Ỷ Lan, thông tín viên RFA

2008-11-25

Nội dung bức thư có đoạn cam kết sẽ vĩnh viễn chấm dứt mọi liên hệ và những hành động có thể dẫn đến vi phạm pháp luật của nhà nước.

Photo courtesy of USCIRF

Phái đoàn Ủy hội Hoa Kỳ Bảo vệ Tự do Tôn giáo trên Thế giới đến tiếp xúc và chụp ảnh chung với Đại lão Hòa thượng Thích Quảng Độ tại Thanh Minh Thiền viện.

Có một bức thư viết ngày 9 tháng 2 năm 1995, với thủ bút và chữ ký của Hòa thượng Thích Quảng Độ, thế danh Đặng Phúc Tuệ gửi cơ quan công an thành phố Hồ Chí Minh.

Bức thư được phổ biến trên mạng Internet, “cam kết sẽ vĩnh viễn chấm dứt mọi liên hệ và những hành động có thể dẫn đến vi phạm pháp luật của nhà nứơc.”

Thông tín viên Ỷ Lan của ban Việt ngữ vừa có cơ hội phỏng vấn Hòa thượng Thích Quảng Độ, viện trưởng viện hóa đạo kiêm xử lý viện tăng thống Giáo Hội Phật giáo Việt Nam Thống Nhất về bức thư này.
Mời quý thính giả theo dõi.

Ỷ Lan: Kính bạch Đại Lão Hoà Thượng Thích Quảng Độ, mấy ngày vừa qua trên mạng Internet tung ra hai tài liệu, trong đó có bức thư thủ bút "Lời Cam Kết" của Hoà Thượng gửi cho cơ quan Công An TP.HCM với nội dung là Hoà Thượng ngỏ lời cam kết chấm dứt mọi liên hệ và những hành động dẫn đến vi phạm luật pháp của nhà nước, và Hoà Thượng hứa sẽ tìm một nơi yên tịnh xa thành phố để tiếp tục phiên dịch và hoàn thành bộ Phật Quang Đại Từ Diển xem như nguyện vọng tha thiết nhất trong cuối cuộc đời tu hành của Hoà Thượng. Xin Hoà Thượng cho biết thủ bút "Lời Cam Kết" này có do Hoà Thượng viết hay không?

HT Quảng Độ:  Vấn đề này hiện quan trọng đây. Trước hết là tôi trả lời rằng cái bản đấy hoàn toàn là tôi bây giờ cũng mới được đọc. Lý do mà người ta viết trong bản này, lý do chính đó là vì tôi muốn tìm cái nơi an tĩnh để mà hoàn thành cái bộ Phật Quang Đại Từ Điển.

Về Bộ này đây thì tôi bắt đầu phiên dịch khi còn đang bị quản thúc, lưu đày ở ngoài Vũ Đoài vào Năm 1990. Lúc đó mới làm được một ít, ngoài đó thiếu phương tiện. Tôi quyết định phải đi về trong Miền Nam mới có phương tiện để làm, thì tôi có viết thư cho ông Mai Chí Thọ.

Bức thư lưu hành trên internet, nói là của Hòa thượng Thích Quảng Độ gửi công an thành phố HCM, nhưng chính Hòa thượng Quảng Độ xác nhận là giả qua cuộc phỏng vấn với đài Á Châu Tự Do. (bấm vào thư để xem hình lớn hơn)

Lúc đó tôi yêu cầu, đòi hỏi họ là đưa tôi ra đây quản chế như thế này đã 10 năm rồi, từ 1982 đến 1992, là 10 năm rồi mà không giải quyết như thế nào cả, thì bây giờ tôi yêu cầu ông giải quyết cho dứt khoát, tôi có tội thì đưa ra toà đàng hoàng, mà không có tội thì phải giải chế cho tôi để tôi trở về Miền Nam. Tôi hẹn trong một tháng mà các ông không trả lời là tôi tự ra về.

Thì lúc đó tôi chờ đúng một tháng mà không ai trả lời cả, thì là tôi quyết định ra về. 11 giờ sáng mai là sang bên Nam Định lên tàu đi về. Thế nhưng 4 giờ chiều hôm trước đó có hai người công an ở Hà Nội về nói rằng là ông không được về, thì tôi cứ về đấy thôi. Và họ để cho về nhưng họ theo dõi từ đấy vào đến Sài Gòn.

Còn cái lý do trong cái thư gọi là "Thư Cam Kết" có nói lý do yên tĩnh ở xa thành phố, thì yên tĩnh ở đâu bằng yên tĩnh trong nhà tù. Tôi thấy trong nhà tù yên tĩnh nhất, không còn phải đi tìm đâu nữa. Bất cứ nhà tù nào!

