DCVOnline – Phỏng vấn
Phỏng vấn luật sư Lê Trần Luật về vụ xử án Phạm Thanh Nghiên.
| Phạm Thanh Nghiên Nguồn: PTN
| DCVOnline:
Cuộc “gặp gỡ” giữa luật sư Lê Trần Luật và chúng tôi rất tình cờ. Như
bắt đúng tần số, câu chuyện của chúng tôi cứ xoay quanh đề tài mà bất
cứ ai quan tâm đến tình hình thực sự của đất nước đều muốn bàn tới.
Cái tên Lê Trần Luật ngày càng được giới “thấp cổ bé miệng” nhưng có
chí làm chuyện “động trời” ở trong nước biết đến, và nhờ đến. Tuy văn
phòng làm việc của Luật tại Tp. HCM nhưng anh phải ra phía bắc thường
xuyên cũng là vì lý do này.
Cởi mở và thẳng thắn, chúng tôi chia xẻ những thông tin ít ỏi về cô
Phạm Thanh Nghiên từ khi cô bị giam giữ đến nay. Rồi câu chuyện đưa dần
đến lá thư đề ngày 26/09/2008 của Luật mời gọi các luật sư trong nước
hợp tác bảo vệ các “nạn nhân” của chế độ và những chuyện khác…
DCVOnline: Tình hình của cô Phạm Thanh Nghiên hiện tại thế nào rồi?
Luật sư Lê Trần Luật: Hiện tại tình trạng sức khoẻ của cô Nghiên
vẫn tốt, không có vấn đề gì. Riêng về mặt luật sư thì cơ quan an ninh
của Hải Phòng hiện tại họ chưa chấp nhận, họ bảo là phải kết thúc điều
tra xong rồi mới chấp nhận (luật sư tham gia vào vụ án).
Kế hoạch của tôi là tôi dự định chiều mai tôi sẽ có mặt tại cơ quan an
ninh của Hải Phòng. Cách đây mấy hôm cơ quan an ninh của Hải Phòng có
mời gần như là toàn thể gia đình của cô Nghiên lên để làm việc. Thông
qua một số công chức trong ngành thì (gia đình) được biết là tình trạng
sức khoẻ của cô vẫn tốt, không có vấn đề gì, còn chính thức là tôi chưa
gặp được. Họ không từ chối nhưng họ bảo là trong giai đoạn điều tra về
án an ninh quốc gia thì họ không chấp nhận cho luật sư tham gia, bởi vì
họ sợ lộ bí mật điều tra.
Tôi nghĩ hết tháng này họ cũng kết thúc điều tra thôi, khi đó tôi sẽ chính thức gặp được cô Nghiên trong trại giam.
DCVOnline:: Bên cơ quan công an nêu lý do an ninh quốc gia để
không cho luật sư tham gia vào vụ án ngay từ giai đoạn điều tra có đúng
với luật tố tụng hiện hành của Việt Nam không?
Luật sư Lê Trần Luật: Điều này đúng, không có gì sai.
DCVOnline: Còn thư ngỏ của anh mời gọi các luật sư trong nước hợp tác để bảo vệ cho những “nạn nhân” này thì tiến triển đến đâu rồi?
Luật sư Lê Trần Luật: Cũng có khoảng chừng 8, 9 luật sư đồng ý
hợp tác, nhưng trước mắt tôi đã lựa chọn được hai người rồi, là luật sư
là Huỳnh Văn Đông ở Đắc Lắc và luật sư Phan Quang Chung ở Phú Thọ.
Ngoài ra còn nhiều luật sư khác nữa nhưng tôi đang cân nhắc trong một
vụ án nhiều luật sư thì phải như thế nào, vấn đề còn lại là những chi
phí cho các luật sư về di chuyển và ăn ở sẽ được giải quyết như thế nào
cho hợp lý, tất nhiên là khi họ làm với tôi thì họ không có lấy thù lao
luật sư rồi. Tôi đang cân nhắc xem có nên có thêm nhiều người hay
không, nhưng trong vụ án của cô Nghiên thì đã có ít nhất là 3 luật sư
rồi đó. Những người còn lại tôi nghĩ chắc chắn cũng phải từ 2 đến 3
luật sư, tùy theo sự việc cụ thể.
: Đây là lần đầu tiên có một luật sư
trong nước viết thư công khai kêu gọi đồng nghiệp hợp tác bảo vệ cho
các thân chủ trong những vụ án như thế này. Vậy anh nghĩ gì khi viết
thư này?
Luật sư Lê Trần Luật: Tôi nghĩ gì à? Đây là một câu hỏi có mức độ trừu trượng rất rộng lớn, bạn nên hỏi câu hỏi cụ thể hơn.
Tôi nghĩ gì à, tôi nghĩ rất nhiều và tôi trả lời như thế nào về những
suy nghĩ của tôi, vì nó rất nhiều. Tôi có thể trả lời đến 1 tiếng
(giờ), 2 tiếng về những suy nghĩ của tôi khi tôi làm chuyện đó, cho nên
bạn nên có một câu hỏi cụ thể hơn vì tôi nghĩ nhiều lắm.
