Ủy Ban Kiểm Tra Trung Ương vừa đưa ra quyết định kết luận hơn 45 vụ việc sai phạm của các cấp lãnh đạo nhiều tỉnh thành.

Trong đó 2 vụ nổi bật nhất là Nguyễn Trường Tô, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Bí thư Ban cán sự Đảng, Chủ tịch UBND tỉnh Hà Giang đã mua dâm hai trẻ vị thành niên với sự bao che của Bí thư tỉnh ủy và Giám đốc công an tỉnh Hà Giang.

Vụ thứ hai là kỷ luật đảng đối với ông Phạm Thanh Bình, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Hội đồng quản trị Tập đoàn Công nghiệp tàu thủy Việt Nam còn được biết dưới tên Vinashin do ông này thiếu tinh thần trách nhiệm, cố ý làm trái và có biểu hiện vụ lợi cá nhân, gây hậu quả nghiêm trọng về kinh tế, chính trị, xã hội. Liệu các vụ kỷ luật, cách chức hay đề nghị này có phù hợp với pháp luật Việt Nam hay không? Mặc Lâm phỏng vấn TS luật Cù Huy Hà Vũ để tìm câu trả lời sau đây.

Không khởi tố, chỉ "nhắc nhở”

Mặc Lâm: Thưa Tiến Sĩ, trong văn bản thông báo về biện pháp kỷ luật đối với ông Nguyễn Trường Tô của Ban Kiểm Tra Trung Ương có ghi nhận rằng việc làm sai trái của ông Tô đã được hai ông Bí thư tỉnh ủy và Giám đốc công an tỉnh Hà Giang biết rõ và có bằng chứng cụ thể nhưng hai ông này không báo cáo hay có biện pháp nào xử lý cả. Xin Tiến Sĩ cho biết có thể khởi tố hai ông này về tội bao che hay là cố tình cản trở pháp luật hay không?

TS Cù Huy Hà Vũ: Như chúng ta đã biết việc Chủ tịch UBND tỉnh Hà Giang – Nguyễn Trường Tô đã có hành vi mua dâm, hơn cả mua dâm nữa, tức là hành vi giao cấu với các trẻ em gái vị thành niên, và việc các cơ quan đảng – chính quyền và các cơ quan bảo vệ pháp luật ở tỉnh Hà Giang, mà cụ thể là Giám đốc Công an, đã không khởi tố vụ án để đưa ông Nguyễn Trường Tô ra vành móng ngựa về các hành vi giao cấu với trẻ vị thành niên, thì tôi cho rằng đại diện những cơ quan đó, và bản thân Giám đốc công an phạm tội đồng lõa che giấu tội ác.

Nếu không đuổi Nguyễn Trường Tô ra khỏi đảng này thì Đảng CSVN vốn đã mất rất nhiều uy tín, lại còn cõng thêm trong hàng ngũ của mình một tội phạm ở cương vị cao nhất của một tỉnh đã lợi dụng quyền hạn và chức vụ của mình để làm những việc đồi bại như thế thì uy tín đảng sẽ hầu như sụp đổ.

Dư luận đã lên tiếng quá mạnh thì không lẽ không động chân động tay, nhưng cái động chân động tay này nó không mang tính pháp luật, mà nó hoàn toàn mang tính trong nhà nhắc nhở lẫn nhau.

LS. Cù Huy Hà Vũ

Mặc Lâm: Cũng trong văn bản của Ủy Ban Kiểm Tra Trung Ương có nhắc đi nhắc lại rất nhiều lần cụm từ "nhắc nhở” của Ủy ban này đối với các người vi phạm. Liệu chữ "nhắc nhở” phải được hiểu như thế nào khi Ủy ban này biết kẻ ấy có tội nhưng không khởi tố trước một tòa án hình sự mà chỉ xét xử nội bộ? Liệu hành động này có vi phạm pháp luật hay không ạ?

TS Cù Huy Hà Vũ: Hoàn toàn chính xác! Cái từ "nhắc nhở ” đã thể hiện là Ủy Ban Kiểm Tra Trung Ương đã biết những hành vi phạm tội nhưng vì cái đảng này nó bọc lót cho nhau để mà bảo vệ các quyền lợi cho nhau thì có những nhân vật, có những băng nhóm nào đó sẽ tiếp tục được hưởng lợi từ Nguyễn Trường Tô trên cơ sở khai thác nguồn tài sản ở tỉnh Hà Giang.

