Lê Phan
Mấy ngày gần đây từ Việt Nam và từ Iran đã có nhiều người bị chính
quyền bắt lên các phương tiện truyền thông của chính quyền nhận tội. Ở
Việt Nam thì trường hợp nổi bật là Luật Sư Lê Công Ðịnh trong khi ở
Iran thì là một phóng viên của tuần báo Newsweek. Ấy là chưa kể chuyện
Linh Mục Lê Quang Uy tố cáo là “đã bị công an lừa” ký tên vào giấy tờ nhận tội.
 |
| Linh Mục Lê Quang Uy |
Trong ba trường hợp nổi bật ở trên, có lẽ trường hợp của Linh Mục Lê
Quang Uy là rõ ràng nhất vì linh mục chưa bị tù nên còn có thể cho
chúng ta biết chuyện thực hư ra sao. Trong một bức thư được phổ biến
trên website của VietCatholic.net, linh mục kể lại nội vụ khi vừa đi
Hoa Kỳ về, ông bị hải quan giữ lại cái máy laptop, và sau đó đòi ông
lên “làm việc” mấy lần. Linh mục kể là khi đến Hải Quan vào ngày 29
Tháng Sáu, ông đã bị “rơi vào chủ quan” vì thấy các cán bộ “ai cũng nói
chuyện niềm nở, lịch sử, tử tế” và còn muốn “nhanh chóng kết thúc để họ
được tan sở sớm còn chúng tôi thì kịp về nhà thờ để dâng Thánh Lễ.”
Ðây quả là một màn cổ điển trong kỹ thuật điều tra, tạo cảm giác an
toàn cho người bị hỏi cung. Linh mục kể tiếp, “Mọi người đã nhắc nhở
chúng tôi nhiều lần, bản thân chúng tôi từ lâu cũng luôn luôn cảnh
giác, thế mà bây giờ chính mình lại mất cảnh giác, không còn tỉnh táo
sáng suốt, đến nỗi lọt bẫy người ta một cách dễ dàng. Chúng tôi không
biện bạch, tuy nhiên rõ ràng lúc ấy chúng tôi hoàn toàn bị cô lập với
anh em của mình bên ngoài, lại bị thúc hối cho mau xong công việc để ra
về kịp giờ Thánh Lễ. Mặt khác, các cán bộ Hải Quan lúc ấy rất đông,
quây chung quanh, đưa hết giấy này đến giấy kia để yêu cầu chúng tôi
ký, tíu tít cả lên vì ai cũng muốn ra về sớm vì hết giờ làm việc. Họ
bảo đây chỉ là biên bản thôi, còn đến ngày 2 Tháng Bảy 2009, hẹn chúng
tôi ra trụ sở Hải Quan số 2 Hàm Nghi, quận 1, gặp phòng Tham Mưu Xử Lý
Vi Phạm, khi ấy mới bàn đến chuyện thế nào là vi phạm hay không vi phạm
và vi phạm thế nào.” Nhưng khi về đến Nhà dòng thì “các anh em trong
Dòng xúm lại, đọc kỹ tờ biên bản mới phân tích là chúng tôi đã bị lừa
một quả thật to rồi. Chúng tôi đã vô tình hấp tấp đặt bút ký ngay vào
dưới hàng chữ ‘người vi phạm hoặc đại diện tổ chức vi phạm’!”
Trường hợp của Linh Mục Lê Quang Uy là bị ru ngủ nên nhắm mắt vào cạm
bẫy. Nhưng việc đó chỉ có thể xảy ra trong trường hợp của những người
còn đang chưa bị giam giữ. Hình thức áp dụng ở Việt Nam và Iran gay go
và đánh mạnh vào tâm lý người bị tù hơn nhiều. Có điều cái gọi là thú
tội đó có ý nghĩa gì đâu.