DCVOnline: Vậy anh nghĩ sao khi có dư luận cho rằng viết một lá thư như thế chẳng qua chỉ là một hình thức “chơi trội” của anh?
Luật sư Lê Trần Luật: Người ta có thể nghĩ như thế, đó là vấn đề
của người ta. Riêng đối với tôi, tôi chỉ hành động bằng tấm lòng của
mình thôi. Tôi nghĩ đơn giản là một vụ án có nhiều người, một mình tôi
làm sẽ không đủ vì sức lực của tôi chỉ có hạn nên tôi cần có sự hợp tác
của những người khác. Tôi chỉ nghĩ đơn giản như vậy thôi.
DCVOnline: Anh vừa nói vụ án có đông người, vậy gồm những ai nữa?
Luật sư Lê Trần Luật: Trong thư hợp tác tôi đã nêu đích danh 7 người tất cả.
DCVOnline: Vậy để bảo vệ cho 7 thân chủ đó cho đến nay chỉ có
anh và 2 luật sư khác được anh chọn lựa. Liệu rằng tổng số luật sư như
thế có quá ít không?
Luật sư Lê Trần Luật: Vấn đề không phải là ít hay nhiều mà là
tôi nghĩ 3 người là đủ, ngoài ra tôi vẫn giữ quan hệ tốt với khoảng
chừng với 7 luật sư khác nữa. Trong lúc họ chưa chính thức hợp tác với
tôi, tôi chưa tiện công bố. Tôi nghĩ tôi sẽ hợp tác với họ trong những
vụ án khác.
DCVOnline: Được biết lần ra Hà Nội này của anh là để chuẩn bị
cho vụ án của các giáo dân Thái Hà sắp được đưa ra xét xử. Anh có thể
nói qua vụ án đó đến nay đang ở điểm dừng nào?
Luật sư Lê Trần Luật: Hiện tại chắc sắp tới toà sẽ xử thôi, tôi
cũng vừa đọc xong hồ sơ bên tòa án. Tôi nghĩ trong thời gian gần, có
thể là trong tháng 12 thì tòa án quận Đống Đa sẽ đưa ra xử lý những
giáo dân này.
DCVOnline: Vậy lần này tòa sẽ truy tố những ai trong vụ Thái Hà?
Luật sư Lê Trần Luật: Có 8 người lận, có 8 giáo dân bị truy tố.
DCVOnline: Họ bị ghép vào tội gì?
Luật sư Lê Trần Luật: Gây rối trật tự công cộng và phá hoại tài sản.
DCVOnline: Dưới con mắt của một luật sư sắp biện hộ trước
tòa, anh có nghĩ là họ thực sự có hành vi gây rối trật tự công cộng và
phá hoại tài sản công không?
Luật sư Lê Trần Luật: Câu này tôi xin từ chối trả lời. Khi kết
thúc phiên tòa thì mọi người sẽ được biết quan điểm của tôi về những
người này thế nào. Tôi không thể trả lời trước khi mở phiên toà được.
DCVOnline: Ngoài anh ra, còn bao nhiêu luật sư sẽ tham gia bào chữa cho các giáo dân này?
Luật sư Lê Trần Luật: Tôi đã nhận được sự hợp tác của một nữ luật sư ở Hà Nội, vậy là sẽ có 2 luật sư.
DCVOnline: Anh đã chuẩn bị hồ sơ xong chưa, anh có tự tin vào vụ án này không?
Luật sư Lê Trần Luật: Tôi là một người tự tin, tôi đã chuẩn bị xong.
DCVOnline: Có một việc vừa xảy ra, đó là một nhóm những người
đối kháng tập hợp tại nhà anh Nguyễn Khắc Toàn để có thư ủng hộ lời kêu
gọi hợp tác của anh. Họ đã bị công an đến gây khó dễ và tạm giam. Anh
nghĩ gì về việc này?
Luật sư Lê Trần Luật: Bạn lại đặt câu hỏi tôi nghĩ gì thì tôi sẽ khó trả lời vì đơn giản tôi là người nghĩ rất nhiều.
DCVOnline: Vậy anh đánh giá ra sao khi lá thư của anh đã là một nguyên nhân làm cho những người phản kháng vì ủng hộ nó mà bị bắt giữ?
Luật sư Lê Trần Luật: Tôi nghĩ trước hết, đó không phải là
nguyên nhân. Lá thư kêu gọi hợp tác này như trong tựa đề tôi đã ghi là
mời tất cả những luật sư đang hoạt động tại Việt Nam, như vậy thì nhóm
ủng hộ mà bạn vừa nêu, thứ nhất, nó không phải là đối tượng tôi nhắm
đến. Nhưng họ, các anh Nguyễn Khắc Toàn, Vi Đức Hồi, Trần Anh Kim là
những người có tấm lòng, và họ tự nguyện ủng hộ. Tôi nghĩ đó không phải
là nguyên nhân dẫn họ đến chuyện ở tù.