Bởi vì dư luận đã lên tiếng quá mạnh thì không lẽ không động chân động tay, nhưng cái động chân động tay này nó không mang tính pháp luật, mà nó hoàn toàn mang tính trong nhà nhắc nhở lẫn nhau. Điều này càng cho thấy rằng Ủy Ban Kiểm Tra Trung Ương không phải là cơ quan bảo vệ pháp luật, và nó càng cho chúng ta thấy ban lãnh đạo đảng không trừng trị tội phạm theo đúng pháp luật – bởi vì đây là tổ chức đảng – và chính vì thế tôi cho rằng việc Ủy Ban Kiểm Tra Trung Ương chỉ "nhắc nhở” thì Ủy Ban Kiểm Tra Trung Ương cũng là đồng lõa với hành vi phạm tội của Nguyễn Trường Tô.

Mặc Lâm: Những vi phạm của ông Nguyễn Trường Tô nếu có thì phải được chứng minh trước một tòa án hình sự và không ai có quyền tuyên bố ông này có tội khi chưa được xét xử. Việc Ủy Ban Kiểm Tra trung Ương kỷ luật và tuyên bố ông Tô có tội thì liệu có vi phạm luật pháp Việt Nam hay không?

TS Cù Huy Hà Vũ: Ở trong mọi tổ chức chính trị, hay cụ thể trong nội bộ của một đảng, mà cụ thể trong trường hợp này là trong nội bộ Đảng Cộng Sản Việt Nam, thì trong nội bộ có Ủy Ban Kiểm Tra, thế thì người ta hoàn toàn có quyền nhận định một thành viên của đảng là có những hành vi vi phạm pháp luật hay không, hoặc là những vấn đề khác như vấn đề đạo đức, vân vân và vân vân.

Trong nội bộ người ta hoàn toàn có quyền kỷ luật thành viên của mình, đấy là thông lệ rất chung trên toàn thế giới, thế nhưng cái điều quái gở ở Việt Nam là cái kỷ luật của đảng (cộng sản) thì nó lại hình như thay cho việc xử lý theo luật pháp.

Ví dụ như ở trong đảng chỉ nói là "nhắc nhở” thôi thì gần như chắc chắn là vụ việc sẽ không bị khởi tố, Nguyễn Trường Tô sẽ không bị các cơ quan bảo vệ pháp luật khởi tố theo đúng bộ luật hình sự về hành vi giao cấu với trẻ vị thành niên. Bởi vì ở trong đảng là "nhắc nhở”, rồi đảng tự cho mình là "lãnh đạo”, thành ra một khi người lãnh đạo bảo "không, cái tay này chỉ nhắc nhở thôi chứ không thể xử lý hành chính” và như vậy thì các cơ quan bảo vệ pháp luật khác đều dưới tay đảng, đều dưới ban lãnh đạo cao cấp của đảng thì chắc chắn không thể đưa Nguyễn Trường Tô ra trước pháp luật.

Tuy nhiên, hiện nay tình hình Việt Nam có khác, đảng là một chuyện, đối với chúng tôi thì pháp luật ở trên tất cả, trên cả đảng, đương nhiên là như thế! Cho nên cái chuyện ban lãnh đạo đảng, mà ở đây là Ủy Ban Kiểm Tra Trung Ương, có kỷ luật Nguyễn Trường Tô dưới hình thức nào đó, nhắc nhở hay gì gì đó, thì đối với người dân mà cụ thể đối với các công dân thì hoàn toàn vô nghĩa. Chúng tôi không phải thuộc diện đảng lãnh đạo, đảng chỉ thị, cho nên chúng tôi yêu cầu xử lý Nguyễn Trường Tô theo pháp luật.

"Tập đoàn của Nguyễn Tấn Dũng”

Mặc Lâm: Riêng trường hợp ông Phạm Thanh Bình, Chủ tịch Hội Đồng quản trị của VINASHIN, đã sai phạm quá rõ từ nhiều năm qua chứ không phải mới đây vì dư luận đã kêu nài về những thất bại của Vinashin rất nhiều, thế nhưng Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng vẫn bảo lãnh cho tập đoàn này vay trái phiếu 750 triệu Mỹ kim để họ tiếp tục dùng số tiền này vào những việc làm không hiệu quả. Như vậy thì liệu Thủ tướng có phải trả lời trước quốc hội về hành động này hay không và nếu dư luận yêu cầu ông từ chức thì liệu có hợp với Hiến Pháp Việt Nam hay không?

