Huy Đức
|
Huỳnh Ngọc Sỹ bị bắt (Ảnh: L.H.T) |
Ông Huỳnh Ngọc Sĩ bị bắt vì “cho thuê nhà” thay vì “nhận hối lộ 820
nghìn đô la của PCI” chắc chắn sẽ trở thành một đề tài. Nhưng, chưa thể
đòi hỏi các cơ quan tố tụng phải khởi tố một tội danh mà, có thể, họ
chưa có nhiều chứng cứ.
Có lẽ, chính các cơ quan tố tụng cũng biết, dân chúng không đòi hỏi
phải bỏ tù ai đó, dân chúng quan tâm đến quyết tâm và khả năng phát
hiện tham nhũng của chính quyền. Bắt ông Sĩ mà bản chất của vụ án, đưa
và nhận hối lộ, không được chứng minh, thì vụ PCI coi như vẫn chưa tới
hồi kết thúc.
Vì vụ PCI, cuối năm ngoái (12.2008), Nhật phải tuyên bố tạm ngưng cấp
vốn ODA cho Việt Nam. Gần như không có sự kiện ngoại giao nào gần đây
giữa Chính phủ Việt Nam và Nhật, các nhà lãnh đạo không phải nhắc đi
nhắc lại: “Không để cho PCI ảnh hưởng tới quan hệ hai nước”. Không chỉ
ở Việt Nam, chống tham nhũng với một quốc gia là vô cùng hệ trọng.
Một ngày trước đó, ngày 10.2, ở Đài Loan, vợ của cựu tổng thống Trần
Thuỷ Biển, bà Ngô Thục Trân, đã thừa nhận những cáo buộc về rửa tiền và
tham nhũng. Trần Thủy Biển lẽ ra đã có thể vinh quang đi vào lịch sử
khi trở thành thần tượng của giới trẻ, đắc cử tổng thống hai nhiệm kỳ
liền, chấm dứt 51 năm độc quyền của Quốc dân đảng, nếu như, ông không
để cho vợ, con, dâu, rể, anh em… tham nhũng. Ngay từ năm 2006, khi còn
tại chức và khi chưa chịu thừa nhận dính líu vào các hành vi tham nhũng
của gia đình, Trần Thuỷ Biển vẫn phải xin lỗi dân chúng về việc đã để
cho Đài Loan dính vào những rối ren chính trị.
Một “người hùng” khác cũng lâm vào hoàn cảnh tương tự là ông Thaksin,
cựu thủ tướng Thái Lan. Trong những năm cầm quyền của mình, Thaksin đã
làm được rất nhiều việc cho đất nước. Ông cũng tưởng như có thể chấm
dứt được tình trạng chính phủ bị lật đổ liên tục ở Thái Lan. Nhưng,
tham nhũng không chỉ đã hạ bệ ông, mà còn đẩy Thái Lan vào một thời kỳ
khủng hoảng với mức độ còn nghiêm trọng hơn trước đó. Vợ con Thaksin đã
dính líu không ít thương vụ lợi dụng ảnh hưởng của ông, điển hình là vụ
vợ ông đã mua một lô đất của một cơ quan chính phủ với giá 772 triệu
baht, trong khi trước đó, lô đất này đã được định giá là 2,1 tỉ baht.
Cựu tổng thống Ðài Loan Trần Thuỷ Biển và vợ chồng cựu thủ tướng Thái Thaksin Shinawatra bị bắt
Cả Thaksin và Trần Thuỷ Biển đều cho rằng “động cơ chính trị” của các
đảng đối lập đã “hình sự hoá” các thành viên trong gia đình các ông.
Nhưng, hành vi của họ, cuối cùng đều được chứng minh là có thật. “Đối
lập” và “động cơ chính trị” chỉ giúp cho tham nhũng sớm được phanh
phui. Chính hành vi tham nhũng của họ và các thân hữu, không những đã
nhấn chìm sự nghiệp chính trị của hai gia đình một thời sáng chói ở
châu Á này, mà còn khiến cho cả hai quốc gia rơi vào những tháng ngày
khủng hoảng.
