Bà Tôn Nữ Thị Ninh trả lời BBC tại Trung tâm Báo chí Bộ Ngoại giao

Thông thạo tiếng Anh và Pháp, bà Ninh được xem là một trong những nhà ngoại giao nổi bật và có cá tính nhất của Việt Nam thời Đổi Mới.

Năm 2007, sau khi thôi cương vị ở Quốc hội, bà trở thành Chủ tịch Hội đồng sáng lập Trường Đại học tư thục Trí Việt, đang tiến hành xây dựng ở Bà Rịa- Vũng Tàu.

Bà chia sẻ với Xuân Hồng về thế nào là ngoại giao hiện đại, nhận xét việc quảng bá cho Việt Nam "chưa đủ mạnh dạn".

Bà cũng đồng ý dân chủ là khát vọng chung của nhân loại, nhưng cho rằng nó có thể bị lợi dụng trong quá trình phát triển của Việt Nam.

Phỏng vấn bà Tôn Nữ Thị Ninh (bản ngắn)

Bàn về giáo dục và vị trí tôn giáo trong giáo dục

Nhu cầu quảng bá đất nước

Ngoại giao Việt Nam

Bà Ninh từng là Đại sứ Việt Nam tại Liên minh châu Âu (EU) và là Phó chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Quốc hội Việt Nam.

Theo bà Ninh, "ngoại giao hiện đại rất khác ngoại giao xưa. Ngoại giao hiện đại phải ‘bình dân hóa’, nếu tôi có thể dùng từ ấy.”

“Sẽ hạn chế nếu hiểu ngoại giao chỉ là công việc giữa các nhà ngoại giao, tổ chức với nhau. Ngoại giao giờ đây phải đa năng và đa kênh.”

Bà Ninh giải thích trong mỗi sứ quán phải có một người “giỏi về truyền thông”, mà theo bà Việt Nam chưa có.

Việc quảng bá cho đất nước, đây đó, còn chưa đủ mạnh dạn, chưa chủ động   Tôn Nữ Thị Ninh

Bà nói: “Việc quảng bá cho đất nước, đây đó, còn chưa đủ mạnh dạn, chưa chủ động.”

Một vấn đề làm bà quan tâm là công tác đến với cộng đồng người Việt ở nước ngoài và bảo hộ cho công dân Việt Nam ở nước ngoài.

Bà Ninh nhấn mạnh: “Nó đòi hỏi người ở các sứ quán phải am hiểu luật pháp quốc tế.”

Công việc ở Quốc hội

Xuân Hồng hỏi khi bà còn là đại biểu Quốc hội, bà đã đáp ứng được kỳ vọng của người dân hay chưa.

Bà Ninh giải thích bà là đại biểu Quốc hội chuyên trách – khác với đại biểu kiêm nhiệm.

“Đã là chuyên trách, tức là không sống và làm việc tại địa phương mà là sống tại Trung ương, Hà Nội. Một năm tôi về được năm, sáu lần để tiếp xúc cử tri.”

“Nhưng chúng tôi cũng nói sòng phẳng với cử tri là nếu nói về những vấn đề địa phương, thì trong đoàn đại biểu QH của một tỉnh như Bà Rịa – Vũng Tàu (6 người), có hai người chuyên trách của trung ương.”

	Bà Ninh nhiều năm làm đại biểu Quốc hội

Nếu có những vấn đề của địa phương được nêu, bà Ninh nói bà nghe và quan tâm nhưng “chắc khó theo dõi vấn đề thường xuyên”.

Bà giải thích cử tri có thể gửi gắm ở bà về vấn đề đối ngoại hoặc những vấn đề chung về luật.

“Thí dụ, bà con than phiền về tham nhũng. Có cử tri nói vì sao đến giờ không có luật chống tham nhũng – thời gian đó chỉ mới có một Pháp lệnh. Khi quay về họp ở trung ương, chúng tôi đã phản ảnh tâm tư đó.”

Sau đó Quốc hội Việt Nam kiến nghị phải nâng Pháp lệnh lên thành Luật chống Tham nhũng.

Bà Ninh lưu ý Luật này có điểm đặc biệt là do chính Quốc hội, chứ không phải Chính phủ, đề xuất.

Khát vọng dân chủ

Đối diện câu hỏi về đòi hỏi dân chủ của người Việt Nam trong và ngoài nước, bà Ninh trả lời:

“Khát vọng dân chủ là của cả người dân thế giới, là xu thế của loài người. Nhưng mỗi khái niệm lại có nội hàm khác tùy theo ai là người đề cập.”

“Một số người nhắc tới dân chủ để tạo sức ép hơn là vì mong muốn cái tốt đẹp cho người dân Việt Nam.”

Bà Ninh nhận xét mọi bình luận về Việt Nam đều là bình thường nhưng nếu nó “xa thực tế, thì mãi mãi cũng chỉ là câu chuyện của phòng khách salon.”

Bà nói: “Vấn đề khó là mổ sẻ thực tế cho sát hợp và nếu có đề xuất, phải khả thi.”

Cuộc phỏng vấn được ghi hình và ghi âm tại Trung tâm Báo chí Bộ Ngoại giao, Hà Nội trong tháng 8/2008. Quý vị có thể xem lại các cuộc phỏng vấn trong loạt bài bằng cách bấm vào cột bên phải.