Đỗ Đăng Khoa chuyển ngữ, the Phía Trước
The Associate Press/Bloomberg/NorthJersey.com
HÀ NỘI, Việt Nam – Thủ tướng Việt Nam vừa ra lệnh trấn áp các blog đã
tấn công sự lãnh đạo của ông, làm dấy lên suy đoán rằng căng thẳng
chính trị đang được gia tăng trong bối cảnh tăng trưởng kinh tế chậm lại
và nhận thức về tệ nạn tham nhũng diễn ra khắp mọi nơi.
Theo một bài viết đăng trên trang web của chính phủ hôm cuối ngày thứ
Tư, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã ra lệnh cho Bộ An ninh và Bộ Thông tin
điều tra các trang web có nội dung "chống đảng, chống nhà nước” và "vu
khống” những nhà lãnh đạo của đất nước.Bản báo cáo yêu cầu các bộ và các
tỉnh hướng dẫn cho quan chức cán bộ không nên đọc hoặc lan truyền thông
tin được đăng trên các trang web bao gồm Quan Làm Báo và Dân Làm Báo.
Tính phổ biến của các trang web này đã gia tăng vì đăng các bài nổi
bật liên quan đến những cáo buộc về tham nhũng và những lời chỉ trích
hiếm hoi về các quan chức nhà nước, đặc biệt trong thời điểm khi tăng
trưởng kinh tế đang chậm lại và mối lo ngại về sự suy yếu của hệ thống
ngân hàng nhà nước.
"Đảng [Cộng sản Việt Nam] có thể nhận ra rằng bây giờ là thời điểm
nguy hiểm nhất so với bất kỳ điểm nào trong một thập kỷ qua, do các vấn
đề liên quan đến nền kinh tế cũng như sự phổ biến rộng rãi về tệ nạn
tham nhũng và những tin đồn liên quan đến một cuộc tranh giành quyền lực
ở cấp thượng tầng của các lãnh đạo cấp cao”, ông Roberto Herrera-Lim,
Giám đốc Eurasia Group có trụ sở tại New York cho biết. "Đảng Cộng sản
đang bước vào những khoảnh khắc hiếm hoi mà điều lo ngại nhất là sự bất
bình về cách thức quản lý nhà nước có thể vượt ra khỏi các vấn đề nghiêm
trọng khác liên quan đến sự lãnh đạo và tính hợp pháp của đảng”.
Nhiều người Việt Nam đã chuyển sang các trang web này để đọc các
thông tin về vụ bắt giữ gần đây đối với ông trùm ngân hàng Nguyễn Đức
Kiên. Việc bắt giữ ông đã gây nên một làn sóng rút tiền hàng loạt tại
ngân hàng mà ông đồng sáng lập và làm thị trường chứng khoán sụt giảm
liên tiếp trong nhiều ngày. Ông Kiên được đồn đoán có liên kết với ông
Dũng, ông Steve Norris cho biết, một nhà phân tích tại Control Risks
Group có trụ sở ở Singapore.
Các trang web đã đăng các tin "vu khống, bịa đặt, thông tin bị bóp
méo và sai sự thật để vẽ lên một bức tranh ảm đạm về bộ máy quản lý của
đất nước”, bản tuyên bố trên trang web chính phủ cho biết. Theo lệnh này
thì chính phủ yêu cầu các nhà chức trách phải xử lý đúng đắn đối với
bất kỳ tổ chức hay cá nhân nào vi phạm quy định trên.
Việt Nam thường xuyên bắt giữ các bloggers và các nhà hoạt động,
trong đó họ luôn bị cáo buộc tội tuyên truyền chống nhà nước – một tội
danh có mức án lên đến 20 năm tù giam. Theo Phóng viên Không Biên giới
thì hiện nay tại Việt Nam có ít nhất năm nhà báo và 19 bloggers đang bị
tù, nhiều hơn so với bất kỳ quốc gia nào khác, ngoại trừ Trung Quốc và
Iran. Tháng trước, tòa án Hà Nội đã kết án hai bloggers lên đến sáu năm
tù vì tội tuyên truyền [chống nhà nước], theo nguồn tin từ Phóng viên
Không Biên giới.