Mặc khác, trên đường tôi đến gặp họ thì công an phường mời đến. Sau đó
đến chiều thì công an thả họ về hết, cho nên họ chỉ có thể được gọi là
bị tạm giữ trong một thời gian ngắn vì mục đính tránh không cho chúng
tôi gặp mặt thôi chứ còn bảo là họ bị ở tù vì lá thư kêu gọi của tôi
thì không chính xác.
DCVOnline: Tôi vừa dùng chữ “tạm giam ”…
Luật sư Lê Trần Luật: Đấy không phải làm tạm giam mà là người ta
tạm giữ trong một thời gian để cho chúng tôi không thể gặp mặt nhau và
có thể hợp tác với nhau được.
DCVOnline: Anh có nghĩ rằng với một đội ngũ luật sư khá đông
đảo trong nước hiện nay mà chỉ có 8 hay 9 luật sư hưởng ứng lời kêu gọi
của anh như thế là con số quá khiêm tốn không?
Luật sư Lê Trần Luật: Thực sự tôi không nghĩ về con số. Đối với
tôi, mỗi một người ủng hộ là một điều rất quý giá và đáng trân trọng.
Còn so sánh số lượng mấy nghìn luật sư đối với chỉ có 8, 9 người ủng hộ
thì tôi nghĩ sự so sánh đó không chính xác, vì có thể có những luật sư
khác họ cũng đồng tình, họ cũng muốn ủng hộ tôi nhưng có thể họ sẽ ủng
hộ trong một giai đoạn khác. Trước hết họ cần phải có sự tính toán về
an ninh cá nhân, tính toán những việc khác trước khi họ hành động. Tôi
nghĩ trong đầu họ có thể đồng ý với phương án của tôi nhưng trước mắt
họ chưa có thể tiến hành liền.
Còn 8 người này tôi cho là họ đã có một sự chuẩn bị tâm lý và chuẩn bị
cho một cuộc dấn thân nên họ mạnh mẽ hơn. Chứ còn đánh giá bằng 8 người
trên số 3 nghìn luật sư là ít thì tôi chưa bao giờ đưa ra một sự so
sánh như thế cả.
DCVOnline: Điều gì thôi thúc anh nhiều nhất để anh viết ra lá thư kêu gọi đấy?
Luật sư Lê Trần Luật: Thứ nhất là áp lực công việc. Tôi cần có
những cộng sự có tấm lòng để làm việc này. Bởi vì làm việc này trước
hết là không có tiền, không có thù lao. Thứ hai là làm việc này nó sẽ
ảnh hưởng đến an ninh cá nhân và an ninh đời sống gia đình. Như vậy
điều thôi thúc tôi là tôi muốn tìm những người có tấm lòng, cộng với sự
nhiệt thành, thông minh và hội đủ các điều kiện cũng như họ phải là
luật sư. Những người này sẽ góp sức cùng với tôi.
Thông qua những người này, tôi hy vọng sẽ tìm kiếm được nhiều luật sư
khác nữa, và khi chúng ta có nhiều luật sư khác thì chúng ta sẽ có được
một lực lượng tạm ổn để có thể giải quyết những vụ án tạm gọi là nhạy
cảm, tạm gọi là bảo vệ cho những nhà hoạt động dân chủ hoặc là những
nhà bất đồng chính kiến, hoặc là dân oan, v.v…
Trong suy nghĩ của tôi là như thế.
DCVOnline: Được biết anh là thành viên của Luật sư đoàn tỉnh
Ninh Thuận. Cho đến giờ này, ban chủ nhiệm của Đoàn luật sư đã có “làm
gì” anh chưa?
Luật sư Lê Trần Luật: Có nhiều phản ứng, nhưng tôi không tiện
trả lời trên các phương tiện thông tin đại chúng. Ít ra xét về mặt pháp
luật, đây là những người lãnh đạo của tôi nên cho tôi từ chối trả lời
câu hỏi này.
DCVOnline: Nhưng ít ra thì anh có thể cho biết những phản ứng đó thuộc loại gây khó khăn hay tạo điều kiện thuận lợi cho anh?
Luật sư Lê Trần Luật: Tôi nghĩ đơn thuần đó chỉ là những lời
khuyên, chứ còn gây bất lợi thì không có mà ủng hộ thì cũng không phải,
họ chỉ khuyên là hạn chế cái việc này lại.
DCVOnline: Anh hy vọng gì khi theo đuổi vụ án của cô Nghiên và những người bất đồng chính kiến này?
Luật sư Lê Trần Luật: Khi tôi làm thì tôi có nhiều hy vọng chứ, tôi hy vọng là họ sẽ vô tội trước công luận.
DCVOnline: Cảm ơn luật sư Lê Trần Luật đã dành cho DCVOnline cuộc phỏng vấn này.
© DCVOnline
|