Các dự án khai thác bauxite là vấn đề thu hút chú ý của dư luận nhiều tháng nay. Tuy nhiên, có ý kiến cho rằng với các diễn biến dồn dập gần đây trong đời sống chính trị-xã hội Việt Nam, chủ đề này đã 'bớt nóng'.
Nhà quan sát chính trị Lê Hồng Hà từ Hà Nội nhận định với BBC rằng ngược lại, các dự án khai thác bauxite vẫn được xã hội quan tâm sâu sắc vì chúng tạo ra phản ứng chưa có tiền lệ trong nền chính trị Việt Nam.
Ông Lê Hồng Hà cho rằng việc thông báo Hội nghị Trung ương 10, vừa kết thúc cuối tuần trước tại Hà Nội, không đề cập tới vấn đề bauxite đã làm nhiều người thất vọng.
"Nghị quyết của Bộ Chính trị công bố hồi tháng Tư có nói là vấn đề bauxite sẽ được mang ra bàn trong Hội nghị TW10, nhưng không thấy bàn. Cũng giống như vấn đề Biển Đông, căng thẳng giữa VN và TQ trên nhiều lĩnh vực, không thấy được đề cập đến."
Ông Lê Hồng Hà, người từng giữ chức Chánh Văn phòng Bộ Công an Việt Nam, nói vấn đề bauxite ở Việt Nam vẫn là "vấn đề thời sự nóng bỏng, bức xúc trong đời sống chính trị của đất nước".
"Chủ đề bauxite sẽ còn kéo dài hết năm 2009, và có thể sang 2010 nữa."
Ông Hà cho rằng, suốt 30 năm qua, kể từ khi nước Việt Nam thống nhất, đây là sự kiện chính trị nghiêm trọng đầu tiên.
"Lần đầu tiên có một chủ trương của Đảng và Nhà nước bị sự phản ứng dữ dội như vậy của đông đảo nhân sỹ trí thức và cán bộ lão thành trong nước."
Sự kiện chính trị
Theo ông Lê Hồng Hà, trước sự phản ứng chưa có tiền lệ này, ban lãnh đạo Đảng Cộng sản đã phải viện tới "thần tượng" cao nhất là Bộ Chính trị, đưa ra nghị quyết nhằm dẹp bỏ thắc mắc, ổn định xã hội.
"Việc khai thác bauxite được công bố trong nghị quyết của Bộ Chính trị và được nói là đường lối vạch ra tại Đại hội Đảng. Thế nhưng sự phản ứng vẫn tiếp tục dâng cao."
"Chuyện này chưa từng bao giờ xảy ra."
Việc khai thác bauxite được công bố trong nghị quyết của Bộ Chính trị và được nói là đường lối vạch ra tại Đại hội Đảng. Thế nhưng sự phản ứng vẫn tiếp tục dâng cao.
Ông Lê Hồng Hà
Ông Hà nhận xét rằng còn một điều "bất bình thường" khác, là trong Bộ Chính trị 15 vị của Đảng Cộng sản, chỉ thấy ba vị công khai nói về chủ đề này là ông Nguyễn Tấn Dũng, ông Nguyễn Phú Trọng và ông Nguyễn Sinh Hùng.
"Đáng ra với những vấn đề gây dư luận thế này, các vị lãnh đ̣ao phải tranh thủ mọi cơ hội để trình bày, diễn giải, thu hút ủng hộ của quần chúng. Thế nhưng không có ai nói một câu nào ngoài ba ông trên."
"Một điểm mới nữa là lâu nay ở Việt Nam, các phản ứng và đấu tranh ít nói đến người cụ thể, nhưng nay họ đã nhắc tới một số nhân vật như ông Thủ tướng, ông Chủ tịch Quốc hội hay ông Ḅô trưởng Công thương."
Ông Lê Hồng Hà cho rằng có thể chủ đề bauxite sẽ là một nội dung trong cuộc đấu tranh chính trị từ nay tới Đại hội Đảng XI, khi quá trình chuẩn bị nhiều mặt, kể cả nhân sự, đang diễn ra.
Nhất là, theo ông, trong vấn đề này có yếu tố Trung Quốc.
"Nhiều người cho rằng khai thác bauxite là vì lợi ích của bên ngoài, chứ không phải vì lợi ích của nhân dân Việt Nam."
"Vì thế, đây sẽ là một chủ đề có thể bị sử dụng để tố cáo nhau dữ dội, để đấu tranh trong thời gian tới."
