Sau
khi đo lường ‘phép thử Bình Minh 02’, Trung Quốc tiếp tục gây hấn
nghiêm trọng trên Biển Đông, trong vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý
thềm lục địa Việt Nam.
AFP photo
Hải quân VN trên vùng quần đảo Trường Sa hôm 08/6/2011
Khiêu khích VN?
Hai tuần sau sự kiện tàu Bình Minh 02 bị 3 tàu hải giám Trung Quốc
cắt cáp thăm dò ngoài khơi Phú Yên, sáng 9/6 lại xảy ra việc tàu Viking
II do Việt Nam thuê phục vụ thăm dò dầu khí bị tàu Trung Quốc phá cáp ở
khu vực ngoài khơi cách Vũng Tàu 145 hải lý, tương đương 270km.
Hai vụ việc nghiêm trọng diễn ra trong vòng 14 ngày cho thấy Trung
Quốc phớt lờ những phản ứng từ phía Việt Nam, đặc biệt là hai cuộc biểu
tình của nhân dân Việt Nam chống bá quyền Trung Quốc diễn ra hôm Chủ
nhật 5/6 ở Hà Nội và TP.HCM. Trả lời chúng tôi vào tối 9/6, ông Nguyễn
Quốc Thái nguyên tổng thư ký báo Doanh Nghiệp, người tham gia cuộc biểu
tình ở Saigon phát biểu:
"Chuyện mới xảy ra đối với tàu Viking II ngoài khơi Vũng Tàu cho
thấy nhà cầm quyền Trung Quốc đã có thái độ rất ngang ngược bất chấp
luật pháp quốc tế và bày tỏ thái độ khiêu khích, nếu không muốn nói là
‘nắn gân’ Việt Nam. Việc này thì Trung Quốc sẽ phải trả giá bởi vì
trong lịch sử của dân tộc ta Trung Quốc đã có những bài học như vậy
rồi.
Tôi nghĩ rằng chính quyền Trung Quốc không nên tiếp tục như vậy
nữa, bởi vì trên thế giới không chỉ có một mình Trung Quốc mà còn có
nhiều quốc gia khác nữa, nhất là những quốc gia vùng Đông nam á họ yêu
chuộng hòa bình nhưng họ cũng biết bảo vệ lãnh thổ của mình khi bị xâm
lược.”
Đáp câu hỏi là liệu người dân Saigon có tiếp tục biểu tình phản đối
Trung Quốc xâm lấn Việt Nam hay không, ông Nguyễn Quốc Thái đáp:
Chuyện mới xảy ra đối với tàu Viking II ngoài khơi Vũng Tàu cho thấy
nhà cầm quyền Trung Quốc đã có thái độ rất ngang ngược bất chấp luật
pháp quốc tế và bày tỏ thái độ khiêu khích Việt Nam.
Ô. Nguyễn Quốc Thái
"Lòng yêu nước và phản kháng lực lượng ngoại xâm xâm phạm chủ
quyền Việt Nam, thì chắc chắn nhân dân Việt Nam còn phải tiếp tục lên
tiếng nữa dưới hình thức này hay hình thức khác.”
Theo VnExpress và nhiều báo mạng khác, khi loan báo vụ việc liên
quan tới tàu Viking II tại buổi họp báo 9/6 tại Hà Nội, người phát ngôn
Bộ Ngoại giao Việt Nam Nguyễn Phương Nga mô tả hành động gây hấn mới
nhất của tàu TQ trên Biển Đông là hoàn toàn có chủ ý, được tính toán và
chuẩn bị kỹ lưỡng, vi phạm Công ước Liên Hợp Quốc về luật biển và Tuyên
bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), đi ngược lại nhận thức
chung giữa lãnh đạo cấp cao hai nước về việc duy trì hòa bình, ổn định
tại Biển Đông, gây thiệt hại nghiêm trọng về kinh tế đối với tập đoàn
dầu khí Việt Nam.
Vụ gây hấn ngày 9/6 là từ 1 tàu cá được 2 tàu ngư chính của Trung
Quốc hộ tống, mặc dù tàu Viking II đã phát pháo hiệu cảnh báo, nhưng
tàu cá cố tình đâm vào khu vực lưới cáp thăm dò địa chấn, thiết bị cắt
cáp chuyện dụng của tàu TQ bị mắc kẹt trong tuyến cáp của tàu Viking
II. Hai tàu ngư chính cùng nhiều tàu cá khác của Trung Quốc đã vào giải
cứu cho con tàu này.
Có vẻ như Trung Quốc đã tạo sự kiện Tàu Bình Minh 02 để làm một phép
thử đo lường phản ứng của phía Việt Nam, đặc biệt là trước thời gian
Hội nghị chính sách an ninh Diễn đàn khu vực ASEAN diễn ra trong tuần
lễ đầu tháng sáu.
Vietnam Net đưa tin tối 8/6 Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tuyên bố ở Nha
Trang là Việt Nam đủ ý chí và sức mạnh dân tộc để bảo vệ chủ quyền biển
đảo, thì sáng hôm sau 9/6 xảy ra vụ tàu Trung Quốc phá cáp tàu VIKING
II ngoài khơi Vũng Tàu.
VN phải làm gì?
