Gia Minh, biên tập viên RFA

2010-04-19

Đại sứ quán Việt Nam tại Pháp vừa có cuộc gặp đại diện của các tăng thân Làng Mai để nói chuyện vấn đề Bát Nhã ở Lâm Đồng trước đây. Vậy nội dung chính của cuộc làm việc đó ra sao?

Photo courtesy of phusaonline.fr

Côn đồ gây rối ở Chùa Phước Huệ, nơi các tăng sinh tạm lánh nạn hôm 9-12-2009.

Thất vọng

Một trong những đại diện của phái đoàn Làng Mai đến Đại sứ quán Việt Nam hôm ngày 8 tháng 4 vừa qua là Thầy Thích Trung Hải cho biên tập viên Gia Minh của Đài Á Châu Tự Do biết một số thông tin liên quan. Trước hết ông cho biết:

Thầy Thích Trung Hải: Thực ra Đại sứ quán Việt Nam tại Pháp muốn mời Thiền sư Thích Nhất Hạnh, điều này được nói rõ trong thư mời của ông Đại sứ Lê Kinh Tài. Tuy nhiên Đại sứ quán Việt Nam và chính phủ Việt Nam không biết từ mấy chục năm nay, Thiền sư Thích Nhất Hạnh (Sư Ông Làng Mai) không còn làm những công việc có tính cách hành chính, quản trị nữa. Tất cả mọi công việc được giao cho Ban Quản Trị.

Vì vậy Ban Quản Trị được phép và sự ủy thác của Thiền sư Thích Nhất Hạnh trao trọn quyền quyết định mọi vấn đề liên hệ khi làm việc với ông thứ trưởng ngoại giao Việt Nam Nguyễn Thanh Sơn và đại sứ Việt Nam tại Pháp - Lê Kinh Tài. Đoàn đại diện của chúng tôi gồm có : hai vị trụ trì, một sư cô, và một thầy đại diện cho trường tăng, một vị đại diện cho trường  ni Làng Mai, hai vị giáo thọ đại diện cho chúng tăng và chúng ni của Làng Mai. Chúng tôi đến Tòa Đại sứ Việt Nam tại Pháp nhưng rất tiếc không có Ngài Đại Sứ, cũng không có Ngài thứ trưởng ngoại giao mà chỉ có một vài nhân viên Tòa Đại sứ tiếp chúng tôi nên chúng tôi rất thất vọng.

Gia Minh: Dù thất vọng, nhưng nội dung cuộc gặp ra sao?

Thầy Thích Trung Hải: Nội dung làm việc không có gì mới. Bà Trương Thị Tố Uyên, đại diện cho Đại sứ quán, cũng tuyên bố được sự ủy thác của Ngài Đại sứ và Ngài thứ trưởng Bộ Ngoại giao để tiếp phái đoàn. Bà này cũng nhắc lại hai vấn đề: thứ nhất Bà nói muốn Làng Mai biết rằng vấn đề xảy ra tại Bát Nhã giữa Làng Mai và Thượng tọa Thích Đức Nghi là vấn đề nội bộ; thứ hai Bà Uyên nói những thông tin mà Làng Mai đưa ra đều sai, phản ảnh nhìn nhận vấn đề rất đơn giản của Làng Mai.

Tăng sinh rời Bát Nhã hồi năm 2009. Photo courtesy of langmai.org

Gia Minh: Lâu nay Làng mai đã lên tiếng với những tổ chức quốc tế, và cả đề nghị Pháp cho số tăng sinh Bát Nhã được tạm trú tại Pháp; ngoài ra Làng Mai còn làm gì khác nữa?

Thầy Thích Trung Hải: Vào mùa thu này, Thiền sư Thích Nhất Hạnh và một phái đoàn tăng thân sẽ đi hoằng pháp tại Hồng Kông, Indonesia, Malaysia, và Thái Lan. Phật tử tại những nơi đó cũng rất muốn mời các thầy, cô và tu sinh từng ở tại Bát Nhã và Phước Huệ và từng bị đối xử một cách tệ bạc trong thời gian vừa rồi đến nước họ sinh sống và tu học khi họ không được phép tu tập theo lý tưởng của họ tại Việt Nam. Chúng tôi đang xem xét có thể thực hiện được điều đó hay không; tuy nhiên cũng rất khó vì các tu sinh tại Việt Nam không muốn rời khỏi đất nước của họ. Họ muốn sống trong đất nước để cống hiến phẩm chất an lạc và hòa bình cho con người và gia đình của họ; vì thế chúng tôi đang xem xét chứ chưa có quyết định gì vào lúc này.

Trình diễn ngoại giao

Gia Minh: Ngoài Bộ Ngoại giao, lâu nay Ban Tôn giáo Chính phủ Việt Nam và phía Làng Mai có gặp gỡ nói chuyện thêm gì nữa không?

Thầy Thích Trung Hải: Từ Làng Mai chúng tôi không nhận được liên hệ gì từ phía Ban Tôn giáo chính phủ cả. Sự im lặng từ phía Ban Tôn giáo Chính phủ và phía Giáo hội Phật giáo Việt Nam khiến chúng tôi nhận thấy rằng lời mời của Tòa Đại sứ Việt Nam tại Pháp chỉ là sự trình diễn mà thôi.

Sau cuộc gặp vừa rồi chúng tôi nhận thấy có sự lầm lẫn rất lớn: đó là sự nhầm lẫn giữa những người tu tập theo pháp môn Làng Mai tại Việt Nam và Thiền sư Thích Nhất Hạnh cùng Làng Mai tại Pháp. Qua cuộc trao đổi có vẻ như họ muốn buộc Làng Mai vào thế vi phạm pháp luật của Việt Nam; trong khi đó Làng Mai tại Pháp là một tổ chức quốc tế, còn những người tu tập theo Pháp môn Làng Mai tại Việt Nam là những người Việt sống tại Việt Nam. Chuyện họ yêu cầu Làng Mai tại Pháp chịu trách nhiệm pháp lý cho những người sống tại Việt Nam là điều phi lý, tức cười; do vậy chúng tôi cố giải thích cho bà Trương Tố Uyên hiểu.

Tăng sinh lúc còn tu tập ở Bát Nhã, Lâm Đồng hồi năm 2009. Photo courtesy of langmai.org

Gia Minh: Vậy theo Thầy cách tốt nhất cho vấn đề là gì?

Thầy Thích Trung Hải: Thực ra chúng tôi thấy những người tu trẻ đó là niềm tự hào, họ là những người trẻ đã buông bỏ tham vọng riêng tư để sống với lý tưởng hòa bình, bất bạo động và họ đã thực hiện được chuyện đó. Sau những bức bách, áp lực, đàn áp đến độ có thể gọi là bạo động rất nặng họ vẫn giữ được lý tưởng yêu thương và bất bạo động của họ. Tôi là một trong số họ, tôi không thấy thù hận hay ghét bỏ chính phủ nhưng tôi thấy chính phủ Việt Nam có sự hiểu lầm lớn và cả sợ hãi nữa.

Lẽ ra những nhà lãnh đạo đất nước thấy những người trẻ sống như vậy họ phải yểm trợ. Cách duy nhất để giải quyết vấn đề: những nhà lãnh đạo chính phủ phải thấy những tu sinh tu tập theo pháp môn Làng Mai tại Bát Nhã là những người con ưu tú. Là những người cha, anh, lãnh đạo họ cần phải khích lệ cho sự ổn định, trưởng thành của những người con ưu tú đó của họ.