Minh:Hẳn nhiên trước
khi ra tù thì LS cũng có nghĩ đến giai đoạn
mình sẽ
về
đến
nhà và thời điểm tiếp theo đây thì
những
điêù LS nghĩ cho những ngày trước
mắt
này là như thế naò ạ?
LS Lê Thị Công Nhân:Cái này thì có một phần
đời sống của cá nhân riêng tư
thì tôi nghĩ rằng cũng có
thể nói một cách ngắn gọn ví dụ
như tôi sẽ đi khám sức khỏe chẳng
hạn hoặc là chăm sóc về mặt hình thức
cho bản thân một chút, còn về mặt công việc
thì tôi không thấy rằng có một sự
thay đổi nào về lý tưởng của
tôi để từ đó tôi làm nên những việc và vì những
việc đó mà tôi đã đi tù.
Tôi không từ bỏ.
Tôi không từ bỏ không phải
vì tôi ngoan cố, hay là
tôi lỳ lợm, hay là tôi sỉ diện, mà tôi không từ
bỏ là bởi vì 3 năm tù vừa rồi là khoảng
thời gian cực kỳ khác thường trong cuộc đời của
tôi.
LS Lê Thị Công Nhân
Tôi không từ bỏ không phải
vì tôi ngoan cố, hay là
tôi lỳ lợm, hay là tôi sỉ diện, mà tôi không từ
bỏ là bởi vì 3 năm tù vừa rồi là khoảng
thời gian cực kỳ khác thường trong cuộc đời của
tôi. Tôi đã nhận ra một điều là những
cái mà tôi đã biết, những cái dẫn đến xúc cảm
mãnh liệt là mình phải đấu tranh cho tự
do và dân chủ và nhân quyền thì tôi chỉ biết có một
phần thôi, và khi vào tù
thì tôi biết nốt phần còn lại.
Và tôi cảm thấy rằng
là cái việc tôi bị đi tù giống như là một
sai lầm của nhà nước này hơn
là một cái gì đó thiệt hại đối
với tôi. Còn những công việc cụ thể
nhất và trước mắt thì quả
thực trong hoàn cảnh hiện nay tôi cảm
thấy rằng không có quá nhiều sự thay đổi
so với trước đây 3 năm khi mà tôi đi tù,
cho nên có lẽ cũng không
thể nói trước được là mình sẽ
làm một việc đó thực sự
là hiệu quả, hoặc là chính quy, chuyên nghiệp để mà được
kết quả lớn lao, bởi
vì cái đó là do hoàn cảnh
của xã hội, và thời cuộc bây giờ
tôi thực sự cảm thấy
không khác mấy so với trước đây tôi đi tù, thậm chí là nhà nước
này ngày càng trở nên
nghiệt ngã hơn, thì có lẽ cách thức làm việc hoặc là về
một phương diện nào đó cũng không tiện nói ra ở
đây, thì cũng không có gì đổi
mới hơn hẳn.
Gia Minh:Thưa Luật Sư,
về
cái quang cảnh, khung cảnh mà từ
khi LS rời gia đình để đi vào trại
giam và trên đường trong ngày hôm nay từ trại
giam về,
từ
nhà tù về nhà thì LS thấy quang cảnh,
môi trường
có cái gì khác không?
LS Lê Thị Công Nhân:Cái này thì cũng rất là ngắn
gọn và rất là hiện thực
khách quan thôi, nhãn quan nhìn thấy.
Sau 3 năm rôi đi tù thì con đường
tôi trở về nó dài 220 kilômét, từ tỉnh Thanh Hoá trong huyện miền
núi về đến Hà Nội và đi dọc
theo Quốc Lộ 1 là chính, một số đoạn
qua nhiều tỉnh Ninh Binh, Hà Nam, Nam Định, rồi về
Hà Nội, thì tôi nói một cách ngắn gọn mà câu này nhiều
người đã nói rồi, và thực sự tôi thấy
đúng như thế: "Có một sự phát triển
hơn nhưng cũng không phải là đáng kể lắm, nhưng
mà chất lượng và môi trường sống thì giảm
sút một cách khủng khiếp".
Và thú thực là trên đường đi về thì tôi mệt mỏi tới
mức độ tôi nghĩ giá mà bây giờ đang ngồi trong cái nhà tù ở trại giam số
5 thì có lẽ tôi cảm thấy dễ
chịu hơn là ngồi trong cái xe ô-tô với những
con người như thế và trong một
cái môi trường như thế. Đấy
là tôi nói về cái môi trường sống ngoài đường
phố. Ở cái nhà tù đó thì đặc biệt nó ở
giữa cánh đồng, chung quanh không có nhà
máy, khu công nghiệp hay
khu dân cư gì cả, nó lại có rừng
có núi, đại khái nó rất là trong lành, cả ngày không hề có nghe tiếng xe nào hết.
Vâng tôi thấy có một sự
phát triển nói chung về mặt kinh tế
nhưng mà sự phát triển đó theo tôi thì cũng không
đáng kể lắm, còn môi trường sống thì đi xuống
một cách nghiêm trọng. Về đến
thành phố tôi cảm thấy ngột
ngạt, khó thở và đông người vô cùng và rất là bẩn. Điều
đấy làm tôi cảm thấy buồn
vì về Hà Nội thì tôi rất là yêu Hà Nội.
Gia Minh:Xin chân thành cảm ơn
Luật
Sư
đã dành cho những giây phút rất là quý báu khi
mà LS vừa
mới
về
đến
với
gia đình. Và một lần nữa xin thay mặt
quý thính giả chia vui với LS và mong sẽ
còn có nhiêù dịp để được nói chuyện
với
LS.