Cho đến ngày thứ Năm vừa qua, các trang web vẫn có thể truy cập được từ trong nước.
"Có nhiều lý do tại sao người dân truy cập vào các trang web đó: đó
là vì họ không biết nơi nào khác để có thể nhận được thông tin sự thật
về những gì đang xảy ra trong nền kinh tế và giữa các nhà lãnh đạo chính
trị hàng đầu”, Eddy Malesky, Phó Giáo sư kinh tế Chính trị tại Đại học
Duke cho biết, người đã nghiên cứu về Việt Nam và chính trị của nước này
trong 15 năm qua. "Quan Làm Báo đã đóng một vai trò khá hữu ích. Nếu
không phải là trang này thì cũng sẽ có các trang web khác thu hút người
xem bởi vì ngay bây giờ người ta không tin tưởng vào các nguồn thông tin
trên các báo chính thống của Việt Nam”.
Dân Làm Báo, [được dịch cụ thể là Công dân Làm Báo] ghi nhận 32.000
lượt truy cập trong một giờ sau khi Đài Truyền hình Việt Nam phát sóng
lệnh của ông Dũng vào buổi tối ngày hôm qua, mức truy cập cao nhất trong
hai năm theo một bài viết trên trang web này tiết lộ.
Tăng trưởng kinh tế của Việt Nam đã giảm còn lại 4,4% trong nửa đầu
nay, và có thể hỉ đạt 5,2% trong năm 2012 dựa theo các mục tiêu của
chính phủ. Đây là chỉ số tăng trưởng hàng năm kém nhất kể từ năm 1999.
Vụ bắt giam Nguyễn Đức Kiên ngày 20 tháng Tám vừa qua, một trong
những cá nhân giàu có nhất tại Việt Nam và là người đồng sáng lập Ngân
hàng Thương mại Á Châu, đã gây chú ý trong một số lĩnh vực liên quan đến
nền kinh tế – đặc biệt là ngành ngân hàng, nơi các khoản vay thường dựa
trên mối quan hệ chính trị hoặc quan biết cá nhân.
"Tiền vốn được phân bổ trên toàn hệ thống không dựa trên tỷ lệ lợi
nhuận mà các nhà đầu tư hay cho các ngân hàng có thể kiếm được hoặc thậm
chí tỷ lệ lợi nhuận ít rủi ro nhất, nhưng các điều kiện cho vay được
quyết định bởi các tiêu chí khác”, Jonathan Pincus, kinh tế gia chuyên
về chương trình Việt Nam thuộc Đại học Harvard ở thành phố Hồ Chí Minh,
cho biết trong một cuộc phỏng vấn. "Nó gắn liền với quyền sở hữu, với
quyền lực chính trị, với sự ảnh hưởng, và điều này chỉ có nghĩa rằng có
ít tín dụng tốt và nhiều tín dụng xấu hơn ở ngoài kia mà thôi”.
Ngân hàng nhà nước Việt Nam và các nhà quản lý thị trường chứng khoán
kêu gọi người dân bình tĩnh sau khi hàng loạt khách hàng xếp hàng để
rút tiền gửi từ ngân hàng Thương mại châu Á, và thị trường chứng khoán
của nước này đã giảm hơn 10% trong ba ngày sau khi ông Kiên bị bắt giữ.
Tin đồn đang lan truyền trên các trang web và blog rằng sẽ còn nhiều
người bị bắt giữ trong thời gian tới.
Chính phủ đã thực hiện các biện pháp thắt chặt tiền tệ và tài chính
nhằm giải quyết vấn đề lạm phát, nơi có chỉ số gia tăng nhanh nhất ở
châu Á. Đó cũng là hệ quả sau nhiều năm chính phủ thả lỏng tín dụng mà
phần lớn đã được đầu tư vào bất động sản và chứng khoán.
* Tựa đề do PHÍA TRƯỚC đặt.
© Bản tiếng Việt TẠP CHÍ PHÍA TRƯỚC 2012
|