Trà Mi, phóng viên RFA

2009-04-15

Ủy ban bảo vệ các ngòi bút bị cầm tù thuộc Tổ chức Văn bút Quốc tế vừa lên tiếng đánh động dư luận khắp nơi về tình trạng tù tội bất công của các ngòi bút đòi hỏi nhân quyền tại Việt Nam.

RFA PHOTO

Thông cáo báo chí của Ủy ban bảo vệ các ngòi bút bị cầm tù về tình trạng tù tội của các ngòi bút tại Việt Nam.

Tổ chức quốc tế này cũng đồng thời kêu gọi mọi người có hành động cụ thể kêu gọi Hà Nội tuân thủ những điều cam kết với thế giới về tôn trọng quyền tự do bày tỏ quan điểm của công dân.

Bị giam cầm chỉ vì bày tỏ quan điểm

Trong cuộc trao đổi với Trà Mi, bà Sara Whyatt, Giám đốc chương trình của Ủy ban bảo vệ các ngòi bút bị cầm tù thuộc Tổ chức Văn bút Quốc tế, nhấn mạnh quan điểm của tổ chức này:

Bà Sara Whyatt: Tổ chức Văn bút Quốc tế chúng tôi đã và đang kêu gọi chính phủ Việt Nam phóng thích khoảng 7 ngòi bút và nhà báo bị bắt bớ cuối năm ngoái trong một chiến dịch đàn áp quy mô trấn áp những tiếng nói đối lập, những người kêu gọi nhân quyền.

Chúng tôi hết sức quan tâm vì tất cả 7 người này đều vẫn đang bị giam giữ, một hành động vi phạm quyền công dân tự do bày tỏ quan điểm.  Chúng tôi vừa nhận được báo cáo rằng vài ngừơi trong số này đang trong tình trạng sức khoẻ suy kém và người thân của họ không được phép tiếp xúc, thăm nuôi.

Chúng tôi kêu gọi chính phủ Việt Nam phóng thích các ngòi bút đang bị giam cầm, cho phép họ được tiếp cận các điều kiện chăm sóc sức khoẻ cần thiết, được tiếp xúc với người thân và luật sư trong thời gian bị giam giữ.

Bà Sasa Whyatt,WiPC

Chúng tôi kêu gọi các thành viên của tổ chức hiện đang hiện diện tại hơn 100 quốc gia trên thế giới bày tỏ sự phản đối với chính phủ Việt Nam, yêu cầu phóng thích các ngòi bút đang bị giam cầm, cho phép họ được tiếp cận các điều kiện chăm sóc sức khoẻ cần thiết, được tiếp xúc với người thân và luật sư trong thời gian bị giam giữ.

Chúng tôi cũng kêu gọi nhà cầm quyền Việt Nam xem lại các quy định về bắt giam những người bất đồng chính kiến, những nạn nhân bị đẩy vào vòng lao lý chỉ vì bày tỏ quan điểm của họ.

Như cô biết đấy, Hà Nội từ lâu đã tham gia ký kết vào Công ứơc quốc tế về các quyền dân sự và chính trị, trong đó có điều 19 bảo đảm và bảo vệ quyền tự do bày tỏ quan điểm của công dân. Vì vậy, những sự bắt bớ này hoàn toàn vi phạm và đi ngược lại những gì mà chính nhà nước Việt Nam đã lên tiếng cam kết với cộng đồng quốc tế.

Trà Mi:  Những lời kêu gọi Việt Nam tôn trọng nhân quyền nên được gửi đến đâu, thưa bà?

Bà Sara Whyatt: Các lời kêu gọi và phản kháng đang được gửi đến Bộ Ngoại Giao Việt Nam ở Hà Nội, Thủ tướng Việt Nam, và quan trọng là các sứ quán Việt Nam ở các nứơc. Chúng tôi cũng đang viết thư gửi đến một số các cơ sở ngoại giao.

Bên cạnh đó, chúng tôi cũng nêu vấn đề trên các phương tiện truyền thông đại chúng để nhắc nhở mọi ngừơi rằng tình trạng vi phạm nhân quyền tại Việt Nam đáng quan ngại, để mọi ngừơi nhớ rằng những ngừơi cầm bút đựơc quyền phản ánh hiện thực và bày tỏ quan điểm ôn hoà mà không cần phải sợ bị tấn công hay đàn áp.

Chúng tôi lên tiếng để nhắc nhớ mọi ngừơi rằng những ngừơi cầm bút đựơc quyền phản ánh hiện thực và bày tỏ quan điểm ôn hoà mà không cần phải sợ bị tấn công hay đàn áp.