Không ai phê phán động cơ làm giàu của con người. Nhưng, ở một quốc gia
mà thăng quan tiến chức cũng là động cơ, và cũng là một con đường làm
giàu, thì tương lai của quốc gia đó sẽ không thể nào sáng sủa. Nếu như
một nhà lãnh đạo nhìn thấy chiếc nhẫn hột xoàn tự nhiên xuất hiện trên
tay vợ, chiếc xe hơi đắt tiền được con đưa về đặt trong gara, một cái
“sổ đỏ” xuất hiện trên bàn… mà không nhận ra đấy là tham nhũng, thì nhà
lãnh đạo ấy thực ra cũng đang tham gia vào một tiến trình tha hoá. Tất
nhiên, ở những thể chế mà những hành vi tham nhũng được vạch mặt chỉ
tên, thì những quan chức như vậy mới có thể bị đưa ra toà, và bị làm
cho “thân bại, danh liệt”; ở những thể chế mà những hành vi như vậy vẫn
tồn tại ngang nhiên, và “quan lộ” của những “gia đình” như thế vẫn cứ
đi lên, thì khi họ “vinh thân”, quốc gia sẽ dần dần lụn bại.
Các nhà lãnh đạo Việt Nam chắc chắn cũng ý thức rất rõ nguy cơ này. Bắt
Huỳnh Ngọc Sĩ dù rất muộn, cũng phần nào thể hiện quyết tâm đương đầu
với tham nhũng. Có lẽ chưa có vụ án nào được dư luận dõi theo bền bỉ
như vụ Huỳnh Ngọc Sĩ. Vụ án đang tiếp tục và mức độ xử lý tới đâu sẽ là
câu trả lời của không chỉ các cơ quan tố tụng.
Huy Đức
Chiều 11.2.2009, tại
TP.HCM, cơ quan Cảnh sát điều tra bộ Công an đã khởi tố, bắt tạm giam
ông Huỳnh Ngọc Sĩ, nguyên giám đốc ban quản lý dự án đại lộ đông tây,
môi trường nước thành phố và ông Lê Quả, nguyên phó giám đốc ban quản
lý dự án này về tội “Lợi dụng chức vụ và quyền hạn trong thi hành công
vụ”.
Theo
hồ sơ điều tra, trong thời gian giữ chức quyền, ông Sĩ và ông Quả đã
lợi dụng chức vụ, dùng toà nhà của ban quản lý dự án đại lộ đông tây
(đường Nguyễn Thị Diệu, quận 3) cho PCI thuê làm văn phòng đại diện,
lấy trước số tiền 80.000 USD chia nhau.
Trao
đổi với báo chí ngay sau khi ông Huỳnh Ngọc Sĩ bị bắt, tổng Thanh tra
chính phủ Trần Văn Truyền cho biết, vụ việc liên quan đến PCI đã gây
ảnh hưởng lớn đến môi trường đầu tư cũng như uy tín của Việt Nam, nên
Thủ tướng trực tiếp chỉ đạo. Đây cũng là một vụ án trọng điểm mà ban
chỉ đạo Phòng chống tham nhũng Trung ương theo dõi.
Tổng
Thanh tra chính phủ cho biết, khó khăn lớn nhất trong thanh tra dự án
ODA là phần lớn khi bắt đầu thanh tra thì dự án đã kết thúc. Nhiều dự
án họ đã mang hồ sơ về nước. Thanh tra đã kiến nghị Chính phủ phải
quyết toán minh bạch, cả hai bên cùng giữ hồ sơ để nếu phát hiện sai
phạm còn dễ xử lý. Chính phủ cũng đã giao cho các ngành chức năng xem
xét chấn chỉnh để thống nhất một đầu mối, có cơ chế kiểm soát từ đầu
đến cuối và giải quyết những vướng mắc giữa hai bên.
|
Nguồn: SGTT
|