Tôi đã trải qua nhiều nhà tù. Ở Miền Nam như ở Phan Đăng Lưu thì một mình trong cái xà lim rất nhỏ, rất hẹp mà một mình suốt trong gần 2 năm trời, không được tiếp xúc với ai thì cái đó là rất yên tĩnh. Rồi đến lúc ra ngoài Vũ Đoài (Bắc Việt) thì cũng một mình một cái chùa hẻo lánh ngay giữa cánh đồng, chả ai lai vãng, thì như vậy quá yên tĩnh rồi chứ việc gì phải đi tìm sự yên tĩnh? Như vậy cái lý do họ đưa ra là trái rồi.

Tôi về Miền Nam vào năm 1992, tôi tiếp tục làm bộ từ điển đó và đến 1994 thì tôi có gửi cho ông Đỗ Mười một tập nhận định về những sai lầm tai hại của Đảng Cộng Sản Việt Nam đối với dân tộc và Phật Giáo Việt Nam. Sau đó tôi ra tôi đi cứu trợ. Mùng 4 Tháng Giêng 1995 họ bắt giam ở trại giam trên đường Nguyễn Văn Cừ ở giữa Sài Gòn này.

Tôi với Hoà Thượng Không Tánh là mỗi người 5 năm tù giam, 5 năm quản chế. Theo luật thì 2 tuần lễ sau là người bị xử có quyền kháng án. Công an vào họ bảo không nên kháng án, thì tôi đã nói từ trước rồi là tôi không có kháng.

Tôi ở tù thì cũng nhàn lắm chứ có sao, việc gì đâu phải kháng. Ở đâu thì cũng ăn cũng làm việc thôi. Ở đây thì tôi có việc làm rồi. Trước khi vào tù thì tôi đã vận động, nói khó với họ là để xin đưa theo bộ từ điển Phật Quang mà tôi đang làm dở dang đó để ở trong tù có việc tôi làm, đồng thời để giúp cho các thế hệ tương lai họ tài liệu tra cứu, tham khảo, để học tập. Tôi có nói rõ như thế.

Đến lúc mà tôi không kháng án thì họ quyết định đưa tôi ra ngoài Ba Sao, thì thầy Thanh Minh đưa bộ từ điển ra Miền Bắc để tôi làm việc. Khi ra đến trại Ba Sao thì mấy hôm sau họ mới đưa bộ từ điển vào cho, thì không phải chỉ có 7 tập từ điển không mà còn 100 tập vở nữa.

Tôi làm hết ở trong tù cho đến lúc được đặc xá 2-9-1998 thì về nhưng họ lại không trả gần một trăm tập mà tôi đã dịch rồi, có chữ hết cả rồi. Họ bắt phải làm đơn xin.

Vô lý! Việc gì phải xin. Nếu như thế thì tôi không xin đâu, các ông để lại mà dùng, tôi về tôi làm lại. Thế là tôi về tôi phải làm lại mất 2 năm trời. Làm lại, tôi không xin ai hết. Xin phải hợp lý cơ. Như mình đói mình đi xin ăn, người ta cho thì mình cảm ơn. Còn cái này của mình mà họ giữ chứ mình đâu có gửi.

Thì bây giờ tôi nói thế có nghĩa là có liên hệ tới cái gọi là cam kết này. Có thể là họ đã nghiên cứu, họ xem nét chữ của tôi trong gần một trăm tập giấy tôi đã viết từ điển, viết cách như thế nào, mà họ giữ lại mười mấy năm nay. Còn cái nội dung này thì cũng không dễ gì. Họ cũng nói đến thế hệ tương lai như tôi đã nói với họ khi xin đưa bộ từ điển vào tù mà làm. Đây là văn hoá chung, không những của Phật Giáo mà còn là văn hoá dân tộc mà những thế hệ sau họ rất cần. Khi học hỏi, tra cứu, nghiên cứu là rất cần. 

Như vậy là cái cam kết này hoàn toàn không có sự thật. Tôi xác định như vậy để cho các vị biết.
---------------- 
Trên đây là cuộc phỏng vấn của thông tín viên Ỷ Lan với Hòa thượng Thích Quảng Độ, viện trưởng viện hóa đạo kiêm xử lý viện tăng thống Giáo Hội Phật giáo Việt Nam Thống Nhất về bức thư đề ngày 9 tháng 2 năm 1995 gửi công an thành phố Hồ Chí Minh, với thủ bút và chữ ký của ngài. Hòa thượng đã xác nhận bức thư ấy là giả.