Phóng viên Maziar Bahari, năm nay 42 tuổi, của tuần báo Newsweek, đã bị
hãng thông tấn bán chính thức của chính quyền Iran, Fars, nói là đã thú
tội. Theo Fars, ông Bahari đã thú nhận với chính quyền Ahmadinejad là
“Báo chí Tây phương là một bộ phận của guồng máy tư bản và chính quyền
cấp tiến dân chủ của Tây Phương. Khi một nhà báo Tây phương đến Iran,
cũng như một chính trị gia hay một chuyên gia, nhà báo phải làm sao cho
thích ứng được vào hệ thống Tây phương. Ðối với người đó, quyền lợi của
người Tây phương, vốn lợi dụng mọi cơ hội để chống lại Iran, trở thành
tối quan trọng.” Ông Bahari còn được dẫn lời nói là các nhà báo Iran có
thể bị mua chuộc bởi tiền bạc của các tổ chức thông tin Tây phương để
tường thuật cho họ. Ông được Fars dẫn lời nói “Ðiều không may là đôi
khi chúng tôi là nạn nhân của lỗi lầm, cảm tưởng sai, hay trở thành quá
tham lam, thành ra rơi vào cái bẫy của người ngoại quốc.” Theo hãng
thông tấn này, cố gắng của các nhà báo để gây nên cách mạng ở Iran bắt
đầu từ hai tháng trước bầu cử. Ông Bahari được dẫn lời nói đã giải
thích “Bước đầu là tuyên truyền những tư tưởng đặt câu hỏi cho uy quyền
tôn giáo và duy trì là nước Cộng Hòa Hồi Giáo Iran không có ủng hộ của
quần chúng và rồi họ nói, bị lấp bóng một chế độ như vậy, tiến trình bỏ
phiếu phải bị gian lận, và đã có nhiều cố gắng để làm cho dân chúng
tưởng đó là sự thật.”
Ðọc xong những hàng chữ này một người ngoại cuộc có cảm tưởng là ký giả
Bahari, nếu quả đã viết những hàng chữ đó, đã tìm cách cố tình làm cho
lời thú tội trở thành khôi hài. Bởi nếu quả là các “thế lực thù nghịch
Tây phương” làm như vậy thì hóa ra người Iran ngây thơ lắm sao? Vả lại
nếu quả như vậy thì ngay chính một cựu tư lệnh của Ðạo Vệ Binh Cách
Mạng, nòng cốt của chính quyền cũng bị lừa sao? Khi ông đặt câu hỏi về
kết quả bầu cử mà theo ban vận động của ông, không bằng số phiếu của
các ủng hộ viên trung thành của ông vốn có hàng trăm ngàn người. Câu
chuyện mà ông Bahari đưa ra nghe chẳng khác gì một cuốn tiểu thuyết, và
có lẽ đó là mục đích của nó, tiểu thuyết hóa để cho thấy rõ đây không
thể là sự thật.
 |
| Maziar Bahari |
Ở một khía cạnh nào đó, cái mà chính quyền Hà Nội gọi là lời thú nhận
của Luật Sư Lê Công Ðịnh cũng quái đản và đầy tính tiểu thuyết như lời
khai của nhà báo Bahari. Trong trường hợp Luật Sư Ðịnh, nhà nước Việt
Nam còn văn minh hơn nhà nước Iran, đưa ra một đoạn video clip ghi cảnh
Luật Sư Ðịnh đọc bản tường trình ăn năn nhận tội.
Nhưng theo một luật sư ẩn danh đã nhận xét trên đài Á Châu Tự do RFA
thì “Video clip ghi cảnh Luật Sư Lê Công Ðịnh đọc bản tường trình được
Bộ Công An Việt Nam công bố ở lần họp báo thứ hai do họ tổ chức hôm 18
Tháng Sáu. Vào thời điểm đó, ông Ðịnh vẫn còn đang bị tạm giữ, chưa bị
khởi tố. Tôi muốn nhấn mạnh yếu tố này, bởi vào thời điểm Bộ Công An
công bố video clip, ông Ðịnh vẫn còn là một công dân với đầy đủ các
quyền hiến định, những quyền này chưa bị hạn chế, vì ông chưa phải là
bị can trong bất kỳ vụ án nào. Cả chính quyền lẫn công an phải tôn
trọng các quyền mà điều 73 của Hiến Pháp dành cho mọi công dân, trong
đó có ông Ðịnh. Giống như mọi công dân khác, ông Lê Công Ðịnh được pháp
luật bảo hộ về danh dự, nhân phẩm. Trong quá trình bị tạm giữ, người bị
tạm giữ có thể thừa nhận chuyện này, phủ nhận chuyện kia nhưng cơ quan
điều tra không có quyền sử dụng những thông tin đã thu thập trong quá
trình điều tra để công bố trước công chúng theo hướng hạ thấp danh dự,
nhân phẩm của bất kỳ công dân nào đang bị tạm giữ, kể cả ông Ðịnh.” Như
vậy, theo ông luật sư ẩn danh này thì công an đã phạm tội khi công bố
những lời gọi là thú tội này của Luật Sư Ðịnh, và Luật Sư Ðịnh, hiểu
luật đã “gài” cho công an phạm pháp!
Như vậy thì nói cho cùng những loại thú tội kiểu này còn chết người hơn
là đừng thú tội. Ấy vậy mà các chính quyền độc tài vẫn cứ thích làm sao
có được thú tội. Chả thế mà thời còn mồ ma Stalin, đã có một khoa học
gia nhận tội là mình đã tiết lộ cho đế quốc Mỹ công thức về acide
sulfurique H2SO4!
Lê Phan
|