TS Cù Huy Hà Vũ: Từ lâu mọi người đã biết Vinashin là một tập đoàn không làm nên trò trống gì mà chỉ là cái nơi để trút tiền của nhà nước, tức là của dân, vào Vinashin để rồi thất thoát dẫn đến việc tập đoàn Vinashin trên bờ vực phá sản, vậy thì ai chịu trách nhiệm cái sự thua lỗ, hay nói đúng ra cái sự thất thoát tiền bạc vô cùng lớn của người dân Việt Nam?

Ở đây chúng ta phải phân tách ra có hai loại trách nhiệm. Trách nhiệm thứ nhất, trực tiếp, là những người quản lý tài sản đó, đó chính là Hội đồng quản trị, trong đó có Chủ tịch Hội đồng quản trị mà ở đây là ông Phạm Thanh Bình. Và trách nhiệm thứ hai là Ban giám đốc gồm Tổng giám đốc, các Phó tổng giám đốc và những người có chức vụ cao trong tập đoàn Vinashin đấy.

Theo tôi, tất cả những người này phải bị khởi tố ít nhất về cái tội gọi là "thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” đã được quy định trong Bộ luật hình sự. Thế còn về trách nhiệm của Thủ tướng chính phủ thì ở trong dân gian từ lâu tôi đã nghe nói "đây là tập đoàn của Nguyễn Tấn Dũng”. Nguyễn Tấn Dũng hội cho cái tập đoàn này, xây dựng cho nó bằng cách trút tiền của nhà nước không biết bao nhiêu mà kể, bất chấp những kết quả là không rõ ràng, thậm chí có khi là thua lỗ nặng mà vẫn tiếp tục nhồi cho Vinashin, vì nó đơn giản là để lại "lại quả” bao nhiêu phần trăm đấy thôi, bởi đó là nguyên tắc rồi.

Bởi vì ở trong đảng là "nhắc nhở”, rồi đảng tự cho mình là "lãnh đạo”, các cơ quan bảo vệ pháp luật khác đều dưới tay đảng, đều dưới ban lãnh đạo cao cấp của đảng thì chắc chắn không thể đưa Nguyễn Trường Tô ra trước pháp luật.

LS. Cù Huy Hà Vũ

Không một người quản lý ở đất nước nào khi thấy một tập đoàn bị lỗ nặng mà vẫn tiếp tục nhồi tiền cho nó cả! Trong những trường hợp đó, theo thông lệ về mặt kinh tế, khi một công ty phá sản, nếu như nó là một tập đoàn lớn thuộc nhà nước thì nhà nước ra hẳn cả một cái ban tạm thời xử lý vấn đề thua lỗ của Vinashin. Nhưng ở đây Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng vác tiền bạc của nhà nước nhồi vào Vinashin rồi để nó sụp đổ thì chính Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng lại tẩu tán những hành vi tội phạm của Vinashin bằng cách nhập rất nhiều công ty của Vinashin vào các tập đoàn quốc doanh khác thì có khác gì là xóa dấu vết, tôi nhắc lại rằng đây là xóa dấu vết tội phạm tham nhũng, xóa dấu vết tội phạm "cố ý làm trái những quy định của nhà nước gây những hậu quả nghiêm trọng về kinh tế” được quy định trong bộ luật hình sự.

Trong trường hợp này Quốc hội cần lập ra một ủy ban đặc biệt để điều tra về hành vi của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tiếp tục cấp những khoản tiền vô cùng lớn cho một tập đoàn đã biết rõ là nó đang trên bờ phá sản. Sau khi có kết luận của ủy ban đặc biệt của Quốc hội và ủy ban đặc biệt ấy sau khi điều tra xong sẽ báo cáo trước Quốc hội thực trạng của vấn đề như thế nào thì trên cơ sở đó Quốc hội sẽ quyết định về cái tương lai của Nguyễn Tấn Dũng với tư cách là thủ tướng.

Mặc Lâm: Xin cảm ơn Tiến Sĩ Cù Huy Hà Vũ đã giúp cho chúng tôi thực hiện cuộc phỏng vấn này.