Luật sư lão thành Trần Lâm ở Hà Nội sau khi xem truyền hình đưa tin
về cuộc họp báo của bà Nguyễn Phương Nga đã nói với chúng tôi:
"Ông Thủ tướng đi nói chuyện các thứ, nhưng thực ra bây giờ mình
yếu quá mà Trung Quốc nó khỏe quá, tình hình là như thế. Trước kia
tưởng là có thể nhờ vả Mỹ cái này cái kia, năm ngoái Mỹ nói rất là ghê
gớm sẽ làm điều này điều kia ở Biển Đông. Nhưng gần đây thì ông Mỹ
thoái thác không còn có sự tích cực can thiệp nữa rồi.”
Phản ứng về vụ Trung Quốc tiếp tục gây hấn trên Biển Đông qua sự
kiện mới nhất là vụ phá cáp tàu Viking II phục vụ thăm dò dầu khí Việt
Nam. Luật sư Nguyễn Văn Hậu, trưởng ban tuyên truyền Hội Luật gia
TP.HCM nhận định:
Tàu hải giám TQ Yuzheng 310 trên đường đến Biển Đông hôm 16 tháng 11 năm 2010. AFP photo
"Tôi nghĩ là, theo xu thế hiện nay giữa Việt Nam và Trung Quốc nên có
một cuộc đàm phán, nếu thương thảo mà không xong thì nên đưa ra Tòa án
Quốc tế để phân xử tranh chấp thềm lục địa theo đúng Công ước về Luật
Biển 1982 của Liên Hiệp Quốc. Không chỉ xảy ra một vụ việc mà rất nhiều
lần cho nên cần phải được phân xử theo luật pháp quốc tế.”
Ngày 7/6 trở về từ diễn đàn Shangri-La Singapore, Trung tướng Nguyễn
Chí Vịnh Thứ trưởng Bộ Quốc phòng tuyên bố với báo Tuổi Trẻ rằng, sự
kiện Bình Minh 02 cho thấy Trung Quốc đang gây bạo lực dưới danh nghĩa
dân sự. Chúng tôi xin trích nguyên văn lời tướng Nguyễn Chí Vịnh:
"Đối với những vấn đề cụ thể như sự kiện ngày 26/5, chúng ta phải
nhìn nhận đúng bản chất ttrên cơ sở luật pháp quốc tế. Đây là vụ việc
nghiêm trọng về tính chất cũng như hệ lụy lâu dài. Việc tàu chấp pháp
của nước ngoài vào sâu trong thềm lục địa của Việt Nam để hoạt động
mang tính chất pháp luật là hiếm có trong quan hệ trên biển. Việc này
vừa gây thiệt hai kinh tế cho Việt Nam, vừa là một hành động bạo lực
dưới danh nghĩa dân sự.”
Tướng Nguyễn Chí Vịnh nhấn mạnh rằng, Việt Nam đã mang tới Đối thoại
Shangri-La thông điệp rất rõ ràng. Trước hết bày tỏ mong muốn biển Đông
là khu vực hòa bình ổn định, nhưng phải trên cơ sở bình đẳng và tôn
trọng luật pháp quốc tế. Theo lời nhân vật số hai của Bộ Quốc phòng
Việt Nam, không thể tái diễn các sự kiện trên Biển Đông có thể dẫn tới
leo thang về tranh chấp, đặc biệt có thể làm ngòi nổ cho các cuộc xung
đột.
Vẫn theo lời Tướng Vịnh, nếu có xung đột trên biển Đông thì không
bên nào thắng, thiệt hại trước hết cho các nước tham gia xung đột và
ảnh hưởng đến tất cả những nước có lợi ích ở khu vực.
Trước đó khi hai Bộ trưởng Quốc phòng Việt Nam Phùng Quang Thanh và
Lương Quang Liệt của Trung Quốc gặp gỡ bên lề Diễn Đàn Shangri-La, hai
bên vẫn ca ngợi tình hữu nghị Việt Nam Trung Quốc với phương châm 16
chữ vàng và 4 tốt. Cứ như tường thuật của báo chí, ông Lương Quang Liệt
xem sự kiện Bình Minh 02 là chuyện nhỏ của bên dân sự, quân đội Trung
Quốc không can dự.
Tôi nghĩ là, theo xu thế hiện nay giữa Việt Nam và Trung Quốc nên có
một cuộc đàm phán, nếu thương thảo mà không xong thì nên đưa ra Tòa án
Quốc tế để phân xử.
LS. Nguyễn Văn Hậu
Luật sư lão thành Trần Lâm nhận định:
"Mười sáu chữ vàng nói vậy thôi chứ bên trong vẫn là dao găm chọc
tiết, bịp bợm lắm. Chính phủ ta thì nói mồm thôi chứ yếu lắm chẳng làm
gì được…chán lắm.”
Ngay sau sự kiện 26/5, Thiếu tướng Lê Văn Cương nguyên Viện trưởng
Viện chiến lược Bộ Công an đã nhận định trên Vietnam Net "Có hay không
những vụ Bình Minh 02 tiếp theo hoàn toàn tùy thuộc vào ứng xử của phía
Việt Nam”.
Như thế sau Bình Minh 02 đã tiếp diễn Viking II, những phép thử này
của Trung Quốc đã làm người dân Việt phẫn nộ, còn Bộ Chính trị và chính
phủ Việt Nam thì đầy bối rối.