Một số nhân sỹ, trí thức trong nước tin rằng ngày Chủ Nhật cuối tuần này sẽ tiếp tục diễn ra biểu tình phản đối Trung Quốc ở Hà Nội mặc dù cuộc biểu tình, tuần hành hôm Chủ nhật 10/7 ở Thủ đô đã gặp sự can thiệp mạnh của chính quyền và lực lượng an ninh.

Trao đổi với BBC hôm thứ Sáu 15/7, Tiến sỹ Nguyễn Xuân Diện từ Hà Nội cho rằng khả năng diễn ra một cuộc biểu tình, tuần hành vào hôm 17/7 là "có" vì Trung Quốc đã không chỉ sử dụng 'tàu dân sự' mà chính thức sử dụng 'tàu hải quân với binh lính vũ trang' xâm nhập lãnh hải VN và hành hung ngư dân ở Quảng Ngãi.

Ông Diện, một trong số những người tham gia biểu tình chống TQ thời gian qua và có tên trong danh sách công dân ký vào bản kiến nghị hôm 10/7, gửi Quốc hội và Bộ Chính Trị, cho rằng việc can thiệp của chính quyền và lực lượng an ninh, như ở cuộc biểu tình hôm Chủ nhật tuần trước là đi ngược lại với lòng dân.

"Không thể đoán biết được các cơ quan đó sẽ xử sự như thế nào với các cuộc biểu tình sắp tới, nhưng tôi nghĩ nếu tiếp tục xử sự như lần trước thì vô cùng là dở," ông Diện nói.

"Vì đi ngược lại nguyện vọng của nhân dân, đi ngược lại lòng yêu nước và sự thiết tha của nhân dân đối với lãnh thổ và lãnh hải của đất nước."

Tiến sỹ Nguyễn Xuân Diện, người đang công tác tại Thư viện thuộc Viện Nghiên cứu Hán Nôm ở Hà Nội cũng cảnh báo:

"Nếu việc như tuần trước mà lặp lại, thì chắc chắn sẽ gặp phải sự phản đối của những người đi biểu tình, ít nhất là của những người đi biểu tình. Bởi vì họ không có tội gì và bởi vì việc giữ người như thế là không được phép."

"Không thể ngăn được"

Từ Sài Gòn, Giáo sư Tương Lai, một trí thức khác từng tham gia biểu tình chống Trung Quốc và ký tên trong bản kiển nghị "Về bảo vệ và phát triển đất nước trong tình hình hiện nay" cũng nói với BBC rằng ông tin là các cuộc biểu tình sẽ tiếp tục diễn ra.

"Một khi ý chí của nhân dân được khởi động và hiểu rõ tình hình, thì tự khắc người ta sẽ biểu thị thái độ cần thiết của người ta," người từng giữ chức vụ Viện trưởng Viện Xã hội học thuộc Viện Khoa học Xã hội VN, nói.

"Làm sao ngăn được các cuộc biểu tình, làm sao ngăn được lòng yêu nước? Và cũng không thể ngăn được," Giáo sư Tương Lai khẳng định.

"Nếu như Trung Quốc tiếp tục các hoạt động gây hấn, lấn chiếm Biển Đông và biểu tỏ thái độ xấc xược, ngang ngược của họ thì chừng ấy vẫn còn có các cuộc biểu tình phản đối và biểu tỏ sức mạnh của Việt Nam," ông nói.

Đánh giá về tác động của bản kiến nghị gửi Quốc hội và Bộ Chính trị hôm 10/7, một số nhân sỹ, trí thức và văn nghệ sỹ hôm thứ Sáu cũng cho BBC hay họ tin rằng bản kiến nghị đã "thu hút được nhiều sự chú ý" của công luận.

Một số vị cho rằng các cơ quan lập pháp và nắm quyền lực này phải có trả lời công khai trước dư luận, chẳng hạn như trên phương tiện thông tin đại chúng, hay gửi thư trực tiếp cho một số công dân đã ký tên.

'Phản ứng của người dân'

Trong khi đó, một số ý kiến khác tin rằng điều quan trọng hơn là câu trả lời phải được thể hiện "hợp lý" thông qua các đối sách, chính sách đúng đắn, cụ thể, hay thiết thực của đảng cộng sản và nhà nước trước Trung Quốc tới đây.

Vào ngày thứ Năm 07/07, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam nói việc biểu tình là "phản ứng của người dân trước những sự kiện ở Biển Đông".

Bà Nguyễn Phương Nga đã chủ trì buổi họp báo thường kỳ với các phóng viên trong và ngoài nước, trong đó bà trả lời một số câu hỏi được các phóng viên gửi tới từ trước.

Bà Nga không trả lời thẳng vào câu hỏi, mà nói: "Trong cuộc họp báo hôm trước tôi cũng đã từng nói, đây là phản ứng của người dân Việt Nam trước những sự kiện gần đây diễn ra trên Biển Đông".

Câu trả lời của người phát ngôn dường như biểu lộ hàm ý không hẳn tán đồng nhưng cũng không chỉ trích điều mà chính phủ Việt Nam sau sự kiện biểu tình hôm 05/06 nói là "một số người đã tự phát tụ tập... để thể hiện tinh thần yêu nước".