Thượng nghị sỹ đảng Dân chủ Barack Obama vừa được bầu làm vị tổng thống da đen đầu tiên của Hoa Kỳ.

Ông Obama tuyên bố trước đám đông hò reo ăn mừng tại một công viên ở Chicago: "Thật là một quãng đường dài, nhưng đêm nay, thay đổi đã đến với nước Mỹ".

Đối thủ John McCain của ông thừa nhận thất bại và nói: "Tôi cảm phục sâu sắc và khen ngợi ông Obama". Ông McCain cũng kêu gọi các ủng hộ viên của ông tỏ thiện chí với vị tân tổng thống.

Phóng viên BBC Justin Webb nói kết quả bầu cử lần này sẽ có tác động sâu sắc tới nước Mỹ.

Phóng viên của chúng tôi cho rằng Hoa Kỳ sẽ "thay đổi trên mọi cục diện".

Thượng nghị sỹ Obama nói kết quả bầu cử của ông là câu trả lời cho tất cả những ai hoài nghi về việc liệu nước Mỹ có thể đưa ra quyết định như vậy hay không.

	Ông McCain kêu gọi hợp tác

Ông Obama đã chiến thắng tại các bang then chốt Pennsylvania và Ohio để nhanh chóng đạt con số 270 phiếu cử tri đoàn vào lúc 0400 GMT, khi thống kê cho hay ông cũng thắng tại California và một loạt các tiểu bang khác.

Sau đó là thông tin ông chiến thắng tại Florida, Virginia và Colorado - ba tiểu bang từng bầu cho đảng Cộng hòa trong cuộc bầu cử 2004 - khiến từng mảng lớn trên bản đồ bầu cử chuyển từ đỏ sang xanh.

Tại một số bang hai đảng ngang ngửa nhau về số phiếu.

Ở Indiana và North Carolina, khi đa số phiếu đã được kiểm, chênh lệch giữa hai ứng cử viên chỉ chưa đầy 0.5%.

Tới 0440 GMT kết quả bỏ phiếu trong dân là 51.1% cho Thượng nghị sỹ Illinois Barack Obama, trong khi Thượng nghị sỹ Arizona John McCain đạt 47.7%.

Các diễn biến chính

Ông Obama dường như chắc thắng tại Ohio, New Mexico, Iowa, Virginia, Florida, Colorado và Nevada - toàn bộ các bang đều từng bầu cho Cộng hòa bốn năm trước.

Dường như ông cũng đã thắng tại Vermont, New Hampshire, Pennsylvania, Illinois, Delaware, Massachusetts, District of Columbia, Maryland, Connecticut, Maine, New Jersey, Michigan, Minnesota, Wisconsin, New York, Rhode Island, California, Hawaii, Washington và Oregon.

Ông McCain được trông đợi là đã thắng tại Kentucky, South Carolina, Oklahoma, Tennessee, Arkansas, Alabama, Kansas, North Dakota, Wyoming, Georgia, Louisiana, West Virginia, Texas, Mississippi, Utah, Arizona, Idaho và South Dakota.

Tỷ lệ cử tri bỏ phiếu được nói là rất cao, ở nhiều địa phương vào loại 'chưa từng thấy bao giờ'.

BẦU THƯỢNG VIỆN Virginia: TNS Dân chủ Mark Warner thay TNS Cộng hòa John Warner nay về hưu New Hampshire: TNS Dân chủ Jeanne Shaheen đánh bại TNS Cộng hòa John Sununu North Carolina: TNS Dân chủ Kay Hagan thay thế TNS Cộng hòa Elizabeth Dole New Mexico: TNS Dân chủ Tom Udall thay TNS Cộng hòa Pete Domenici nay về hưu

Trong cuộc đua vào Thượng viện, phe Dân chủ cũng đang có xu hướng giành chiến thắng, chiếm lĩnh một số vị trí vốn thuộc đảng Cộng hòa tại Virginia, North Carolina, New Hampshire và New Mexico.

Các trưng cầu ý kiến sau khi bỏ phiếu cho thấy sáu trong mười cử tri nói kinh tế là yếu tố chủ đạo để quyết định lá phiếu của họ.

Hãng Associated Press cho hay chín trong mười cử tri thì cho rằng chủng tộc và tuổi tác không phải vấn đề.

Người ta ước tính rằng khoảng 130 triệu dân Mỹ, thậm chí còn hơn, đã tham gia bỏ phiếu, nhiều hơn bất cứ kỳ bầu cử nào từ 1960 tới nay.

Nhiều người Mỹ nói họ tin rằng họ đang tham gia một cuộc bầu cử lịch sử, một phần vì lý do lựa chọn vị tổng thống gốc Phi đầu tiên của Hoa Kỳ.

Ông Faton Fall, 40 tuổi, một cử tri da đen đang xếp hàng bên ngoài một nhà thờ ở Chicago, cho biết: "Cuộc bầu cử có ý nghĩa lớn đối với tôi. Tôi thật xúc động, không thể nói gì hơn được nữa."

Bầu cử Hạ viện

Cùng lúc tại Hoa Kỳ cũng có bầu chọn lại toàn bộ các thành viên Hạ viện và một phần ba số thành viên Thượng viện.

Đảng Dân chủ được trông đợi sẽ mở rộng đa số tại lưỡng viện.

Phe Dân chủ cần có thêm chín ghế tại Thượng viện để đạt đa số 60 ghế và giành thêm quyền lập pháp.

Trong bầu cử tổng thống Mỹ, theo hệ thống cử tri đoàn, các tiểu bang được phân bố số đại cử tri tương ứng với số ghế của bang này tại Hạ viện.

Hai ứng cử viên lần này giành gần như tuyệt đối phiếu của cử tri đoàn tại các bang mà họ chiến thắng.

Để trở thành Tổng thống, một ứng viên cần đạt ít nhất 270 phiếu của cử tri đoàn trong tổng số 538 phiếu.

Cuộc bầu cử lần này được coi là tốn kém nhất trong lịch sử Hoa Kỳ, tiêu tốn của hai đảng tới 2,4 tỷ đôla.