Bà Sasa Whyatt, WiPC

Vai trò của những ngừơi cầm bút chúng tôi là phải lên tiếng và bày tỏ sự quan tâm bằng tất cả những phương thức có thể.

Trà Mi:  Những thông tin mà Tổ chức Văn bút có được và cáo buộc Hà Nội dựa trên những cơ sở nào thưa bà?

Bà Sara Whyatt:  Chúng tôi nhận đựơc báo cáo từ nhiều nguồn khác nhau, từ các tổ chức NGO chuyên bảo vệ nhân quyền trên thế giới, trực tiếp từ các cá nhân, đoàn thể trong và ngoài Việt Nam. Tổ chức Văn bút chúng tôi luôn dựa vào nhiều nguồn thông tin và báo cáo khác nhau trứơc khi công bố văn bản đánh động dư luận.

Chúng tôi rất thất vọng khi thấy rằng tại thời điểm 2009 này đây vẫn còn cái kiểu bắt bớ, tù đày những tiếng nói bất đồng chỉ vì họ bày tỏ thái độ phản đối một cách ôn hoà để kêu gọi thay đổi, cải thiện, điều này hoàn toàn vi phạm những tiêu chuẩn nhân quyền căn bản được cả thế giới công nhận mà Việt Nam cũng đã ký tên đồng ý.

Hành động vì nạn nhân của độc tài

Trà Mi:  Nhiều người nhận xét rằng chính phủ Việt Nam chưa bao giờ có phản hồi thích ứng trước những lời kêu gọi và những sự quan tâm về nhân quyền. Vậy theo bà, cộng đồng quốc tế cần phải làm gì hơn nữa để phát huy tác dụng của những lời kêu gọi này?

Bà Sara Whyatt:  Tôi nghĩ chúng ta chỉ cần tiếp tục gióng tiếng nói mạnh mẽ và liên tục. Theo tôi, nhà cầm quyền Việt Nam không có hồi đáp trực tiếp không phải là chỉ dấu rằng họ không phản hồi. Tôi nghĩ chúng ta nên liên tục nhắc nhở Hà Nội về nghĩa vụ và trách nhiệm của họ đối với những gì cam kết trong bản Công ước quốc tế.

Hơn nữa, chúng ta còn phải có trách nhiệm bảo vệ những người dân thấp cổ bé miệng. Những người cầm viết trên khắp thế giới rất quan tâm đến những ngòi bút bị nạn. Toàn cầu có khoảng 800 nhà báo và ngòi bút bị giam cầm, bị tấn công, và thậm chí là bị sát hại. Cho nên Văn bút Quốc tế kêu gọi các đồng nghiệp của mình lên tiếng phản đối.

Chúng ta cần tiếp tục gióng tiếng nói mạnh mẽ và liên tục. Tôi nghĩ chúng ta nên liên tục nhắc nhở Hà Nội về nghĩa vụ và trách nhiệm của họ đối với những gì cam kết trong bản Công ước quốc tế.

Bà Sasa Whyatt,WiPC

Chúng tôi làm điều này đối với trường hợp của Việt Nam, Trung Quốc, Nga, hay ngay tại Châu Âu khi chúng tôi phát hiện có những cây viết bày tỏ tư tưởng mà bị kiểm duyệt và sách nhiễu. Trách nhiệm của chúng tôi là phải ủng hộ và bảo vệ những ngừơi cầm bút thực hành nghiệp vụ của họ.

Trà Mi:  Bên cạnh việc lên tiếng thể hiện sự quan tâm, Văn bút Quốc tế có đề ra những hành động thiết thực nào nữa để bảo vệ những nạn nhân này không?

Bà Sara Whyatt:  Ngoài việc lên tiếng bày tỏ quan ngại, chúng tôi còn vận động sự quan tâm và nhắc nhở các chính phủ rằng các vi phạm nhân quyền đang bị coi thường tại các quốc gia như ở Việt Nam, và yêu cầu họ đặt điều kiện cải thiện nhân quyền trong các cuộc đàm phán ngoại giao với Hà Nội.

Chúng ta không thể xem nhẹ tầm quan trọng của việc nêu vấn đề lên, nhắc nhớ mọi người đừng để những sự vi phạm này “lọt sổ”.

Trà Mi:  Xin chân thành cảm ơn bà Sara Whyatt đã dành thời gian cho cuộc phỏng vấn này.

----------------------------------
Bà Sara Whyatt hiện là Giám đốc chương trình của Ủy ban bảo vệ các ngòi bút bị cầm tù thuộc Tổ chức Văn bút Quốc tế.